Του Γρηγόρη Μυστιλιάδη
Όπως συμβαίνει με κάθε σημαντικό θέμα της επικαιρότητας, έτσι και στην υπόθεση με την απεργία πείνας του Νίκου Ρωμανού μια βόλτα στα διάφορα ειδησεογραφικά sites μπορεί να πείσει τον καθένα ότι, ανάλογα με τη θέση που παίρνεις επί του ζητήματος, είσαι είτε ξεκάθαρα με τους μεν είτε με τους δε. Το να είσαι, ας πούμε, με το Ρωμανό στο συγκεκριμένο κεφάλαιο μιας κατά τα άλλα μεγάλης ιστορίας, ή απλούστερα με το δίκαιο, δεν έχει την παραμικρή σημασία: η άποψη μας δεν είναι παρά μια αφορμή για να μας χρωματίσει κομματικά ή πολιτικά. Δυστυχώς συνεχίζουμε να αποδεχόμαστε, σε κάθε ιστορία, το άσπρο και το μαύρο, χωρίς να μπορούμε να συλλάβουμε μια απλή αλήθεια: ότι υπάρχει και το γκρίζο.Τη γνώμη μου για το Νίκο Ρωμανό την έχω καταγράψει πολλάκις. Δε συμφωνώ με την ιδεολογία του ούτε και τον τρόπο που προσπάθησε να την εφαρμόσει, δεν τον θεωρώ έναν μεγάλο αγωνιστή και επαναστάτη. Όμως δεν μπορώ παρά να σεβαστώ την αδιαπραγμάτευτη και ακλόνητη πίστη του στην ιδεολογία αυτή, έστω κι αν δεν με βοηθάει και πολύ το γεγονός ότι η σχολή στην οποία πέρασε και επιθυμεί να φοιτήσει είναι αυτή της … Διοίκησης Επιχειρήσεων. Όχι και πολύ αντισυστημική επιλογή, αλλά φαντάζομαι ότι όταν δίνεις εξετάσεις πίσω από τα κάγκελα δεν έχεις την ευχέρεια να επιλέγεις και πολλά πράγματα.
Η κύρια – και μόνη που στέκει λογικά – ερμηνεία της απόφασης να μη χορηγηθεί άδεια φοίτησης στο Ρωμανό, αφορά το ενδεχόμενο απόπειρας να αποδράσει. Θα ήταν μάλλον άτοπο να ισχυριστεί κανείς ότι δεν του πέρασε αυτό το ενδεχόμενο από το μυαλό, πολύ περισσότερο σε συνάρτηση με τα όσα έχουν δει τα μάτια μας αλλά και το πρόσφατο παρελθόν. Ο Ρωμανός, όπως και ο Ηρακλής Κωστάρης (που βρίσκεται σε παρόμοια και ακόμα χειρότερη κατάσταση, ακόμα κι αν δεν απολαμβάνει ίσης προβολής από τον Τύπο μιας και η υπόθεσή του δεν είναι το ίδιο «εμπορική» με του Ρωμανού), «πληρώνουν» την απόδραση του Χριστόδουλου Ξηρού, κάτι το οποίο ο ίδιος ο Κωστάρης είχε εκφράσει γλαφυρά μέσα σε λίγα λόγια στην Εφημερίδα των Συντακτών, αποδοκιμάζοντας τον Ξηρό: «Καμία σχέση δεν έχω με τις επιλογές του. Το 2002 συνεργάστηκε με τις διωκτικές αρχές, έδωσε όσα ήξερε και δεν ήξερε, ακόμη και οικογένειά του και συνέβαλε στις βαριές καταδίκες. Απέδειξε για μια ακόμη φορά ότι δεν φορά παντελόνια. Θυσίασε πρώην συγκατηγορούμενους και εκατοντάδες φυλακισμένους με όσα προκάλεσε και προκαλεί η απόδρασή του».
Το αν θα πρέπει να δίνονται ή όχι άδειες είναι μια μεγάλη κουβέντα, και σίγουρα δεν είναι της ώρας. Αυτό που είναι της ώρας, όμως, είναι το αν θα έπρεπε αφενός να δοθούν οι εκπαιδευτικές άδειες στο Ρωμανό, αφετέρου να μην έχουν κοπεί εκείνες του Κωστάρη. Και σε αυτό το ζήτημα η απάντηση είναι ηλίου φαεινότερη. Από τη στιγμή που ο Νόμος δίνει το δικαίωμα σε αυτούς τους ανθρώπους να διεκδικούν την εισαγωγή τους σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, είναι αδιανόητο να μην τους επιτρέπει κατόπιν την ευκαιρία να φοιτήσουν σε αυτά. Μια τέτοια άρνηση είναι το λιγότερο υποκριτική, αυθαίρετη και κατάπτυστη. Ακόμα και αυτός ο φόβος της απόδρασης δεν είναι παρά ένδειξη αδυναμίας: σαν να παραδέχονται οι Αρχές ότι δεν έχουν εμπιστοσύνη στις δυνάμεις τους, ώστε να εφαρμόσουν όσα προβλέπει ο Νόμος.
Αν θέλουμε να λέμε ακόμα ότι έχουμε Δημοκρατία, δεν γίνεται να μην στηρίζουμε το αίτημα ενός ανθρώπου, όποιος κι αν είναι αυτός, να εκμεταλλεύεται τις παροχές που οι νόμοι της Δημοκρατίας αυτής του εγγυώνται. Το ξαναλέω, όποιος κι αν είναι αυτός. Γιατί η Δημοκρατία δεν κρατάει κακία και μούτρα σε κανέναν. Δεν εκδικείται, δεν μισεί, δεν δικάζει κατ’ εξακολούθηση. Δικάζει μια φορά σύμφωνα με τους νόμους, τιμωρεί σύμφωνα με τους νόμους και σωφρονίζει σύμφωνα με τους νόμους.
Με το δεδομένο ότι η κατάσταση της υγείας του Ρωμανού αλλά και του Κωστάρη έχει πια φτάσει σε οριακό σημείο, θα πρέπει να αναρωτηθεί κανείς τι μπορεί να φέρει η επόμενη μέρα. Αν οι αρμόδιοι συνεχίσουν να προσεγγίζουν το ζήτημα πεισματικά, σαν ένα παιχνίδι εξουσίας για το ποιος θα υποχωρήσει πρώτος, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι καταστροφικά. Ρωμανός και Κωστάρης θα πρέπει να δικαιωθούν άμεσα, και η κυβέρνηση να γλιτώσει από πολύ, πολύ πιο δύσβατα μονοπάτια. Πέρα από το ηθικό του ζητήματος και το γεγονός ότι οι δύο κρατούμενοι δικαιούνται την άδεια, σκεφτείτε και επί του πρακτέου: τι θα συμβεί, δηλαδή, στους δρόμους της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και της υπόλοιπης Ελλάδας, αν από αυτήν την κόντρα ο Ρωμανός δεν βγει ποτέ από το δωμάτιο του νοσοκομείου ζωντανός…
