ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ "ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ"
Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ
Κανόνες που θα διασφαλίζουν τον υγιή ανταγωνισμό ζητά από την κυβέρνηση για τη βραχυχρόνια μίσθωση ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ).
Η συζήτηση όπως λένε οι άνθρωποι του τουρισμού δεν αφορά το κομμάτι της ύπαρξης της βραχυχρόνιας μίσθωσης, καθώς δεν αμφισβητείται ότι αποτελεί μέρος του τουριστικού μας προϊόντος, αλλά για το πώς θα λειτουργεί με κανόνες τέτοιους που θα διασφαλίζουν τον υγιή ανταγωνισμό «γιατί αυτό αυτήν την στιγμή δε γίνεται».
Ειδικότερα, για το θέμα των βραχυχρόνιων μισθώσεων, ο Πρόεδρος του ΣΕΤΕ κ. Γιάννης Ρέτσος μιλώντας την περασμένη Πέμπτη από τη Θεσσαλονίκη και από την εκδήλωση για την παρουσίαση της Εθνικής Στρατηγικής για τον Ελληνικό Τουρισμό με ορίζοντα το 2030, τόνισε ότι αποτελεί μέρος του τουριστικού προϊόντος, αλλά και σε αυτή τη δραστηριότητα πρέπει να ισχύσουν κανόνες υγιούς ανταγωνισμού. Επίσης, υπογράμμισε ότι υπάρχει ένα «γκρίζο» θεσμικό πλαίσιο που έχει ανοίξει τον δρόμο σε επιχειρηματικούς ομίλους υπό το μανδύα της βραχυχρόνιας μίσθωσης, να ασκούν το αντικείμενο του ξενοδόχου ή του ιδιοκτήτη ενοικιαζόμενων δωματίων, με ότι αυτό συνεπάγεται ως προς την εισφοροδιαφυγή.
Προφανώς το θέμα της βραχυχρόνιας μίσθωσης απασχολεί στρατηγικά τον τουρισμό, όπως είπε ο κ. Ρέτσος υπενθυμίζοντας ότι για αυτό το «τεράστιο ζήτημα» ο ΣΕΤΕ εδώ και πάρα πολλά χρόνια από το 2014 και μετά, έχει επανειλημμένως καταθέσει πλήρες πλέγμα προτάσεων για την αντιμετώπισή του. Διευκρίνισε ότι για τον ΣΕΤΕ η βραχυχρόνια μίσθωση είναι κομμάτι του τουριστικού προϊόντος και αυτό δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς καθώς είναι ένα παγκόσμιο προϊόν και από τη στιγμή που υπάρχει αγορά που το ζητάει, αν το απαγορεύσεις αυτή η αγορά θα πάει κάπου αλλού.
«Δεν βάζουμε τη συζήτηση σε αυτό το πλαίσιο. Η συζήτηση έχει να κάνει με ένα περιβάλλον που θα υποστηρίζει τον υγιή ανταγωνισμό, κάτι το οποίο στην Ελλάδα δεν γίνεται από την στιγμή που εμφανίστηκε το φαινόμενο μέχρι και σήμερα», όπως είπε. Στην αρχή αντιμετωπίσαμε τα διαμερίσματα που μπορεί ο καθένας να είχε και να ενοικίαζε μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης. «Αυτό σήμερα δεν αποτελεί πρόβλημα είναι κάτι που γίνεται και θα γίνεται και δεν μπορεί κανείς να το περιορίσει. Εκείνο που έχει εξελιχθεί σε πρόβλημα είναι πως αυτό το γκρίζο πλαίσιο που υπάρχει και η μη εφαρμογή κάποιων διατάξεων που έχουν ψηφιστεί, έχει πλέον ανοίξει το δρόμο σε επιχειρηματίες πλέον να ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα με τον μανδύα της βραχυχρόνιας μίσθωσης φοροαποφεύγοντας και ασκώντας αθέμιτο ανταγωνισμό», τόνισε.
Κατασκευάζουν διαμερίσματα με πλήρεις υπηρεσίες
Ανάφερε μάλιστα ότι υπάρχουν αυτήν την στιγμή επιχειρηματίες και από την Ελλάδα και από το εξωτερικό που αγοράζουν κτίρια και τα μετατρέπουν σε διαμερίσματα με πλήρεις υπηρεσίες. Ουσιαστικά, όπως ανέφερε, δημιουργούνται ξενοδοχεία τα οποία όμως δεν λειτουργούν κάτω από το θεσμικό πλαίσιο των ξενοδοχείων, που σημαίνει ότι δεν αποδίδουν ΦΠΑ οι επιχειρήσεις αυτές, οι πελάτες τους δεν πληρώνουν φόρο διαμονής, ενώ δεν υπάρχουν νόμιμες διαδικασίες προσλήψεων γιατί η βραχυχρόνια μίσθωση δεν έχει προσωπικό και δεν μπορεί να απασχολεί προσωπικό γιατί δεν μπορεί να παρέχει υπηρεσίες. «Έχει δημιουργεί ένα τελείως γκρίζο πλαίσιο που ευνοεί αυτήν την ανάπτυξη της δραστηριότητας και αυτό δεν γίνεται μόνο στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη αλλά και σε μικρότερες πόλεις και σε νησιά και είναι κάτι το οποίο οφείλει αυτήν την στιγμή να αντιμετωπίσει η Πολιτεία», επεσήμανε επαναλαμβάνοντας ότι ο τουρισμός δεν στέκεται απέναντι στη βραχυχρόνια μίσθωση, θέλει όμως η δραστηριότητα να ασκείται με κανόνες για να υπάρχουν τα ίδια μέτρα και τα ίδια σταθμά, ενώ ενημέρωσε τους ότι ο ΣΕΤΕ βρίσκεται σε στενή επαφή με την κυβέρνηση για το θέμα και υπάρχει η διαβεβαίωση ότι το αμέσως επόμενο διάστημα θα ανακοινωθούν πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισης του θέματος αυτού.
Σημειώνεται ότι ο υπουργός Τουρισμού, στην αντίστοιχη εκδήλωση του ΣΕΤΕ που έγινε πρόσφατα στην Αθήνα, είχε πει ότι αν και δεν είναι αρμοδιότητα του υπουργείου Τουρισμού, θα πρέπει να γίνει διαχωρισμός στη μέση ελληνική οικογένεια που μισθώνει ένα ακίνητο, με τις εταιρίες που μισθώνουν δεκάδες ακίνητα. Την ίδια στιγμή, υπάρχει και αναμονή για τις αποφάσεις της ΕΕ στο συγκεκριμένο πεδίο, οπότε θα υπάρξει και η σχετική συμπόρευση με αυτές.
Ο αριθμός κλινών στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης
Να αναφέρουμε τέλος, ότι σύμφωνα με έρευνα προ διετίας του Insete (Νοέμβριος 2020), ο αριθμός κλινών στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης για την περίοδο Ιούλιος 2019-Ιούνιος 2020 ισούταν με αυτόν στα ξενοδοχεία.
Σύμφωνα με τη μελέτη στο σύνολο της χώρας, την περίοδο Ιούλιος 2019 - Ιούνιος 2020 υπήρξαν διαθέσιμα στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης Airbnb και HomeAway, 179 χιλ. καταλύματα με 854 χιλ. κλίνες (είχαν ληφθεί υπόψιν μόνο καταλύματα που υπήρξαν διαθέσιμα στις δυο παραπάνω πλατφόρμες έστω και μιαμέρα την εξεταζόμενη περίοδο).
Από αυτά, ο κύριος όγκος ήταν αυτόνομα καταλύματα. Συγκεκριμένα, από τα 179 χιλ. καταλύματα, τα 160 χιλ. (89%) ήταν αυτόνομα καταλύματα, τα 3,5 χιλ.(2%) ήταν δωμάτια σε ξενοδοχεία, ενώ 15 χιλ. (9%) ήταν ιδιωτικά δωμάτια σε μεγαλύτερο κοινόχρηστο σπίτι ή διαμέρισμα. Ελάχιστα (312) ήταν τα κοινόχρηστα δωμάτια.
Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, η Αττική, η Κρήτη και οι Κυκλάδες συγκεντρώνουν άνω του 50% των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, των υπνοδωματίων και των κλινών της Χώρας.
Οι θετικές και οι αρνητικές επιπτώσεις
Η μελέτη «Ελληνικός Τουρισμός 2030-Σχέδια Δράσης», καταγράφει τις επιπτώσεις της οικονομίας διαμοιρασμού στον τουρισμό. Ο ΙΝΣΕΤΕ σημειώνει ότι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν θετικές και αρνητικές επιπτώσεις.
Οι θετικές επιπτώσεις είναι:
Νέες επιλογές διαμονής, μετακίνησης & δραστηριοτήτων.
Επιχειρηματική ευκαιρία / πρόσβαση σε ευρύ φάσμα υπηρεσιών –υψηλής ποιότητας σε προσιτές τιμές.
Οι υφιστάμενες επιχειρήσεις πιέζονται να ανταποκριθούν στον αυξημένο ανταγωνισμό και να προσαρμοστούν, μειώνοντας τις τιμές ή βελτιώνοντας την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουν.
Εστίαση στην εξατομικευμένη προσέγγιση, την αυθεντικότητα και την επαφή με την τοπική κοινότητα.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Airbnb, παρατηρείται σημαντική μείωση της χρήσης ενέργειας / νερού, των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και των αποβλήτων, ενθαρρύνοντας πιο βιώσιμες πρακτικές τόσο στους οικοδεσπότες όσο και στους επισκέπτες.
Μέσω της οικονομίας διαμοιρασμού, ορισμένοι προορισμοί γίνονται περισσότερο προσιτοί και δημοφιλείς, όπως π.χ. η Ελβετία όπου διαπιστώθηκε ότι η Airbnb έχει επεκτείνει την αγορά City Break σε ορισμένες πόλεις, όπου το υψηλό κόστος του ξενοδοχείου απέτρεπε τους τουρίστες από το να μείνουν εκεί.
Οι αρνητικές επιπτώσεις είναι:
Αύξηση εργασίας μερικής απασχόλησης στον τομέα του τουρισμού, κάτι που εντείνει το αίσθημα ανασφάλειας στους εργαζομένους.
Μη συμμόρφωση σε πρότυπα ασφάλειας, υγείας και προσβασιμότητας και εντοπισμός περιπτώσεων φοροδιαφυγής και αθέμιτου ανταγωνισμού.
Ενώ οι ξενοδόχοι συμμορφώνονται με τους κανόνες και νόμους για την προστασία του περιβάλλοντος, το εργατικό δίκαιο, τα τουριστικά τέλη, την προστασία των καταναλωτών κτλ., οι οικοδεσπότες των διαδικτυακών πλατφορμών δε φαίνεται να τους ακολουθούν.
Αυξημένες τιμές στέγασης για το μόνιμο πληθυσμό σε τουριστικές περιοχές, με αποτέλεσμα την απομάκρυνση του από αυτές.
Σημαντική μείωση των εσόδων των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, λόγω της ενίσχυσης της οικονομίας διαμοιρασμού.
