Του ΤΑΣΟΥ ΘΩΜΑ
«Δεν είναι προς το συμφέρον των παραγωγών του ΟΠΕΚ (σ.σ. Οργανισμός Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών) να μειώσουν την παραγωγή (σ.σ. του πετρελαίου), όποια κι αν είναι η τιμή. Ακόμη κι αν φτάσει τα 20, 40 ή 50 δολάρια είναι απλά αδιάφορο». Σε μία απρόσμενα… ειλικρινή δήλωση προχώρησε ο υπουργός πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας, Αλί αλ-Νάιμι, διατρανώνοντας πως η διατήρηση των χαμηλών τιμών πετρελαίου είναι προς το συμφέρον του ΟΠΕΚ.
Βεβαίως, αυτό κοντράρει την κοινή λογική: Οι χώρες του ΟΠΕΚ εδώ και χρόνια δρούσαν ως καρτέλ, ανεβάζοντας την τιμή του πετρελαίου μέσω της μείωσης της παραγωγής τους. Πλέον, αυτό είναι παρελθόν και έχει αντικατασταθεί από το ακριβώς αντίθετο! Οι χώρες του ΟΠΕΚ διατηρούν υψηλή την παραγωγή τους κρατώντας παράλληλα χαμηλή την τιμή του προϊόντος που πουλάνε. Και μάλιστα ο υπουργός πετρελαίου της ντε φάκτο ηγεμονούσας χώρας του ΟΠΕΚ, της Σαουδικής Αραβίας, προβλέπει πως «ο κόσμος δεν θα ξαναδεί ποτέ βαρέλι πετρελαίου στα 100 δολάρια».
Όπως γράφουν και οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, αυτά τα σχόλια δεν προέρχονται από κάποιον τυχαίο άνθρωπο. Ο Αλί αλ-Νάιμι θεωρείται ο πλέον ισχυρός «παίκτης» της ενεργειακής βιομηχανίας, οπότε μπορούμε, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα, να κάνουμε λόγο για μία «θεμελιώδη αλλαγή» στην στρατηγική του ΟΠΕΚ.
Σύμφωνα με τον αλ-Νάιμι, «αν η Σαουδική Αραβία μείωνε την παραγωγή της, η τιμή (σ.σ. του πετρελαίου) θα ανέβαινε και Ρώσοι, Βραζιλιάνοι και Αμερικανοί παραγωγοί θα έπαιρναν το μερίδιό μας (σ.σ. στην αγορά). Η τιμή του πετρελαίου έχει μειωθεί κατά περίπου 50 τοις εκατό από τα μέσα Ιουνίου λόγω του συνδυασμού: 1) της παραγωγής πετρελαίου των ΗΠΑ, 2) της απόφασης του ΟΠΕΚ να διατηρήσει την παραγωγή της σε 30 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα και 3) τη μειωμένη ζήτηση σε Ευρώπη και Ασία.
Ποιοι πλήττονται
Όπως είναι προφανές αυτοί που πλήττονται παραπάνω είναι οι χώρες που εξαρτώνται περισσότερο από την τιμή του πετρελαίου. Οι μεγάλοι χαμένοι είναι η Ρωσία και η Βενεζουέλα. Ωστόσο, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΔΝΤ ευνοημένη μπορεί να είναι η παγκόσμια οικονομία, καθώς μπορεί να οδηγηθεί σε επιπλέον ανάπτυξη ύψους 0,7% του παγκόσμιου ΑΕΠ μέσα στο 2015 και 0,8% στο 2016. Κι αν έχετε την απορία γιατί πλήττεται η Ρωσία και όχι η Σαουδική Αραβία, καθώς και το υπερσυντηρητικό βασίλειο λαμβάνει λιγότερα χρήματα, την απάντηση δίνει μόνος του ο αλ-Νάιμι. «Αν η τιμή πέσει, έπεσε… Οι άλλοι θα ματώσουν, προτού καν εμείς αισθανθούμε κάποιο πόνο».
Γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί
Η ίδια η Σαουδική Αραβία προβάλλει περισσότερο την πτυχή του ανταγωνισμού: Ομολογεί ωμά πως ρίχνει την τιμή για να «πετάξει» από την αγορά του πετρελαίου τους ανταγωνιστές της. Ωστόσο, αυτό είναι μονάχα η μισή αλήθεια. Επί της ουσίας, ο ΟΠΕΚ βρίσκεται πλέον υπό τον απόλυτο έλεγχο της Σαουδικής Αραβίας, χρόνιου συμμάχου των ΗΠΑ. Έχοντας ένα ανίσχυρο Ιράκ, μία διαλυμένη Λιβύη και το Ιράν υπό τη δαμόκλειο σπάθη των κυρώσεων – αλλά και υπό την εξουσία μίας φιλοδυτικής ηγεσίας – η Βενεζουέλα αποτελεί πλέον το μοναδικό «αντίπαλο δέος». Ουσιαστικά, οι περισσότερες ισχυρές χώρες του ΟΠΕΚ ελέγχονται ή έχουν συμμαχήσει με τις ΗΠΑ. Καθόλου τυχαία το δημοσίευμα της Ντόιτσε Βέλλε γράφει πως «Οι Σαουδάραβες (σ.σ. στην σύνοδο του ΟΠΕΚ) ήταν αμετακίνητοι, με αποτέλεσμα την περαιτέρω μείωση της τιμής του πετρελαίου. Αυτό συμπαρέσυρε και το ρούβλι, καθώς το ρωσικό νόμισμα απώλεσε σημαντικό ποσοστό της αξίας του στην παγκόσμια αγορά συναλλάγματος». Είναι σαφές πως η μείωση της τιμής του πετρελαίου έχει ως αιτία τους γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς.
