Ένα βιβλίο ηλικίας 600 χρόνων, που κανείς δεν μπορεί να διαβάσει, κεντρίζει το παγκόσμιο ενδιαφέρον εδώ και δεκαετίες, αλλά μόλις πρόσφατα ήρθαν στο φως χρήσιμες πληροφορίες για την γλώσσα στην οποία είναι γραμμένο.
Το αινιγματικό βιβλίο φέρει το όνομα ενός Πολωνού-Αμερικάνου βιβλιοπώλη που το απέκτησε το 1912. Πρόκειται για ένα χειρόγραφο 240 σελίδων γραμμένο σε γλώσσα ή γραφή που είναι εντελώς άγνωστη.
Μερικοί επιστήμονες δηλώνουν ότι το χειρόγραφο Voynich δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια αρχαία φάρσα, συμπεριλαμβανομένου και του καθηγητή Γκόρντον Ραγκ του Πανεπιστημίου Κιλ στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο οποίος έχει περάσει πάνω από μια δεκαετία μελετώντας το χειρόγραφο. Ο ίδιος επισημαίνει σε ένα έγγραφο του ότι το κείμενο θα ήταν εύκολο να πλαστογραφηθεί αν ο συγγραφέας ήταν εξοικειωμένος με τις απλές τεχνικές κωδικοποίησης. Το σύνολο των λέξεων του χειρόγραφου θα μπορούσαν να είναι τυχαίες συλλαβές που έχουν μπει σε άσχετη μεταξύ τους σειρά, χωρίς να σημαίνει ότι έτσι προκύπτει μια άγνωστη γλώσσα ή γραφή.
Άλλοι ερευνητές δεν συμφωνούν, τονίζοντας ότι αυτή η μοναδική γλώσσα του βιβλίου είναι πιθανόν μια πραγματική γλώσσα. Κι αυτό γιατί προσπαθούν να αποδείξουν ότι το κείμενο του βιβλίου είναι συμβατό με τις φυσικές γλώσσες και είναι ασύμβατο με τυχαία κείμενα.
Στην προσπάθεια της αποκρυπτογράφησης του χειρόγραφου ένας καθηγητής φυσικών γλωσσών στο Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα κατέφυγε στη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης. Ανατρέχοντας στην «Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», η οποία μεταφράστηκε σχεδόν σε 400 γλώσσες, ο καθηγητής χρησιμοποίησε δείγματά της, τρέχοντας αλγόριθμους για τον προσδιορισμό της γλώσσας του κειμένου. Αν και οι αρχικά πίστευαν ότι γράφτηκε στα αραβικά, αποδείχθηκε ότι η πιο πιθανή γλώσσα είναι η εβραϊκή. Οι ερευνητές υποθέτουν, επίσης, ότι το χειρόγραφο δημιουργήθηκε χρησιμοποιώντας αλφαγράματα, δηλαδή ότι τα γράμματα μιας λέξης αντικαθίστανται με αλφαβητική σειρά.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ερευνών τους, αποδείχθηκε ότι πάνω από το 80% των λέξεων ήταν εβραϊκές, αλλά χωρίς να έχουν πάντα νόημα σαν σύνολο. Αφού δεν μπόρεσαν να βρουν μελετητές της εβραϊκής γλώσσας και πολιτισμού, οι ερευνητές στράφηκαν στο Google Translate, και πάλι χωρίς κάποιο αξιόλογο αποτέλεσμα.
Χωρίς τους ιστορικούς της αρχαίας Εβραϊκής, το πλήρες νόημα του χειρόγραφου του Voynich θα παραμείνει για πάντα ένα μυστήριο.
