Skip to main content
Menu Αναζήτηση
espa-banner

Θεσσαλονίκη: "Φως" στο αδιέξοδο χρόνων για τις μυδοκαλλιέργειες

Η θεσμοθέτηση στην Πιερία της πρώτης ΠΟΑΥ στην Ελλάδα μετά 20 χρόνια, γεννά ελπίδες και για τον Θερμαϊκό Κόλπο

Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ

Την ελπίδα ότι η αρχή που έγινε με την πρόσφατη θεσμοθέτηση στην Πιερία της πρώτης Περιοχής Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) θα οδηγήσει σύντομα και στην αδειοδότηση και δεύτερης ΠΟΑΥ στο ευρύτερο Θερμαϊκό Κόλπο, εκφράζει ο αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κώστας Γιουτίκας, μιλώντας στον Τύπο Θεσσαλονίκης.

"Ας ελπίσουμε να είναι η αρχή ώστε να εγκριθεί και του Θερμαϊκού Κόλπου γιατί μη ξεχνάμε ότι εδώ καλλιεργούνται το 80-85% των μυδιών όλης της Ελλάδας (σ.σ. περίπου 30.000 τόνοι ετησίως)", αναφέρει χαρακτηριστικά  εκτιμώντας ότι μια τέτοια εξέλιξη -που αναμένεται εδώ και πολύ καιρό- θα έχει ταυτόχρονα τρεις θετικές επιπτώσεις: Θα ανασάνουν οι νόμιμες μυδοκαλλιέργειες, θα δοθεί η δυνατότητα να απασχοληθούν στη συγκεκριμένη δραστηριότητα και νέοι παραγωγοί, ενώ και το κράτος θα εισπράττει και τα ανάλογα έσοδα.

Σημειώνουμε ότι η μεγαλύτερη ποσότητα οστράκων της χώρας παράγεται στο Θερμαϊκό Κόλπο και ειδικότερα στις θαλάσσιες περιοχές της ΠΕ Πιερίας, της ΠΕ Ημαθίας και της ΜΕ Θεσσαλονίκης (Κύμινα και Χαλάστρα), ενώ πρόκειται για έναν ιδιαίτερα εξαγωγικό κλάδο. Είναι ενδεικτικό ότι το 70-80% της παραγωγής πηγαίνει στο εξωτερικό και κατά συνέπεια πρόκειται για έναν σημαντικό κλάδο τόσο για την τοπική όσο και για την εθνική οικονομία. Μόνο στην περιοχή της Χαλάστρας εκτιμάται ότι κάθε χρόνο παράγονται περισσότεροι από 6.000 τόνοι μυδιών, οι οποίοι κατά 95% εξάγονται.

Αδυναμία νέων αδειοδοτήσεων και άνθιση παράνομης υδατοκαλλιέργειας

                                                                                                         

Όπως επισημαίνει το ίδιο το υπουργείο Περιβάλλοντος, εδώ και αρκετά χρόνια ο συγκεκριμένος κλάδος αντιμετώπιζε προβλήματα τα οποία αφορούσαν στην οργάνωση, στην αδυναμία αδειοδότησης νέων μονάδων, στην αυθαίρετη κατάληψη θαλάσσιων εκτάσεων και στην παράνομη διακίνηση προϊόντων.

Αιτία όλων των παραπάνω, σύμφωνα με το υπουργείο, ήταν μία εκκρεμότητα 20 χρόνων, αφού από το 1999, έτος κατά το οποίο για πρώτη φορά προβλέφθηκε η υδατοκαλλιέργεια να ασκείται μόνο σε Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Παραγωγικών Δραστηριοτήτων (ΠΟΑΠΔ) μέχρι πρότινος δεν είχε θεσμοθετηθεί καμία ΠΟΑΥ σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια.

"Αποτέλεσμα της γραφειοκρατίας αλλά κυρίως της έλλειψης πολιτικής βούλησης για τη λύση των προβλημάτων υδατοκαλλιέργειας, ήταν οι υδατοκαλλιέργειες να γίνονται σε καθεστώς ημι-νομιμότητας, εμποδίζοντας την ανάπτυξη του κλάδου, ενώ η άνθιση παράνομης υδατοκαλλιέργειας συνεπαγόταν απώλεια εσόδων για το κράτος, αδιαφάνεια και παρατυπίες στη νομιμοποίηση και μεταφορά του προϊόντος, απουσία κανόνων στη λειτουργία των μονάδων και σοβαρούς κινδύνους για το περιβάλλον και τα οικοσυστήματα", όπως τονίζεται.

Μεγαλύτερη η έκταση των παράνομων μυδοκαλλιεργειών

Όπως αναφέρει ο κ. Γιουτίκας, θα μπει μια τάξη, ενώ θα δώσει τη δυνατότητα σε νέους οστρακοκαλλιεργητές που μέχρι σήμερα δεν είχαν νομίμως υφιστάμενες μονάδες να ασκήσουν αυτή τη δραστηριότητα. "Είναι κάτι που το περιμένουμε πάρα πολύ καιρό. Θα βάλει μια τάξη γιατί όπως έχει αναφερθεί πολλές φορές υπάρχουν σε πολύ μεγάλη έκταση παράνομες καλλιέργειες. Όλοι αυτοί που παρανόμως δραστηριοποιούνται δεν πληρώνουν στο κράτος τίποτα, ούτε ενοίκιο για τη θαλάσσια έκταση που στήνεται η μυδοκαλλιέργεια ενώ και τα φορτία φεύγουν χωρίς το κράτος να μπορεί να εισπράξει τα έσοδα που του αναλογούν". Μάλιστα, όπως σημειώνει ο ίδιος, εκτιμάται ότι οι παράνομες μυδοκαλλιέργειες καλύπτουν ίσως μεγαλύτερη έκταση από τις νόμιμες στη θαλάσσια περιοχή της Θεσσαλονίκης. "Αυτό μας λυπεί διπλά και τριπλά γιατί από το 2011 ζητήθηκε και εγκρίθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ το νέο χωροταξικό πλαίσιο όπου πραγματικά είχε βάλει σημεία στη θάλασσα όπου θα μπορούσαν να αναπτυχθούν και νέες μυδοκαλλιέργειες, αλλά ποτέ δεν δόθηκε η δυνατότητα στους ανθρώπους να τις νοικιάσουν για να καλλιεργήσουν νομίμως. Δυστυχώς εξαιτίας της κωλυσιεργίας των εκάστοτε κυβερνήσεων, δεν ολοκληρώθηκε ποτέ αυτό το σχέδιο και δυστυχώς οδηγούν τους ανθρώπους στην παρανομία".

Βασική πρόταση της αντιπεριφέρειας ήταν μέχρι να υλοποιηθεί η ΠΟΑΥ, ένα πάρκο μυδοκαλλιέργειας, να υπάρξει άμεση ρύθμιση για τη μίσθωση νέων χώρων υδατοκαλλιεργειών και την αδειοδότηση των μονάδων από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση στις απολύτως καθορισμένες και εγκεκριμένες συντεταγμένες θέσεις που προβλέπει η χωροταξική μελέτη.  

Αυτή η αυτορρύθμιση στη χωροταξία των μυδοκαλλιεργειών θα βοηθούσε, όπως τονίζει ο κ. Γιουτίκας, στο να λειτουργούν στη θάλασσα μόνο νόμιμοι παραγωγοί και να υπάρχει σωστός ανταγωνισμός και όχι ο αθέμιτος που υπάρχει σήμερα. Επισημαίνει ακόμη ότι περιβαλλοντικά ο Θερμαϊκός αντέχει και άλλες καλλιέργειες "και αυτό αποδείχθηκε στην πράξη γιατί τόσα χρόνια που καλλιεργούνται τόσες εκτάσεις δεν υπήρξε αρνητικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα στην περιοχή".

Τονίζει εξάλλου και μια άλλη διάσταση, ότι έτσι όπως είναι ανεπτυγμένες οι παράνομες δεν επιτρέπουν και στις νόμιμα υφιστάμενες μονάδες να "ανασάνουν", καθώς εμποδίζει την κυκλοφορία του νερού και την ανάπτυξή τους.

Σημειώνει δε ότι η ΠΚΜ δεν έχει αρμοδιότητα επιβολής προστίμων ούτε αποξήλωσης παρανόμων καλλιεργειών και ότι αυτή η αρμοδιότητα είναι αποκλειστικά της αποκεντρωμένης διοίκησης και του υπουργείου. "Παρά τις οχλήσεις και καταγγελίες που έχουν γίνει εδώ και πάρα πολλά χρόνια, δυστυχώς δεν έχει μπει μια σειρά. Ας ελπίσουμε ότι το ξεκίνημα από την Πιερία θα είναι ένα καλό νέο και για τον Θερμαϊκό κόλπο", υπογραμμίζει.

Επισημαίνεται ότι οι μυδοκαλλιέργειες στο δυτικό Θερμαϊκό κόλπο, που ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του 1980, αναπτύσσονται κατά μήκος της παράκτιας ζώνης του Εθνικού Πάρκου Δέλτα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα.  

ΥΠΕΝ: Στόχος η αδειοδότηση και δεύτερης ΠΟΑΥ στο Θερμαϊκό

Το ΥΠΕΝ σημειώνει ότι σε συνεργασία με το ΥΠΑΑΤ έχουν παρέμβει ώστε να συγκροτηθεί διαδημοτικός φορέας υδατοκαλλιεργητών μεταξύ των δήμων Αλεξάνδρειας, Δέλτα, και Θερμαϊκού, με διακριτικό τίτλο «Δίκτυο ΠΟΑΥ Θερμαϊκού ΑΜΚΕ», ο οποίος ανέθεσε, εκπόνησε και κατέθεσε Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, η οποία είναι σε διαδικασία ολοκλήρωσης ελέγχου και γνωμοδοτήσεων και έκδοσης του αντίστοιχου ΠΔ, με στόχο την αδειοδότηση και δεύτερης ΠΟΑΥ στον ευρύτερο Θερμαϊκό Κόλπο.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ