Σε πλήρη εξέλιξη παραμένει η διαδικασία υποβολής αιτήσεων για το νέο πρόγραμμα επιδότησης ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών «Εξοικονομώ».
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων που ενδιαφέρονται να ενταχθούν στο «Εξοικονομώ» θα πρέπει αρχικά να μελετήσουν προσεκτικά τη λίστα με τα 10+1 δικαιολογητικά που απαιτούνται, ώστε ο φάκελός τους να είναι πλήρης.
Τι εργασίες μπορούν να γίνουν στο σπίτι ή την πολυκατοικία μέσω του νέου «Εξοικονομώ»; Σύμφωνα με τον οδηγό του «Εξοικονομώ» υπάρχουν 5 βασικές κατηγορίες παρεμβάσεων.
Η πρώτη είναι τα «Κουφώματα / Συστήματα Σκίασης / Αερισμός». Σε αυτήν περιλαμβάνονται εργασίες όπως η τοποθέτηση κουφωμάτων και πορτών ή και συστημάτων μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας. Η δεύτερη κατηγορία αφορά τη «Θερμομόνωση». Προβλέπει εργασίες όπως η θερμομόνωση δώματος εξωτερικά ή η θερμομόνωση στέγης κ.ά.
Η τρίτη κατηγορία παρεμβάσεων του «Εξοικονομώ» αφορά τα «Συστήματα Θέρμανσης / Ψύξης». Σε αυτή περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η τοποθέτηση καυστήρα φυσικού αερίου ή υγραερίου, αντλιών θερμότητας, ενδοδαπέδιας θέρμανσης κ.ά.
Η τέταρτη κατηγορία είναι τα «Συστήματα Παροχής Ζεστού Νερού Χρήσης» (ηλιακός θερμοσίφωνας κ.ά.) ενώ η πέμπτη αφορά τις «Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης», όπως η εγκατάσταση συστημάτων διαχείρισης ενέργειας (smarthome).
Δείτε από τη σελίδα 35 του οδηγού του «Εξοικονομώ» τις αναλυτικές οδηγίες για κάθε κατηγορία παρεμβάσεων:
1.Αντικατάσταση Κουφωμάτων.
Βάσει των απαιτήσεων του προγράμματος για ενεργειακή αναβάθμιση, στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμες:
(i) Η αντικατάσταση υφιστάμενων κουφωμάτων με θερμομονωτικά /
θερμοδιακοπτόμενα (για την περίπτωση όπου τοποθετούνται πλαίσια αλουμινίου) πλαίσια
και με κατ’ ελάχιστο διπλούς ενεργειακούς υαλοπίνακες (με επίστρωση χαμηλής
εκπομπής), συμπεριλαμβανομένης της αποξήλωσης, και των εργασιών που απαιτούνται
για την τελική διαμόρφωση του δομικού στοιχείου (υποκατηγορίες 1.Α1, 1.Α2, 1.Β1,
1.Β2, 1.Γ1, 1.Γ2). Επίσης, είναι επιλέξιμη η αντικατάσταση εξώπορτας σε
μονοκατοικία/πολυκατοικία, και η αντικατάσταση κουφωμάτων κλιμακοστασίου και
φωταγωγού, σε πολυκατοικία. Επισημαίνεται ότι στην κατηγορία αυτή δεν
συμπεριλαμβάνονται τα «ανοίγματα» προς εσωτερικούς χώρους του κτηρίου,
θερμαινόμενους ή μη (π.χ. πόρτα διαμερίσματος).
Η μέγιστη επιλέξιμη δαπάνη, ανά επιφάνεια κουφώματος, διαφοροποιείται ανάλογα με τον
τύπο του κουφώματος (θύρα-παράθυρο), το υλικό κατασκευής του πλαισίου (αλουμίνιο,
ξύλο, συνθετικό υλικό), και τον συντελεστή θερμοπερατότητας μόνον του συνδυασμού
πλαισίου-υαλοπίνακα-αποστάτη, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η ύπαρξη νυχτερινής
μόνωσης, δηλαδή ρολού-εξώφυλλου, ή επικαθήμενου κουτιού.
Σημειώνεται ότι επιλέξιμα είναι τα κουφώματα των οποίων οι εμφανείς πλευρές των
διατομών να ταξινομούνται έως και την κλάση ακαυστότητας E σύμφωνα με το πρότυπο
ΕΛΟΤ ΕΝ 13501-1. Επισημαίνεται ότι για τον υπολογισμό του κριτηρίου Κ1 (βλ. κεφ.
5.6), το κόστος των παρεμβάσεων 1.Α1 και 1.Α2 θα πολλαπλασιάζεται με το 0.40 καθότι
το αλουμίνιο χαρακτηρίζεται ως άκαυστο υλικό, σύμφωνα με τον Πίνακα Δ4 του
Παραρτήματος Δ του κανονισμού πυροπροστασίας κτιρίων (Π.Δ. 41/2018, ΦΕΚ 80/Α/7-5-
2018).
(ii) Η αντικατάσταση μόνο του υαλοπίνακα (υποκατηγορία 1.Δ) με κατ’ ελάχιστο διπλό
ενεργειακό υαλοπίνακα με επίστρωση χαμηλής εκπομπής (συμπεριλαμβανομένων των
εργασιών προσαρμογής του πλαισίου όπου απαιτείται) για επιλέξιμες
κατοικίες/διαμερίσματα/πολυκατοικίες, προστατευόμενα ως μέρος συγκεκριμένου
περιβάλλοντος ή λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής ή ιστορικής τους αξίας όπως
διατηρητέα και εντός παραδοσιακών οικισμών κτήρια, στο βαθμό που η συμμόρφωση
προς ορισμένες ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης θα αλλοίωνε κατά τρόπο μη
αποδεκτό τον χαρακτήρα ή την εμφάνισή τους και υπό την προϋπόθεση ότι επιτυγχάνεται
ταυτόχρονα ενεργειακή αναβάθμιση του κουφώματος (υφιστάμενο πλαίσιο και νέος
διπλός ενεργειακός υαλοπίνακας) πάνω από τις ελάχιστες απαιτήσεις του Κ.Εν.Α.Κ.
(iii) Η τοποθέτηση εξωτερικών προστατευτικών φύλλων (υποκατηγορία 1.Ε1) με
σύστημα κουτί-ρολό ή εξώφυλλα, ως συμπληρωματικές (και όχι αυτοτελείς) δαπάνες της
αντικατάστασης κουφωμάτων. Στην περίπτωση που επιλέγεται επικαθήμενο σύστημα
κουτί-ρολό, το κουτί πρέπει να είναι θερμοδιακοπτόμενο / θερμομονωμένο.
(iv) Η τοποθέτηση σταθερών ή κινητών συστημάτων σκίασης (υποκατηγορία 1.Ε2)
όπως σκίαστρα και τέντες, συμπεριλαμβανομένων του εξοπλισμού στήριξης και των
εργασιών εγκατάστασης των συστημάτων αυτών.
(v) Η εγκατάσταση κεντρικού ή μη κεντρικού συστήματος μηχανικού αερισμού
(υποκατηγορία 1.Ζ) με ανάκτηση θερμότητας. Το σύστημα εξαερισμού ή μηχανικού
αερισμού πρέπει να είναι σύμφωνο με τις ενωσιακές ενεργειακές απαιτήσεις. Η
εγκατάσταση κεντρικού συστήματος μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας,
συμπεριλαμβάνει τους διακλαδωτές, τα εσωτερικά και εξωτερικά στόμια προσαγωγής και
απαγωγής, τα φίλτρα, τις ηχοπαγίδες και τα συστήματα ελέγχου.
2. Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης.
Με στόχο τη θερμομονωτική προστασία του κτηριακού κελύφους, είναι επιλέξιμη η τοποθέτηση θερμομόνωσης (εξωτερικά ή
εσωτερικά) α) στην επιστέγαση (είτε αυτή διαμορφώνεται ως επίπεδο δώμα είτε ως οροφή
κάτω από μη θερμομονωμένη στέγη), β) στην εξωτερική τοιχοποιία και στον φέροντα
οργανισμό και γ) στο δάπεδο είτε επάνω από ανοιχτό υπόστυλο χώρο (pilotis) είτε από
άλλο μη θερμαινόμενο χώρο (π.χ. δάπεδο ισογείου). Ο συντελεστής θερμοπερατότητας
του δομικού στοιχείου που προκύπτει μετά την εφαρμογή της θερμομονωτικής στρώσης
θα πρέπει να καλύπτει τις ελάχιστες απαιτήσεις του Κ.Εν.Α.Κ.
Αναλυτικότερα, στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται τα ακόλουθα:
(i) Η εξωτερική θερμομόνωση δώματος, ανεστραμμένη ή μη, με τη δημιουργία
στρώσης ρύσεων, τη στεγανοποίηση, το θερμομονωτικό υλικό, το γεωύφασμα και την
τελική επικάλυψη (υποκατηγορία 2Α).
(ii) Η θερμομόνωση στέγης ή πλάκας κάτω από μη θερμομονωμένη στέγη, με τη
δημιουργία στρώσης εξομάλυνσης και την θερμομονωτική στρώση (υποκατ. 2Β).
(iii) Η θερμομόνωση (εξωτερικά ή από την εσωτερική πλευρά) του λοιπού κελύφους,
δηλαδή εξωτερικής τοιχοποιίας, φέροντος οργανισμού και δαπέδου επί εδάφους επί
πιλοτής ή μη θερμαινόμενου χώρου, πλάκας δώματος από την εσωτερική πλευρά, με θερμομονωτικά υλικά και με επικάλυψη κατά περίπτωση οργανικό επίχρισμα ή ελαφρά
πετάσματα π.χ. γυψοσανίδα (υποκατηγορίες 2.Γ1, 2.Γ2).
Η μέγιστη επιλέξιμη δαπάνη, ανά επιφάνεια θερμομονωμένου δομικού στοιχείου,
διαφοροποιείται ανάλογα τον τύπο του δομικού στοιχείου
(δώμα, στέγη, τοιχοποιία/φέρων οργανισμός, δάπεδο), το είδος της τελικής επικάλυψης
(επίχρισμα ή ελαφρύ πέτασμα) και τη θερμική αντίσταση του θερμομονωτικού υλικού.
3. Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης.
Στην κατηγορία αυτή είναι
επιλέξιμες:
(i) Η εγκατάσταση νέου ή αντικατάσταση υφιστάμενου συστήματος θέρμανσης με
καινούριο σύστημα (κεντρικό ή ατομικό), φυσικού αερίου/υγραερίου/βιομάζας/αντλίας
θερμότητας / Σ.Η.Θ.Υ.Α. Η εγκατάσταση/αντικατάσταση αφορά στον
ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό του λεβητοστασίου (λέβητας, καυστήρας,
κυκλοφορητής, αυτοματισμοί, καμινάδα κ.λπ.) στο σύνολό του, και στο δίκτυο διανομής
(θερμομονωμένο κατά Κ.Εν.Α.Κ). Είναι επιλέξιμη (στην επιφάνεια που θερμαίνει) η
τοποθέτηση ενδοδαπέδιου συστήματος θέρμανσης (υποκατηγορία 3.Η) μόνον σε
συνδυασμό με σύστημα θέρμανσης αντλίας θερμότητας (υποκατηγορία 3.Γ) ή
γεωθερμικής αντλίας θερμότητας (υποκατηγορία 3.Δ).
Δεν είναι επιλέξιμες οι δαπάνες για λοιπές τερματικές μονάδες απόδοσης θερμότητας
(σώματα καλοριφέρ, fan coils ). Η επιλέξιμη δαπάνη αφορά μόνο ένα σύστημα θέρμανσης
(ατομικό / κοινόχρηστο) και όχι περισσότερα των υποκατηγοριών 3.Β έως 3.ΣΤ του
πίνακα 4.1.1.
Η μέγιστη επιλέξιμη δαπάνη, διαφοροποιείται ανάλογα με την ισχύ του συστήματος. Στην
περίπτωση συστήματος θέρμανσης (κατηγορίες 3.Β έως 3.ΣΤ) που αποτελείται είτε από
συστοιχίες μονάδων (π.χ. λέβητες αερίου) είτε από ανεξάρτητα συστήματα ανά τμήμα
κτηρίου (π.χ. Α/Θ ανά όροφο) η επιλέξιμη δαπάνη αφορά στο σύνολο της
εγκατεστημένης ισχύος (σαν να ήταν μια μονάδα) και όχι κάθε μονάδας ξεχωριστά.
(ii) Η εγκατάσταση αντλίας θερμότητας αέρα–αέρα διαιρούμενου τύπου split unit,
multi split unit (υποκατηγορία 3.Ζ) για θέρμανση/ψύξη χώρου. Επιτρέπεται η
αντικατάσταση υφιστάμενων συστημάτων εφόσον δεν πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις
του Κ.Εν.Α.Κ και αυτό τεκμηριώνεται από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή. Στις περιπτώσεις
που εγκαθίσταται σύστημα multi split unit, κάθε τέτοιο σύστημα λογίζεται ως μία (1)
μονάδα, ανεξαρτήτως του αριθμού των εσωτερικών μονάδων.
(iii) Η εγκατάσταση διατάξεων αυτομάτου ελέγχου της λειτουργίας του συστήματος
θέρμανσης (υποκατηγορία 3.A), όπως χρονοπρογραμματιζόμενοι θερμοστάτες χώρου,
συστήματα αντιστάθμισης θερμοκρασίας προσαγωγής ή αναλογικής ρύθμισης της
θερμικής ισχύος ή/και υδραυλικής εξισορρόπησης των δικτύων και ρύθμισης της ροής σε
μερικά φορτία (τρίοδες ή τετράοδες ηλεκτροβάννες, ρυθμιστές στροφών κυκλοφορητών,
κ.λπ.), αναλογικοί θερμοστάτες-ελεγκτές (αποκλείονται οι απλοί θερμοστάτες χώρων
on/off), θερμοστατικές κεφαλές θερμαντικών σωμάτων,κ.λπ. συμπεριλαμβανομένων
συστημάτων θερμιδομέτρησης για την κατανομή δαπανών θέρμανσης, εφόσον η
κατηγορία διατάξεων αυτομάτου ελέγχου (της εγκατάστασης) αναβαθμίζεται κατά μία
τουλάχιστον κατηγορία του πίνακα 5.5 «Κατηγορίες διατάξεων ελέγχου &
αυτοματισμών» της Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701–1/2017. Στην υποκατηγορία αυτή, γίνονται
αποδεκτές και οι δαπάνες εργασιών για την αναβάθμιση της παροχής για την εγκατάσταση
αντλίας θερμότητας, με εξαίρεση τη δαπάνη για την επαύξηση ισχύος της παροχής, που
καταβάλλεται στον Διαχειριστή του Δικτύου (Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε.).
4. Σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών
Ενέργειας (ΑΠΕ).
Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμη η τοποθέτηση αντλίας
θερμότητας, ηλιακού συστήματος για την παροχή ζεστού νερού χρήσης ή/και
υποβοήθηση του κυρίως συστήματος θέρμανσης (συλλέκτης, δοχείο αποθήκευσης νερού,
βάση στήριξης, νέο δίκτυο σωληνώσεων θερμομονωμένο κατά Κ.Εν.Α.Κ, κ.λπ.). H
επιλέξιμη δαπάνη αφορά μόνο ένα σύστημα παροχής ΖΝΧ και όχι περισσότερα των
υποκατηγοριών 4.Α έως 4.Δ του πίνακα 4.1.1.
Για όσες επιλέξιμες κατοικίες δεν υπάρχει εγκατεστημένο σύστημα ΖΝΧ με χρήση ΑΠΕ,
είναι υποχρεωτική η εγκατάσταση ηλιακού συστήματος για την παροχή ΖΝΧ, εκτός εάν
αυτό δεν είναι εφικτό και υπάρχει σχετική τεκμηρίωση του Ενεργειακού Επιθεωρητή.
5. Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας.
Στην κατηγορία αυτή
επιλέξιμες παρεμβάσεις είναι οι:
(i) Εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων διαχείρισης (smart home), τα οποία
συμβάλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας (υποκατηγορία 5.Α).
Η παρέμβαση είναι επιλέξιμη μόνον όταν περιλαμβάνονται στην πρόταση ενεργειακής
αναβάθμισης και παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας (κατηγορίες 1 έως 4).
Είναι επιλέξιμα έξυπνα συστήματα και τεχνολογίες, οι οποίες:
α) προσαρμόζουν και διατηρούν την κατανάλωση ενέργειας (συσκευές, φωτισμός,
θέρμανση, ζεστό νερό κ.λπ.) στα επίπεδα που επιλέγουν οι χρήστες με στόχο την
εξοικονόμηση ενέργειας,
β) συγκεντρώνουν, αναλύουν και παρουσιάζουν τα στοιχεία κατανάλωσης
ενέργειας,
γ) προσαρμόζουν και διατηρούν τα επίπεδα σκίασης για την επίτευξη της βέλτιστης
εξοικονόμησης ενέργειας.
Τα επιλέξιμα συστήματα, ρυθμίζουν τη λειτουργία ολόκληρου κτηρίου ή κτηριακής
μονάδας και είναι υποχρεωτικό να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
Έξυπνα συστήματα διαχείρισης ηλεκτρικών φορτίων
Συστήματα τα οποία καθιστούν δυνατό τον έλεγχο και την αυξομείωση της έντασης
φωτισμού, (π.χ. έξυπνοι αισθητήρες για την ανίχνευση κίνησης των χρηστών ή/και των
συνθηκών περιβάλλοντος (νύχτα/ημέρα), έξυπνες λάμπες, αυτοματισμοί σκίασης κ.λπ.) ή
τον έλεγχο άλλου ηλεκτρικού φορτίου (π.χ. έξυπνος διακόπτης για διαχείριση του
θερμοσίφωνα), καθώς και την καταγραφή της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Έξυπνα συστήματα Θέρμανσης/ψύξης
Συστήματα και αισθητήρες, που έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν και να
ρυθμίζουν διακριτά τη θερμοκρασία σε κάθε χώρο. (π.χ. έξυπνοι θερμοστάτες, έξυπνες
πρίζες, έξυπνοι διακόπτες, έξυπνο ρελέ κ.λπ.).
Έξυπνα συστήματα Απομακρυσμένου ελέγχου και παρακολούθησης
Συστήματα που παρέχουν στους χρήστες τη δυνατότητα, μέσω κατάλληλου εξοπλισμού
(π.χ. κεντρική συσκευή που συνδέεται με τις υπόλοιπες και συντονίζει το συνολικό
σύστημα) και λογισμικού, για λήψη αναφορών και ειδοποιήσεων που σχετίζονται με τις
ενεργειακές του καταναλώσεις καθώς και τον απομακρυσμένο έλεγχο και διαχείριση των
συσκευών (π.χ. ειδοποίηση χρήστη εάν έχει μείνει ανοιχτή κάποια συσκευή, εάν δεν
έχουν σβήσει όλα τα φώτα, έξυπνοι αισθητήρες διαρροής, θερμοκρασίας, υγρασίας,
κ.λπ.).
Δεν μπορούν να είναι ταυτόχρονα επιλέξιμα και στην παρέμβαση «3.Α Διατάξεις
αυτομάτου ελέγχου λειτουργίας συστήματος θέρμανσης», έξυπνα συστήματα διαχείρισης
του συστήματος θέρμανσης, που τοποθετούνται στα πλαίσια της παρούσας παρέμβασης.
Δεν είναι επιλέξιμα συστήματα που αφορούν συσκευές παρακολούθησης και συστήματα
ασφαλείας.
(ii) Αναβάθμιση φωτισμού των κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικίας (υποκατηγορία
5.Β)
Η παρέμβαση είναι επιλέξιμη μόνον όταν περιλαμβάνονται στην πρόταση ενεργειακής
αναβάθμισης και παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας (κατηγορίες 1 έως 4).
Η παρέμβαση περιλαμβάνει την αντικατάσταση όλων των φωτιστικών σημείων με
λαμπτήρες LED και την αντικατάσταση του συστήματος χρονισμού φωτισμού, με έξυπνο
σύστημα που περιλαμβάνει τουλάχιστον ένα από τα ακόλουθα: αισθητήρες κίνησης,
αισθητήρες ημέρας/νύχτας, σημείο ενεργοποίησης φωτισμού αναλόγως εισόδου/εξόδου.
