Συναγερμό στην ελληνική κυβέρνηση αλλά και στον παραγωγικό κόσμο έχει σημάνει η απόφαση των Ρώσων να επιβάλουν εμπάργκο ενός χρόνου σε προϊόντα διατροφής που προέρχονται από την ΕΕ, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία και τη Νορβηγία.
Χθες, ο πρωθυπουργός της χώρας Ντμίτρι Μεντβιέντεφ, υλοποιώντας τη σχετική εντολή που έδωσε την Τετάρτη ο πρόεδρος της χώρας Βλαντιμίρ Πούτιν, ανακοίνωσε ότι «η Ρωσία επιβάλλει πλήρη απαγόρευση στις εισαγωγές μοσχαρίσιου και χοιρινού κρέατος, οπωροκηπευτικών, κρέατος πτηνών, ψαριών, τυριών, γάλακτος και γαλακτομικών προϊόντων», από τις προαναφερθείσες χώρες απαντώντας, στην ουσία, στις κυρώσεις εναντίον της για την ουκρανική κρίση.
Ο Ρώσος πρωθυπουργός προειδοποίησε ότι κάθε απόπειρα κερδοσκοπικής εκμετάλλευσης της απαγόρευσης αυτής θα παταχθεί με αυστηρότητα.
Ωστόσο, μιλώντας σε παρέμβασή του που μεταδόθηκε από την τηλεόραση, ο ίδιος δήλωσε ότι η απαγόρευση αυτή μπορεί να αρθεί εάν «οι εταίροι μας υιοθετήσουν μία εποικοδομητική προσέγγιση».
Παιδικές τροφές και αλκοολούχα -συμπεριλαμβανομένου του κρασιού- εξαιρούνται από το εμπάργκο. Η απαγόρευση για εξαγόμενα στη Ρωσία ελληνικά προϊόντα, δεν θα αφορά επίσης, πιθανότατα, το λάδι και τις ελιές.
Οι Έλληνες παραγωγοί είναι ανάστατοι καθώς βλέπουν ότι είναι ορατός ο κίνδυνος να μείνουν αδιάθετες τεράστιες ποσότητες παραγωγής, ενώ τηρούν στάση αναμονής για την αναλυτική λίστα ανά χώρα και προϊόν, που αναμένεται να δοθεί τις επόμενες ημέρες από τη ρωσική κυβέρνηση καθώς και για την έκβαση των διαπραγματεύσεων από ελληνικής πλευράς.
Συσκέψεις, διαπραγματεύσεις και επικρίσεις
Για το θέμα πραγματοποιήθηκε χθες σύσκεψη στο ΥΠΕΞ, υπό τον Γεν. Γραμματέα ΔΟΣ Π. Μίχαλο, με συμμετοχή εκπροσώπων Υπουργείων και εξαγωγικών φορέων και αποφασίστηκε σύσταση Ομάδας Εργασίας με αντικείμενο την εποπτεία των εξαγωγών ελληνικών προϊόντων στη Ρωσία, τη διαχείριση των ζητημάτων που ανακύπτουν, καθώς και το συντονισμό των σχετικών δράσεων.
Από πλευράς κυβέρνησης επισημαίνεται ότι οι επαφές με τη ρωσική πλευρά είναι συνεχείς ώστε να έχουμε τις μικρότερες δυνατές επιπτώσεις, “ει δυνατόν, καμία πρακτική επίπτωση”, όπως είπε και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Ευ. Βενιζέλος. Η αντιπολιτευση ωστόσο επικρίνει την κυβέρνηση για το χειρισμό της υπόθεσης και ζητά σχέδιο διαχείρισης.
Η αντίδραση ΕΕ και ΗΠΑ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι «επιφυλάσσεται του δικαιώματος να λάβει όλα τα προσήκοντα μέτρα» μετά την ανακοίνωση της «σαφώς πολιτικής απόφασης» της Ρωσίας για την επιβολή εμπάργκο, ενώ όπως έγινε γνωστό χθες το βράδυ, την επόμενη εβδομάδα προβλέπεται να πραγματοποιηθεί μια σύνοδος σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να συζητηθεί το ρωσικό.
Τα αντίμετρα που έλαβε η Ρωσία θα βλάψουν την οικονομία της, εκτιμά από την πλευρά της η Ουάσινγκτον και δηλώνει έτοιμη να επιβάλει νέες κυρώσεις εναντίον της Μόσχας.
Την ίδια ώρα, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ-ΜΠΕ, στη Μόσχα βρίσκονται ήδη αντιπροσωπείες παραγωγών χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να συζητήσουν με τη ρωσική κυβέρνηση την αναπλήρωση των ποσοτήτων φρούτων, που δεν θα εισάγονται πια από τα κράτη-μέλη της Ένωσης, κάτι που σημαίνει ότι υπάρχει κίνδυνος οριστικής απώλειας της ρωσικής αγοράς. Όπως αναφέρουν εξαγωγείς και παραγωγοί, αν τελικά το εμπάργκο ισχύσει, οι Βρυξέλλες θα πρέπει οπωσδήποτε να καταβάλλουν αποζημιώσεις στους πληγέντες.
Ανάστατοι οι παραγωγοί
Στη χώρα μας και κυρίως στους νομούς Πέλλας και Ημαθίας, οι ροδακινοπαραγωγοί ανέφεραν ότι έχουν ήδη ακυρωθεί πολλές φορτώσεις για Ρωσία, καθώς παρόλο που οι Ρώσοι δεν έχουν ακυρώσει τις συμφωνίες, δεν φορτώνουν, γιατί αν το εμπάργκο ισχύσει, θα χρειαστεί τα φορτηγά να επιστρέψουν.
“Μόνο στην Ημαθία, αυτή τη στιγμή υπάρχουν 8000-9000 τόνοι ροδάκινων στα ψυγεία των μεγάλων συνεταιριστικών ομάδων, μεγάλο μέρος των οποίων -πάνω από 50%- έχουν ως προορισμό τη Ρωσία”, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Κοινοπραξίας Συνεταιρισμών Ομάδων Παραγωγών Ημαθίας Χρήστος Γιαννακάκης.
Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στην Πέλλα, όπου έχουν επίσης ακυρωθεί πολλές φορτώσεις για Ρωσία και οι τιμές έχουν πέσει πολύ χαμηλά. Το εμπάργκο-εάν τελικά ισχύσει για τα ελληνικά προϊόντα- έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά προβλημάτων που αντιμετώπισαν φέτος οι ροδακινοπαραγωγοί, όπως ο κακός καιρός και οι χαμηλές τιμές εξαιτίας της υπερπαραγωγής σε όλη τη Μεσόγειο.
Τι λένε οι αριθμοί
Η Ρωσία αποτελεί τον υπ’ αριθμόν 1 προμηθευτή της Ελλάδας και την 20η καλύτερη αγορά παγκοσμίως για τα ελληνικά προϊόντα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, οι πιθανές επιπτώσεις ενός διευρυμένου εμπορικού πολέμου μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας στην ελληνική οικονομία αθροίζονται σε πολλά δις ευρώ, επηρεάζοντας σημαντικά πολλούς κλάδους παραγωγής προϊόντων, αλλά και τον τριτογενή τομέα, ειδικά τον τουρισμό και τις μεταφορές.
Το 41% (περίπου 200 εκατ. Ευρώ ετησίως) των συνολικών ελληνικών εξαγωγών προς τη Ρωσία αφορά αγροτικά προϊόντα. Η Ρωσία -και η Ουκρανία- απορροφούν το 18% των συνολικών εξαγωγών οπωροκηπευτικών, το 50% των εξαγωγών φράουλας και σχεδόν το 25% των εξαγωγικών ροδακίνου (νωπό και κομπόστα).
Από την ανάλυση του ΠΣΕ, προκύπτει ότι μπορεί να επηρεαστούν και οι εξαγωγές προϊόντων γούνας, που αντιστοιχούν στο 23% των συνολικών εξαγωγών της Ελλάδας προς τη Ρωσία, ήτοι περισσότερων των 110 εκατ. Ευρώ ετησίως, οι οποίες και συντηρούν ουσιαστικά έναν ολόκληρο κλάδο παραγωγής.
Σε επίπεδο ΕΕ, το 2013, οι εξαγωγές ευρωπαϊκών αγροτικών προϊόντων προς τη Ρωσία ανήλθαν σε 11,8 δισ. ευρώ και αντιστοιχούσαν το 9,9% των συνολικών εξαγωγών της ΕΕ προς τη Ρωσία.
Τα φρούτα, το τυρί, το χοιρινό κρέας και τα λαχανικά αποτελούν τους τέσσερις κύριους τομείς αγροτικών προϊόντων στις εξαγωγές της ΕΕ προς τη Ρωσία, συνολικού ύψους 3,7 δισ. ευρώ, το 2013. Ακολουθούν τα αλκοολούχα ποτά (725 εκ. ευρώ) και το κρασί (595 εκ. ευρώ).
