*Της Χρυσάνθης Αρχοντίδου,
Ο ξεχασμένος Έβρος αφέθηκε για άλλη μια φορά στη μοίρα του. Για τέταρτη συνεχόμενη μέρα και νύχτα η πύλη της χώρας καίγεται ζωντανή.
Η Αλεξανδρούπολη πέρα για πέρα, από άκρη σε άκρη, παραδομένη ολοκληρωτικά στις φλόγες. Από το δάσος της Δαδιάς, την ψυχή και την καρδιά του Εθνικού πάρκου, μέχρι κάθε χωριό και χωριουδάκι. Νίψα, Αισύμη, Άβαντας, Αμφιτρίτη, Χιλή, Κίρκη, Παλαγία, Μάκρη.
«Δεν ξημέρωσε σήμερα», ακούω να λένε. Ο ουρανός μαύρος από το πρωί, γεμάτος καπνό, η ατμόσφαιρα αποπνικτική. Βρέχει στάχτες και αποκαΐδια. Καμία μάσκα δεν σε σώζει.
Κοιτάς γύρω σου και βλέπεις καμένα δέντρα, δάση, σπίτια. Σχολεία και πάρκα που πριν από λίγες μέρες τα γέμιζαν παιδιά. Εκκλησάκια που κάποτε κοιτούσαν μία ολοπράσινη θέα από τον λόφο. Τώρα μονάχα γκρί και μαύρο στην ατμόσφαιρα.
«Τη βγάζουμε δεν τη βγάζουμε τη νύχτα». Πέφτει το σκοτάδι και η φωτιά είναι ορατή από κάθε σημείο στο κέντρο της πόλης. Η θέα σε κάθε μπαλκόνι είναι κόκκινη. Μία νύχτα - κόλαση, που κανείς δεν είναι σίγουρος τι χρώμα θα ξημερώσει ο ουρανός.
Το 112 ηχεί κάθε τρεις και λιγάκι, αλλεπάλληλα τα μηνύματα. «Μείνετε μέσα με κλειστά παράθυρα και πόρτες» ή «Εκκενώστε, η πυρκαγιά πλησιάζει». Δεν ξέρεις τι θα σου τύχει κάθε φορά που ο εκκωφαντικός θόρυβος του κινητού σε ταράζει από τη θέση σου. Άνθρωποι φεύγουν από τα σπίτια τους, μαζεύουν ότι βρίσκουν μπροστά τους. Ρούχα, φωτογραφίες, τα ζωντανά. Σπαράζουν, βλέποντας κόπους χρόνων να γίνονται παρανάλωμα του πυρός. Καίγονται μπροστά στα μάτια τους τα χωράφια τους, τα σπίτια τους, η ζωή τους όλη. Και άλλοι πάλι δεν φεύγουν από το χωριό, μέχρι να φύγει και ο τελευταίος γείτονας, φίλος, αδερφός.
Ακόμα και σε όσους δεν έχει σταλεί μήνυμα για εκκένωση, προετοιμάζονται για τα χειρότερα. «Κάνε μια τσάντα με ρούχα. Ετοίμασε φαγητό. Φόρτισε το κινητό σου, να έχεις μπαταρία, μην κοπεί το ρεύμα. Γέμισε μπουκάλια με νερό, μπορεί να έχουμε διακοπή και σε αυτό».
Νέα παιδιά, 20άρηδες με θάρρος και κουράγιο, αφήνουν τα πάντα πίσω τους και τρέχουν με μανία στις φλόγες. Μάχονται εθελοντικά με τη φωτιά, καλύπτοντας το στόμα και τη μύτη με παλιές μπλούζες. Ανεβάζουν στα social απελπισμένοι. Δείχνουν εικόνες δυστοπικές, μπας και συγκινηθεί κανένας και πάει για βοήθεια. «Όσοι μπορείτε ελάτε. Φέρτε αυτοκίνητα. Δεν φτάνουν τα άτομα, δεν είναι αρκετοί οι πυροσβέστες. Το μέτωπο είναι τεράστιο. Το μόνο που έχουμε είναι ο ένας τον άλλον».
Ο παππούς μου, ο δικός σου, ο γείτονας, παίρνουν τα τρακτέρ και χύνονται στους δρόμους. Οργώνουν όλη την πόλη με την ελπίδα να μην μπει η φωτιά μέσα. Ποτίζουν με λάστιχα τους κήπους, ό,τι πράσινο βλέπουν μπροστά τους. Και ας ξέρουν ότι θα στεγνώσει σε δύο λεπτά από την ασφυκτική ζέστη. Προσεύχονται σε ένα θαύμα, σε μία βροχή.
Και όσο η πόλη φλέγεται, το νοσοκομείο της αδειάζει σε κατάσταση πανικού. Ο καπνός το έχει ήδη σκεπάσει, μπήκε μέσα. Μεταφέρουν νεογνά, διασωληνωμένα, στις 12 το βράδυ, σε απόσταση δύο ωρών. Βρέφη που τώρα ήρθαν στον κόσμο. Σε έναν κόσμο καμένο από χέρι. Στέλνουν ασθενείς άρον- άρον με ΕΚΑΒ ή ακόμα και με λεωφορεία του ΚΤΕΛ, σε νοσοκομεία της Ξάνθης, Κομοτηνής, Καβάλας. Μόνο για να διώξουν αυτούς με ήπια συμπτώματα, την επόμενη μέρα και απ’ αυτά. «Να έρθει κάποιος να σας πάρει, δεν χωράτε».
Στο μεταξύ η Εγνατία κλειστή και δίπλα της να βράζει η πύρινη λαίλαπα.
Μία έγκυος γεννά μέσα στο ασθενοφόρο, στο δρόμο για κάπου που ούτε αυτή ξέρει, ώρες μακριά. Οι υπόλοιποι ασθενείς στο πάτωμα ενός πλοίου που προοριζόταν για Σαμοθράκη και τελικά βάφτισαν «πλωτό νοσοκομείο».
Τραυματισμένοι πυροσβέστες, εθελοντές με εγκαύματα, εγκλωβισμένοι κάτοικοι, ένας νεκρός στη Λευκίμμη. Εικοσιέξι στη Δαδιά.
Δεν υπάρχουν μάσκες, δεν υπάρχει οξυγόνο, δεν υπάρχουν δυνάμεις για να σβήσουν το θηρίο που όλο μεγαλώνει. Μια ριπή ανέμου και τα ισοπεδώνει όλα. Σκηνικό που θυμίζει από παντού κατάσταση εμπόλεμης ζώνης.
Την ώρα που όλα αυτά συμβαίνουν, τα κανάλια έχουν σωπάσει. Κανένα έκτακτο δελτίο για ενημέρωση, μονάχα ξένες ταινίες, ελληνικές σειρές και ριάλιτι το βράδυ της Δευτέρας. Γιατί ο Έβρος πέφτει λίγο μακριά…
Και την ίδια ώρα που ο Πρωθυπουργός κάνει βαρύγδουπες δηλώσεις για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης ως πύλη φυσικού αερίου για τη χώρα, η ίδια πόλη έχει παραδοθεί στη μοίρα του ελέους.
Κάτοικοι σε εκτός ελέγχου συμπεριφορές, παίζουν κλέφτες και αστυνόμοι. Καλούν μέσω των social μαζώξεις για να βρουν που κρύβονται οι «λαθραίοι», τους κυνηγάνε, τους κλειδώνουν σε καρότσες. «Μην τους δείχνεις, κάψτους!», σχολιάζουν άλλοι κάτω από βίντεο που σε κάνει να χάνεις κάθε ελπίδα για ανθρωπιά. Και έτσι αρχίζει το ανθρώπινο σαφάρι, θηριώδεις και ανεξέλεγκτες αντιδράσεις, ψάχνοντας απελπισμένα κάποιον να του κουνήσουν το δάχτυλο και να του ρίξουν την ευθύνη. Ευθύνη στους μετανάστες, στους κεραυνούς, στην κλιματική αλλαγή, στον άνεμο. Οπουδήποτε αλλού, εκτός από το κράτος που άφησε αβοήθητους χιλιάδες ανθρώπους να μάχονται με τις φλόγες.
Οι πυρκαγιές στο Μάτι έκλεισαν 5 χρόνια στις 23 Ιουλίου 2023. Και αν η μνήμη μας δεν μπορεί να πάει τόσο μακριά, οι καταστροφικές φωτιές στην Εύβοια, έκαψαν την πόλη το 2021. Και άμα πάλι δυσκολευόμαστε να θυμηθούμε, η μισή Ρόδος έγινε στάχτη μονάχα έναν μήνα πριν.
Τα ενεργά μέτωπα φωτιάς σήμερα μετράνε 93. Μαζί με την Αλεξανδρούπολη, καίγεται η Ροδόπη, η Καβάλα, η Χαλκιδική, η Αττική, η Εύβοια, η Βοιωτία, η Φθιώτιδα.
Κάθε καλοκαίρι τα ίδια. Κάθε καλοκαίρι θρηνούμε δάση, χωράφια, σπίτια, ζωές.
Μαντεύουμε ποια πόλη θα είναι η επόμενη.
Ζούμε ελπίζοντας να ξημερώσει και ο ουρανός να μην είναι βαμμένος κόκκινος.
*Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Focus ston Evro
