Η δράση της Documenta 14, «Συμφωνία των αντηχήσεων», που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 14 και το Σάββατο 15 Ιουλίου στην Ροτόντα, στο Ανακτορικό Συγκρότημα του Γαλερίου και στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, παρουσιάστηκε σήμερα, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου.
Το έργο δημιούργησαν οι καλλιτέχνες Bruce Odland και Sam Auinger (O+A), εξερευνώντας τα ηχητικά τοπία της Θεσσαλονίκης, ως μια συνέχεια της «Συμφωνίας των σειρήνων» (1919-1923) του Arseny Avraamov, την οποία ο τελευταίος συνέθεσε με αφορμή τον εορτασμό της Οκτωβριανής Επανάστασης του 1917, αξιοποιώντας τους ήχους της εποχής – από πολεμικά πλοία, το πυροβολικό, τρένα και υδροπλάνα – οι οποίοι μεταμόρφωσαν ολόκληρες πόλεις σε γιγάντιες ορχήστρες.
Η δράση περιλαμβάνει τρία μέρη και υλοποιείται με τη συνεργασία του Δήμου Θεσσαλονίκης, του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, του προγράμματος Artecitya του Goethe-Institut Θεσσαλονίκης και της Helexpo, της ArtBOX Creative Arts Management και με τη σύμπραξη της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς – Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, του Bundeskanzleramt Österreich, του Kulturland Oberösterreich, του Mid Atlantic Arts Foundation (MAAF) και του προγράμματος Creative Europe / EC.
Καλωσορίζοντας καλλιτέχνες και παράγοντες της δράσης στην Θεσσαλονίκη, ο Δήμαρχος, Γιάννης Μπουτάρης, εκτίμησε ότι η τέχνη μεταμορφώνει και αναβαθμίζει το αστικό τοπίο. «Το να έχεις ιδέες είναι σαν να ζεις σε ένα όνειρο κι εγώ αγαπώ τα όνειρα. Είναι σημαντική η ελευθερία των δημιουργών, αφού η τέχνη μπορεί να κάνει μια πόλη να γίνει καλύτερη».
Η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Τεχνών, Έλλη Χρυσίδου, ευχαρίστησε τους φορείς που ένωσαν τις δυνάμεις τους για να γίνει πραγματικότητα το συγκεκριμένο πρότζεκτ, επισημαίνοντας ότι σε διαφορετική περίπτωση θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη η υλοποίησή του. «Είναι περίεργες κάποιες φορές οι συγκυρίες και οι στιγμές που γίνονται ωραίες συμπράξεις. Έτσι λοιπόν, στην πρόκληση να πάρουμε μέρος στην Documenta 14, ως πόλη, θεωρούμε ότι δύσκολα θα είχαμε τη δυνατότητα να παρουσιάσουμε την δράση των Bruce Odland και Sam Auinger, χωρίς τις συνέργειες αυτές. Το συγκεκριμένο καλλιτεχνικό γεγονός δεν είναι απλώς ένα εικαστικό έργο που δημιουργήθηκε μέσα σ’ ένα εργαστήριο, αλλά έχει άμεση σχέση με την ίδια την πόλη».
Εκ μέρους των δυο επιμελητών της Documenta 14, η Elena Sorokina, τόνισε: «Η ‘’Συμφωνία των Αντηχήσεων’’ την οποία θα παρουσιάσουμε στην Θεσσαλονίκη, βασίστηκε στα λόγια του ίδιου του Arseny Avraamov, που σημείωνε πως κάθε πόλη μπορεί να δημιουργήσει τη δική της συμφωνία, αξιοποιώντας τα μέσα που διαθέτει. Δεν μπορώ να ξέρω αν ο ίδιος είχε φανταστεί ότι θα ενέπνεε τους καλλιτέχνες 100 χρόνια μετά το δικό του εγχείρημα, ωστόσο διέθετε απεριόριστη φαντασία, ώστε να το κάνει. Εδώ είμαστε λοιπόν, σε μια προσπάθεια να ανταποκριθούμε στην πρόκληση και να αναζητήσουμε τα μέσα που διαθέτουμε σήμερα».
Τον λόγο πήραν στη διάρκεια της παρουσίασης και οι δυο καλλιτέχνες. Από την πλευρά του ο Bruce Odland δήλωσε: «Είναι κατάλληλη η στιγμή για να αρχίσουμε να ακούμε τον κόσμο γύρω μας, να επανασυνδέσουμε την ακοή με το μυαλό μας και έτσι να κατανοήσουμε το περιβάλλον. Η ακρόαση μας βοηθάει να καταλάβουμε τον εαυτό μας».
Στο ίδιο κλίμα και ο Sam Auinger, τόνισε: «Όπου κι αν ζούμε και πηγαίνουμε, υπάρχει ένας ήχος που όσο δεν τον ακούμε, δεν καταλαβαίνουμε που είμαστε και ποιοί είμαστε».
Αναλυτικά οι δράσεις
Παρασκευή 14 Ιουλίου 2017
Ανακτορικό Συγκρότημα Γαλέριου
Πρελούδιο, Συντονίζοντας τα ερείπια
Στην πλατεία Ναυαρίνου, όπου τα ρωμαϊκά ερείπια περιβάλλονται από τις πυκνοδομημένες πολυκατοικίες των δεκαετιών του 1960 και του 1970, οι O+A χρησιμοποιούν το χτισμένο περιβάλλον ως «αντηχείο» και ενεργοποιούν τα ερείπια του Ανακτόρου του Γαλέριου με ήχους της σημερινής Θεσσαλονίκης, που αποκτούν αρμονικές διαστάσεις μέσω των «ηχητικών σωλήνων». Ακούμε τους εξαιρετικά συντονισμένους «μοντέρνους» θορύβους, ηχητικά κύματα από την κίνηση των οχημάτων, τα αεροπλάνα, τις μοτοσικλέτες, όλο το σμήνος δραστηριοτήτων που παράγουν οι μεγάλες πόλεις στις μέρες μας.
Ήχος: Thomas Koch
Είσοδος ελεύθερη (θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας).
Παρασκευή 14 Ιουλίου 2017
Ρέκβιεμ για την οικονομία της εξόρυξης (Περφόρμανς για σοπράνο, μεσόφωνο, τενόρο και βαρύτονο, με την οκτακάναλη Ορχήστρα των Πόλεων (Orchestra of Cities)).
Η Ροτόντα είναι ένα από τα λίγα κτίρια που παρέμειναν ανέπαφα μετά την πυρκαγιά που κατέστρεψε τη Θεσσαλονίκη το 1917. Δεδομένου ότι έχει χρησιμοποιηθεί ως μαυσωλείο, εκκλησία και τέμενος, είναι ιδανικό κτίσμα για την αντήχηση της ανθρώπινης φωνής, είτε πρόκειται για ύμνους είτε για τραγούδια. Η κλίμακα των τεσσάρων απόλυτα ταιριασμένων ανθρώπινων φωνών χωρίς ενισχυτή σε αυτόν τον χώρο θα είναι ένας δραματικός αγώνας με τους καταγεγραμμένους ήχους της πόλης.
Τραγουδούν: Sarah Chalfy – σοπράνο, Hai-Ting Chinn – μεσόφωνος, Christopher Sokolowski – τενόρος, Mark Sans Uhleman – βαρύτονος
Ήχος: Mark Fuller
Orchestra of Cities: Sam Auinger, μαέστρος – Bruce Odland
Είσοδος ελεύθερη (θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας).
Σάββατο 15 Ιουλίου – Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου 2017 (καταληκτική ημερομηνία της έκθεσης documenta 14 στο Κάσελ).
Coda, με τους O+A
Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Μονή Λαζαριστών)
Το έργο Coda θα παρουσιαστεί στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το οποίο στεγάζει τη Συλλογή Κωστάκη με έργα της ρωσικής πρωτοπορίας, ένα από τα πιο αξιόλογα δείγματα του μοντερνισμού. Η συλλογή συγκεντρώθηκε από τον Γεώργιο Κωστάκη την εποχή όπου η πρωτοποριακή τέχνη ήταν παράνομη στη Ρωσία και περιλαμβάνει σπάνιο αρχειακό υλικό από τα μουσικά πειράματα των πρωτοποριακών καλλιτεχνών.
Επιμέλεια: Elena Sorokina και Bonaventure Soh Bejeng Ndikung
Σχετικά με τους O+A (Bruce Odland / Sam Auinger)
Οι O+A ακούν και καταγράφουν τους ήχους του μοντερνισμού σε πόλεις όλου του κόσμου εδώ και τριάντα χρόνια. Πιστεύουν ότι αν δεν καταλάβουμε τους θορύβους μας δεν θα καταλάβουμε τον εαυτό μας. Τη δεκαετία του 1990 άρχισαν να χρησιμοποιούν τους λεγόμενους «ηχητικούς σωλήνες» για να μετατρέψουν τον θόρυβο της πόλης σε αρμονία και να βρουν μουσικές πληροφορίες σχετικά με τους ήχους της καθημερινότητας. Σύντομα αντιλήφθηκαν ότι άκουγαν τη μουσική του ανθρώπινου σμήνους, τους ρυθμούς της ώρας αιχμής, τον παλμό της οικονομίας.
