Πριν από περίπου μία βδομάδα συνέβη ένα περιστατικό στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, το οποίο κάθε άλλο παρά εκτός της συνήθους ροής των πραγμάτων μπορεί να χαρακτηριστεί. Διότι όσο και να ακούγεται αξιοσημείωτο το γεγονός του ξεκαθαρίσματος λογαριασμών μεταξύ αντιμαχόμενων συμμοριών ναρκωτικών, τις πρώτες πρωινές, με τελικό απολογισμό 3 τραυματίες (δύο από πυροβολισμούς κι έναν από μαχαίρωμα), όσοι έχουν διαπιστώσει τι ακριβώς συντελείται εδώ και πολύ καιρό στη συγκεκριμένη περιοχή, μόνο έκπληξη δεν ένιωσαν. Τα ίδια ακριβώς συναισθήματα με είχαν κατακλύσει στο άκουσμα της πρόσφατης είδησης του βιασμού μίας κοπέλας στον χώρο του ΑΠΘ. Μία κατάμαυρη αίσθηση του «κάποτε θα συνέβαινε, κυοφορούταν εδώ και πολύ καιρό».
Τα πράγματα, λοιπόν, είναι πολύ ξεκάθαρα, όσο και αν επιλέγουν να κωφεύουν οι ιθύνοντες. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχει δημιουργηθεί μία ζώνη ανομίας και επικινδυνότητας, με το αδιόρατο νήμα να συνδέει το πάρκο της Ροτόντας με το ΑΠΘ. Διακίνηση ναρκωτικών σε 24ωρη βάση, περιστατικά μικρό-ληστειών, μία ολόκληρη περιοχή από την οποία φροντίζεις να μην περνάς σε ώρες μειωμένης ορατότητας και κυκλοφορίας. Οι εποχές στις οποίες ένας φίλος είχε επιλέξει να διοργανώσει υπαίθριο πάρτι γενεθλίων στο πάρκο της Ροτόντας (νομίζω ήταν Ιούνιος του 2009) μου φαίνονται πλέον τελείως μακρινές και ξεχασμένες.
Προτού αναφέρουμε οτιδήποτε άλλο, οφείλω να ξεκαθαρίσω μία βασική συνιστώσα της σκέψης μου. Δεν έχω υπάρξει ποτέ κι ούτε αναμένεται, στο εγγύς ή μακρινό μέλλον, υπέρμαχος της αποστειρωμένης εικόνας των αστικών κέντρων. Με διαολίζει η σχεδιασμένη με διαβήτη αψεγάδιαστη εικόνα, δεν επιθυμώ να εξοβελιστεί στο πυρ το εξώτερον οποιοδήποτε στοιχείο πλήττει την καλογυαλισμένη «κανονικότητα», δεν ανεβάζω πίεση με τους βαμμένους τοίχους, δεν με πιάνει δύσπνοια στη θέα κάποιου σκουπιδιού, απεχθάνομαι την οποιαδήποτε γενικόλογη και ηθικολογική επιβολή ενός αποβλακωτικού πέπλου «ησυχίας, τάξης και ασφάλειας». Είμαι, όμως, απηυδισμένος με τα όσα συμβαίνουν στη Ροτόντα και τους πανεπιστημιακούς χώρους της πόλης εδώ και πάρα πολύ καιρό.
Ποια είναι η λύση, επομένως, σε αυτή τη ζοφερή κατάσταση; Η προσωπική γνώμη του υπογράφοντος είναι ότι η ασφυκτική αστυνόμευση δεν έχει προσφέρει ποτέ καμία λύση σε τέτοιου είδους ζητήματα. Ενίοτε, μπορεί να προσφέρει κάποια προσωρινή ανακούφιση, αλλά όχι οριστική λύση. Χώρια που διαχρονικά μάλλον δημιουργεί περισσότερα και εντονότερα προβλήματα από αυτά που κλήθηκε να επιλύσει. Εξυπακούεται ότι η αντίθεσή μου προς τη λύση της αδιαπραγμάτευτης αστυνόμευσης δεν συνεπάγεται σε καμία –μα καμία- περίπτωση την πλήρη απουσία της. Η αστυνομία οφείλει να παρεμβαίνει καίρια και αποτελεσματικά στα όρια που επιτάσσει το καθήκον της προστασίας των πολιτών που της έχει ανατεθεί.
Από εκεί και πέρα, και όσο απλό/κοινότυπο/ουτοπικό κι αν σας ακούγεται, η μόνη λύση περνά από την πρόταξη του φωτός έναντι του σκοταδιού, της ζωής έναντι της μιζέριας. Όποτε η κοινωνία και οι πολίτες δίνουν το βροντερό «παρών», το κάθε είδους καρκίνωμα δεν έχει άλλη επιλογή από το να υποχωρήσει άτακτα και να επιστρέψει στο λαγούμι του. Για να μετατραπεί η παραπάνω δήλωση από ευσεβής πόθος σε έμπρακτη πραγματικότητα, θα πρέπει να λειτουργήσουν ως μία καλοκουρδισμένη μηχανή όλοι οι επίσημοι θεσμοί της πόλης (Δήμος, πανεπιστημιακή διοίκηση, Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης, επίσημοι φορείς πολιτισμού), οι οργανωμένες ομάδες πολιτών (καλλιτεχνικά σχήματα, φοιτητικοί όμιλοι, οργανώσεις κατοίκων), καθώς και ο καθένας από εμάς που δεν θέλει να βλέπει τον ζωτικό δημόσιο χώρο, τον χώρο που εξ ορισμού του ανήκει δηλαδή, να γίνεται βορά στα χέρια κάθε είδους λωποδυτών.
Εκδηλώσεις, λοιπόν, ατελείωτες εκδηλώσεις. Συναυλίες, εκθέσεις βιβλίου, εκθέσεις φωτογραφίας, συλλογικές πρωτοβουλίες καθαρισμού, δρώμενα και events, θεατρικές παραστάσεις, προβολές ταινιών, ομιλίες, κάθε είδους εκδηλώσεις που φέρνουν τους ανθρώπους σε κατάσταση εγγύτητας, επικοινωνίας, διάδρασης, ζεστασιάς. Διάθεση ενέργειας, σκέψης, χρόνου και χρημάτων για την ανάδειξη των δύο αυτών χώρων, για προβολή των ταυτοτικών τους στοιχείων και της περιρρέουσας αίσθησης που αποπνέουν. Και μιλώντας πιο συγκεκριμένα για τη Ροτόντα, ας εκμεταλλευτούμε επιτέλους ένα από τα πιο δυνατά τουριστικά χαρτιά της πόλης. Ας κοπεί ένα από τα αμέτρητα άχρηστα κονδύλια που δαπανώνται δεξιά και αριστερά για ταρατατζούμ γιορτές και πανηγύρια κι ας μετατραπεί η Ροτόντα σε δεύτερο landmark της πόλης μετά τον Λευκό Πύργο. Με φωταγώγηση σε μόνιμη βάση και με τη φιλοξενία αλλεπάλληλων δρώμενων στο εσωτερικό της, καθώς και στους προαύλιους χώρους.
Εκτός αν μας αρέσει να βαδίζουμε γοργά σαν κυνηγημένοι σε ένα από τα ομορφότερα σημεία της πόλης και στους χώρους του μεγαλύτερου εκπαιδευτικού ιδρύματος της πόλης. Αν μας αρέσει, τότε πάω πάσο.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
