Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ
Στα περιθώρια ανάπτυξης του κλάδου της ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα, ενός κλάδου με έντονο εξωστρεφή προσανατολισμό και στις σχετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, αναφέρθηκε η υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Φωτεινή Αραμπατζή, μιλώντας σήμερα σε ημερίδα στο πλαίσιο της Agrotica.
«Η κυβέρνηση θέτει για πρώτη φορά στην πρώτη γραμμή του πολιτικού ενδιαφέροντος την αλιεία και ειδικότερα τις υδατοκαλλιέργειες», υποστήριξε η κ. Αραμπατζή από το βήμα της ημερίδας με θέμα «Η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια βασικός πυλώνας ανάπτυξης», την οποία το υπουργείο συνδιοργάνωσε με την ΕΛΟΠΥ. Μεταξύ άλλων, μίλησε για την «εργώδη» προσπάθεια της κυβέρνησης για επίλυση διαρθρωτικών ζητημάτων που ταλαιπωρούν τον κλάδο αλλά και για την επιτάχυνση του ρυθμού υλοποίησης του επιχειρησιακού προγράμματος Αλιείας και Θάλασσας.
«Τα περιθώρια ανάπτυξης αυτού του δυναμικού τομέα της ελληνικής οικονομίας είναι πολύ μεγάλα. Θα έλεγα ότι είμαστε μπροστά σε μια ιστορική ευκαιρία. Γιατί συνυπάρχουν μια κυβέρνηση που θέλει και ένας κλάδος που σίγουρα μπορεί», είπε κ. υφυπουργός υπενθυμίζοντας ότι η Ελλάδα είναι 2η στην ΕΕ ως προς όγκο και την αξία παραγωγής ιχθυοκαλλιέργειας, με ετήσιες ποσότητες που φτάνουν τους 110-120 χιλ τόνους, ενώ το 80% τη παραγωγής εξάγεται. Η Ελλάδα παράγει σχεδόν το 30% της συνολικής παραγωγής τσιπούρας και λαβρακίου διεθνώς και το 60% στην ΕΕ. Το 2018 ο τζίρος των ιχθυοκαλλιεργειών ανήλθε στα 550 εκατ. ευρώ εκ των οποίων, τα 440 εκατ. ήταν σε εξαγωγές. «Είναι τέτοια η δυναμική που τα αλιευτικά προϊόντα έφτασαν στο σημείο να αμφισβητούν ως προς την εξαγωγικής τους δραστηριότητα την κυριαρχία του ελαιολάδου.
Υποστήριξε ακόμη ότι η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια προσελκύει επενδύσεις, ενώ χαρακτήρισε αστικό μύθο ότι δραστηριοποιούνται στον κλάδο μόνο πολύ μεγάλες επιχειρήσεις. «Η αλήθεια είναι ότι τα 2/3 των επιχειρήσεων που απασχολούνται στον κλάδο είναι ΜμΕ», είπε, ενώ πρόσθεσε ότι οι υδατοκαλλιέργειες έχουν μεγάλο κοινωνικό αποτύπωμα, «καθώς αναπτύσσονται στις 10 από τις 13 Περιφερειακές Ενότητες και δημιουργούν 10-12.000 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας».
Οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης
Σε ότι αφορά τις ενέργειες της κυβέρνησης, η υφυπουργός τόνισε ότι το πρώτο που χρειάζεται είναι να εξασφαλιστεί ο απαιτούμενος ζωτικός χώρος για επέκταση των υδατοκαλλιεργειών και νέες επενδύσεις. Αυτό όπως τόνισε θα γίνει με το ειδικό χωροταξικό σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης για τις υδατοκαλλιέργειες το οποίο θύμισε ότι είχε εγκριθεί το 2011. «Δυστυχώς η απελθούσα κυβέρνηση δεν γρηγόρισε» ως προς αυτά τα ζητήματα, είπε η υφυπουργός, με αποτέλεσμα από τα 25 αιτήματα ίδρυσης περιοχών ολοκληρωμένης ανάπτυξης υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ), να εγκριθεί μόλις το 1. Ανέφερε ότι η κυβέρνηση με νομοθετική πρωτοβουλία έδωσε διετή παράταση καθώς ήταν αδύνατο μέχρι τις 4 Νοεμβρίου 2019 να εξεταστούν και να προχωρήσουν οι εν λόγω ΠΟΑΥ, ενώ ανέφερε ότι παράλληλα συστάθηκε σε συνεργασία με το ΥΠΕΚΑ διυπουργική επιτροπή.
Το δεύτερο που σχεδιάζει η κυβέρνηση, είναι να προχωρήσει σε μια ολιστική προσέγγιση των υδατοκαλλιεργειών φέρνοντας όλα τα συναρμόδια υπουργεία στο τραπέζι για χάραξη πολιτικής. Είπε ακόμη ότι η κυβέρνηση εργάζεται για απλοποίηση του θεσμικού πλαισίου ίδρυσης και λειτουργίας επιχειρήσεων του τομέα, ενώ έχει δώσει σαφή πολιτική κατεύθυνση για να τρέξει το πρόγραμμα αλιείας και θάλασσας με ταχείς ρυθμούς και προχωρά στη συγκρότηση Εθνικού Συμβουλίου Υδατοκαλλιεργειών.
Ο Απόστολος Τουραλιάς, πρόεδρος της ελληνικής οργάνωσης παραγωγών υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ), που αντιπροσωπεύει πάνω από το 80% της εγχώριας παραγωγής τόνισε από την πλευρά του ότι ο κλάδος βρίσκεται σήμερα σε ένα σημαντικό σημείο καμπής καθώς, επιτέλους, με τις πρόσφατες επιχειρηματικές εξελίξεις στον κλάδο, ξεκαθαρίζει το τοπίο και επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να επικεντρωθούν στην ουσία της επιχειρηματικής δραστηριότητά τους. Σημείωσε ότι η ΕΛΟΠΥ έχει αναλάβει ένα σημαντικό και σύνθετο ρόλο με βασικές προτεραιότητες την ανάπτυξη, την ενίσχυση της παρουσίας στις υφιστάμενες αγορές αλλά και την επέκταση σε νέες αναδυόμενες, την ενίσχυση και την ομογενοποίηση της στρατηγικής μάρκετινγκ και επικοινωνίας και την αποτελεσματική αντιμετώπιση των θεσμικών προβλημάτων «τα οποία αντιμετωπίζει χρόνια ο κλάδος».
Μίλησε για την ολοένα αυξανόμενη ανάγκη των σύγχρονων κοινωνιών για τρόφιμα ιδιαίτερης ποιότητας και διατροφικής αξίας, που παράγονται με διαφάνεια, με διαδικασίες, μεθόδους και πρακτικές που διασφαλίζουν την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη και διαβεβαίωσε ότι τα μέλη της ΕΛΟΠΥ ανταποκρίνονται εξαιρετικά στα παραπάνω. Το μεγάλο ζήτημα κατά τον ίδιο είναι να αξιοποιήσουμε το μομέντουμ τοποθετώντας τα προϊόντα της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας στο επίπεδο αποδοχής και εμπιστοσύνης που τους αρμόζει.
Ανέφερε πως η ΕΛΟΠΥ δουλεύει εντατικά προς αυτήν την κατεύθυνση και λανσάρει ήδη σταδιακά το σήμα “fish from Greece”, την κοινή υπογραφή των προϊόντων όλων των μελών της. Στόχος είναι σύντομα να αποκτήσει μεγάλη αναγνωρισιμότητα και να ταυτιστεί με τις αξίες της ποιότητας και της διαφάνειας.
Οι προκλήσεις
Όσο για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος, ο κ. Τουραλιάς είπε ότι ο ανταγωνισμός είναι σκληρός.
Είπε ότι υπάρχει συστηματική προσπάθεια της τουρκικής ιχθυοκαλλιέργειας να μεγαλώσει τα μερίδια της εις βάρος των δικών μας και αυτό γίνεται μέσα από ένα παιχνίδι χαμηλών τιμών και κατά καιρούς με αθέμιτες επιχορηγήσεις από το τουρκικό κράτος. Δίνουμε όμως αυτήν τη μάχη με επιτυχία, όπως τόνισε, με «όπλα» την ποιοτική υπεροχή και τη στοχευμένη επικοινωνία, ειδικά για αγορές «κλειδιά», όπως αυτή της Ιταλίας. Αντίστοιχα εξωστρεφής προσέγγιση θα εφαρμοστεί και για άλλες αγορές στόχους.
Ο κ. Τουραλιάς ανέφερε ακόμη ότι δεν μπορούμε να παραβλέψουμε και το γεγονός ότι ο συχνά βρισκόμαστε απέναντι σε προκαταλήψεις, παρανοήσεις και ανακρίβειες για την ιχθυοκαλλιέργεια. «Προβάλλουμε συστηματικά τα πραγματικά δεδομένα που αφορούν την παραγωγική μας διαδικασία το ήπιο περιβαλλοντικό αποτύπωμά μας και την τεχνική μας επάρκεια», όπως είπε. «Διαφάνεια ήθος, εμπιστοσύνη, είναι οι αρχές που μας διέπουν ως ΕΛΟΠΥ», τόνισε, ενώ εκτίμησε ότι είναι ώριμες οι συνθήκες για να λυθούν θέματα του κλάδου που χρονίζουν.
Στη διάρθρωση της ελληνικής υδατοκαλλιέργειας, στα επιτεύγματά της, στην οικονομικής της συνεισφορά αλλά και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, αναφέρθηκε με τη σειρά του ο Γιάννης Πελεκανάκης γενικός διευθυντής του συνδέσμου ελληνικών ιχθυοκαλλιεργειών.
Όπως ανέφερε, σήμερα λειτουργούν 66 επιχειρήσεις οι οποίες λειτουργούν 320 μονάδες και το 80% αυτών είναι οικογενειακές και ΜμΕ. Η αξία πωλήσεων προϊόντος του κλάδου ανέρχεται σε 550 εκατ. Το 2018 εξήχθησαν περίπου 87.000 τόνοι σε 32 αγορές, με την αξία των εξαγωγών να φτάνει τα 450 εκατ. ευρώ.
Την τελευταία δεκαετία το σύνολο της ευρωπαϊκής παραγωγής έχει αυξηθεί οριακά, ενώ στην Ελλάδα κατά το ίδιο διάστημα μειώθηκε κατά 13%.
Την ίδια ώρα, ο κύριος ανταγωνιστής μας, η Τουρκία, έχει αυξήσει την παραγωγή της κατά την τελευταία δεκαετία κατά 160%. «Μια χώρα με 7.000 χλμ ακτογραμμή, αυτήν την στιγμή έχει μεγαλύτερη παραγωγή από ότι όλες οι ευρωπαϊκές χώρες μαζί», τόνισε ο κ. Πελεκανάκης και πρόσθεσε ότι ενώ η κατανάλωση αυξάνεται σταθερά αυτός που επωφελείται είναι ο ανταγωνιστής μας. Η απάντηση σε αυτήν την πρόκληση, κατά τον ίδιο είναι να καταφέρει η Ελλάδα να αποκτήσει και να διατηρήσει ενα σταθερό ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης τουλάχιστον 4%.
Την ημερίδα χαιρέτησε επίσης ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργός και κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας, ο βουλευτής της ΝΔ Β' Θεσσαλονίκης Δημήτρης Βαρτζόπουλος, ο βουλευτής της ΝΔ Κοζάνης Γιώργος Αμανατίδης και ο δήμαρχος Αμπελοκήπων Μενεμένης Λάζαρος Κυρίζογλου. Παρευρέθηκε επίσης ο πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo κ. Τάσος Τζήκας.
