Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ
Οι συγκοινωνίες, η καθαριότητα, το κυκλοφοριακό, οι χώροι πάρκινγκ και τα ακριβά ενοίκια, είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η Θεσσαλονίκη σύμφωνα με τους κατοίκους της, που στην πλειοψηφία τους θεωρούν ότι η πόλη είτε έχει μένει στάσιμη (39,4%) είτε όσο πάει και χειροτερεύει τα τελευταία χρόνια (43,5%). Πάντως, παραπάνω από ένας στους δυο φαντάζεται την πόλη καλύτερη/πολύ καλύτερη τα επόμενα δέκα χρόνια, ενώ σε ότι αφορά τον τουρισμό, σχεδόν 9 στους 10 εκτιμούν ότι επιδρά θετικά και μάλλον θετικά στην πόλη, κυρίως στην οικονομία και τις θέσεις εργασίας.
Αυτά είναι μερικά από τα ενδιαφέροντα συμπεράσματα που προέκυψαν από έρευνα κοινού που παρουσιάστηκε σήμερα στο πλαίσιο ημερίδας της Marketing Greece με κεντρικό μήνυμα «Από το Χθες στο Αύριο. Μαζί διαμορφώνουμε το τουριστικό προϊόν της Θεσσαλονίκης».
Ο άνθρωπος είναι στο κέντρο της προσλαμβανόμενης ταυτότητας της πόλης τόσο από το γενικό κοινό, όσο και από επαγγελματίες του τουρισμού, stakeholders, εργαζόμενους και επιχειρήσεις του κλάδου, που συμμετείχαν σε σχετικές έρευνες που παρουσιάστηκαν.
Όπως ειπώθηκε η Θεσσαλονίκη είναι οι άνθρωποί της. Η Θεσσαλονίκη είναι πολύπλευρη, πολύπλοκη και πολυπολιτισμική και αποτελεί ένα μαγικό μωσαϊκό.
Συστατικό στοιχείο της πόλης ο τουρισμός
Επιδίωξη της ημερίδας, που πραγματοποιήθηκε στο Ολύμπιον στη Θεσσαλονίκη, ήταν να αποτυπώσει τα χαρακτηριστικά εκείνα που συνθέτουν την εικόνα και ταυτότητα της Θεσσαλονίκης θέτοντας στο επίκεντρο την ανάγκη για ενίσχυση και περαιτέρω εξέλιξη του τουριστικού προϊόντος της πόλης.
Η αίσθηση των ερωτώμενων σε όλο το εύρος των ερευνών (στο γενικό κοινό, σε ειδικό κοινό και σε ομάδες συζήτησης) είναι, όπως είπε ο κ. Ηλίας Τσαουσάκης, Σύμβουλος Στρατηγικής και Επικοινωνίας της About People, ότι ο τουρισμός αυξάνεται στη Θεσσαλονίκη τα τελευταία χρόνια και είναι πλέον συστατικό στοιχείο της πόλης, που επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα, κυρίως θετικά, την πόλη και τη ζωή τους. Εκτιμούν ότι τουριστική ανάπτυξη σημαίνει κυρίως εισόδημα και θέσεις εργασίας, ωστόσο εκφράζουν και ανησυχίες κυρίως για την αύξηση τιμών στις κατοικίες μέσω του Airbnb. Παράλληλα υπάρχουν περιορισμένοι φόβοι για το αν ο τουρισμός μπορεί να αλλοιώσει το χαρακτήρα της πόλης κυρίως στο αισθητικό κομμάτι, όμως, η μεγάλη πλειοψηφία πιστεύει ότι η Θεσσαλονίκη έχει μια διακριτή, ισχυρή και διαμορφωμένη ταυτότητα, η οποία δεν επηρεάζεται άμεσα από τον τουρισμό.
Ποια στοιχεία συγκροτούν την ταυτότητα της πόλης
Η κοινωνική συμπεριφορά και η καθημερινότητα, ο πολιτισμός και η πολιτιστική κληρονομιά, τα ήθη, τα έθιμα, οι παραδόσεις, η φύση και το αστικό περιβάλλον, είναι τα στοιχεία που συγκροτούν την ταυτότητα της πόλης, όπως προέκυψε από τις έρευνες. «Αυτό που μας λένε είναι ότι ο άνθρωπος συγκροτεί την ταυτότητα ενός τόπου, έχουμε λοιπόν μια ισχυρή, πολυδιάστατη, ανθρωποκεντρική, αστική ταυτότητα», είπε μεταξύ άλλων, αναφέροντας το παράδειγμα της γαστρονομίας και του πολιτισμού. Τόνισε όμως ότι δεν είναι μόνο το παρελθόν αλλά και το παρόν. Ενδεικτικά, θεωρούν ότι το Φεστιβάλ Κινηματογράφου είναι συστατικό στοιχείο στην ταυτότητα της πόλης, η ΔΕΘ ισχυρό τοπόσημο κλπ.
Ως προς το ερώτημα «τι είναι τελικά η Θεσσαλονίκη» ο ίδιος τόνισε ότι είναι ένα «μαγικό μωσαϊκό». «Ένα ζωηρό και πολυσυλλεκτικό μωσαϊκό πολιτισμών, παραδόσεων, εικόνων, εμπειριών, επιλογών, πολλά κομμάτια που ενώνονται σε ένα, το χθες με το σήμερα…»
«Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να βάλουμε μια ταμπέλα στη Θεσσαλονίκη», πρόσθεσε ο κ. Τσαουσάκης, ενώ σε ό,τι αφορά το αύριο της πόλης, τόνισε ότι πρέπει να υπάρξει ένα συνεκτικό σχέδιο για την πόλη, ένα κοινό όραμα επιτυχίας, να δοθεί βάρος στη βιωσιμότητα, στο μέτρο, στο σεβασμό αυτού του πολύτιμου μωσαϊκού. Να συγκροτηθούν συμμαχίες, να αντιληφθεί η ίδια η κοινωνία τα οφέλη από την τουριστική ανάπτυξη, να αναδειχθεί η πολυπολιτισμικότητα της πόλης, «όλες οι ψηφίδες αυτού του μαγικού ψηφιδωτού», να ενισχυθούν τα λιγότερο προβεβλημένα ταυτοτικά χαρακτηριστικά της. Όπως είπε, ο επισκέπτης αναζητά τη διαφορετικότητα, έλκεται από την αυθεντικότητα. Στο πλαίσιο αυτό προκύπτει ότι πρέπει να προβληθούν λιγότερο γνωστά σημεία και επιλογές και να ειπωθούν ιστορίες μοναδικές.
Τι λένε οι κάτοικοι της πόλης για τη Θεσσαλονίκη και τα προβλήματά της
Ο Πέτρος Ιωαννίδης Διευθυντής της About People, η οποία διενήργησε τις τρεις έρευνες, παρουσίασε την ποσοτική έρευνα που διενεργήθηκε σε 1013 κατοίκους της Κ. Μακεδονίας (τα 2/3 περίπου προέρχονταν από τη Θεσσαλονίκη), το διάστημα μεταξύ 13-24 Οκτωβρίου 2023.
Πολύ και αρκετά ικανοποιημένοι από την πόλη που ζουν δηλώνουν περίπου 4 στους 10 ωστόσο υπάρχει και ένα 39,6% που απάντησε λίγο ή και καθόλου. Ο κ. Ιωαννίδης σημείωσε ότι «πολύ ικανοποιημένοι» δήλωσαν μόνο το 4,9% επισημαίνοντας ότι είναι ένα ποσοστό που πρέπει να αυξηθεί.
Οι συγκοινωνίες, η καθαριότητα, το κυκλοφοριακό, οι χώροι πάρκινγκ και τα ακριβά ενοίκια, οι χώροι πρασίνου, η εγκληματικότηα, τα οικονομικά/φτώχεια, είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η Θεσσαλονίκη σύμφωνα με τα όσα απάντησαν στη σχετική ερώητηση οι ερωτώμενοι (έως 3 αναφορές).
Το 39,4% απάντησε ότι νιώθει ότι η πόλη έχει παραμένει στάσιμη τα τελευταία χρόνια και το 43,5% ότι όσο πάει και χειροτερεύει και μόνο ένα 15,4% απάντησε ότι αναβαθμίζεται και είναι καλύτερη από παλαιότερα. Πάντως, παραπάνω από ένας στους δυο φαντάζεται την πόλη καλύτερη/πολύ καλύτερη τα επόμενα δέκα χρόνια, ενώ σε ότι αφορά τον τουρισμό, σχεδόν 9 στους 10 εκτιμούν ότι επιδρά θετικά και μάλλον θετικά στην πόλη, κυρίως στην οικονομία και τις θέσεις εργασίας. Στις αρνητικές επιδράσεις του τουρισμού, αναφέρουν κατά κύριο λόγο την αύξηση των ενοικίων και την ακρίβεια. Με μέσο όρο κοντά στα 5 (με άριστα το 7) αξιολογούν το επίπεδο εξυπηρέτησης και φιλοξενίας των τουριστών στην πόλη, ενώ στην πλειοψηφία τους εκτιμούν ότι ο τουρισμός συμβάλει με θετικό τρόπο στην ταυτότητα και την εικόνα της πόλης.
Οι 5 λέξεις που πρέπει να χαρακτηρίζουν τη Θεσσαλονίκη του αύριο
Η πολιτιστική κληρονομιά, η γαστρονομία, η αρχιτεκτονική και η ιστορία, οι κοντινές παραλίες, η νυχτερινή ζωή, οι εκδηλώσεις και τα φεστιβάλ και η πολυπολιτισμικότητα κρίθηκαν κατά σειρά ως τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της Θεσσαλονίκης για την προέλκυση τουρισμού, ενώ το 60% θεωρεί ότι ο τουρισμός θα αυξηθεί στη Θεσσαλονίκη τα επόμενα πέντε χρόνια. Εξάλλου ο τουρισμός είναι μαζί με τις νέες τεχνολογίες και τις υπηρεσίες οι κύριοι τομείς που οι πολίτες πιστεύουν ότι πρέπει να αναπτυχθούν για το μέλλον της πόλης. Στην τέταρτη θέση ακολουθεί η βιομηχανία. Θεωρούν ακόμη ότι ο εκσυγχρονισμός των υποδομών τουρισμού, η αύξηση της προώθησης στο διεθνές κοινό και ψηφιακό μάρκετινγκ και η ενίσχυση της συνεργασίας με τους τοπικούς φορείς για τη δημιουργία ολοκληρωμένων τουριστικών εμπειριών, θα μπορούσαν να συμβάλουν περισσότερο στην αύξηση του τουρισμού στην πόλη.
Αυθεντική, ανθρώπινη, ζωντανή, φιλόξενη και βιώσιμοι είναι οι 5 λέξεις που πιστεύουν οι κάτοικοι ότι πρέπει να χαρακτηρίζουν την Θεσσαλονίκη του αύριο για να προσελκύσει ποιοτικό τουρισμό.
Για τον οδικό τουρισμό συγκεκριμένα, η μεγάλη πλειοψηφία θεωρεί την κίνηση και την έλλειψη θέσεων πάρκινγκ ως κύρια προβλήματα.
Όσο για το τι πρέπει να γίνει στη Θεσσαλονίκη και έχοντας τη δυνατότητα έως τριών επιλογών απάντησαν ανάπτυξη του δικτύου των ΜΜΜ, περιβαλλοντικό σχεδιασμό νέων έργων υποδομής, αρχιτεκτονική διαμόρφωση και αστική ανάπλαση και μεγαλύτερη προέλκυση τουριστών.
Ο Λευκός Πύργος χαρακτηρίζει περισσότερο τη Θεσσαλονίκη
Στο ερώτημα τι πιστεύουν ότι χαρακτηρίζει περισσότερο την πόλη της Θεσσαλονίκης (μέχρι 5 επιλογές), η πλειοψηφία και συγκεκριμένα οι 6 στους 10 απάντησαν ο Λευκός Πύργος. Ακολουθούν στην πρώτη πεντάδα η Νέα Παραλία, η γαστρονομία της πόλης (εστιατόρια, καφέ μπαρ), η ΔΕΘ και οι πλατείες της. Σε ανοιχτή ερώτηση που αφορούσε το σημαντικότερο πολιτιστικό ή πνευματικό σύμβολο της πόλης, ο Λευκός Πύργος έρχεται και πάλι στην πρώτη θέση, ενώ ακολουθούν το άγαλμα του Μ. Αλεξάνδρου, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, ο Άγιος Δημήτριος και τα μουσεία/αρχαιολογικοί χώροι. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το ότι 7 στους 10 περίπου θεωρούν ότι η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη με πολυπολιτισμική ταυτότητα και αυτήν πρέπει να αναδείξει.
Οι τουρίστες αξιολογούν υψηλότερα τη Θεσσαλονίκη
Στο μεταξύ ενδιαφέρον είχε η τοποθέτηση του Επιστημονικού Διευθυντή του ΙΝΣΕΤΕ, Άκη Ίκκου ο οποίος παρουσιάζοντας σχετικά στοιχεία είπε ότι οι αξιολόγηση που δίνουν οι τουρίστες που επισκέπτονται τη Θεσσαλονίκη είναι πολύ καλύτερη από αυτήν που δίνουν οι κάτοικοί της και οι επαγγελματίες του τουρισμού. Υψηλή είναι η αξιολόγηση στον πολιτισμό και στο προσωπικό του τουρισμού αλλά και στη βιωισμότητα. Υψηλή είναι η βαθμολογία του προορισμού ως value for money προορισμού. O κ.Ίκκος επεσήμανε και την αναβάθμιση του ξενοδοχειακού προϊόντος της Θεσσαλονίκης όπου σχεδόν το 60% των κλινών είναι κατηγορίας 4 ή 5 αστέρων.
Η επόμενη ημέρα
«Η Θεσσαλονίκη και η ευρύτερη περιοχή είναι ιδιαίτερα προικισμένες με στρώσεις ιστορίας διαφορετικών περιόδων, με πολιτισμό, γαστρονομία, φυσική ομορφιά και φυσικά τους ανθρώπους που κάνουν τη διαφορά, έχει όλα τα εφόδια για την επόμενη ημέρα πρέπει όμως να διαμορφώσει την τουριστική εμπειρία με τον ανταγωνιστικό τρόπο εκείνο που θα τη φέρει στη θέση που της αντιστοιχεί», τόνισε η κ. Ιωάννα Δρέττα, πρόεδρος του Marketing Greece. Όπως πρόσθεσε έχουν γίνει βήματα αλλά τώρα είναι η ώρα της μεγάλης προσπάθειας για να πάμε στην επόμενη ημέρα γι΄αυτό «ως Marketing Greece αποφασίσαμε να κάνουμε αυτό το συνέδριο μετά από δέκα χρόνια σκληρής δουλειάς στην πόλη».
Ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ κ. Γιάννης Παράσχης υπογράμμισε ότι το 2023 αποτελεί τη νέα χρονιά ορόσημο για τον ελληνικό τουρισμό με 34 εκατ. αφίξεις τουριστών και άμεσα έσοδα ύψους 20,5 δις. ευρώ. «Το τουριστικό προϊόν βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι, καθώς οι καλές επιδόσεις συνοδεύονται και με μεγάλη ευθύνη για την επόμενη ημέρα, προκειμένου να κεφαλαιοποιήσουμε την ελκυστικότητα και την ανθεκτικότητα του brand Ελλάδα ως ενός ελκυστικού, δημοφιλούς και βιώσιμου προορισμού», όπως είπε, μεταξύ άλλων. Αναφέρθηκε ακόμη στις πέντε κεντρικές προτεραιότητες που έχει θέσει ο ΣΕΤΕ: τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, το ζήτημα των υποδομών, η διαχείριση των προορισμών, η αγορά εργασίας και η βιωσιμότητα. Όσον αφορά την περιοχή της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας, είπε ότι αποτελεί μια από τις πέντε κύριες τουριστικές περιφέρειες της χώρας και διαθέτει σημαντικές αναπτυξιακές δυνατότητες ειδικότερα σε εναλλακτικά προϊόντα.
Tην ημερίδα χαιρέτησε μέσω μαγνητοσκοπημένου μηνύματος και η υφυπουργός Τουρισμού Έλενα Ράπτη, ενώ παρευρέθηκαν πολλοί εκπρόσωποι φορέων του τουρισμού.
Στο πλαίσιο της ημερίδας διοργανώθηκαν πάνελ συζήτησης με εκπροσώπους από τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, αναδείχθηκαν case studies και θα πραγματοποιήθηκε ανοικτή συζήτηση με το κοινό. Ταυτόχρονα διεξήχθη το workshop «Πολιτισμός και Τουρισμός | Ένα βήμα πιο κοντά».
