Skip to main content
Menu Αναζήτηση
espa-banner

Θεσσαλονίκη: Το 2021 θα βαδίζουμε πάνω από 24 αιώνες ιστορίας – Το «θαύμα» στο Μετρό!

Τα αρχαία και η λύση που εγκρίθηκε...

Η εικόνα του σταθμού Βενιζέλου με ταυτόχρονη ύπαρξη ενός ανοικτού αρχαιολογικού χώρου είναι μοναδική στον κόσμο, όπως επισημάνθηκε στη διάρκεια της παρουσίασης της μελέτης με τίτλο «Σταθμός Βενιζέλου με κατά χώραν διατήρηση των αρχαιοτήτων που έχουν αποκαλυφθεί», που πραγματοποιήθηκε σήμερα στην αίθουσα Συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης.

Δυο σε ένα κερδίζει η Θεσσαλονίκη: Ένα τεχνικό θαύμα, ένα επίτευγμα ενός σταθμού που κατασκευάζεται σε μεγάλο βάθος και ταυτόχρονα στην ίδια θέση, έναν ανοιχτό αρχαιολογικό χώρο που θα προβάλει και θα αναδείξει διεθνώς την πόλη και θα αποτελέσει ισχυρό τοπόσημο, τόνισε ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό κ. Γιάννης Μυλόπουλος.

«Όταν προέκυψαν τα αρχαιολογικά ευρήματα και συνειδητοποιήσαμε τι είναι, είπαμε ότι πρέπει να αποτελέσουν πυρήνα για το όνειρο της πόλης να αναδείξει την ιστορία της», είπε στην αρχική του τοποθέτηση ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, σημειώνοντας ότι η λύση που βρέθηκε αποτελεί τον πυρήνα αυτού που ονειρευόμαστε ως του αρχαιολογικού περίπατου της πόλης.

«Να ξεκινάμε με άξονα τα ευρήματα του σταθμού, στις μικρές πλατείες που θα δημιουργηθούν στο Αλκαζάρ και στο Μπεζεστένι, εν συνεχεία στην Πλατεία Διοικητηρίου, στον Άγιο Δημήτριο, την Αχειροποίητο, τη Ρωμαϊκή Αγορά, την Παναγία Χαλκέων και το Καπάνι», όπως είπε ο Δήμαρχος τονίζοντας ότι είναι ευθύνη του Δήμου να αναδείξει την ιστορία της πόλης και τα πλούτη της, αλλά δεν μπορεί μόνος ο δήμος «πρέπει να πείσει και την πόλη ότι αξίζει τον κόπο όλη αυτή η προσπάθεια». Σε άλλο σημείο της εκδήλωσης ο Δήμαρχος τόνισε εξάλλου με νόημα «ο πολιτισμός δεν μετριέται με κυβικά μέτρα μπετόν, τουλάχιστον για την παρούσα διοίκηση του Δήμου».

Επίτευγμα σύγχρονης μηχανικής

Μια αναδρομή της διαχείρισης των αρχαιολογικών ευρημάτων, η οποία, όπως υπενθύμισε, απασχόλησε το ΚΑΣ ήδη από τον Ιανουάριο του 2013, έκανε η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και πρόεδρος του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, Μαρία Ανδρεαδάκη – Βλαζάκη.

«Η λύση που εγκρίθηκε και σήμερα παρουσιάζεται στο φυσικό κοινό της, στους πολίτες της Θεσσαλονίκης, αποτελεί επίτευγμα της σύγχρονης μηχανικής, που συνομιλεί με ειλικρίνεια και επί ίσοις όροις με την αρχαιολογική προΰπαρξη για την οποία εμπνεύστηκε. Καταρρέει ο ισχυρισμός μη ύπαρξης εφικτής τεχνικής λύσης για τη διατήρηση των αρχαίων κατά χώραν με την ταυτόχρονη πρόοδο του έργου κατασκευής του σταθμού» τόνισε, μεταξύ άλλων.

Η ίδια ανέφερε ακόμη ότι μια νέα Ομάδα Εργασίας θα αναλάβει το έργο προβολής των αρχαιοτήτων που βρέθηκαν στη διάρκεια των εργασιών του Μετρό, με εντυπωσιακό εποπτικό υλικό και έκθεση αρχαιοτήτων, ώστε οι πολίτες και επισκέπτες να ενημερώνονται καθημερινά για το παρελθόν της πόλης. «Το μετρό ανασύρει το λαμπρό παρελθόν και οδηγεί σε ένα εξίσου ελπίζουμε λαμπρό μέλλον», είπε κλείνοντας την ομιλία της η κ. Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη.

Ιστορική στιγμή για το έργο

Για ιστορική στιγμή για το έργο και τη Θεσσαλονίκη που αποτελεί την αρχή του τέλους του έργου, έκανε λόγο από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Αττικό Μετρό ΑΕ, Γιάννης Μυλόπουλος. «Σήμερα μας δίνεται το σύνθημα από την πολιτεία για επανέναρξη έργων στη Βενιζέλου», τόνισε καλώντας τους φορείς και τους πολίτες της Θεσσαλονίκης «να γυρίσουμε την πλάτη σε ένα κακό παρελθόν άγονων αντιπαραθέσεων».

Κατά τον ίδιο, η λύση της Αττικό Μετρό ΑΕ, στην οποία στηρίχθηκε η μελέτη, σήμερα είναι μονόδρομος. Πρώτον, όπως τόνισε ο κ. Μυλόπουλος, διότι η λύση της κατά χώραν ανάδειξης των αρχαιοτήτων, σύμφωνα με τη γνώμη των ειδικών επί του θέματος αρχαιολόγων, αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη επιστημονικά λύση, καθώς διατηρεί ανέπαφο το 91% των ευρημάτων και διασφαλίζει την ολοκληρωμένη ανάδειξή τους ως ενιαίου συνόλου.

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι ακόμα και για αυτούς που δεν πείθονται , η λύση αυτή που επιβάλλει η πολιτεία είναι η πλέον οικονομική λύση.

Είπε ακόμη πως η λύση αυτή βρέθηκε κατόπιν δύο σημείων που άλλαξαν στην αντίληψη της Αττικό Μετρό, με το πρώτο να αποτελεί τη βούληση για συνεργασία στο πλαίσιο της Ομάδας Εργασίας που συγκροτήθηκε και το δεύτερο, τη διευρυμένη πλέον αντίληψη της Αττικό Μετρό σχετικά με το τι είναι το Μετρό: «Δεν είναι απλώς ένα συγκοινωνιακό έργο, αλλά ένα έργο που βοηθάει στη βιώσιμη ανάπτυξη, δεν θα επιλύσει απλώς το συγκοινωνιακό και το περιβαλλοντικό πρόβλημα της πόλης, αλλά ταυτόχρονα θα επιφέρει και ανάπτυξη», ανέφερε.

Οι δύο είσοδοι και η πεζογέφυρα

Ο Διευθυντής Έργων του Μετρό Θεσσαλονίκης, Γιώργος Κωνσταντινίδης παρουσίασε λεπτομέρειες για τα τεχνικά στοιχεία του έργου. Η Αττικό Μετρό γράφει τεχνική ιστορία, είπε αναφερόμενος στη λύση που δόθηκε.

Όπως εξήγησε ο  ίδιος, η πρόσβαση στον σταθμό Βενιζέλου θα μπορεί να γίνει από δυο εισόδους, από τη βόρεια, στο πάρκινγκ του πρώην δημαρχείου και από τη νότια, στην πλατεία καπνεργάτη. Ο επιβάτης που θα έρθει από τη βόρεια είσοδο θα διασχίζει μια πεζογέφυρα από γυαλί και από κάτω θα μπορεί να δει τον αρχαιολογικό χώρο. Για να κατέβει στις αποβάθρες θα πρέπει να φτάσει στη νότια είσοδο όπου θα βρίσκονται οι κυλιόμενες σκάλες. Την πεζογέφυρα συναντά και αυτός που θα εισέρχεται από τη νότια είσοδο. Απλώς εάν θέλει να χρησιμοποιήσει το μετρό δεν χρειάζεται να την διασχίσει, κατεβαίνει κατευθείαν τις σκάλες. Πάντως, οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να διασχίζουν την πεζογέφυρα ακόμη και αν θέλουν να περάσουν από την μια πλευρά της Εγνατίας στην άλλη ή να θαυμάσουν απλώς τα αρχαία, καθώς τα γκισέ με τα εισιτήρια δεν θα βρίσκονται σε εκείνο το επίπεδο αλλά σε χαμηλότερο.

Όπως είπε ο κ . Μυλόπουλος, ο μέσος όρος αποπεράτωσης του έργου -εφόσον ξεκινάμε το 2017- και οποιαδήποτε λύση και να δινόταν είναι τουλάχιστον 4 χρόνια. Η ακριβής ημερομηνία θα προκύψει μετά τις μελέτες εφαρμογής που αναμένεται να ολοκληρωθούν το καλοκαίρι. Από τις μελέτες αυτές θα φανεί και αν θα μπορεί το μετρό να περνάει από τη Βενιζέλου, όσο κατασκευάζεται ο σταθμός.

Πρόταση να «ανοίξουν» τα αρχαία για το κοινό

Σε παρέμβασή του ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης και συντονιστής της συζήτησης, Παναγιώτης Αβραμόπουλος, πρότεινε να δοθεί η δυνατότητα να καταστεί επισκέψιμος ο αρχαιολογικός χώρος του Σταθμού Βενιζέλου για περιορισμένο χρονικό διάστημα ενός περίπου μηνός, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους πολίτες να επισκεφθούν τον αρχαιολογικό χώρο προτού ξεκινήσουν οι εργασίες κατασκευής του Σταθμού. Η πρότασή του έγινε δεκτή από τον Προϊστάμενο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, Ιωάννη Κανονίδη, αλλά και από τον κ. Μυλόπουλο.

Μνημειακή διασταύρωση του παρελθόντος

Ο κ. Κανονίδης, στην ομιλία του έκανε λόγο για επιτυχή κατάληξη της πρότασης της Ομάδας Εργασίας. «Επιτυγχάνεται η προστασία της υλικής υπόστασης ενός σημαντικού αρχαιολογικού χώρου, καθώς και η ένταξή του στην καθημερινή ζωή των πολιτών, ώστε η μνημειακή διασταύρωση του παρελθόντος να αναβιώσει μέσα από το σύγχρονο σταυροδρόμι Εγνατίας και Βενιζέλου, διατηρώντας αδιάλειπτα την ιστορική και συλλογική μνήμη» ανέφερε.

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ, Δημοσθένης Σβολόπουλος, επισήμανε τα επιμέρους προβλήματα και τις λύσεις που δόθηκαν, και συγκεκριμένα:

  • Τη διατήρηση in situ του συνόλου των αρχαιοτήτων εντός του κελύφους του σταθμού και του περιγράμματος του Τεχνικού Έργου και την προβολή τους με τον βέλτιστο τρόπο, με τη διαμόρφωση ενός αρχαιολογικού χώρου που να αποτελεί οργανικό τμήμα του ανασχεδιασμένου Σταθμού
  • Τον σχεδιασμό σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές του Σταθμού και
  • Τον σχεδιασμό του περιβάλλοντος αστικού χώρου

Η Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Όλγα Σακαλή, ευχαρίστησε τα μέλη του συλλόγου, τον Δήμαρχο, τα στελέχη του Δήμου, τους επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς καθώς και τους πολίτες που με την επιμονή τους συνέβαλλαν στη σημερινή ευτυχή, όπως τόνισε, κατάληξη.

Σε ότι αφορά τα στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας σε σχέση με τα αρχαία που βρέθηκαν στον σταθμό Αγίας Σοφίας, η κ. Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη είπε μεν ότι είναι όντως σημαντικά, τόνισε ωστόσο ότι δεν είναι κάτι ανακοινώσιμο αυτήν την στιγμή, καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί η έρευνα.

Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε ο Αν. Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, ενώ παραβρέθηκαν ακόμη βουλευτές, εκπρόσωποι της πανεπιστημιακής κοινότητας, παραγωγικών και πολιτιστικών φορέων της πόλης.

Σημειώνεται ότι η μελέτη εκπονήθηκε από την «Αττικό Μετρό Α.Ε.» και βασίζεται στα πορίσματα της Ομάδας Εργασίας που συστάθηκε στο πλαίσιο του Μνημονίου Συναντίληψης μεταξύ των Υπουργείων Πολιτισμού και Υποδομών, της «Αττικό Μετρό Α.Ε.» και του Δήμου Θεσσαλονίκης και έχει εγκριθεί από την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λυδία Κονιόρδου, κατόπιν ομόφωνης γνωμοδότησης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.

Μ. Κουζούφη 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ