Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ
Περικοπές μέχρι και στα είδη διατροφής αναγκάστηκαν να κάνουν σχεδόν επτά στα δέκα νοικοκυριά της χώρας, ενώ τα εννέα στα δέκα περιόρισαν τις δαπάνες για ρούχα και παπούτσια, ως αποτέλεσμα των πολιτικών λιτότητας και της συρρίκνωσης των εισοδημάτων.
Συγκεκριμένα, με βάση τα στοιχεία έρευνας του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ (σε συνεργασία με την εταιρία MARC AE), το 91,2% των νοικοκυριών, είχε σημαντική μείωση των εισοδημάτων το 2011. Ο μέσος όρος μείωσης του οικογενειακού εισοδήματος σε σχέση με 12 μήνες πριν, καταγράφεται στο 30%, ενώ το 78% των νοικοκυριών, αντιμετωπίζει πλέον σοβαρές δυσκολίες στη κάλυψη των αναγκών, με αποτέλεσμα να καταφεύγει σε δραστικές περικοπές στη κατανάλωση, αλλά και να «τραβάει» από τα «έτοιμα». Πάνω από το 13% των ερωτηθέντων, ανέφερε ότι το σημερινό εισόδημα δεν επαρκεί ούτε για την κάλυψη των αναγκαίων, ενώ πάνω από 6 στα 10 νοικοκυριά χρειάζεται να κάνουν δραστικές περικοπές για να καλύψουν τα απολύτως απαραίτητα.
Ο κλάδος της ένδυσης – υπόδησης επλήγη περισσότερο μιας και το 91,8% των νοικοκυριών κατέγραψε δραστικές περικοπές στην εν λόγω δαπάνη. Μεγάλες απώλειες κατεγράφησαν και στο κλάδο της εστίασης με σχεδόν το 89,2% των νοικοκυριών, να περιορίζει τις δαπάνες για τις συγκεκριμένες υπηρεσίες, ενώ πάνω από το 63% των νοικοκυριών έφτασε στο σημείο να κάνει περικοπές και στη κατανάλωση ειδών διατροφής.
Πιο αναλυτικά, το 76% των νοικοκυριών με εισοδήματα έως 1000€, έχει κάνει περικοπές στις δαπάνες ειδών διατροφής, ενώ το 91,1% αυτών, περιόρισε τις δαπάνες για ένδυση – υπόδηση. Τα αντίστοιχα αποτελέσματα για τα εισοδήματα από 1000-2000 ευρώ είναι 69,7% και 95,5%.
Σύμφωνα με τη ΓΣΕΒΕΕ οι σχετικές μειώσεις, έχουν συμπαρασύρει όχι μόνο τις εμπορικές αλλά και τις παραγωγικές επιχειρήσεις, τα έσοδα του κράτους από τη φορολογία, τις θέσεις εργασίας και κατ’ επέκταση και τα ασφαλιστικά ταμεία, ενώ η μεγάλη συρρίκνωση του αγοραστικού κοινού έχει επιφέρει και κάμψη σχεδόν 30% και στη εγχώρια τουριστική κίνηση.
Η συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών εκτιμά ότι η οποιαδήποτε επιβάρυνση στα είδη διατροφής θα επιφέρει μεγάλες δυσκολίες στον οικογενειακό προϋπολογισμό. Παράλληλα, εννέα στα δέκα νοικοκυριά δεν δέχονται αύξηση στο Φ.Π.Α. ειδών πρώτης ανάγκης (13%), έστω και αν συνοδεύεται από μείωση του υψηλού συντελεστή (23%).
Κατά την ΓΣΕΒΕΕ, τα στοιχεία αποτυπώνουν με το πιο παραστατικό τρόπο «ότι τα ελληνικά νοικοκυριά, όχι μόνο αντιμετωπίζουν ήδη μεγάλες δυσκολίες, αλλά και ότι δεν θα αντέξουν μια επιπλέον επιβάρυνση σε είδη πρώτης ανάγκης, την οποία θα επιφέρει ο ενιαίος Φ.Π.Α.».
Εξάλλου, σύμφωνα με την έρευνα, που πραγματοποιήθηκε σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 601 νοικοκυριών στην Αττική, οι καταναλωτές δεν είναι αισιόδοξοι ούτε για το 2012, καθώς το 74,9% αναμένει νέα μείωση εισοδημάτων.
Και ενώ θα περίμενε κανείς εξαιτίας της ύφεσης το «καλάθι της νοικοκυράς» να γίνεται πιο φτηνό, τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι τον Δεκέμβριο του 2011, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2010, υπήρξε αύξηση του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή κατά 4.3% στην ομάδα «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά», ενώ επιβάρυνση υπήρξε και από τις αυξήσεις στα τσιγάρα, στα ασφάλιστρα αυτοκινήτων και στις τιμές εστιατορίων και καφέ. Στον αντίποδα, καταγράφηκε μείωση 0,6% στα είδη ένδυσης και υπόδησης, 0,4% στις τιμές τηλεφωνικών υπηρεσιών, 0,9% στα δίδακτρα ξένων γλωσσών και 0,1% στις τιμές οικιακών υπηρεσιών.
ΙΟΒΕ: Οι Έλληνες καταναλωτές θα μείνουν για καιρό οι πιο απαισιόδοξοι
Οι Έλληνες καταναλωτές θα παραμείνουν για καιρό ακόμη και με μεγάλη διαφορά, οι πλέον απαισιόδοξοι έναντι των υπολοίπων Ευρωπαίων, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, που επισημαίνει ότι η καταναλωτική εμπιστοσύνη έχει δεχθεί το ισχυρότερο πλήγμα από την κρίση και την υφεσιακή πορεία της οικονομίας και, ενώ επηρεάζεται από τις συνθήκες τις αγοράς, ταυτόχρονα, επηρεάζει την ενεργό ζήτηση, η οποία, με τη σειρά της, αποτελεί βασική κινητήριο δύναμη της οικονομίας.
Στην έρευνα καταγράφεται περαιτέρω άνοδος του ποσοστού των νοικοκυριών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα», αλλά και ανάκαμψη, μετά το ιστορικό χαμηλό στην πρόθεση για αποταμίευση. Συνολικά πάντως και παρόλο που οι αβεβαιότητες παραμένουν, ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα το Δεκέμβριο, σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα σημείωσε οριακή βελτίωση, κάτι που, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ αποδίδεται στη σταθεροποίηση της πολιτικής κατάστασης, με το σχηματισμό νέας κυβέρνησης συνεργασίας.