Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΛΛΙΝΗ
Σε ένα μικρό στούντιο του Μέμφις, το 1953, έκανε την πρώτη του απόπειρα να ηχογραφήσει, ο πρώτος και ίσως ο μεγαλύτερος ροκ σταρ όλων των εποχών, ο Έλβις. Εκεί σε αυτή τη μικρή «τρύπα» έλαμψε η αλανιάρα φωνή του Έλβις, η οποία μέσα σε ελάχιστο χρόνο έκλεψε την καρδιά της Αμερικής και άλλαξε τη μουσική για πάντα. Όπως είπε και ο σπουδαίος John Lennon, «πριν από τον Έλβις δεν υπήρχε τίποτα».
Το φτωχικό ξεκίνημα του «Βασιλιά»
Τίποτα από την πρότερη, φτωχική ζωή του μικρού Έλβις δεν προμήνυε τη μυθική καριέρα τραγουδιστή που θα ακολουθούσε. Γεννημένος το 1935, σε μια πόλη της πολιτείας του Μισισίπη, από πιτσιρικάς έδειξε κλίση στη μουσική. Έπαιρνε την κιθάρα του κάθε μέρα στο σχολείο και προσπαθούσε να μάθει βλέποντας άλλους να παίζουν. Για να τραγουδήσει βέβαια ούτε λόγος ακόμα, εφόσον ήταν πολύ ντροπαλός και μοναχικός σαν παιδί.
Στα 13 του, αυτός και η οικογένεια του μετακόμισε στο Μέμφις για ένα καλύτερο μέλλον, όπου και άρχισε να γίνεται πολύ δραστήριος μουσικά. Χωρίς ποτέ να πάει σε ωδείο ή να λάβει μαθήματα μουσικής, η διασκέδαση του Έλβις ήταν να ακούει ατελείωτες ώρες το τζουκ μποξ, να πηγαίνει σε τοπικές συναυλίες αλλά και να ακούει τις χορωδίες γκόσπελ στις εκκλησίες. Μάλιστα πήγαινε πολύ συχνά να ακούσει τα νέγρικα μπλουζ, τα οποία τον επηρέασαν πάρα πολύ στον τρόπο που τραγουδούσε, ενώ από εκείνη την ηλικία γνώρισε τον διάσημο κιθαρίστα B.B. King.
Όταν πια έγινε 18 ήταν προφανές στον ίδιο ότι θα ακολουθήσει μουσική καριέρα. Μετά από κάποιες αποτυχημένες οντισιόν και δημόσιες εμφανίσεις, αποφάσισε να ηχογραφήσει ένα τραγούδι για τη μαμά του, στα θρυλικά Sun Studios της πόλης ελπίζοντας ότι κάποιος θα τον προσέξει. Δυστυχώς για αυτόν μέσα στους επόμενους μήνες κανένας ραδιοφωνικός παραγωγός δεν ενδιαφέρθηκε.
Αυτό δεν αποθάρρυνε τον Έλβις, ο οποίος πίστευε πολύ στο ταλέντο του. Το 1954, ο παραγωγός των στούντιο Sam Phillips, ζήτησε από τον Έλβις να τραγουδήσει μια μπαλάντα, καθώς είχε «πιάσει» τις νέγρικές επιρροές στην φωνή του. Για τον παραγωγό το συγκεκριμένο στοιχείο ήταν πολύ σημαντικό, επειδή πίστευε ότι αν καταφέρει να δώσει τη νέγρικη μουσική μέσα από έναν λευκό τραγουδιστή στο μεσοαστικό λευκό ακροατήριο, θα έβγαζε εκατομμύρια. Μάλιστα έφερε και δύο εξαιρετικούς μουσικούς να τον πλαισιώσουν τον πολύ υποτιμημένο κιθαρίστα Scotty Moore και τον μπασίστα Bill Black.
That’s all right (Mama)
Χωρίς ακριβώς κανένας τους να καταλάβει πως, σε ένα διάλειμμα από τις συνεχείς αποτυχημένες προσπάθειες για να ηχογραφήσουν κάτι πραγματικά φρέσκο, το θαύμα έγινε. Ο Έλβις χαλάρωσε και άρχισε να τραγουδάει ένα μπλουζ τραγούδι της προηγούμενης δεκαετίας το That’s all right. Οι άλλοι δύο μουσικοί άρχιζαν να χαβαλεδιάζουν και να παίζουν σε πιο γρήγορο και ρυθμικό τόνο το κομμάτι, χωρίς φυσικά να θέλουν να το ηχογραφήσουν. Αυτό όμως ήταν αρκετό για τον παραγωγό, ο οποίος κατάλαβε ότι το γεμάτο ζωντάνια και νεανικότητα παίξιμο αυτού του τρίου, μπορεί να ταράξει τα νερά.
Όσο για τον Έλβις; Ποτέ το ακροατήριο δεν είχε ξανακούσει μια τέτοια «λευκή» φωνή, γεμάτη νεανικό θράσος, επαρχιώτική μαγκιά αλλά και μια γλυκιά εφηβική ευαισθησία. Ο νότιος Έλβις «έδεσε» τα μπλούζ με τη μουσική country και τη γκόσπελ, ενώνοντας ουσιαστικά όλα τα μουσικά στυλ της Αμερικής και καταργώντας παράλληλα τις φυλετικές διακρίσεις που συνόδευαν συγκεκριμένα μουσικά ιδιώματα. Είναι ενδεικτικό ότι όταν πρωτοπαίχτηκε το τραγούδι στο ραδιόφωνο, δεκάδες ακροατές έπαιρναν τηλέφωνο για να μάθουν ποιος είναι ο νέος νέγρος τραγουδιστής! Η απάντηση ήταν σοκαριστική, καθώς κανένας λευκός δεν είχε ξανατραγουδήσει όπως ο Έλβις.
Και μετά… κούνησε τους γοφούς!
Το ροκ εν ρολ τη δεκαετία του ‘50 ήταν cool. Ήταν μια μικρή επανάσταση, πολλές φορές χωρίς αιτία, στην βαρετή καθημερινότητα εκατομμυρίων νέων. Ο χορός ήταν ξέφρενος, οι ρυθμοί των τραγουδιών μεθυστικοί και οι στίχοι, ας πούμε απλά, ότι ήταν κάπως προκλητικοί για μια συντηρητική κοινωνία, στην οποία ακόμα οι φυλετικές διακρίσεις ήταν πολύ έντονες.
Ο Έλβις όμως είχε διαφορετική άποψη για όλα αυτά και πήγε το ροκ εν ρολ ένα βήμα παραπέρα. Μετά την επιτυχία των 2 πρώτων του κομματιών το That’s all right και το Blue moon of Kentucky, ήρθε η ώρα για να εμφανιστεί ζωντανά μπροστά σε ένα κοινό που αδημονούσε για συγκινήσεις. Ο Έλβις ήταν νευρικός πάνω στη σκηνή και σε συνδυασμό με τον έντονο ρυθμό των τραγουδιών, άρχισε να κουνάει τους γοφούς και τα πόδια του κάπως κοφτά.
Οι αντιδράσεις ήταν απροσδόκητες καθώς οι γυναίκες βρήκαν τις κινήσεις του «Βασιλιά» πολύ σέξι και άρχισαν να τσιρίζουν. Όπως καταλαβαίνετε δεν ήθελε και πολύ για να αντιληφθεί ο Έλβις, ότι αυτά που κάνει φταίνε για τις υστερίες του κοινού και έτσι από εκείνη τη μέρα, οι κινήσεις του πάνω στη σκηνή έγιναν σήμα κατατεθέν. Ας πούμε ότι εκεί που η μουσική άρχισε να θεριεύει, ο Έλβις πρόσθεσε το αλατοπίπερο πάνω στη σκηνή με τον χορό του, για να γίνει πραγματικά περιζήτητος σε όλη τη χώρα. Ταυτόχρονα βέβαια έγινε και αποδέκτης πολλών αρνητικών σχολίων, τα οποία τον παρουσίαζαν σαν ένα ατίθασο διάβολο, έτοιμο να αποπλανήσει όλες τις κόρες του έθνους. Μπορεί να σας εκπλήξει, αλλά παρότι ο Έλβις είχε όντως αδυναμία στο γυναικείο φίλο, οι βιογραφίες του αναφέρουν ότι πληγώνονταν πολύ από τις αρνητικές κριτικές και σχόλια – μια ευαισθησία η οποία τον χαρακτηρίζει καθ’ όλη την καριέρα του.
Ήταν όντως τόσο σπουδαίος ο Έλβις;
Ο Έλβις έγινε εθνικός ήρωας, έγινε τρόπος ζωής, έγινε ένα σύμβολο της αμερικάνικης κουλτούρας. Το άξιζε; Κανείς δεν μπορεί να πει αντικειμενικά. Προφανώς την ίδια εποχή υπήρχαν και άλλοι σπουδαίοι και πολύ καλύτεροι μουσικοί, οι οποίοι συνέθεσαν μνημειώδη τραγούδια. Άλλωστε, ο Έλβις δεν συνέθεσε ποτέ παραπάνω από 5 τραγούδια. Για κάποιους μουσικούς κριτικούς ο Έλβις είναι απλά ένας πάρα πολύ υπερεκτιμημένος καλλιτέχνης, ο οποίος κατέκτησε την κορυφή λόγω της σέξι σκηνικής του παρουσίας που έκανε θραύση στα κορίτσια και του εξαντλητικού χολιγουντιανού μάρκετιγκ μέσα από ταινίες και σάουντρακ.
Όμως, δεν χρειάζεται να σπαταλήσει κανείς παραπάνω από 5 λεπτά, για να καταλάβει πόσο σημαντικός ήταν ο Έλβις για τη μουσική του περασμένου αιώνα. Μια γρήγορη ματιά στις δηλώσεις άλλων μουσικών για το πόσο τους επηρέασε ο Έλβις αρκεί, ενώ ένα πέρασμα από τα βιντεάκια στο διαδίκτυο λειτουργεί ως τεκμήριο της τρέλας που επικρατούσε στις ζωντανές του εμφανίσεις. Αν ακόμα δεν έχετε πεισθεί, ακούστε τις πρώτες του ηχογραφήσεις στα Sun Studios. Τουλάχιστον θα έχετε μια ιδέα για το πώς άρχισε, ο πρώτος και ίσως ο μεγαλύτερος ροκ σταρ όλων των εποχών.
