Του Γιώργου Παπαδημητρίου
Στις αίθουσες των κινηματογράφων της Θεσσαλονίκης για την εβδομάδα που διανύουμε (24/9-01/10), δεσπόζει αναπόφευκτα το «Sicario» του Ντενί Βιλνέβ, σκηνοθέτη των πρόσφατων μεγάλων επιτυχιών «Prisoners» και «Enemy». Ας δούμε τις ταινίες αυτής της εβδομάδας αναλυτικά.
Sicario: Ο Εκτελεστής
Αξιολόγηση: ****
Σκηνοθεσία: Ντενί Βιλνέβ
Παίζουν: Έμιλι Μπλαντ, Μπενίσιο Ντελ Τόρο, Τζος Μπρόλιν
Διάρκεια: 121’
Ο, γαλλόφωνος από το Κεμπέκ, Καναδός σκηνοθέτης Ντενί Βιλνέβ είναι ένας βιρτουόζος του φόβου και του τρόμου, χωρίς να τους τοποθετεί στη φόρμα ενός κλασικού θρίλερ ή μιας horror movie. Η μέθοδός του είναι να τους στραγγίζει από αλλού. Να παίρνει τις πιο βαθιές υπαρξιακές αγωνίες και φοβίες και να τις τοποθετεί με χέρι σκέτο αλφάδι στις ιστορίες που διηγείται. Το απαλό του άγγιγμα δεν διαφαίνεται λοιπόν μήτε ακριβώς στην ιστορία την ίδια μήτε στο βαθύτερο της σκοτάδι. Έγκειται στη μεθοδικότητα με την οποία αφήνει την ιστορία του να κυλήσει, θρέφοντας παράλληλα το θηρίο μέσα της, το οποίο ακούς μεν να βρυχάται, αλλά ποτέ δεν βλέπεις ξεκάθαρα να χιμάει καταπάνω σου.
Στο “Incendies”, το πρωταρχικό μυστήριο εκτροχιάζεται σε ένα οιδιπόδειων διαστάσεων δράμα ταυτότητας και τραγικής επίγνωσης. Στο, βασισμένο στο μυθιστόρημα «Ο άνθρωπος αντίγραφο» του Ζοζέ Σαραμάγκου, “Enemy”, η ανατριχίλα εκπέμπεται στις φαινομενικά πιο άκακες σκηνές. Και η παράξενη ιστορία μετατρέπεται σε μία εσωτερική μάχη του Εγώ. Μία αρρωστημένη διπλοτυπία της ψυχής, σε ένα κόσμο ανήλιαγων χρωμάτων, ολότελα απειλητικό μέσα από την κραυγαλέα απουσία του. Στο “Prisoners”, ένα whodunit crime story κατρακυλά σε μία μίνι (έστω τραβηγμένη σε κάποιες στιγμές) πραγματεία για την επιμονή και την πίστη, σε μία ελεγεία για την προστασία και την εγκατάλειψη.
Στο “Sicario”, o Βιλνέβ παιχνιδίζει αδιάκοπα με την έννοια του συνόρου. Σε μία no man’s land ή μάλλον πιο σωστά, σε μία no god’s land στη συνοριογραμμή μεταξύ ΗΠΑ και Μεξικού, υπερβαίνεις εκείνα τα όρια που έχουν σημασία, σε όποια πλευρά και να βρίσκεσαι. Με το που εισέλθεις στην ζώνη του σκότους, τίποτα δεν μπορεί να φωτίσει ξανά. Οι διαδικασίες, τα πρωτόκολλα, ο νόμος, το καθήκον, οι ρόλοι και οι επιδιωκόμενοι στόχοι δεν είναι ποτέ σε υπερβολικό βαθμό. Ο σκοπός δεν αγιάζει καν τα μέσα, ο σκοπός καθίσταται παράλληλα το ίδιο το μέσο, σε μία διαδικασία αναπόδραστη και ασφυκτική. Σε αυτή την πορεία που μοιάζει να έχει κατεύθυνση την κόλαση, αλλά στην πραγματικότητα τη διασχίζει από την πρώτη στιγμή, ο Βιλνέβ ενεργοποιεί τις γνωστές του αρετές.
Τους βραδύκαυστους υπόκωφους τόνους που ακούγονται σαν βόμβος στο πίσω φόντο, που σιγά σιγά αρχίζει να φέρνει σε βόμβα. Μία βόμβα που τη στιγμή της έκρηξής της σκάει συγχρόνως ανεξέλεγκτα και προσεκτικά. Σε ανακουφίζει μεν από τη συσσωρευμένη πίεση, αλλά σε κάνει ταυτόχρονα να νιώθεις πως αντέχεις πολλές ακόμη εκρήξεις. Στο σινεμά του Βιλνέβ, η ένταση δεν απορρέει από τη δράση. Αντιθέτως, η ένταση είναι τόσο πυκνή και χειροπιαστή, που η δράση πηγάζει από αυτή. Έχετε δει πολλές σκηνές αυτοκινητιστικής καταδίωξης, όπου ο ρυθμός και η κινηματογράφηση φέρνουν σε ξέφρενο σλάλομ σε πλαγιά βουνού. Λίγες όμως φορές θα δείτε μία τέτοια σκηνή που μοιάζει με πατινάζ σε λεπτό πάγο, έτοιμο να ραγίσει ανά πάσα στιγμή. Εξίσου λιγοστές θα είναι οι φορές που θα κατηφορίσετε σε ένα κατάφωτο μακελειό σε ένα θεοσκότεινο λαγούμι, χωρίς να δείτε ούτε ένα πτώμα, σε μία ταινία, κατά τα άλλα, γεμάτη από πτώματα. Όχι για λόγους άσκοπης διαφοροποίησης, αλλά γιατί ο πραγματικός σκοτωμός είναι αλλού.
Είναι λοιπόν τα πάντα αψεγάδιαστα στο “Sicario”; Ο Βιλνέβ παίρνει τη ζύμη ενός narc police story και πλάθει κάτι μαγικό; Δυστυχώς όχι, κάτι λείπει, είναι η ειλικρινέστερη απάντηση, διότι το “Sicario” επαναπαύεται κάπως μεγαλοπρεπώς στην καλαισθησία, την υποβολή, τη λεπτοδουλειά και τη συμπαγή κατασκευή του στιλ, του τέμπο, των νοημάτων και των αδρών γραμμών του. Ή για να το θέσουμε διαφορετικά, δείχνει να ενδιαφέρεται τόσο έντονα για εμάς τους θεατές, λησμονώντας, όσο περνά η ώρα, τους ήρωές του. Καταλήγει μάλιστα, κατά τρόπο ίσως λίγο παράδοξο, να «φροντίζει» περισσότερο και τρυφερότερα τον φαινομενικά λιγότερο προσεγμένο εξ αυτών.
Ο Τζος Μπρόλιν είναι απολαυστικά cheesy, συμπαθέστατα αντιπαθής στο μονίμως διφορούμενο του χαρακτήρα του, βυθισμένος γοητευτικά σε μία δίνη βούρκου και αδιόρατης ανισορροπίας και παράνοιας. Ο Μπενίσιο Ντελ Τόρο, από την άλλη, εξυπακούεται πως ταιριάζει πλήρως στον ρόλο του εν υπνώσει θηρίου, της μονίμως εκφοβιστικής παρουσίας, ιδίως όταν αυτή φαίνεται ήρεμη και απόμακρη. Και για όλους αυτούς τους λόγους, του άξιζε ίσως ένα φινάλε κάπως πιο πολυδιάστατο, ακόμη πιο αρχοντικό και πλήρες. Όσο για την Έμιλι Μπλαντ, σε αυτή κι αν άξιζε ένα διαφορετικό ριζικό από αυτό του ανήμπορου αμνοεριφίου σε ένα ανδρικό κόσμο λύκων. Και όταν λέω διαφορετικό, δεν εννοώ κάποιο αμαζονικό σαρωτικό ξέσπασμα. Εννοώ μια πιο πνιγηρή συντριβή. Ένα πιο βαθύ υπαρξιακό «γιατί;».
Επίσης στις αίθουσες
Ο Λαβύρινθος: Πύρινες δοκιμασίες
Σκηνοθεσία: Γουές Μπολ
Παίζουν: Ντίλαν Ο’ Μπράιαν, Κάγια Σκοντελάριο
Διάρκεια: 131’
Το δεύτερο μέρος της τριλογίας του «Λαβύρινθου», το οποίο είχε ανακοινωθεί πριν καν βγει στις αίθουσες η πρώτη ταινία, ενώ αναμένεται και συνέχεια, με το, προγραμματισμένο για το 2017, “The Maze Runner: The Death Cure”. Κατά τα λοιπά, περιμένουμε κάτι καλύτερο από το μέτριο πρώτο σκέλος…
Minions
Σκηνοθεσία: Κάιλ Μπάλντα και Πιερ Κόφιν
Με τις φωνές των: Σάντρα Μπούλοκ, Τζον Χαμ, Μάικλ Κίτον
Διάρκεια: 91’
Πρόκειται επί της ουσίας για πρίκουελ του «Εγώ, ο απαισιότατος» του 2010 και του σίκουέλ που ακολούθησε, το 2013. Τα κίτρινα πλασματάκια που είναι ταγμένα στο κακό, αλλά είναι τόσο γκαφατζίδικα που καταλήγουν να υπηρετούν το καλό, μπλέκουν σε (όχι και τόσο) διασκεδαστικές περιπέτειες.
Πεινασμένες καρδιές
Σκηνοθεσία: Σαβέριο Κοστάντσο
Παίζουν: Άλμπα Ρορβάχερ, Άνταμ Ντράιβερ
Διάρκεια: 109’
Η ιστορία αγάπης δύο αγνώστων που ξεκινά από μία τουαλέτα ξενοδοχείου, όπου θα βρεθούν κλειδωμένοι. Όλα κυλούν όμορφα, ωσότου μαθαίνουν πως το παιδί που περιμένουν δεν είναι πέρα για πέρα φυσιολογικό… Πιθανώς να σας συγκινήσει, αν και μάλλον θα ενοχληθείτε από τις πολλές σεναριακές ευκολίες και από τις φανερές δομικές αδυναμίες.
Η σινεφίλ ατάκα της εβδομάδας
«Ως σκηνοθέτης, ελκύομαι από όλους τους κρυφούς μου φόβους.»
Ντενί Βιλνέβ
