Του Γιώργου Καλλίνη
Τι γίνεται πια σε αυτόν τον κόσμο, όταν οι έμποροι μπανανών βάζουν χημικές ουσίες για να ωριμάσουν πιο γρήγορα τα φρούτα και να τα πουλάνε πιο εύκολα; Εύλογα αναρωτήθηκε κάποιος «μα καλά, δεν γίνεται να περιμένουν 2-3 μέρες και να τις πουλήσουν αργότερα;». Η απάντηση είναι ότι μάλλον δεν μπορούν.
Η χημική ουσία που βρέθηκε στις μπανάνες της Θεσσαλονίκης ονομάζεται αιθυλένιο. Το αιθυλένιο ή αιθένιο είναι ένα άχρωμο, άγευστο και άοσμο αέριο, το οποίο είναι μάλιστα η πρώτη σε παραγωγή χημική ουσία στον κόσμο. Το αιθυλένιο δεν είναι τοξικό, αλλά μπορεί να αποβεί επικίνδυνο σε υψηλές συγκεντρώσεις, στις οποίες προκαλεί ασφυξία. Ο πραγματικός κίνδυνος όμως αφορά το γεγονός ότι το αέριο είναι πραγματικά πάρα πολύ εύφλεκτο. Απόδειξη; Το αιθένιο είναι η κομβική πρώτη ύλη για την παραγωγή του αερίου μουστάρδας, ενός χημικού πολεμικού αερίου με εκτεταμένη χρήση κατά τον Α΄ ΠΠ. Καλό ε;
Το σημαντικό σε αυτή την ιστορία είναι ότι το αιθυλένιο είναι επιπλέον μια φυτική ορμόνη, προκαλώντας την έναρξη της ωρίμανσης στους καρπούς των φυτών. Αυτή η ορμόνη εκλύεται σε αέρια μορφή από τα φρούτα και λαχανικά. Αν έχετε παρατηρήσει όταν τα φρούτα είναι λίγο χτυπημένα, ωριμάζουν πιο γρήγορα. Αυτό συμβαίνει γιατί με το χτύπημα απελευθερώνεται μεγαλύτερη ποσότητα αιθυλενίου. Το ίδιο και με τα φυτά όταν τα κόβουμε και τα βάζουμε στο βάζο, μαραίνονται πιο γρήγορα. Γνωρίζοντας τη λειτουργία αυτή, οι έμποροι ή ακόμη και οι παραγωγοί χρησιμοποιούν το χημικό για να επιταχύνουν την ωρίμανση των φρούτων τους.
Μετά το κρέας αλόγου, τις τρελές αγελάδες, το βακτήριο e.coli, τώρα έρχονται και οι "μπανάνες - δυναμίτες". Πραγματικά τα πιάτα μας έχουν γίνει πεδία μάχης, πάνω στα οποία διαγωνίζονται εταιρίες για να μας δώσουν τα φθηνότερα, ανεξαρτήτως ποιότητας, τρόφιμα. Και όλα αυτά την ώρα που 870 εκατ. άνθρωποι στον κόσμο πεινάνε και η παραγωγή φτάνει για να θρέψει ολόκληρο τον πλανήτη. Από την άλλη βέβαια, έχουμε και ένα χρήσιμο όπλο στην περίπτωση που είμαστε εντελώς απροετοίμαστοι ενάντια σε έναν διαρρήκτη. Και εντελώς οικολογικό!
Πέρα από το παραπάνω χιουμοράκι, εφόσον ο μόνος κίνδυνος αφορά τις αποθήκες με τα φρούτα και πάλι ο κίνδυνος ανάφλεξης είναι μικρός, τα μηνύματα από τις έρευνες για τα φυτοφάρμακα στα πιάτα μας, είναι αποκαρδιωτικά. Η τελευταία έρευνα της Greenpeace αποκαλύπτει ότι τα προϊόντα που καταναλώνουμε καθημερινά έχουν σημαντικά τοξικά υπολείμματα επικίνδυνων φυτοφαρμάκων. Το χειρότερο είναι ότι οι αναλύσεις έδειξαν ότι ένα καλό πλύσιμο δεν είναι αρκετό διότι οι ουσίες δεν παραμένουν μόνο στον εξωτερικό φλοιό του φρούτου και του λαχανικού, αλλά εισχωρούν στους ιστούς του. Δηλαδή στην κυριολεξία, βράστε τα.
Άντε εμείς (το ανθρώπινο είδος) πάμε και ερχόμαστε χωρίς καμιά ιδιαίτερη επίπτωση για τον πλανήτη (αισιόδοξη εκδοχή). Οι μέλισσες όμως είναι πάρα πολύ σημαντικές για τη φύση, ένα από τα πολύ καλά κρυμμένα μυστικά του πλανήτη. Δεκάδες αγαπημένα μας φρούτα και λαχανικά, όπως το αγγουράκι, το κολοκύθι και η μελιτζάνα, εξαρτώνται από τις μέλισσες για την επικονίασή τους, δηλαδή τη γονιμοποίηση του άνθους για να παραχθεί ο καρπός τους. Πάνω από το 35% της παγκόσμιας παραγωγής τροφής εξαρτάται από τα έντομα-επικονιαστές. Στην Ευρώπη μόνο, πάνω από 4.000 είδη λαχανικών μεγαλώνουν χάρη στην ακούραστη δουλειά των μελισσών. Εξ ου και η διάσημη ρήση του Αϊνστάιν «όταν εξαφανιστούν οι μέλισσες, η ανθρωπότητα θα έχει ακόμα 4 χρόνια ζωής». Τα φυτοφάρμακα αυτά σκοτώνουν τις μέλισσες.
Aυτή είναι μία μάχη την οποία δεν μπορεί να την κερδίσει ο καταναλωτής μόνος του. Είτε γιατί δεν έχει τα χρήματα να παίρνει τα καλύτερα προϊόντα, είτε γιατί δεν μπορεί να έχει την γνώση και την ευκαιρία λόγω χαμηλής τοπικής παραγωγής. Χρειάζεται επειγόντως οι υγειονομικές ελεγκτικές αρχές να κάνουν άψογη δουλειά, διότι οι παραγωγοί και οι πολιτικοί δεν φαίνεται να ενδιαφέρονται τόσο για την ποιότητα όσο για την ποσότητα. Τώρα βέβαια θα μου πείτε, όταν δεν έχει κάποιος να φάει δεν θα κοιτάξει αν έχει φυτοφάρμακο το μήλο. Αλλά και η φτώχεια είναι μια μάχη που ο πολίτης σίγουρα δεν θα κερδίσει μόνος του.
