Γράφει ο Παναγιώτης Σκουρής*
Με κίνδυνο να θεωρηθεί, ότι η στήλη έχει καταλήξει μονοθεματική, η επικαιρότητα και μόνο μας αναγκάζει να επανέλθουμε στο ζήτημα των πολιτικών-παλιάτσων.
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού είχαν την τιμητική τους τη βδομάδα που πέρασε, καθώς έγινε η τελετή ορκωμοσίας του νέου προέδρου. Πολλοί οι παλιάτσοι από όλες τις χώρες του κόσμου, άρα εύλογα θα έλεγε κανείς, ότι παρακολουθήσαμε κουκλοθέατρο.
Δυστυχώς όμως, ενώ οι πραγματικοί παλιάτσοι και το πραγματικό κουκλοθέατρο μάλλον όμορφα και θετικά πράγματα μας φέρνουν στο νου, η επικράτησή τους στο χώρο της πολιτικής είναι -το λιγότερο- στενόχωρη. Και σε βάθος χρόνου πολύ επικίνδυνη.
Τί είδαμε, λοιπόν;
Καταρχάς προστυχιά, κακογουστιά και πολύ κιτς. Ένα μαύρο χάλι γενικά, στο οποίο ευτυχώς απουσίαζε η συμπερίληψη και η ανοχή. Ευτυχώς και για αυτούς που οργάνωσαν το πάρτι και δε θέλουν ούτε να τα ακούνε αυτά, και για εμάς που τις υποστηρίζουμε και τις υπερασπιζόμαστε, καθώς δε θέλουμε να τις ακουμπήσουν οι άνθρωποι αυτών των απόψεων και της ιδεολογίας. Ελπίζοντας πως κάποια στιγμή η πλειοψηφία αυτών που -για όποιον λόγο τους υποστηρίζουν- θα δουν το πραγματικό τους πρόσωπο και την ανοησία, πάνω στην οποία βασίζεται η ίδια τους η ύπαρξη.
Επόμενο η εκσφενδόνιση ό,τι κοτσάνας μπορεί να κατεβαίνει στο κεφάλι των πρωταγωνιστών και τους πιστούς από κάτω, να ζητωκραυγάζουν. Εξαγγέλλονται οι μετονομασίες κόλπων, οι προσαρτήσεις ανεξάρτητων χωρών, η ανυπαρξία της κλιματικής αλλαγής και η ανικανότητα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Και όλα αυτά γίνονται χωρίς κανένας να αρθρώσει το περίφημο: πού πας ρε Καραμήτρο;
Αναρωτιόμαστε λοιπόν, όσοι φαίνεται να έχουμε μια επαφή με τη λογική:
-δεν τα βλέπουν οι άμεσα εμπλεκόμενοι αυτά;
-είναι δυνατό αυτό το τσίρκο να έχει και διεθνείς υποστηρικτές- συμπεριλαμβανομένης και της δικής μας χώρας-, οι οποίοι να είναι χαρούμενοι για την επικράτησή του;
Είπαμε, ωραίο μπορεί να είναι το τσίρκο, αλλά όχι για την πολιτική.
Άφησα το χειρότερο για το τέλος.
Σε μία τελετή που είναι -υπό κανονικές συνθήκες- θα έπρεπε να αποτελεί γιορτή της δημοκρατίας, φτάσαμε να δούμε ακόμα και ναζιστικό χαιρετισμό. Στην τελετή ορκωμοσίας του προέδρου μιας από τις χώρες που πολέμησαν το ναζισμό και κατέβαλε σοβαρό τίμημα αίματος, από εκλεκτό στέλεχος της νέας ηγεσίας.
Και ήταν ναζιστικός ο χαιρετισμός και ας αφήσουν στη άκρη τις απίθανες δικαιολογίες και θεωρίες εκείνοι που δεν ντρέπονται για αυτό που έγινε. Και έγινε αυτό στο πλαίσιο της αίσθησης μεγαλείου και λατρείας της πρόκλησης. Κάτι σα να λέμε, τώρα που σας κερδίσαμε, θα δείτε, τί θα πάθετε!
Πραγματικά το περιμένουμε αυτό με αγωνία, όταν θα καταλαγιάσει η παραφροσύνη της κακογουστιάς και της αμετροέπειας. Με αγωνία και μη σας πω και με τρόμο. Διότι μόνο τρομακτικά μπορεί να είναι αυτά που θα κάνουνε, όσοι πανηγύρισαν αυτές τις ημέρες και βρίσκονται πλέον στο τιμόνι της μεγαλύτερης, αν όχι μοναδικής, υπερδύναμης.
Επανέρχομαι στο θέμα του ναζιστικού χαιρετισμού.
Ξέρετε, το θέμα αυτό δεν είναι καθόλου αστείο, ούτε και χαριτωμένο. Είναι η εξωτερίκευση της μισαλλοδοξίας στην πιο ακραία της μορφή: στη διάθεση όχι απλά να απεχθάνεσαι και να μισείς τον αντίπαλό σου, αλλά να είσαι διατεθειμένος να τον αφανίσεις με κάθε θυσία.
Είναι δυνατό να το αποδεχτούμε αυτό;
Είναι δυνατό να γυρίσουμε από την άλλη πλευρά και απλά να πούμε «εντάξει, δεν έγινε και τίποτα. Του ξέφυγε»;
Όχι, όχι και πάλι όχι.
Οφείλουμε να αντιδράσουμε με όλη μας τη δύναμη, με όλο μας το είναι. Προφανώς και όχι με βία, διότι αυτή είναι προσφιλής στην άλλη πλευρά. Αλλά με ψυχραιμία, λογική, επιχειρήματα και μετριοπάθεια. Και προφανώς με την αλήθεια.
Να υπενθυμίσουμε σε όσους το έχουν ξεχάσει, ότι αυτοί που χαιρετούσαν έτσι, καίγαν μωρά και τους γονείς τους σε φούρνους ή τους εξόντωναν σε θαλάμους αερίων. Ότι στη χώρα μας αιματοκύλησαν ολόκληρα χωριά.
Και όλα αυτά βασισμένα σε ανόητες θεωρίες περί υπεροχής τους και σε ακατάσχετο μίσος.
Εδώ πρέπει να πούμε και κάτι ακόμα. Αυτές οι ιδεολογίες -και αυτό ισχύει και σήμερα, όπου φαίνεται να έχουν μια ανάταση- βασίζονται στην απογοήτευση και κάνουν επίκληση στα πιο ταπεινά μας αισθήματα. Επίσης, οι εκφραστές τους είναι έτοιμοι να ασπαστούν και να προβάλουν κάθε είδους πυροτεχνηματικού τύπου αντίληψη, προκειμένου να τραβήξουν την προσοχή μας. Χωρίς απαραίτητα να πιστεύουν αυτά που λένε.
Εμείς λοιπόν που στεκόμαστε απέναντι σε αυτό, πρέπει να υπενθυμίζουμε τα του παρελθόντος και να επισημαίνουμε το αβάσιμο αυτών των αντιλήψεων. Κυρίως όμως, να μην αδιαφορούμε και να μην περιμένουμε, ότι θα περάσει η μπόρα. Γιατί, όταν θα περάσει, μπορεί να είναι και αργά.
*Ο Παναγιώτης Σκουρής είναι δικηγόρος, διδάκτωρ νομικής του πανεπιστημίου Regensburg και συνιδρυτής του δικηγορικού γραφείου AnP Legal Praxis (www.anplegal.gr).