Τα μηνύματα από την Άγκυρα ήταν αλλεπάλληλα. Ο Τ. Ερντογάν είχε αναγγείλει από καιρό έξοδο του πλοίου-γεωτρύπανου «Πορθητής» μέσα στις πρώτες 100 ημέρες της κυβέρνησής του.
Ο υπουργός Εξωτερικών προειδοποίησε πως, εάν η Κυπριακή Δημοκρατία προχωρήσει σε νέες έρευνες, το ίδιο θα κάνει και η Άγκυρα. Το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας δημοσιοποίησε την αποφασιστικότητά του «να προστατεύσει τα δικαιώματα και συμφέροντα της χώρας ενάντια σε πρωτοβουλίες που έχουν στόχο τα οφέλη των Τουρκοκυπρίων και της Τουρκίας».
Ο υπουργός Ενέργειας ανακοίνωσε ότι ξεκινούν γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο εντός του Οκτωβρίου. Και τώρα, προτού συμβεί οτιδήποτε από όλα αυτά, η Άγκυρα εκδίδει παράνομη navtex, με την οποία δεσμεύει την περιοχή στην οποία συναντώνται οι θαλάσσιες ζώνες της Ελλάδας, της Κύπρου και της Αιγύπτου και στέλνει για έρευνες το «Μπαρμαρός».
Φαίνεται, ήδη, πως κάτω από την πίεση των ισχυρών που ανέλαβαν τις γεωτρήσεις για λογαριασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Άγκυρα εγκαταλείπει τις πειρατικές ενέργειες του πρόσφατου παρελθόντος και σχεδιάζει δικές της γεωτρήσεις. Ταυτόχρονα, ωστόσο, αντιδρώντας στις διαρροές για επικείμενη οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου βγαίνει πρώτη στο σημείο όπου συναντώνται τρεις ζώνες.
Έχει ήδη διακηρύξει πως ανάμεσά τους παρεμβάλλεται μια εκτεταμένη τουρκική ζώνη, έχει παραχωρήσει στην Τουρκική Κρατική Εταιρία Πετρελαίων άδειες για έρευνες στη ζώνη αυτή, έχει καταθέσει τις θέσεις της στα Η.Ε. και τώρα επιχειρεί τη δημιουργία τετελεσμένων.
Εμμέσως πλην σαφώς η Άγκυρα παραπέμπει στην πρακτική που ακολούθησε κατά την κρίση του Μάρτη του 1987, όταν απέσπασε δέσμευση ότι οι δύο χώρες θα απέχουν από γεωτρήσεις έξω από τα χωρικά ύδατά τους και κατέστησε ανενεργά τα δικαιώματα της Ελλάδας σε ολόκληρη - και όχι μόνο την αμφισβητούμενη - αιγαιακή υφαλοκρηπίδα.
Πέρα, δηλαδή, από τη δημιουργία έντασης με στόχο την εμπλοκή των ενεργειακών ζητημάτων στη νέα προσπάθεια για επανεκκίνηση των διακοινοτικών συνομιλιών, αποβλέπει στη δημιουργία τετελεσμένων που θα ναρκοθετούν κάθε συμφωνία οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Αιγύπτου και θα συνιστούν ακρωτηριασμό των δικαιωμάτων του Καστελόριζου, της Ρόδου, της Κάσου και της Κρήτης στην υφαλοκρηπίδα της Αν, Μεσογείου.
Μπροστά σε όλα αυτά, είναι προφανές πως ο Πρωθυπουργός, που για χάρη των Σκοπίων, ανέλαβε και το υπουργείο Εξωτερικών, οφείλει να συνειδητοποιήσει το κενό που υπάρχει και να μην πλανάται από την αντίληψη ότι και άλλοι πρωθυπουργοί ανέλαβαν κατά καιρούς τα ηνία της ελληνικής διπλωματίας. Διότι οι «άλλοι» αυτοί είχαν προγενέστερη εμπειρία και γνώριζαν καλά τα ελληνοτουρκικά. Σε κάθε περίπτωση οφείλει να κινηθεί προς κάθε κατεύθυνση.
Ιδίως, μάλιστα, προς τα Η.Ε., την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ. Η τουρκική κίνηση ήταν αναμενόμενη και οι οφειλόμενες απαντήσεις δεν μπορεί να αποτελούν ζητούμενο της τελευταίας στιγμής. Ο στόχος της Άγκυρας καταγράφεται από τη navtex που εξέδωσε, η απόπειρα έχει δρομολογηθεί, ο κίνδυνος έχει ήδη εκδηλωθεί και δεν υπάρχουν περιθώρια χρόνου.
*Ο Σταύρος Καλαφάτης είναι βουλευτής ΝΔ Α΄ Θεσσαλονίκης και επικεφαλής μείζονος Αντιπολίτευσης του Δήμου Θεσσαλονίκης
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ «ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ»
