Την πρόθεσή του να απαντήσει γραπτά στην επιστολή του υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Σταύρου Κοντονή για το ζήτημα των εκδηλώσεων κατά των ολοκληρωτικών και αυταρχικών καθεστώτων εξέφρασε ο ομόλογός του της Εσθονίας, προεδρεύουσας της Ευρωπαϊκής Ένωσης το τρέχον εξάμηνο, Ούρμας Ρεϊνσάλου.
Οι υπουργοί Δικαιοσύνης των 28 χωρών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συναντώνται στην πρωτεύουσα της Εσθονίας, Ταλίν, στο πλαίσιο της Ημέρας Μνήμης για τα Θύματα Ολοκληρωτικών και Αυταρχικών Καθεστώτων. Το ζήτημα έχει προκαλέσει ορισμένη πολιτική αναταραχή εντός Ε.Ε., μετά την άρνηση του Έλληνα υπουργού να παραστεί και την κριτική που άσκησε στο περιεχόμενο των εκδηλώσεων.
Ο κ. Ρεϊνσάλου δεσμεύθηκε να απαντήσει στον κ. Κοντονή, σημειώνοντας ότι «αντιμετωπίζουμε το σημαντικό καθήκον να ξεκαθαρίσουμε ορισμένα ζητήματα και να αυξήσουμε την επαγρύπνηση επ' αυτών». «Παραδόξως, στην επιστολή αυτή θα χρειαστεί να υπάρχει μια πολύ καθαρή δικαιολόγηση για το γιατί αυτού του τύπου οι δραστηριότητες και εκδηλώσεις είναι ζωτικής σημασίας και απαραίτητες για το μέλλον, καθώς και για τα εκατομμύρια των θυμάτων», δήλωσε ο Εσθονός υπουργός.
«Θα έλεγε ότι δεν πρόκειται για πολιτικό, αλλά για αξιακό και νομικό ζήτημα. Η βάση όλων αυτών είναι η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η οποία είναι αδιαίρετη», κατέληξε. Η Ευρωπαϊκή Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Σταλινισμού και του Ναζισμού καθιερώθηκε τον Απρίλιο του 2009, με ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ευρωπαϊκή συνείδηση σχετικά με τον ολοκληρωτισμό.
Από τότε, οι υπουργοί Δικαιοσύνης των χωρών - μελών, μαζί με εκπροσώπους οργανώσεων για την μελέτη των εγκλημάτων ολοκληρωτικών καθεστώτων, συναντώνται κάθε 23η Αυγούστου.
Το Ταλίν φιλοξενεί τη σχετική συνάντηση για δεύτερη φορά, μαζί με διάσκεψη η οποία διεξάγεται στο πλαίσιο της εσθονικής προεδρίας στο Συμβούλιο της Ε.Ε.
Στη θεματολογία βρίσκεται το ζήτημα της δημιουργίας διεθνούς σώματος για τη διερεύνηση των εγκλημάτων κομμουνιστικών καθεστώτων, καθώς και για τα αδικήματα που έχουν διαπράξει αξιωματούχοι εκείνων των καθεστώτων που βρίσκονται ακόμη εν ζωή.
