Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ | ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ "ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ"
Μια ακόμη δράση ενεργειακής αναβάθμισης και εξοικονόμησης ανοίγει το επόμενο διάστημα και συγκεκριμένα στις 12 Ιουνίου 2023, με προϋπολογισμό στα 300 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2023» το οποίο εντάσσεται στα εμβληματικά έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Η ψηφιακή πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων exoikonomo2023.gov.gr, για το πρόγραμμα θα δέχεται αιτήσεις έως και την 15η Σεπτεμβρίου 2023.
Από τα 300 εκατ. ευρώ, διατίθενται 60 εκατ. ευρώ αποκλειστικά για ευάλωτα νοικοκυριά, με στόχο την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΚΑ).
Η ενεργειακή κρίση εντείνει το ενδιαφέρον για τέτοια προγράμματα
Ο κ. Δήμητρης Κουσκουρίδης, πρόεδρος της μόνιμης επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ/ΤΚΜ, ανέφερε μιλώντας στο «ΤyposThes» ότι τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης γενικότερα είναι από τα πλέον λαοφιλή προγράμματα και τα έχει αγκαλιάσει πολύ ο κόσμος. Όπως αναφέρει, με την αύξηση και του ενεργειακού κόστους είναι σημαντικό για ένα σπίτι να έχει καλή μόνωση, να αλλάξει το σύστημα θέρμανσης κλπ ώστε βελτιώνοντας το σπίτι του να μειώσει τα ενεργειακά κόστη αλλά να βελτιώσει παράλληλα και την ποιότητα της ζωής του. «Η ενεργειακή κρίση έχει εντείνει το ενδιαφέρον του κόσμου και στοίχημα της πολιτείας και του κάθε υπουργείου είναι να βγάζει προγράμματα για αυτόν τον σκοπό», όπως αναφέρει. Άλλωστε είναι και μέσα στις δεσμεύσεις μας ως χώρα να πιάσουμε κάποιους ενεργειακούς στόχους.
Στη χώρα μας το κτιριακό δυναμικό είναι γηρασμένο και οι παλιές κατοικίες είναι σχετικά χαμηλής ενεργειακής κλάσης γιατί τότε δεν προβλεπόταν από τον κατασκευαστικό σχεδιασμό να υπάρχουν αυξημένες μονώσεις. Αυτό σημαίνει ότι τα κόστη που έχουν οι οικογένειες είναι αρκετά μεγάλα. Από το 2011 και μετά όλες οι κατοικίες πρέπει να είναι τουλάχιστον κατηγορίας Β΄.
Εξάλλου τα τελευταία χρόνια παρατηρείται, σύμφωνα με τον κ. Κουσκουρίδη ότι οι ενδιαφερόμενοι να νοικιάσουν μια κατοικία δίνουν πάρα πολύ μεγάλη έμφαση στο αν είναι και καλό από ενεργειακής άποψης, αν δηλαδή υπάρχει ηλιακός κλπ. «Εμμέσως η καλή ενεργειακή κατηγορία ενός σπιτιού δίνει μια υπεραξία και για μίσθωση και για πώληση», όπως επισημαίνει.
«Βραχίονας κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης»
Πάντως, ο τεχνικός κόσμος τονίζει ότι τα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας είτε αφορούν κατοικίες, είτε ξενοδοχεία, είτε βιομηχανία, αποτελούν σημαντικό βραχίονα κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης. «Υπάρχουν πάρα πολλά επαγγέλματα τα οποία “ακουμπούν” σε αυτόν τον τομέα, ενώ ειδικά για επιχειρήσεις, τα προγράμματα αυτά αποτελούν και παράγοντα βελτίωσης της ανταγωνιστικότητάς και της βιωσιμότητάς τους», τονίζει ο κ. Κουσκουρίδης. Επισημαίνουν εξάλλου ότι τα κονδύλια που πέφτουν είναι άμεσης απορρόφησης.
Ένα πρόβλημα που έχει εντοπιστεί είναι ότι θα πρέπει να υπάρχει όσο λιγότερος γραφειοκρατικός βραχνάς γίνεται σε αυτά τα προγράμματα. Πάντως, από το Εξοικονομώ 2021 φορέας υλοποίησης είναι το ΤΕΕ και ήδη φαίνεται ότι τα πράγματα από το καινούργιο πρόγραμμα αρχίζουν και «τρέχουν» πιο γρήγορα.
Οι προϋποθέσεις ένταξης
Σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ, για κάθε κατοικία που θα επιλεγεί προς ένταξη στο «Εξοικονομώ 2023» στόχος είναι: η υποχρεωτική αναβάθμιση κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες, ώστε να εξασφαλίζεται εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%. Οι κατοικίες που θα επιλεγούν για υπαγωγή στο Πρόγραμμα, θα πρέπει να πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:
Να υφίστανται νόμιμα, Να μην έχουν κριθεί κατεδαφιστέες, Να χρησιμοποιούνται ως κύριες κατοικίες, Να έχουν καταταχθεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ, Να μην είναι επιλέξιμες με χρήση βραχυχρόνιας μίσθωσης (τύπου Airbnb).
Αφού η αίτηση για ένταξη στο Πρόγραμμα κριθεί «Καταρχήν Επιλέξιμη», απαιτείται η έκδοση και υποβολή στο Πρόγραμμα Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.
Οι παρεμβάσεις που θεωρούνται επιλέξιμες είναι οι έξης:
-Αντικατάσταση κουφωμάτων.
-Τοποθέτηση/Αναβάθμιση θερμομόνωσης.
-Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης.
-Σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
-Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας (εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smart home), έξυπνα συστήματα διαχείρισης ηλεκτρικών φορτίων, Έξυπνα συστήματα ελέγχου της θέρμανσης/ψύξης, έξυπνα συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου και παρακολούθησης).
Προϋποθέσεις ένταξης ωφελούμενων στο πρόγραμμα
Δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα που διατηρούν εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα / επικαρπία / ψιλή κυριότητα) σε επιλέξιμη κατοικία, ενώ δεν μπορούν να κάνουν αίτηση οι δυνητικοί δικαιούχοι του προγράμματος «Εξοικονομώ - Ανακαινίζω για νέους».
Για κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας αίτησης.
Κατοικία, με ενεργή αίτηση σε κάποιο από τα Προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης, «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ», «Εξοικονομώ- Αυτονομώ», «Εξοικονομώ 2021» και «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για νέους» δεν έχει δικαίωμα υποβολής στο παρόν πρόγραμμα.
Κριτήρια για τη βαθμολόγηση των αιτήσεων:
Δυνητικοί ωφελούμενοι
Δυνητικοί ωφελούμενοι του προγράμματος μπορεί να είναι οι αιτούντες που εντάσσονται στις παρακάτω εισοδηματικές κατηγορίες:
Κατηγορία Ατομικό Εισόδημα (€) Οικογενειακό Εισόδημα (€)
1 ≤5.000 ≤10.000
2 >5.000 – 10.000 >10.000 – 20.000
3 >10.000 – 20.000 >20.000 – 30.000
4 >20.000 – 30.000 >30.000 – 40.000
5 >30.000 >40.000
Το ποσοστό της επιδότησης είναι κλιμακωτό, ανάλογα με την εισοδηματική κατηγορία στην οποία θα ενταχθεί ο αιτών και ορίζεται ως εξής:
Σκρέκας: Ενεργειακός εκσυγχρονισμός κτιρίων
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, δήλωσε: «Το πρόγραμμα 'Εξοικονομώ 2023’ που αποτελεί συνέχεια προηγούμενων αντίστοιχων επιτυχημένων προγραμμάτων, συμβάλλει καθοριστικά στον ενεργειακό εκσυγχρονισμό του κτηριακού μας αποθέματος. Η ανάγκη που καλύπτεται είναι μεγάλη, καθώς επιτυγχάνονται ταυτόχρονα σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας και κόστους για τους πολίτες, βελτίωση των καθημερινών συνθηκών διαβίωσης, καθώς και της ασφάλειας και της υγείας των πολιτών. Συνεχίζουμε την πολιτική προς την Πράσινη Μετάβαση, προς όφελος όλων των πολιτών».
Σδούκου: Θεσμοθέτηση τεχνικού συμβούλου
Η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Αλεξάνδρα Σδούκου, δήλωσε:
«Πιστοί στις δεσμεύσεις μας για τη διαρκή και αδιάκοπη συνέχιση των ενεργειακών αναβαθμίσεων των κατοικιών της χώρας μας και σε συνέχεια του ‘’Εξοικονομώ Ανακαινίζω για Νέους’’ ανακοινώνουμε το νέο πρόγραμμα ‘’Εξοικονομώ 2023’’. Το Πρόγραμμα αυτό είναι στα πρότυπα του ‘’Εξοικονομώ 2021’’ το οποίο συγκεντρώνει τις θερμότερες κριτικές απ´ όλα τα προγράμματα Εξοικονομώ έως σήμερα. Ταυτόχρονα θεσμοθετούμε και εδώ τον ‘’τεχνικό σύμβουλο’’ ούτως ώστε να υπάρχει ένα πιο άρτιο αποτέλεσμα χωρίς προβλήματα στις αιτήσεις. Επιπρόσθετα αντιλαμβανόμενοι τις ανατιμήσεις των υλικών έχουμε προβεί στην αναθεώρηση των ανώτατων ορίων επιλέξιμων παρεμβάσεων κατά 10% περίπου».
«Εξοικονομώ - Ανακαινίζω για Νέους»
Στο μεταξύ άνοιξε η ηλεκτρονική πλατφόρμα (https://exoikonomoneon.gov.gr) του προγράμματος «Εξοικονομώ - Ανακαινίζω για Νέους» για την επιδότηση της ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών που ανήκουν σε νέους 18 έως 39 ετών και θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι και την Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου 2023. Το Πρόγραμμα, συνολικού προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ, εκτιμάται ότι θα δώσει τη δυνατότητα σε 20.000 νέους να αναβαθμίσουν ενεργειακά και να ανακαινίσουν την κατοικία τους.
Το «Εξοικονομώ - Ανακαινίζω για Νέους» χωρίζεται σε δύο υποενότητες:
• Το «Εξοικονομώ», με προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ, από το οποία τα 40 εκατ. ευρώ διατίθενται αποκλειστικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά, και αφορά παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης, όπως αντικατάσταση κουφωμάτων, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης - ψύξης, συστήματα παροχής ζεστού νερού χρήσης και smarthome.
• Το «Ανακαινίζω», ο προϋπολογισμός του οποίου ανέρχεται σε 100 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνει παρεμβάσεις ανακαίνισης, όπως ανακαίνιση χώρων μπάνιου και κουζίνας, αντικατάσταση πόρτας εισόδου, αντικατάσταση και επισκευή ηλεκτρολογικών και υδραυλικών εγκαταστάσεων αλλά και πατωμάτων.
Βασική προϋπόθεση για την ένταξη στην υποενότητα «Ανακαινίζω» είναι η υποχρεωτική ένταξη πρώτα στην υποενότητα του «Εξοικονομώ».
Στόχος του προγράμματος είναι η εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας κατά τουλάχιστον 30% και η αναβάθμιση της ενεργειακής κατηγορίας βάσει Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές τάξεις σε σχέση με την υφιστάμενη κατάταξη.
Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχουν όλοι οι νέοι που έχουν γεννηθεί από 01/01/1984 έως και 31/12/2005, με οικογενειακό εισόδημα έως 50.000 ευρώ για την ένταξή τους στο «Εξοικονομώ», και έως 20.000 ευρώ για την ένταξή τους στο «Ανακαινίζω».
Οι δικαιούχοι θα πρέπει να είναι ιδιοκτήτες του ακινήτου, με οποιοδήποτε εμπράγματο δικαίωμα και να το ιδιοκατοικούν, ή να είναι πλήρεις κύριοι, ή επικαρπωτές και το εκμισθώνουν, για να ενταχθούν στο «Εξοικονομώ». Επίσης θα πρέπει να έχουν εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας / επικαρπίας σε ποσοστό 50% τουλάχιστον, για να ενταχθούν στο «Ανακαινίζω» (αποκλείεται η ψιλή κυριότητα).
Δεν έχουν δικαίωμα υποβολής στο «Εξοικονομώ - Ανακαινίζω για Νέους» κατοικίες με ενεργή αίτηση σε κάποιο από τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης: «Εξοικονόμηση κατ' Οίκον ΙΙ», «Εξοικονομώ - Αυτονομώ» και «Εξοικονομώ 2021».
Μια κατοικία, για να κριθεί επιλέξιμη, θα πρέπει να είναι μονοκατοικία ή μεμονωμένο διαμέρισμα και να:
- Υφίσταται νόμιμα.
- Μην έχει κριθεί κατεδαφιστέο.
- Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
- Να έχει καταταγεί σε κατηγορία ενεργειακής κλάσης χαμηλότερη ή ίση της Γ΄, βάση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ).
Το Πρόγραμμα καλύπτει επιλέξιμες δαπάνες έως 32.500 ευρώ, για την ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση κατοικίας. Ειδικότερα ανά υποενότητα:
1. Επιλέξιμος προϋπολογισμός «Εξοικονομώ»: Έως 22.500 ευρώ. Το πρόγραμμα καλύπτει από 45% έως 90% του ποσού των επιλέξιμων ενεργειακών παρεμβάσεων, ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί να καλυφθεί από άτοκο δάνειο.
2. Επιλέξιμος προϋπολογισμός «Ανακαινίζω»: έως 10.000 ευρώ. Καλύπτεται έως και το 30% του ποσού των επιλέξιμων παρεμβάσεων ανακαίνισης ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί να καλυφθεί από χαμηλότοκο δάνειο έως 7.000 ευρώ.
Τα κριτήρια αξιολόγησης περιλαμβάνουν το κόστος των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας, το εισόδημα, την παλαιότητα της κατασκευής, το αν η οικογένεια είναι μονογονεϊκή, πολύτεκνη ή έχει μέλος ΑΜΕΑ κ.α.
Παράταση ενός μήνα για το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ»
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε την παράταση, κατά ένα μήνα, μέχρι τις 30 Ιουνίου 2023, της προθεσμίας που έχουν οι ωφελούμενοι για την υλοποίηση των παρεμβάσεων στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ». Κάποια έργα δεν είχαν προλάβει να ολοκληρωθούν για λόγους που έχουν να κάνουν είτε με ελλείψεις υλικών που παρουσιάστηκαν στην αγορά και λόγω πανδημίας, είτε με αυξήσεις στα κόστη οικοδομικών υλικών, είτε με καθυστερήσεις σε έργα που είχαν φ/β συστήματα και ο ΔΕΔΔΗΕ δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί με τις συνδέσεις κλπ. «Ήταν η απαραίτητη η παράταση και καλώς έγινε», τονίζει ο κ. Κουσκουρίδης.