Η παγκόσμια οικονομία το 2018 θα αναπτυχθεί κατά 3,7%, η Ευρωζώνη κατά 1,9%, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής κατά 2,3%, οι αναπτυσσόμενες χώρες κατά 4,9% και, βέβαια, η Ινδία και η Κίνα θα παρουσιάσουν μία αύξηση του ΑΕΠ της τάξης πάνω από 6%.
Ως προς την ελληνική οικονομία, η πρόβλεψη για την αύξηση της συνολικής παραγωγής, όπως δίνεται μέσα από το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν, θα είναι της τάξης του 2,5%, η ιδιωτική κατανάλωση κατά 1,2%, οι επενδύσεις κατά 11,4% -στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα το ποσοστό αυτό ήταν 10,8%- οι εξαγωγές κατά 4,6%, οι εισαγωγές κατά 3,8% και θα έχουμε μία μείωση της ανεργίας, όπου σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αυτή θα προσεγγίσει το 20,2%.
Ως προς το πρωτογενές πλεόνασμα η αντιπολίτευση ισχυρίζεται ότι είναι προϊόν υπερφορολόγησης. Να δούμε όμως τι είναι προϊόν υπερφορολόγησης και τι είναι προϊόν μείωσης της φοροδιαφυγής ή αύξησης του ΑΕΠ. Όπως και να γίνει, όταν αυξάνεται το ΑΕΠ, έστω και κατά 1%, αυτό αφήνει παραπάνω φόρους, χωρίς αύξηση των φορολογικών συντελεστών.
Επίσης αν δεχθούμε την προσέγγιση του Διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος κατά την οποία λόγω του πλαστικού χρήματος είχαμε αύξηση του ΦΠΑ της τάξης των 600 εκατομμυρίων, και από την εθελοντική δήλωση των εισοδημάτων έχουμε φέτος 700 εκατομμύρια ρευστό, τότε εύκολα διαπιστώνεται ότι το πρωτογενές πλεόνασμα δεν είναι προϊόν μόνο των φόρων.
Να καθίσουμε λοιπόν και να εξετάσουμε το συγκεκριμένο αποτέλεσμα και τις αιτίες που το προκαλούν αντί να οδηγούμαστε σε αυθαίρετα συμπεράσματα. Ως προς τους φόρους, οι έμμεσοι φόροι οι τωρινοί, ως ποσοστό των συνόλων των φόρων, είναι περίπου οι ίδιοι με το 2010-2011. Άρα, δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο αυτό που ζούμε σύμφωνα με τις κριτικές της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αυτό δε σημαίνει ότι είναι χαμηλοί και ότι δεν υπάρχει ανάγκη μείωσης τους, αλλά δεν είναι πρωτόγνωρα υψηλοί.
Έρχομαι σε ορισμένα άλλα θέματα που έχουν σχέση με τις πραγματικές εξελίξεις της ελληνικής οικονομίας. Δεν αμφισβητείται στις ημέρες μας αρχικά η βελτίωση του οικονομικού κλίματος. Αναβαθμίστηκε η ελληνική οικονομία, σύμφωνα με τις προβλέψεις των Fitch, Moody's και Standard and Poor's. Δεν νομίζω ότι αμφισβητείται και η έξοδος από τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος που έγινε τον Σεπτέμβρη του 2017.
Και επιπλέον έχουμε και κάτι ιδιαίτερα σημαντικό. Αισίως, πείστηκαν οι θεσμοί ότι το μείγμα της οικονομικής πολιτικής έπρεπε να αλλάξει κι αυτό είναι πολύ σημαντικό. Καλό θα είναι η Αξιωματική Αντιπολίτευση και η αντιπολίτευση γενικότερα να δουν την αναγκαιότητα της αλλαγής του μείγματος οικονομικής πολιτικής, όπως προκύπτει από την έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία δίνει στις σελίδες της, με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο, ότι τα δύο μνημόνια απέτυχαν, όπως και οι πολιτικές που συνδέθηκαν με αυτά.
Απορεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γιατί το 2012 εκτροχιάστηκε η ελληνική οικονομία ενώ προβλέπονταν κάποια άλλα πράγματα. Όλες αυτές, όμως οι απορίες δείχνουν, και είναι γραμμένο με αρκετά σαφή τρόπο στην εν λόγω Έκθεση, ότι το μείγμα της οικονομικής πολιτικής το οποίο ακολουθούσαν οι τότε κυβερνήσεις δεν ήταν αυτό που έπρεπε.
Βγαίναμε, λοιπόν, τότε εμείς, πανεπιστημιακοί, επιχειρηματίες, οι πάντες λέγοντας ότι το μείγμα της οικονομικής πολιτικής δεν είναι αυτό που πρέπει. Τώρα έρχεται το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, το πέμπτο θεσμικό «αρχηγικό» όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να επικυρώσει και να επιβεβαιώσει επί της ουσίας τις κριτικές τις οποίες ασκούσαμε.
Το 2014 ζήσαμε το λεγόμενο success story ΝΔ-ΠΑΣΟΚ. Τι πρόβλεπε όμως εκείνη την περίοδο για αύξηση του ΑΕΠ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή; Αύξηση της παραγωγής, δηλαδή του Ακαθαρίστου Εγχωρίου Προϊόντος (ΑΕΠ) της τάξης του 2,5%.
Ποιο ήταν το πραγματικό αποτέλεσμα; Ήταν 0,7% αύξηση του ΑΕΠ.
Ποια ήταν η δυναμική που αναπτύσσεται στον χώρο των επενδύσεων εκείνη την περίοδο ως πρόβλεψη;
Προβλεπόταν αύξηση της τάξης του 10,3% για το 2014.
Ποιο ήταν το πραγματικό αποτέλεσμα; Μείωση 2,8%, δηλαδή δεκατρείς μονάδες αρνητική απόκλιση.
Αυτές οι δεκατρείς μονάδες απόκλιση θα μου έδιναν αποτέλεσμα 216 δισεκατομμύρια το 2018; Πείτε μου ποια είναι αυτή η μέθοδος, όπου όταν αλλάξουν τα δεδομένα μιας πρόβλεψης δεν αλλάζουν και τα αποτελέσματα της πρόβλεψης αυτής. Εδώ είχαμε μια ανατροπή των δεδομένων του 2014, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για τις προβλέψεις αναφορικά με την αύξηση της παραγωγής του 2018. Οι αποκλίσεις αυτές του 2014 εύλογα ανέτρεπαν τις εκτιμήσεις του 2018.
Στις εξαγωγές ευτυχώς η απόκλιση δεν ήταν μεγάλη. Στις εισαγωγές όμως είχαμε εκτίμηση αύξησης 2,4% για το 2014 και ως πραγματικό γεγονός ζήσαμε αύξηση 7,7%. Ξέρετε τι σημαίνει διαφορά ως προς την αύξηση των εισαγωγών της τάξης του 5% περίπου; Σημαίνει ότι κάποια δισεκατομμύρια έφυγαν στο εξωτερικό. Τέλος, το πραγματικό πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού ήταν το 1/3 του προβλεπόμενου.
Θα μου πει κάποιος: «Μα, ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος ζητούσε εκλογές και αυτό οδήγησε σε αρνητικές εξελίξεις». Και το 2013 όπως και το 2012 ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ που προκάλεσε όμοιες με το 2014 εκτροπές;
Κλείνοντας, ως προς την έξοδο από τα μνημόνια: Θα υπάρχει έξοδος από τα μνημόνια, αλλά δεν πρέπει να αγνοούμε τον μηχανισμό της εποπτείας της Συνθήκης του Μάαστριχτ του 1992, το Σύμφωνο της Σταθερότητας του 1997, την Αναθεώρησή του το 2005, το πακέτο των έξι μέτρων και το πακέτο των δύο μέτρων, κλπ, εξελίξεις που δημιουργούν ένα πλέγμα εποπτείας για όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης.
* Ο Δημήτρης Μάρδας είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στη Β΄ Θεσσαλονίκης
και ειδικός εισηγητής του κρατικού προϋπολογισμού στη Βουλή
