Όταν προ οκτώ ετών η Αμερική έβγαινε στους δρόμους για την εκλογή του Μπάρακ Ομπάμα, γιόρταζε σαν τρελή την ιδιαιτερότητά της, τη δύναμη της έκπληξης, το λεγόμενο Shock Factor. Οι Αμερικανοί λατρεύουν να σοκάρουν τον υπόλοιπο πλανήτη. Έτσι, από τον πρώτο μαύρο Πρόεδρο τώρα θέλησαν να εκπλήξουν ξανά τον κόσμο, να ανατρέψουν τα προγνωστικά και να δώσουν απλόχερα τον Λευκό Οίκο στον «κλόουν» της πολιτικής, Ντόναλντ Τραμπ.
Δεν είναι αυτό το μόνο κοινό στοιχείο ανάμεσα στον Ομπάμα και τον Τραμπ. Όταν ο Ομπάμα προκαλούσε σεισμό στα εργατικά και μεσαία κοινωνικά στρώματα φώναζε το σύνθημα της αλλαγής «Ναι, μπορούμε». Από χθες, ένας άλλος εκπρόσωπος της αλλαγής έχει κλείσει θέση στον Λευκό Οίκο για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Ένας άνθρωπος που δεν είχε ποτέ κάποιο θεσμικό αξίωμα, ένας outsider της πολιτικής, ένας πωλητής με ένα λεξιλόγιο γεμάτο με «δυνατές λέξεις» (σ.σ. “power words”). Ντυμένος με την κόκκινη γραβάτα του, ο Τραμπ μίλησε με κοφτές προτάσεις και έκλεινε πάντα με κάποιο punchline. Κλισέ, παλιομοδίτικο αλλά πιάνει.
Πέρα όμως από την ψυχολογική προσέγγιση στο γεγονός πως εδώ και λίγες ώρες εκλέχθηκε ο Ντόναλντ Τραμπ ως 45ος Πρόεδρος των ΗΠΑ υπάρχει και μία άλλη ακόμη πιο σοβαρή. Ο σεισμός Τραμπ μοιάζει εκπληκτικά με το βρετανικό Brexit. Η Χίλαρι Κλίντον ήταν για τους Αμερικανούς μία εκπρόσωπος των μεγαλύτερων λόμπι, των τραπεζών και είχε την σαφέστατη υποστήριξη όλων, μα όλων, των ισχυρότερων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Ακριβώς, όπως η εκστρατεία του Καμέρον είχε πίσω του το Σίτυ, τα ΜΜΕ, με μία λέξη το κατεστημένο. Το ίδιο κατεστημένο που επιμένει εμφατικά να «λαθεύει» στις δημοσκοπήσεις, κάτι που καταφέρνει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα: Τσατίζει, για να το πούμε απλά, την άλλη πλευρά! Τα ίδια, άλλωστε, συνέβησαν και στο ελληνικό δημοψήφισμα.
Μπορεί, λοιπόν, στο Μανχάταν να στέκει αγέρωχος ο Πύργος του Τραμπ, όμως, οι λόγοι που αναφέραμε κατέστησαν τον Ντόναλντ ως τον «αντι-συστημικό» στη μάχη των εκλογών και πλέον έχουμε αρκετές αποδείξεις πως γιγαντώνεται η αποστροφή του κόσμου προς οτιδήποτε συγγενεύει ή προωθείται από το κατεστημένο, την ελίτ. Δεν είναι απλό αυτό που συμβαίνει, ούτε μπορεί να ερμηνευτεί με τους εύκολους όρους «λαϊκισμός», «ψήφος διαμαρτυρίας» και τα συναφή. Όσο μένουμε σε αυτή την επιφανειακή ανάλυση θα έχουμε ξανά και ξανά τα ίδια αποτελέσματα.
Για να το πούμε με μία κουβέντα, στην Αμερική είχαμε ένα φιάσκο μεγατόνων. Ολόκληρο το σύστημα απέτυχε. Από το σύστημα που «παράγει» υποψηφίους Προέδρους, μέχρι τα γνωστά εργαλεία χειραγώγησης ή (για να το πούμε πιο μαλακά) καθοδήγησης της ψήφου του λαού. Αυτό είναι και θα είναι το κυρίαρχο ζήτημα της Δύσης πλέον. Το γεγονός πως οι ψηφοφόροι δεν... συμπεριφέρονται σωστά. Ο οικονομικός τρόμος που γέννησε η κρίση του 2008 είναι στην «καρδιά» αυτών των γεγονότων, όσο κι αν θέλουμε να το βάλουμε κάτω από το χαλί. Αυτός είναι ο λόγος που οι λαοί γίνονται απρόβλεπτοι με αποτελέσματα που μπορεί να μην μας είναι αρεστά (σ.σ. όπως η εκλογή ενός σαφέστατα μισογύνη, ρατσιστή, alfa male όπως ο Ντ. Τραμπ), ωστόσο, οπωσδήποτε θα προκαλέσουν εξελίξεις.
Ποιες θα είναι αυτές οι εξελίξεις; Στην Αμερική θα είναι οι μεγαλύτερες, καθώς δονείται το ίδιο τους το πολιτικό σύστημα του δικομματισμού. Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί βρίσκονται πλέον σε κρίση διαρκείας, με απρόβλεπτες συνέπειες, που μπορεί να φτάσουν μέχρι τη διάσπαση ή την αμφισβήτηση του εκλογικού συστήματος. Έτσι, μπορεί να προκύψει και μία πολιτική αντίσταση στα όποια αντιδραστικά σχέδια έχει στο μυαλό του ο Τραμπ.
Υπάρχει όμως και μία ακόμη εξέλιξη που μας αφορά όλους μας: Το σύστημα που απέτυχε στη Βρετανία και την Αμερική, αργά ή γρήγορα, θα αντιδράσει. Και για αυτό θα πρέπει οι λαοί να βρίσκονται σε εγρήγορση.
ΤΑΣΟΣ ΘΩΜΑΣ
