Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης παρουσιάζει αξιοσημείωτες ομοιότητες με αυτό του Μπέργκεν στη Νορβηγία, γεγονός που δεν μπορούσε παρά να το καταστήσει ιδανικό νέο σταθμό αναζήτησης για το project του Θεόδωρου Ζαφειρόπουλου με τίτλο Quest of Query. Interpretations of the Actual (μτφρ. Σε Αναζήτηση του Ερωτήματος. Ερμηνείες του Υπαρκτού) που θα φιλοξενηθεί στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, στην Αποθήκη Β1, από τις 23 Ιανουαρίου έως τις 9 Μαρτίου 2015 (εγκαίνια: Παρασκευή 23 Ιανουαρίου, 20:30. Ώρες λειτουργίας Τρίτη-Σάββατο 10:00-18:00).
Η έκθεση πλαισιώνεται από εκπαιδευτικά προγράμματα και ξεναγήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας της, καθώς και από ένα συμπόσιο που θα πραγματοποιηθεί στην Αποθήκη Β1, με τη συμμετοχή επιμελητών, θεωρητικών τέχνης, φοιτητών και επαγγελματιών από τον χώρο της τέχνης, από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Επιμέλεια έκθεσης: Eszter Szakács (HU)
Η έκθεση παρουσιάζει σαράντα σχέδια και τέσσερις βίντεο-εγκαταστάσεις με αφετηρία τον Σκανδιναβικό Βορρά, που αποτελούν ανασύνθεση των δύο πρώτων κεφαλαίων, τα οποία αρχικά παρουσιάστηκαν στη Βουδαπέστη, στο tranzit.hu και στην Deák Erika Gallery τον Ιούνιο του 2014. Η περιπλάνηση (μεταφορική όσο και κυριολεκτική) μέσα στο θαλάσσιο περιβάλλον, η εθνική και υπερεθνική σημασία μιας παρέλασης, το ανθρώπινο βλέμμα και η μνήμη του τόπου και της εμπειρίας του, ο χώρος και το τοπίο ως αφορμή για ανακάλυψη προσωπικών αφηγήσεων, αποτελούν ορισμένα από τα ερωτήματα της διευρυμένης αναζήτησης των έργων.
Το project συστήθηκε στη βάση αμοιβαίας και παραγωγικής συνεργασίας μεταξύ του εικαστικού καλλιτέχνη Θεόδωρου Ζαφειρόπουλου και της επιμελήτριας Eszter Szakács στο Bergen της Νορβηγίας (όπου και οι δύο συμμετείχαν σε προγράμματα residency, στο AiR USF και στο Hordaland Kunstsenter, αντίστοιχα), τόπο/λιμάνι που αποτέλεσε σημείο εκκίνησης και αναφοράς. Το υλικό που προέκυψε και συγκεντρώθηκε εκεί, επαναερμηνεύεται έκτοτε συνεχώς, μέσα από διαφορετικά πεδία θεωρητικής έρευνας. Σε κάθε νέο κεφάλαιο-εκθεσιακή εκδοχή, τα έργα σχηματίζουν εκ νέου ένα «διευρυμένο αρχείο», με αναφορές κυρίως στις έννοιες του χώρου και της τοπογραφίας έναντι του χρόνου και της ιστορίας.
Οι δύο βασικές ιδέες, το "quest" και το "query" είναι λέξεις που σχετίζονται ετυμολογικά καθώς και οι δύο προέρχονται από τη λατινική λέξη quaerere (ρωτώ, αναζητώ). Βασική μεθοδολογία του project είναι η επισταμένη διερεύνηση ποικίλων εννοιών, όπως οι πολιτικές συσχετίσεις, η οικολογία και η ανθρωπολογία μέσα από καταγραφική αναπαράσταση του περιβάλλοντα χώρου.
Τα έργα αποτελούν μια σειρά καταγραφικών παρατηρήσεων του τοπίου, των σωμάτων και της αρχιτεκτονικής από την ευρύτερη περιοχή της νορβηγικής πόλης. Αυτές οι διαισθητικές ανθρωπολογικές απεικονίσεις κατασκευάζουν και συνθέτουν διφορούμενες ερμηνείες. Η παρατήρηση και η ανάγνωση του «τοπικού» που προκύπτει (πέρα από τις προφανείς σκέψεις και τις γοητευτικές λεπτομέρειες του φυσικού και του αστικού περιβάλλοντος), εγείρει μία σειρά από δυσδιάκριτες κοινωνικό-πολιτικές συνιστώσες - για την ηγεμονική επιτήρηση, την προπαγάνδα ή τον έλεγχο - που, ουσιαστικά, ξεπερνούν την έννοια της εντοπιότητας. Είναι ένα ταξίδι από τον «τόπο ως τοποθεσία» στον «τόπο ως κοινό τόπο», μια αλληγορία για το κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι.
Ο «τόπος και η τοπιογραφία» στο “Quest of Query” είναι υπέρ-τοπικές και ποιητικές έννοιες: συνθέτουν μια Οδύσσεια όχι σε φυσικό χώρο και χρόνο, αλλά ένα συνεχές πνευματικό ταξίδι που αποκωδικοποιεί τις μη ορατές, αλλά σαφώς υπαρκτές αντιφάσεις της παγκοσμιοποίησης.
Πρόγραμμα συμποσίου
«Ερμηνείες του Υπαρκτού»
Σάββατο 24 Ιανουαρίου 2015 / 11:00 – 15:00
Κέντρο Σύγχρονής Τέχνης Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Β1)
Συντονισμός: Αρετή Λεοπούλου, Ιστορικός Τέχνης, επιμελήτρια ΚΣΤΘ
Οι εισηγήσεις θα γίνονται στα αγγλικά.
11:00-11:20
Eszter Szakács (HU), επιμελήτρια tranzit.hu, Βουδαπέστη, Ουγγαρία
Εισαγωγή: Η αναλυτική του τόπου στην Αναζήτηση του Ερωτήματος
11:20-11:40
Μερόπη Ζαβλάρη (GR) Θεωρητικός Τέχνης και Αρχιτεκτονικής, Υποψήφια Διδάκτορας Σχολή Αρχιτεκτόνων Π.Θ.
Ο Άστοχος Χάρτης ενός Βέβαιου Τόπου
11:40-12:00
Anthea Buys (NO), Διευθύντρια στο ΚΣΤ Hordaland, Μπέργκεν, Νορβηγία
«Τόσο πραγματικό όπως κάθε έργο τέχνης»: Οι (κατά) χρήσεις της «πραγματικότητας» στην Κριτική Εικαστική Πρακτική
12:00-12:30 Συζήτηση
12:30-13:00 Διάλειμμα
13:10-13:30
Δημήτρης Μιχάλαρος (GR) Εικαστικός καλλιτέχνης, Επιμελητής, Διευθυντής του φεστιβάλ Πεδίο Δράσης Κόδρα
Η ευφυΐα της πολιτισμικής ταυτότητας
13:30-13:50
Μαρία Κοτρίδου, Μαρία Ράλλη και 'Ολγα Δήμητρα Τσιαλού (GR) προπτυχιακές φοιτήτριες στο Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ.
[Μετά]γεγονός και [Μετά]μύθος : Η Περίπτωση του Συμποσίου «Ερμηνείες του Υπαρκτού»
13:50-14:10
Αλέξανδρος Κιουπκιολής (GR) Πολιτικός Θεωρητικός, Λέκτορας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ
Αυταρχικές μετα-πολιτικές της εξαίρεσης πίσω από τη φιλελεύθερη-δημοκρατική πρόσοψη: η περίπτωση της Ελλάδας από τις αρχές του 21ου αιώνα ως την κρίση του καθεστώτος την περίοδο 2010-2014
14:10-15:00 Συζήτηση
