Της ΛΕΜΟΝΙΑΣ ΒΑΣΒΑΝΗ
Τα βλέμματα των ποδοσφαιρόφιλων είναι στραμμένα στο Euro, στη Γαλλία. Στους αγώνες και στην στρογγυλή θεά. Η χώρα μας δυστυχώς δεν παίρνει μέρος, ωστόσο το ενδιαφέρον παραμένει ισχυρό.
Και αν δεν έχουμε παίκτες εκεί να αγωνίζονται, μπορούμε να δούμε το άθλημα αλλιώς. Πώς; Να διαβάσουμε βιβλία που έχουν πρωταγωνιστή ή φόντο το ποδόσφαιρο.
Κάναμε μια μίνι έρευνα και σας προτείνουμε τα παρακάτω:
«Ξαφνικός θάνατος»
Στο Σιλβερτάουν Ντοκ, στο γήπεδο με το ακάνθινο στεφάνι της ποδοσφαιρικής ομάδας Λόντον Σίτι, θα γίνει ένα έγκλημα. Εκεί βρίσκεται νεκρός, έχοντας προηγουμένως χτυπηθεί βάναυσα, ο προπονητής της ομάδας Ζοάο Ζάρκο.
Ποιος ευθύνεται και γιατί; Με ποιους είχε διαφορές ο Ζάρκο;
Ο Σκοτ Μάνσον, βοηθός προπονητή, θα κληθεί από τον πρόεδρο της Λόντον Σίτι να αναλάβει τα ηνία και να οδηγήσει την ομάδα σε νέες νίκες, να τη διατηρήσει στη Premier League, αλλά και να βρει τον ένοχο. Να γίνει κατά κάποιο τρόπο ντετέκτιβ. Κρατώντας όμως μακριά του μπάτσους τους οποίους απεχθάνεται γιατί τον έκλεισαν πριν χρόνια στη φυλακή για μια υπόθεση βιασμού, τη στιγμή που ο ίδιος δεν έφταιγε.
Παράνομα χρήματα, μετοχές, στοιχήματα, μεταγραφές, η σχέση ποδοσφαίρου και media, αλλά και οι αδυναμίες των ποδοσφαιριστών περνούν στο στόχαστρο του Φίλιπ Κερ στο μυθιστόρημά του με τίτλο «Ξαφνικός θάνατος» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος(16.60€). Ο συγγραφέας, που στην πραγματικότητα είναι οπαδός της Άρσεναλ, περνά μέσα από τις σελίδες του βιβλίου πτυχές του αθλήματος που συνεχίζει να γοητεύει την ανθρωπότητα, ενώ εντάσσει στην πλοκή υπαρκτά πρόσωπα με μυθοπλαστικούς ήρωες φτιάχνοντας ένα αληθοφανές κράμα με λεπτές αποχρώσεις χιούμορ.
Μια συναρπαστική βουτιά στο λαμπερό και παράλληλα διεφθαρμένο χώρο του ποδοσφαίρου!
«Ποδόσφαιρο Μια θρησκεία σε αναζήτηση Θεού»
Λένε πως η μπάλα είναι η στρογγυλή θεά. Είναι το ποδόσφαιρο η νέα θρησκεία του εικοστού πρώτου αιώνα; Είναι τα αστέρια της μπάλας μετενσαρκώσεις των αρχαίων θεών του Ολύμπου;
Ο Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν, στο βιβλίο του ««Ποδόσφαιρο Μια θρησκεία σε αναζήτηση Θεού» (εκδόσεις Μεταίχμιο, Μετάφραση: Κώστας Παλαιολόγος, τιμή 15€) αναλαμβάνει να μας εξηγήσει πώς τα γήπεδα έγιναν καθεδρικοί ναοί, όπου οι οπαδοί «λατρεύουν» τα χρώματα της αγαπημένης τους ομάδας. Ο δημιουργός του ιδιόρρυθμου ντετέκτιβ Πέπε Καρβάλιο, και ορκισμένος οπαδός ο ίδιος της Μπαρτσελόνα, εξηγεί σε αυτό του το βιβλίο πώς οι ομάδες έχουν καταλήξει να αντιπροσωπεύουν τα πατριωτικά μας αποθέματα, σε έναν κόσμο όπου οι πατρίδες και οι σημαίες έχουν όλο και μικρότερη σημασία, και γιατί οι πρωταγωνιστές του συγκεκριμένου αθλήματος περιφέρονται ως είδωλα θεοποιημένα από τα ΜΜΕ και ως φορείς διαφημιστικών μηνυμάτων.
«Αρχίζει το ματς»
Το ποδόσφαιρο μπορεί να γίνει αφορμή και για λογοτεχνία. Στην ανθολογία με τίτλο «Αρχίζει το ματς – Το ποδόσφαιρο στη λογοτεχνία» (Εκδόσεις Μεταίχμιο, τιμή: 18€) σε επιμέλεια Γιάννη Η. Παππά, βρίσκονται συγκεντρωμένα ποιήματα, διηγήματα, αποσπάσματα από μυθιστορήματα που έχουν ως θέμα τους το αγαπημένο για πολλούς αυτό άθλημα.
Μεταξύ άλλων ανθολογούνται: Ραφαέλ Αθκόνα, Τηλέμαχος Αλαβέρας, Ραφαέλ Αλμπέρτι, Μανόλης Αναγνωστάκης, Μίνως Αργυράκης, Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου, Γιάννης Ατζακάς, Νάσος Βαγενάς, Γιάννης Βαρβέρης, Χούλιο Γιαμαθάρες, Γιεβγκένι Γιεφτουσένκο, Θοδωρής Γκόνης, Νίκος Εγγονόπουλος, Ανδρέας Εμπειρίκος, Θωμάς Κοροβίνης, Γιάννης Κουβαράς, Μένης Κουμανταρέας, Βιθέντε Ζίτο Λέμα, Τζο ΜακΓκίνις, Μάρκος Μέσκος, Δημήτρης Μίγγας, Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν, Ανρί ντε Μοντερλάν, Βινίσιους ντε Μοράες, Πιερ Πάολο Παζολίνι, Ορχάν Παμούκ, Ασημάκης Πανσέληνος, Λάκης Παπαστάθης, Μανόλης Πρατικάκης, Γιάννης Ρίτσος, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Περικλής Σφυρίδης, Κώστας Ταχτσής, Αντώνης Φωστιέρης, Μάνος Χατζιδάκις, Γιώργος Χρονάς.
«Το παιχνίδι της εξέδρας»
Τι κοινό έχουν τα «Καβουράκια» του Τσιτσάνη, με το «Και το βράδυ, το βραδάκι» του Χρήστου Νικολόπουλου, ο «Δρόμος» του Λοΐζου με «Τα παιδιά του Πειραιά» του Χατζιδάκι; Πώς ο χωρισμός της Βίκυς Μοσχολιού με τον Μίμη Δομάζο έγινε αφορμή για να πικάρουν τον τελευταίο στο γήπεδο;
Πότε και γιατί μπήκαν οι βρισιές στα συνθήματα;
Ποιοι οπαδοί είναι οι πιο ευρηματικοί και πώς απαντούν ο ένας στα συνθήματα του άλλου; Πώς αποτυπώνεται η κόντρα Αθήνας – Θεσσαλονίκης; Πώς η «κερκίδα» είναι από τους τελευταίους ζωντανούς χώρους δράσης του λαϊκού πολιτισμού;
Απαντήσεις στα παραπάνω θα βρουν όσοι διαβάσουν «Το παιχνίδι της εξέδρας – Σχολιασμένα συνθήματα από τα ελληνικά γήπεδα», το βιβλίο που έγραψε ο Λέων Α. Ναρ και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο (τιμή: 12,20€).
«Η εμπειρία του γηπέδου –η ατμόσφαιρά του, ο πυρετός του, το χιούμορ και η χυδαιότητα που συνυπάρχουν– δεν αποτυπώνεται πουθενά καθαρότερα απ’ ό,τι στη δημώδη ποίηση της εξέδρας, στα στιχάκια που τη δονούν. Η υπομονή και η αγάπη με την οποία ο Λέων Ναρ τα αποθησαύρισε, τα κατηγοριοποίησε και τα έσωσε από τη λήθη αποδίδει, νομίζω, δικαιοσύνη. Αν το ποδόσφαιρο σημαίνει τόσο πολλά σε τόσο πολλούς, θα ήταν άδικο να χαθεί στη λήθη η μουσική του. Ως “φίλαθλος”, τον ευχαριστώ», αναφέρει στον πρόλογο του βιβλίου ο Παύλος Τσίμας.
Ποδόσφαιρο στην παιδική λογοτεχνία
-Ο Χεραρτ Βαν Χέμερτ από παιδί αγαπούσε το ποδόσφαιρο και ήθελε να ασχοληθεί επαγγελματικά με αυτό. Μπορεί να μην έπαιξε στο γρασίδι, όμως δούλεψε ως προπονητής ποδοσφαίρου για περισσότερο από 15 χρόνια. Οι εμπειρίες που συνέλεξε βρήκαν διέξοδο στα παιδικά βιβλία που έγραψε με θέμα το ποδόσφαιρο και γενικά τον αθλητισμό.
Στη σειρά «Μικρή πυξίδα (για παιδιά και εφήβους)» των εκδόσεων Ψυχογιός κυκλοφορούν εδώ και λίγες μέρες (συγκεκριμένα από 09/06/2016 με τιμή 5,94 €) τα βιβλία του «Οι κανονιέρηδες των γηπέδων 1 - Η νέα ομάδα» και «Οι κανονιέρηδες των γηπέδων 2 – Ο παικταράς» που έχουν ως θέμα τι άλλο; Το ποδόσφαιρο. Με πρωταγωνιστές τα παιδιά!
-Η Τζούλη αγαπά το χορό και το ποδόσφαιρο. Πώς μπορεί να είναι αυτό δυνατό για ένα μικρό κορίτσι; Κι όμως! Και όταν η ποδοσφαιρική ομάδα του σχολείου θα παίξει φιλικό αγώνα με ένα άλλο σχολείο του κέντρου, η Τζούλυ θα είναι η έκπληξη. Κι αυτό θα τη φέρει πιο κοντά στον Μάριο. Και ακόμα πιο κοντά στο όνειρό της.
Αυτά συμβαίνουν στο βιβλίο της Αλεξάνδρας Μητσιάλη «Μπάλα μπαλαρίνα» (εκδ. Μεταίχμιο, τιμή 9,90 €) σε εικονογράφηση Κατερίνας Χαδουλού από τη σειρά «Ιστορίες που ζεις δυνατά» (από 10 ετών), που απευθύνεται σε όσους αποδέχονται τη δική τους διαφορετικότητα αλλά και των άλλων, σε όσους θέλουν να ανήκουν κάπου ή απλά να εκφραστούν, αλλά κυρίως σ’ εκείνους που θέλουν να ζουν δυνατά.
