Του Γιώργου Καλλίνη
Το πρόβλημα μου με πάρα πολλά κείμενα για τον οπαδισμό /χουλιγκανισμό τα οποία κυκλοφορούν στο διαδίκτυο έγκειται στον έντονο διδακτικό τους χαρακτήρα , λες και ο άνθρωπος που τα έγραψε δεν είχε ποτέ εκρήξεις οργής ή καφρίλας. Χωρίς να θέλω να δικαιολογήσω καμία βία στα γήπεδα, πιστεύω ότι πολλά από αυτά που συμβαίνουν είναι πλέον άκρως εξηγήσιμα, λόγω της πολύ κακής οικονομικής και ψυχολογικής κατάστασης στην οποία βρίσκεται η ελληνική κοινωνία. Ακόμη χειρότερα, είναι μάλλον μια μικρή γεύση από αυτά που θα ακολουθήσουν μέσα στον επόμενο χρόνο.
Καταρχάς, να εξιστορήσω δυο πολύ πρόσφατα γεγονότα, τα οποία λειτούργησαν ως αφορμή για να ασχοληθώ με το παρωχημένο θέμα του χουλιγκανισμού. Το πρώτο είναι τα χθεσινά επεισόδια στο γήπεδο της Λάρισας σε ένα φιλικό, πριν καν την έναρξη του πρωταθλήματος, στο οποίο μάλιστα οι 2 ομάδες αγωνίζονται και σε διαφορετική κατηγορία. Στη Θεσσαλία, όπως και σε άλλες γεωγραφικές περιφέρειες, καλλιεργείται ένταση μεταξύ των τοπικών ομάδων λόγω της μεγάλης συχνότητας που συναντιούνται μεταξύ τους, αλλά και λόγω της άτυπης μάχης για το ποιος είναι ο «άρχοντας της περιοχής». Άλλωστε στην επαρχία οι πιο συχνοί «εχθρικοί» διαχωρισμοί που υπάρχουν αφορούν τον τόπο καταγωγής μιας ομάδας που αποτελεί εκπρόσωπο μια πόλης. Στις μεγάλες πόλεις ισχύουν και άλλοι διαχωρισμοί με κοινωνικές αναφορές, αλλά συνήθως υπερισχύει και πάλι η καταγωγή μιας ομάδας από μια συγκεκριμένη γειτονιά.
Έτσι λοιπόν, στα χθεσινά γεγονότα χούλιγκαν και από τις δύο πλευρές διαπληκτίσθηκαν, ευτυχώς χωρίς σοβαρούς τραυματισμούς. Φυσικά εδώ δεν υπάρχει κάτι το σοκαριστικό, εφόσον μιλάμε για τα κλασικά 100-150 άτομα, τα οποία εδώ και δεκάδες χρόνια υπάρχουν σταθερά στο γήπεδο και είναι έτοιμα ανά πάσα στιγμή να δημιουργήσουν επεισόδια. Λίγο η αγάπη για την ομάδα τους και η παραδοσιακή «έχθρα», λίγο η καθημερινή τους βαρεμάρα και τα εργασιακά αδιέξοδα, δεν θέλει και πολύ να έρθει το ξέσπασμα. Όσο τα παραπάνω στοιχεία γίνονται πιο έντονα τόσο μεγαλύτερα ξεσπάσματα θα σημειώνονται, είναι απλά μαθηματικά.
Το δεύτερο περιστατικό αφορά τον Κάτσε, παίκτη του ΠΑΟΚ που φωτογραφήθηκε με μπλούζα του UCK. Τα τελευταία χρόνια βιώνουμε τις επιπτώσεις των social media στον αθλητισμό και οι αθλητές δείχνουν να μην μπορούν ακόμη να διαχειριστούν το όλο ζήτημα χωρίς να δημιουργούν προβλήματα στους ιδίους. Το ζήτημα όμως είναι οι αντιδράσεις του κόσμου, των σωματείων αλλά και των πολιτικών κομμάτων. Οι οπαδοί δυστυχώς πάντα ήταν στο στόχαστρο των πολιτικών κομμάτων ως υποψήφιοι ψηφοφόροι. Έτσι λοιπόν και η Χρυσή Αυγή έσπευσε να βγάλει ανακοίνωση η οποία απευθύνεται κυρίως στους οπαδούς του ΠΑΟΚ, με σκοπό φυσικά να δηλώσει την παρουσία της σε μια από τις μεγαλύτερες αθλητικές πηγές ψηφοφόρων στην Ελλάδα. Παράλληλα, ένα ζήτημα το οποίο θα έπρεπε να χειριστεί εσωτερικά η ομάδα, έγινε γρήγορα αντικείμενο υπερ-προβολής από τα Μ.Μ.Ε. για να εκμαιεύσουν τις γνωστές υπερβολικές αντιδράσεις των αναγνωστών και κατά συνέπεια να αυξήσουν την κίνηση στις ιστοσελίδες, γνωρίζοντας πόσο απήχηση έχουν αυτά τα θέματα.
Εδώ προκύπτουν τα εξής θέματα. Πρώτον, το πώς έσπευσε ένα πολιτικό κόμμα να εκμεταλλευτεί ένα γεγονός εφηβικής χαζομάρας. Αυτές είναι πρακτικές παλαιό-κομματικές, οι οποίες μάλιστα είναι τραβηγμένες στα άκρα. Με την αναγωγή τέτοιων περιστατικών σε εθνικά θέματα, καλλιεργείται μια ένταση μεταξύ των οπαδών και με εθνικές αναφορές. Ουσιαστικά, μιλάμε για μια εσκεμμένη υπερ-πολιτικοποίηση των περιφερειακών αθλητικών δρώμενων για ψηφοθηρία. Δεύτερον, έγινε προφανές το πόσο διψούν οι Έλληνες για τέτοιες διαφωνίες, μέσα από τα αμέτρητα σχόλια και τις αμέτρητες κοινοποιήσεις του θέματος. Οι ανησυχίες και η ανάγκη έκφρασης τους βρίσκει διέξοδο μέσα από το αγαπημένο σπορ των ελλήνων. Ε, ναι λοιπόν, εκτός από το ποδόσφαιρο καθεαυτό και τα θέματα τα οποία προκύπτουν από αυτό συνιστούν ακόμη το «όπιο του λαού». Ιδιαίτερά σε μια εποχή, όπου πολλοί μπορεί να μην έχουν να φάνε.
Θα περίμενε κανείς ότι μετά την αποκάλυψη τόσων σκανδάλων, παράνομων στοιχημάτων και χρηματισμών ο κόσμος θα απομακρυνόταν από το ποδόσφαιρο. Ίσως και να ισχύει αυτό, τουλάχιστον κάποιους υγιώς σκεπτόμενους φιλάθλους. Στην αντίπερα όχθη όμως, οι χούλιγκανς/ένθερμοι οπαδοί έχουν πλέον περισσότερους λόγους να γαντζωθούν στην ομάδα τους πιο δυνατά από ποτέ, για να ξεφύγουν από τη καθημερινή μιζέρια. Μην ξεχνάτε, τέλος, ότι τα παραπάνω περιστατικά, ακόμη και αν μοιάζουν άσχετα μεταξύ τους, μαρτυρούν ότι η χώρα μας ακόμη δεν έμαθε πώς να χειρίζεται τον αθλητισμό για να μην εντείνεται η κοινωνική πόλωση: να τιμωρεί δηλαδή παραδειγματικά τα επεισόδια μέσα στις κερκίδες και να προβάλλει με σύνεση τα «φάλτσα» έξω από αυτές.
