ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ «ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ»
Του Γιώργου Παπαδημητρίου
Ας ξεκινήσουμε από τα προφανή για να μην παρεξηγηθούμε. Δεν συνιστά πράξη εξέγερσης το να μην παρακολουθήσει κανείς το Μουντιάλ του Κατάρ που ξεκινά σήμερα, ούτε κάποια άτυπη επαναστατική υποχρέωση. Γενικότερα, αν έχετε όρεξη να το παρακολουθήσετε, αγνοήστε οποιονδήποτε σας κοιτάξει με μισό μάτι και σας κάνει κήρυγμα και υποδείξεις για το τι θα κάνετε στον ελεύθερο χρόνο σας. Οι επονείδιστες μέρες των επίσημων πιστοποιητικών φρονημάτων έχουν πλέον παρέλθει, αλλά ο θαυμαστός καινούργιος κόσμος της ψηφιακής βιτρίνας επιβάλλει χίλιους και έναν κανόνες άτυπης συμπεριφοράς. Σε σημείο που αναρωτιέται κανείς πώς είναι δυνατόν να υπάρχει τόσο μεγάλη απόκλιση ανάμεσα σε μια κοινωνία ιδιώτευσης και αδιαφορίας και σε έναν σοσιομιντιακό κόσμο γεμάτο ευαισθησίες, πύρινη αποφασιστικότητα και μηδενική ανοχή απέναντι σε όλα τα κακώς κείμενα.
Βγάζοντας τα παραπάνω από τη μέση, ας πούμε και την άποψη μας: η επερχόμενη διοργάνωση του Κατάρ είναι με διαφορά το πιο χυδαίο, άνευρο, ξενέρωτο, αποκαρδιωτικό Μουντιάλ στην πλούσια ιστορία του θεσμού, για αμέτρητους λόγους. Κι η πλάκα είναι πως σχεδόν κάθε μέρα προκύπτει και μια νέα αφορμή για να ρίξεις μαύρη πέτρα σε ένα Μουντιάλ που θα έπρεπε να κάνει τη FIFA να κοκκινίζει από ντροπή. Φυσικά, το κακό ξεκίνησε από πολύ νωρίς, προτού βγούνε στη φόρα οι αποκαλύψεις την απάνθρωπη μεταχείριση των εργατών που κατασκεύασαν τα γήπεδα, μιας και η ανάθεση της διοργάνωσης στο Κατάρ ήταν εξαρχής γεμάτη με σκιές. Οι δωροδοκίες υψηλόβαθμων στελεχών για να ρίξουν την ψήφο τους στο Κατάρ προκάλεσε έναν αρχικό ντόρο, ο οποίος σύντομα ξεθύμανε και κουκουλώθηκε.
Στη συνέχεια, ήρθε το κυρίως πιάτο της φρίκης και της αποστροφής. Η «γιορτή» του ποδοσφαίρου χτίστηκε σε θεμέλια γεμάτα αίμα και θάνατο, θυμίζοντας καταστάσεις και συνθήκες που προσομοιάζουν στον αρχαίο και όχι στον σύγχρονο κόσμο. Αναλώσιμοι είλωτες και σκλάβοι, ανώνυμοι εργάτες που χάθηκαν κατά χιλιάδες για να στηθεί ένα λαμπερό πανηγύρι χωρίς ψυχή και ταυτότητα. Κανείς φυσικά δεν θα λογοδοτήσει, κανείς δεν θα κυνηγηθεί ποινικά, κανείς δεν θα ενδιαφερθεί για ανθρώπους που σχεδόν θεωρούνται άψυχες πρώτες ύλες. Εξυπακούεται, βέβαια, πως σε κάθε αντίστοιχο γεγονός (πχ Ολυμπιακούς Αγώνες), με πιεστικά χρονοδιαγράμματα, τα εργατικά ατυχήματα αφθονούν και αποσιωπούνται συστηματικά. Στην περίπτωση του Κατάρ, όμως, η πραγματικότητα ξεπέρασε ακόμη και την πιο νοσηρή φαντασία.
Κάνοντας μια μικρή ιστορική αναδρομή στον θεσμό του Μουντιάλ, θα διαπιστώσει κανείς πως οι ηθικές κηλίδες και οι σκελετοί στην ντουλάπα της FIFA δεν είναι καινούργια ιστορία. Από το Μουντιάλ του 1934 που ανατέθηκε στην Ιταλία, δίνοντας την ευκαιρία στο μουσολινικό φασιστικό καθεστώς να στήσει μία φανφαρόνικη και οπερετική φάρσα υποτιθέμενου μεγαλείου, μέχρι το Μουντιάλ του 1978 που ανατέθηκε στην Αργεντινή, η οποία στέναζε κάτω από τον ζυγό της αιμοσταγούς δικτατορίας του Βιδέλα. Στη συγκεκριμένη διοργάνωση, μάλιστα, η διοργανώτρια χώρα εισέπραξε και οργιώδη εύνοια προκειμένου να κατακτήσει το τρόπαιο: πλήθη λαού ξέσπασαν σε βροντώδεις πανηγυρισμούς καλύπτοντας τις φωνές των φυλακισμένων και των βασανισμένων -το ποδόσφαιρο είναι ένα το όπιο του λαού, είναι γνωστόν. Φυσικά, δεν πρέπει να λησμονούμε πως το ακριβώς προηγούμενο Μουντιάλ διεξήχθη στη Ρωσία, σε μια εποχή που φαντάζει τόσο μακρινή, ενώ έχουν περάσει μόλις τέσσερα χρόνια. Ως γνωστόν, μπροστά στο δέλεαρ των business, οι ευαισθησίες για την καταπίεση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για τις διώξεις, τις διακρίσεις, τη λογοκρισία και την ανελευθερία, πηγαίνουν περίπατο. Όπως συμβαίνει άλλωστε και στην περίπτωση του Κατάρ, μιας -σχεδόν τεχνητής- χώρας όπου οι γυναίκες, οι ομοφυλόφιλοι, οι καλλιτέχνες, οι αντιφρονούντες αντιμετωπίζονται ως κατώτερα όντα.
Προχωρώντας στις πιο ποδοσφαιρικές πτυχές του καταριανού ανοσιουργήματος, και μόνο το γεγονός πως το Μουντιάλ διεξάγεται εμβόλιμα, από τα τέλη Νοεμβρίου έως τα μέσα Δεκεμβρίου, αποτελεί μέγιστη ύβρι απέναντι στην κουλτούρα και στην παράδοση του θεσμού. Το Μουντιάλ είναι σύμφυτο με την καλοκαιρινή ευφορία, τις γλυκιές θερινές νύχτες, την αλεγρία και την απελευθέρωση μιας συγκεκριμένης καιρικής και ημερολογιακής συνθήκης. Και σαν μην έφταναν όλα αυτά, τις τελευταίες μέρες διαβάσαμε άρθρα που φέρνουν πραγματική αναγούλα. Για εργάτες εισαγωγής που μασκαρεύονται για να παραστήσουν τους φιλάθλους και να γεμίσουν τα γήπεδα. Για οκτώ παίκτες της εθνικής Εκουαδόρ που δωροδοκήθηκαν για να έχουν μειωμένη απόδοση στον εναρκτήριο αγώνα της διοργάνωσης. Ας ελπίσουμε πως το τελευταίο είτε δεν ίσχυσε ποτέ είτε δεν θα γίνει πραγματικότητα ως αποτέλεσμα της δημοσιότητας που έλαβε το θέμα.
Για όσους από εσάς το παρακολουθήσετε, καλό Μουντιάλ, με πολύ θέαμα.
Για όσους από εμάς η ξενέρα είναι ανυπέρβλητη, υπομονή τέσσερα χρονάκια.
