Με τη μορφή πανδημίας φαίνεται να εξαπλώνονται το τελευταίο διάστημα τα επικίνδυνα challenges στο TikTok, με πρωταγωνιστές έφηβους, οι οποίοι στον βωμό των like δεν διστάζουν να θέσουν σε κίνδυνο ακόμη και τη σωματική τους ακεραιότητα.
Του Δημήτρη Κετικίδη | Από την έντυπη έκδοση «Τύπος Θεσσαλονίκης»
Μόλις πριν από περίπου 2 μήνες, ο τραυματισμός ενός 13χρονου στη Ρόδο ο οποίος προσπαθούσε να μιμηθεί το «Superman Challenge» θα μπορούσε να αποβεί μοιραίος, καθώς βρέθηκε να νοσηλεύεται στη ΜΕΘ του νοσοκομείου Ρόδου, έχοντας τραυματιστεί στο κεφάλι.
Τι είναι αυτό όμως που παρακινεί σήμερα τους έφηβους να ρισκάρουν ίσως και τη ζωή τους για μερικά views παραπάνω; Ποιος μπορεί να είναι ο ρόλος των γονέων, και με ποιον τρόπο μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους έτσι ώστε να αποφεύγουν τέτοιου είδους προκλήσεις;
Ο «Τύπος Θεσσαλονίκης» επικοινώνησε με την κ. Ελισάβετ Μελετιάδου Ψυχολόγο ΑΠΘ – Ψυχοθεραπεύτρια, η οποία ανέφερε πως οι σημερινοί έφηβοι «ίσως ψάχνουν έναν τρόπο να ξεχωρίζουν. Πλέον υπάρχει πολύ έντονα το στοιχείο του επιφανειακού, κι έτσι κάνουν οτιδήποτε για να τραβήξουν την προσοχή του κόσμου. Τη σήμερον ημέρα, τραβάει πολύ η εικόνα και όχι η ουσία και το περιεχόμενο, και τα παιδιά καθορίζουν την αξία τους από τα like».
Το συγκεκριμένο φαινόμενο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί από πολλούς ως «μόδα» η οποία έχει εδραιωθεί μεταξύ των νέων. Σύμφωνα με την κ. Μελετιάδου, «η εποχή μας είναι πιο ναρκισσιστική, διότι δίνεται περισσότερη σημασία στην εικόνα και στον ανταγωνισμό με τους άλλους».
«Γενικά όντως τα τελευταία χρόνια προωθείται αυτό με τα challenges. Τα social κυρίως σε απομονώνουν στην ουσία και σε βάζουν στην κατάσταση να συγκριθείς με τους άλλους. Το να πάρω την προσοχή σημαίνει ότι αξίζω, και έτσι μπορεί να καταφέρω να βγάζω περισσότερα χρήματα. Αυτό αποδίδει και μπορεί να μου φέρει περισσότερη προσοχή» αναφέρει η ίδια.
Η ευθύνη και ο ρόλος των γονέων
Ποιος είναι όμως ο ρόλος των γονέων σε αυτήν την κατάσταση; Με ποιον τρόπο μπορούν να βοηθήσουν ουσιαστικά τα παιδιά τους έτσι ώστε να αποφύγουν την εμπλοκή σε επικίνδυνα challenges τα οποία μπορεί να τους στοιχίσουν ακόμη και την ίδια τους τη ζωή;
Η κ. Μελετιάδου αναφέρει πως «αυτές οι πλατφόρμες δεν έχουν κάποιο όριο ηλικίας. Τώρα όμως αρχίζει να εφαρμόζεται σε κάποια κράτη. Η αλήθεια είναι ότι σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να βρεθεί μια μέση λύση. Οι γονείς θα πρέπει να ελέγχουν τα παιδιά τους με τρόπο, και να μάθουν γι’ αυτές τις πλατφόρμες, δηλαδή τι είναι τα social media. Δεν μπορούμε να τα αποκόψουμε και να μην πάμε στον αυταρχισμό, αλλά ούτε στην ασυδοσία. Σαν γονιός θα πρέπει κανείς να γνωρίζει και να βάζει ο ίδιος έναν έλεγχο.
Σίγουρα θα πρέπει ο γονιός να δει τι είναι πίσω από την ανάγκη του παιδιού για τα challenges. Μέσα από τη συζήτηση, μπορεί να δοθεί λύση στο πρόβλημα. Να πει ο γονιός πως δεν συμφωνεί, χωρίς όμως να νιώσει το παιδί ότι του γίνεται κάποια επίπληξη ή κήρυγμα. Να δει ποια ανάγκη έχει το παιδί του να ξεχωρίζει. Μήπως δεν παίρνει την προσοχή από το σπίτι; Για ποιο λόγο ψάχνει την αποδοχή από την παρέα τόσο έντονα σε σημείο να κάνει κάτι επικίνδυνο;
Ποια είναι τα «σημάδια» από τα οποία ένας γονέας μπορεί να καταλάβει ότι το παιδί του μπορεί να έχει εθιστεί στα social media, και ενδεχομένως να έχει ασχοληθεί με κάποιο επικίνδυνο challenge;
«Κυρίως ο γονιός θα παρατηρήσει ότι το παιδί μένει πίσω στα μαθήματα» τονίζει η κ. Μελετιάδου.
«Συμβουλεύουμε τους γονείς να βάλουν όριο στο ίντερνετ αλλά πρέπει ο γονιός να βρει έναν τρόπο να "συνδεθεί" μαζί του. Να κάνουν δηλαδή κάτι μαζί, κάτι που να θέλει ο έφηβος.
Πρέπει ως γονιός να είμαι διαθέσιμος να αφήσω στην άκρη τις δουλειές μου και να κάνω κάτι μαζί του» συμπληρώνει.
Τέλος, η κουβέντα πήγε και στον σημαντικό ρόλο που έχουν παίξει τα social media στην εκδήλωση σοβαρών ψυχικών διαταραχών όπως η κατάθλιψη, οι διατροφικές διαταραχές, και ακόμη και οι αυτοκτονικές τάσεις.
«Τα social media μπήκαν πολύ έντονα στη ζωή μας τα τελευταία χρόνια, και η κατάθλιψη και το άγχος έχουν πολλαπλασιαστεί. Οι χρήστες μπαίνουν στη διαδικασία να συγκρίνονται με τους άλλους και να νιώθουν κατώτεροι. Με αυτόν τον τρόπο, ανεβαίνει το άγχος της επίδοσης λόγω των like, γεγονός που οδηγεί στην αύξηση των ποσοστών της κατάθλιψης και του άγχους» υπογράμμισε η κ. Μελετιάδου.