Του Γιώργου Παπαδημητρίου
Αν πιστέψει κανείς τους τίτλους και τις επικεφαλίδες της ειδησεογραφικής επικαιρότητας, η χιλιοτραγουδισμένη πασχαλινή εξόρμηση - που εσχάτως απέκτησε την κωδική ονομασία «Πάσχα στο χωριό» από σύσσωμα τα ΜΜΕ της χώρας - είναι το πιο καυτό ζήτημα με το οποίο έχει έρθει αντιμέτωπη η χώρα εδώ και δεκαετίες. Τα ρεπορτάζ, τα άρθρα, τα αφιερώματα, τα ποσταρίσματα και οι αναλύσεις επί του θέματος είναι πλέον τόσο συχνά σε αριθμό και τόσο παθιασμένα σε διατύπωση, που αναρωτιέται κανείς πώς ζούσαμε κάποτε χωρίς αυτό τον καημό. Φυσικά, όλος αυτός ο στόμφος δεν είναι τίποτα άλλο από σημεία των καιρών. Εξάλλου, όπως όλοι πολύ καλά γνωρίζουμε, πλέον δεν κάνει απλώς κρύο τον χειμώνα, αλλά «η χώρα είναι εγκλωβισμένη σε λευκό κλοιό». Αντιστοίχως, το καλοκαίρι δεν κάνει απλώς ζέστη, αλλά «η χώρα βρίσκεται στο έλεος του καύσωνα».
Πέρα όμως από όλη την παραφιλολογία και την ατελείωτη κουβέντα περί του αν θα σουβλίσουμε αρνί σε κάποιο χωριό, διότι αν δεν σουβλίσουμε το αρνί στο χωριό τι θα απογίνουμε, υπάρχει και η αντίστροφη όψη του νομίσματος, στην οποία κανείς δεν μπαίνει στον κόπο να ρίξει έστω μια υποτυπώδη ματιά. Καλά όλα αυτά, λοιπόν, αλλά ποιος ασχολείται άραγε με το δεύτερο σκέλος της εξίσωσης, δηλαδή τα χωριά και τους κατοίκους τους; Οι οποίοι είναι πλέον δεδομένο πως δεν διαθέτουν καν το δικαίωμα της γνώμης για τα όσα πρόκειται να συμβούν ή να μην συμβούν.
Διότι, όπως πολύ καλά γνωρίζουμε ή τουλάχιστον θα έπρεπε να γνωρίζουμε, οι συνθήκες τη φετινή χρονιά δεν έχουν την παραμικρή ομοιότητα με οτιδήποτε είχαμε συνηθίσει τα προηγούμενα χρόνια. Και δεν είναι καθόλου μα καθόλου βέβαιο ότι οι κάτοικοι των χωριών, ιδίως αυτών που είναι καταχωρημένα στο συλλογικό αστικό υποσυνείδητο ως θέρετρα αποδράσεων, είναι ιδιαίτερα πρόθυμοι και έτοιμοι να δουν τον τόπο τους να κατακλύζεται από εφήμερους επισκέπτες. Από τη μία, σε μια μικρή κοινωνία, είναι εξαιρετικά πιθανό τα κρούσματα να είναι πιο περιορισμένα και η διαχείριση της πανδημίας σε ψυχολογικό επίπεδα να είναι πολύ λιγότερο επώδυνη. Η μαζική έλευση επισκεπτών για το Πάσχα από τα μεγάλα αστικά κέντρα, και δη την Αθήνα, αναπόφευκτα θα αλλάξει άρδην τα δεδομένα, επιτείνοντας τον κίνδυνο ραγδαίας αύξησης των κρουσμάτων.
Επιπλέον, με βάση τα όσα ισχύουν σήμερα και θα εξακολουθήσουν κατά 99% να ισχύουν και στην πασχαλινή περίοδο, η εστίαση θα παραμείνει κλειστή. Επομένως, ένα πιθανό κίνητρο οικονομικής φύσεως, το οποίο θα λειτουργούσε ως αντιστάθμισμα για τους κατοίκους αυτών των περιοχών, προκειμένου να είναι θετικοί στην μαζική εισροή επισκεπτών, επί της ουσίας δεν υφίσταται ή τέλος πάντων ψαλιδίζεται σε πολύ σημαντικό βαθμό. Συμπληρωματικά, να αναφέρουμε μια προσωπική μαρτυρία, την οποία μας μετέφερε πολύ κοντινό μας πρόσωπο, το οποίο αναγκάστηκε να μεταβεί για σοβαρούς οικογενειακούς λόγους σε ένα μικρό χωριό της Πελοποννήσου: οι κάτοικοι του χωριού ήταν μάλλον έκπληκτοι και απορημένοι στην ιδέα, στην εικόνα, αλλά και στην υπόνοια επισκεπτών.
Η αλήθεια είναι πως κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει πώς ακριβώς θα κυλήσει αυτή η περίεργη περίοδος, κατά την οποία ο εμβολιασμός προχωρά, το καλοκαίρι κοντοζυγώνει (φέρνοντας λιγότερα κρούσματα), ο τουρισμός ανοίγει, η κοινωνία αγκομαχά και απελπίζεται, αλλά την ίδια στιγμή τα κρούσματα δεν λένε να πέσουν και οι ασθενείς του Covid-19 παστώνονται σε διαδρόμους νοσοκομείων. Είναι μια δύσκολη και αμήχανη εποχή, όπου ο φόβος και η κούραση παίζουν πινγκ-πονγκ, η οποία όλο υποτίθεται πως θα τελειώσει κι όλο δεν τελειώνει. Σε βαθμό που το ζήτημα του οβελία στην ύπαιθρο ακούγεται εξωφρενικά άκαιρο και δευτερεύον, σαν απομεινάρι μιας φαντασίωσης ότι όλα έχουν επιστρέψει στο φυσιολογικό.