Δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις των επιστημόνων σχετικά με την παχυσαρκία, καθώς από τα νέα επιστημονικά στοιχεία της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Παχυσαρκίας, Μεταβολισμού και Διαταραχών Διατροφής (ΕΠΑΜΕΔΙ) και της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Παχυσαρκίας (WObF), εάν οι σημερινές τάσεις συνεχιστούν, μέχρι το 2025, 268 εκατομμύρια παιδιά σχολικής ηλικίας (ηλικίας 5 έως 18 ετών) σε όλο τον κόσμο θα είναι υπέρβαρα, ενώ 91 εκατομμύρια θα είναι παχύσαρκα.
Με αφορμή την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας, η ΕΠΑΜΕΔΙ παραχώρησε συνέντευξη Τύπου στην οποία τονίστηκε ότι η ιδιαίτερα σημαντική αυτή αύξηση σε σχέση με τα δεδομένα του 2010 (οπότε και είχαν καταγραφεί 218 εκατομμύρια υπέρβαρα παιδιά), καταδεικνύει τη γιγάντωση του προβλήματος, το οποίο φαίνεται, πλέον, να απειλεί και να υποθηκεύει σοβαρά την ενήλικη ζωή των παιδιών σε διεθνές επίπεδο.
Χαρακτηριστικούς δείκτες της κατάστασης αποτελούν η παράλληλη αύξηση, κατά τα τελευταία δέκα χρόνια, της παγκόσμιας κατανάλωσης σακχαρούχων ποτών κατά το ένα τρίτο (33%), η διαβίωση ποσοστού μεγαλύτερου από το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού σε αστικά περιβάλλοντα και η έλλειψη επαρκούς σωματικής δραστηριότητας στο 80% των νέων ηλικίας 11 – 17 ετών.
Κώδωνας κινδύνου και για την Ελλάδα
Αντίστοιχα ανησυχητικές διαστάσεις λαμβάνει το φαινόμενο και στην Ελλάδα, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι μέχρι το 2025, 480.000 παιδιά σχολικής ηλικίας θα είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Παράλληλα, ένα πλήθος νοσημάτων που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, η υπέρταση, η υπερλιπιδαιμία, το λπώδες ήπαρ, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, αλλά και διάφορες άλλες παθολογικές καταστάσεις, όπως η ισνουλινοαντοχή, οι διαταραχές πηκτικότητας, οι διαταραχές του ενδοθηλίου κ.α., θα επηρεάσουν μέχρι το 2025 120.000 παιδιά σχολικής ηλικίας, συμπεριλαμβανομένων 23.000 παιδιών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, 39.000 παιδιών με υπέρταση και 55.000 παιδιών με λιπώδη νόσο του ήπατος στη χώρα μας.
Επιπλέον, οι παθήσεις αυτές θα επηρεάσουν και περίπου 50 εκατομμύρια παιδιά σχολικής ηλικίας σε παγκόσμιο επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων 27 εκατομμυρίων με υπέρταση, 38 εκατομμυρίων με λιπώδη νόσο του ηπατος, 12 εκατομμυρίων με διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη και 4 εκατομμυρίων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, μια νόσο που εμφανίζεται, συνήθως, σε μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Παχυσαρκίας, Ιαν Κατερσον, «η επιδημία της παχυσαρκίας έχει φθάσει σχεδόν σε κάθε χώρα του κόσμου, και τα άτομα με σωματικό υπέρβαρο και παχυσαρκία συνεχίζουν να αυξάνονται στα περισσότερα μέρη του κόσμου. Κοινοί παράγοντες κινδύνου, όπως η κατανάλωση αναψυκτικών και η καθιστική ζωή έχουν αυξηθεί. Η διαφήμιση των ταχυφαγείων συνεχίζει να επηρεάζει πραγματικά τις διατροφικές επιλογές και τη διατροφή, και αυξάνεται ο αριθμός των οικογενειών που ζουν σε αστικά περιβάλλοντα, χωρίς πρόσβαση σε χώρο για άσκηση ή χρόνο για άσκηση.
Εάν οι κυβερνήσεις ελπίζουν να επιτευχθεί ο στόχος της ΠΟΥ για διατήρηση της παιδικής παχυσαρκίας στα επίπεδα του 2010, τότε η ώρα για δράση είναι τώρα. Οι κυβερνήσεις μπορεί να αναλάβουν μια σειρά από ενέργειες για να βοηθήσουν στην πρόληψη της παχυσαρκίας, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής αυστηρών κανονισμών για την προστασία των παιδιών από την προώθηση των ανθυγιεινών τροφίμων, εξασφαλίζοντας σχολεία που προάγουν την υγιεινή διατροφή και τη σωματική δραστηριότητα, ενισχύοντας τους κανόνες σχεδιασμού και δόμησης για ασφαλείς γειτονιές και την παρακολούθηση των επιπτώσεων των πολιτικών αυτών».
Δέσμευση για μείωση της παχυσαρκίας
Όπως επεσήμαναν ο πρόεδρος της ΕΠΑΜΕΔΙ, Χρήστος Σπ. Ζούπας και ο αντιπρόεδρος της ΕΠΑΜΕΔΙ, Γεώργιος Πανοτόπουλος, το 2012 οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής, δεσμεύτηκαν για τη μείωση του επιπολασμού της παιδικής και εφηβικής παχυσαρκίας από τα επίπεδα του 2010 μέχρι το έτος 2025. Το 2014 οι κυβερνήσεις της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας εξέτασαν την έκθεση της Επιτροπής της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ) για τον τερματισμό της παιδικής παχυσαρκίας και αποφάσισαν να αναπτύξουν δράσεις σε εθνικό επίπεδο για την εφαρμογή των συστάσεων της Επιτροπής. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΠΑΜΕΔΙ και η Παγκόσμια Ομοσπονδία Παχυσαρκίας έχουν καθιερώσει ως Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας την 11η Οκτωβρίου, για να υπενθυμίσουν στις κυβερνήσεις την δέσμευσή τους και να ζητήσουν από αυτές να λάβουν επείγοντα μέτρα.
«Οι κυβερνήσεις γνωρίζουν ότι η παρούσα επιδημία της παιδικής παχυσαρκίας δεν είναι βιώσιμη και το να μην κάνουμε τίποτα δεν αποτελεί επιλογή. Έχουν, ταυτόχρονα, αποδεχθεί την ανάγκη για κανονιστικά μέτρα, όπως οι έλεγχοι της αγοράς, οι φόροι και οι επιδοτήσεις, o καθορισμός προτύπων κανόνων για τις υπηρεσίες εστίασης και οι επενδύσεις για την προαγωγή της υγείας στα σχολεία. Κατά συνέπεια, καλούνται τώρα να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους, με την ανάληψη δυναμικών πρωτοβουλιών, δίνοντας προτεραιότητα στα παιδιά» τόνισαν.
Η ΕΠΑΜΕΔΙ και η Παγκόσμια Ομοσπονδία Παχυσαρκίας προτρέπουν τα Υπουργεία Υγείας για την καθιέρωση και επέκταση των υπηρεσιών καταγραφής ελέγχου, απώλειας βάρους, διαχείρισης βάρους και θεραπείας, για να καλυφθούν οι ανάγκες όλων των παιδιών που είναι ήδη υπέρβαρα ή παχύσαρκα.
«Πρέπει να βελτιώσουμε την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης βάρους και θεραπείας και να διασφαλίσουμε την πρόσβαση σε αυτές για κάθε άτομο, παιδιά και ενήλικες, που τις χρειάζεται. Οι ιατρικές υπηρεσίες θα χρειαστούν χρηματοδότηση, το προσωπικό θα χρειαστεί εκπαίδευση και πρέπει να αναπτυχθούν κατάλληλα δίκτυα παροχών υγείας, έτσι ώστε ο καθένας να έχει πρόσβαση στην περίθαλψη που χρειάζεται», κατέληξαν ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος της ΕΠΑΜΕΔΙ.
