Οι δίαιτες με πολλές πρωτεΐνες ακολουθούνται συχνά για να μειώσουν το βάρος μας, όμως δυστυχώς μακροπρόθεσμα έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα. Μάλιστα, σύμφωνα με νέα ισπανική έρευνα, όχι μόνο συμβάλουν στην αύξηση του βάρους αλλά επιβαρύνουν και την υγεία της καρδιάς μας. Συγκεκριμένα, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο θανάτου των μεσηλίκων και ηλικιωμένων με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο.
«Η αυξημένη κατανάλωση πρωτεϊνών σχετίζεται μακροπρόθεσμα με αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας και θανάτου στα άτομα υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής δρ Γιόρδι Σάλας-Σαλβάδο, καθηγητής Διατροφολογίας & Επιστήμης της Διατροφής στο Rovira i Virgili. «Προς το παρόν, δεν υπάρχει κανένα επιστημονικό στοιχείο που να δείχνει ότι οι δίαιτες με πολλές πρωτεΐνες είναι μία αποτελεσματική στρατηγική για την μακροπρόθεσμη απώλεια βάρους. Ίσα ίσα η έρευνα μας δείχνει ότι πιθανώς τέτοιες δίαιτες να έχουν και κίνδυνο για την υγεία μας». Και για αυτό φυσικά είναι απαραίτητο να συμβουλευόμαστε τον γιατρό μας πριν αρχίσουμε την οποιαδήποτε δίαιτα!
Οι κίνδυνοι
Η νέα μελέτη, που παρουσιάσθηκε στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Παχυσαρκίας το οποίο διεξάγεται στην Πράγα, διεξήχθη για να εξετάσει την συσχέτιση ανάμεσα στην αυξημένη κατανάλωση πρωτεϊνών, το σωματικό βάρος και τη θνησιμότητα σε άτομα με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο εξαιτίας παχυσαρκίας, διαβήτη τύπου 2 και υπέρτασης.
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Rovira i Virgili, επιστράτευσαν 7.477 μεσήλικες και ηλικιωμένους εθελοντές, ουδείς εκ των οποίων είχε διαγνωσμένη καρδιοπάθεια κατά την έναρξή της το 2003, αλλά όλοι ανήκαν στις ομάδες υψηλού κινδύνου να την εκδηλώσουν. Οι άντρες που συμμετείχαν στη μελέτη είχαν ηλικία 55-80 ετών και οι γυναίκες 60-80 ετών.
Οι ερευνητές κατέγραφαν σε τακτά χρονικά διαστήματα και επί μία πενταετία τις διατροφικές τους συνήθειες, το σωματικό βάρος και την πορεία της υγείας τους. Έτσι ανακάλυψαν πως όσοι αντικατέστησαν τους υδατάνθρακες με πρωτεΐνες είχαν 90% περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν αύξηση του σωματικού βάρους τους κατά περισσότερο από 10% στη διάρκεια της μελέτης.
Είχαν επίσης κατά 59% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά αίτια. Λίγο υψηλότερο κίνδυνο παχυσαρκίας και 66% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου είχαν όσοι αντικατέστησαν τα πολλά λίπη της διατροφής τους με πρωτεΐνες.
Πώς μπορεί, όμως, οι πολλές πρωτεΐνες να αυξάνουν το βάρος και τον καρδιαγγειακό κίνδυνο; Ο δρ Σάλας-Σαλβάδο είπε ότι οι ακριβείς μηχανισμοί δεν είναι γνωστοί. Πιθανώς, όμως, παίζει ρόλο το ότι οι πρωτεΐνες επηρεάζουν το ενδοκρινικό (ορμονικό) σύστημα, που με τη σειρά του ρυθμίζει την όρεξη. Επιπλέον, αυξάνουν τον κίνδυνο νεφρικής νόσου και αλλάζουν τον μεταβολισμό της γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα, που μπορεί να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην καρδιαγγειακή λειτουργία.
Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα
Αν και οι δίαιτες που δίνουν έμφαση στις πρωτεΐνες (όπως η Άτκινς και η Ζώνη) είναι πολύ δημοφιλείς στους κύκλους του αδυνατίσματος, τα επιστημονικά ευρήματα για την αποτελεσματικότητα και τους δυνητικούς κινδύνους τους είναι αντικρουόμενα. Όσοι κάνουν υπερκατανάλωση πρωτεϊνών είθισται να τρώνε πολλά κρέατα και γαλακτοκομικά, και όχι τόσο τρόφιμα όπως οι φακές, ο αρακάς και τα ψάρια που επίσης αποτελούν πηγές πρωτεϊνών αλλά καλύτερης ποιότητας.
Επιπλέον, στις δίαιτες με πολλές πρωτεΐνες είθισται να συνιστάται δραστικός περιορισμός (έως αποκλεισμός) των υδατανθράκων, που κανονικά θα έπρεπε να αποτελούν τον κορμό της διατροφής μας (συνιστάται να αποτελούν το τουλάχιστον 50% των ημερήσιων θερμίδων μας). Ωστόσο, όλοι οι υδατάνθρακες δεν είναι το ίδιο: εκτός από το ψωμί και τα προϊόντα του, τα ζυμαρικά και το ρύζι, στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα δημητριακά, τα φρούτα, οι πατάτες και η ζάχαρη.
Όποιος λοιπόν περιορίσει την κατανάλωση των λιγότερο ωφέλιμων υδατανθράκων (ζάχαρη και επεξεργασμένα δημητριακά, ψωμί, ρύζι και ζυμαρικά) και τρώει τους πιο θρεπτικούς (φρούτα, δημητριακά, βραστές πατάτες, καφέ ρύζι, ψωμί και ζυμαρικά ολικής αλέσεως) μπορεί να αδυνατίσει, δίχως να τους αφαιρέσει από τη διατροφή του. Οι υδατάνθρακες αποτελούν την πηγή ενέργειας του οργανισμού και η πλήρης αποφυγή τους οδηγεί σε πείνα και εξάντληση που σύντομα οδηγούν την δίαιτα σε αποτυχία, λένε οι ειδικοί.
