Η κυβερνητική πρόταση, που τιτλοφορείται «Αναλογική εκπροσώπηση των Πολιτικών Κομμάτων, Διεύρυνση του Δικαιώματος Εκλέγειν και άλλες Διατάξεις περί Εκλογής Βουλευτών», προτείνει την κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών που καθιερώθηκε με το νόμο 3231/2004 σε συνδυασμό με τον ν. 3636/2008 και προβλέπει οι 300 έδρες του Κοινοβουλίου να κατανέμονται με βάση το σύστημα της απλής αναλογικής στα κόμματα που εκπροσωπούνται. Διατηρείται, όμως, το πλαφόν του 3% επί των έγκυρων ψηφοδελτίων της Επικράτειας για είσοδο ενός κόμματος στη Βουλή.
Για να καθοριστούν οι έδρες που δικαιούται κάθε εκλογικός σχηματισμός, το σύνολο των ψήφων πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό 300 και στη συνέχεια το γινόμενό τους διαιρείται με το άθροισμα των έγκυρων ψηφοδελτίων που συγκέντρωσαν στην επικράτεια οι σχηματισμοί. Οι έδρες που δικαιούται κάθε σχηματισμός στην Επικράτεια είναι το ακέραιο μέρος του πηλίκου της διαίρεσης. Σε περίπτωση που το άθροισμα των ως άνω ακέραιων μερών των πηλίκων υπολείπεται του αριθμού 300, τότε παραχωρείται, κατά σειρά, ανά μία έδρα και ως τη συμπλήρωση αυτού του αριθμού στους σχηματισμούς, των οποίων τα πηλίκα εμφανίζουν τα μεγαλύτερα δεκαδικά υπόλοιπα.
«Η, κατά το δυνατόν, μεγαλύτερη αντιστοίχηση της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης κάθε πολιτικού κόμματος και συνασπισμού προς την πραγματική εκλογική του δύναμη αποτελεί σημαντική προϋπόθεση για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους δημοκρατικούς θεσμούς και το πολιτικό σύστημα», σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο.
Την ίδια ώρα, τονίζεται επίσης «κρίνεται επιτακτική η ανάληψη πρωτοβουλιών που θα αποκαταστήσουν την αντιπροσωπευτικότητα του Κοινοβουλίου και την εμπιστοσύνη των πολιτών σε αυτό, με κορυφαία επιλογή στην κατεύθυνση αυτή την καθιέρωση του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής, για το σύνολο των εδρών του κοινοβουλίου, χωρίς διακριτική μεταχείριση των μεγαλύτερων και δυνάμει κυβερνητικών κομμάτων έναντι των μικρότερων.
Άλλωστε, η πρόσφατη εμπειρία στη χώρα μας αποδεικνύει ότι η κυβερνητική σταθερότητα δεν στηρίζεται σε νομικές ρυθμίσεις ούτε μπορεί να προκύπτει αποκλειστικά ως απότοκος του όποιου εκλογικού συστήματος, αλλά προϋποθέτει την ανάληψη ουσιαστικών πολιτικών πρωτοβουλιών που θα εξασφαλίζουν την κοινωνική συνοχή και ειρήνη, ως προϋπόθεση της ομαλής ένταξης των πολιτών στο κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι, και θα διαμορφώνουν τα θετικά εκείνα προτάγματα, που θα είναι σε θέση να συσπειρώνουν και να ενεργοποιούν τις κοινωνικές δυνάμεις».
Ψήφος στα 17
Η κυβερνητική πρόταση δίνει στους 17χρονους το δικαίωμα του εκλέγειν, αντί για τα 18 που ίσχυε μέχρι σήμερα. Όπως τονίζει η αιτιολογική έκθεση, το νέο όριο ηλικίας έχει ως στόχο τη διεύρυνση του εκλογικού σώματος μέσω της συμμετοχής περισσότερων πολιτών στις δημοκρατικές διαδικασίες για την ανάδειξη των πολιτειακών οργάνων. Παράλληλα σημειώνεται ότι η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης κάλεσε με ψήφισμά της τα κράτη-μέλη του οργανισμού να μειώσουν την εκλογική ηλικία στα 16 έτη.
Πρέπει να λάβει τουλάχιστον 200 θετικές ψήφους
Για να ισχύσει ο νέος εκλογικός νόμος από τις επόμενες εκλογές, τότε θα πρέπει να ψηφιστεί από τα 2/3 του συνόλου της Βουλής. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να λάβει 200 θετικές ψήφους. Σε περίπτωση που ο εκλογικός νόμος δεν λάβει 200 θετικές ψήφους αλλά περάσει με απλή πλειοψηφία (από 151 έως 199 ψήφους) τότε θα ισχύσει από τις μεθεπόμενες εκλογές. Το πλήρες κείμενο του Σχεδίου Νόμου και της αιτιολογικής έκθεσης αυτού έχει αναρτηθεί στον διαδικτυακό τόπο http://www.opengov.gr/ypes/?p=3914. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν τη δυνατότητα έως τη Δευτέρα 4 Ιουλίου στις 19:59 να υποβάλλουν τυχόν σχόλια και προτάσεις.
ΣΥΡΙΖΑ: Ο άνεμος θα σαρώσει
«Η σημερινή πρόταση για τον νέο εκλογικό νόμο αποτελεί έναν σταθμό στην πορεία του εκδημοκρατισμού των θεσμών και της ενδυνάμωσης της λαϊκής βούλησης» υπογραμμίζει το Γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ. Ασκεί κριτική σε όσους «προσπαθούν με έωλα επιχειρήματα και με μικροπολιτικές λογικές να απαξιώσουν» τις δύο τομές που φέρνει ο νέος νόμος (κατάργηση του μπόνους και καθιέρωση ψήφου από τα 17 έτη), αναφέροντας ότι «ο άνεμος της επέκτασης της δημοκρατίας θα τους σαρώσει». Παράλληλα, ο ΣΥΡΙΖΑ καλεί «κάθε πολιτικό κόμμα που επικαλείται την εμβάθυνση της δημοκρατίας και διατείνεται ότι εμπιστεύεται την βούληση των πολιτών, να το αποδείξει έμπρακτα, στηρίζοντας την πρόταση για τον νέο εκλογικό νόμο».
