Το σχέδιο για «φθηνή στέγη» ως απάντηση στα υψηλά ενοίκια που ροκανίζουν το εισόδημα, ειδικά των φοιτητών και των νέων ζευγαριών, αναμένεται να ανακοινώσει στη ΔΕΘ το ερχόμενο Σαββατοκύριακο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Μια πρώτη γεύση των κυβερνητικών εξαγγελιών δίνει σε σε άρθρο του στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» ο υπουργός Επικρατείας, Άκης Σκέρτσος ο οποίος κάνει λόγο για καινοτόμες ιδέες του κυβερνητικού σχεδίου που θα δώσουν λύση στο κοινωνικό πρόβλημα της εξασφάλισης στέγης.
Ανατροπή: Η ιδιοκατοίκηση φθίνει
Όπως σημειώνει ο κυβερνητικός αξιωματούχος για τους μισθωτούς γονείς μας της προηγούμενης γενιάς ήταν αυτονόητο, αυτό που είναι σχεδόν αδύνατο σήμερα: τα νέα ζευγάρια δυσκολεύονται να αποκτήσουν το δικό τους "κεραμίδι" με τις δικές τους δυνάμεις.
Όπως μάλιστα επισημαίνει, ένας ανησυχητικός δείκτης εδώ είναι η φθίνουσα πορεία που έχει λάβει η ιδιοκατοίκηση στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια -μολονότι παραμένει ακόμη σε υψηλότερα επίπεδα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (74% έναντι 70%). Αυτή η φθίνουσα πορεία πρέπει να αναστραφεί με τη βοήθεια μιας σύγχρονης πολιτικής απόκτησης φθηνότερης στέγης».
Προσθέτει ότι αυτό που επίσης προβληματίζει είναι πως «τα έξοδα στέγασης ροκανίζουν ένα δυσανάλογα μεγάλο τμήμα του διαθέσιμου εισοδήματος του γενικού πληθυσμού στη Ελλάδα, συγκριτικά με άλλες χώρες. 1 στους 3 πολίτες αναλώνει άνω του 40% του εισοδήματος τους σε έξοδα στέγασης, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη κινείται στο 20%.
Σε αυτό το ποσοστό πρέπει να συγκλίνουμε και εμείς για γίνουν πιο ανεκτά τα κόστη διαβίωσης και να υπάρχει δυνατότητα και αποταμίευσης. Οι αυξήσεις στον κατώτατο μισθό που σωρευτικά αγγίζουν τα τελευταία 4 χρόνια το 22% μαζί με τις φορολογικές μειώσεις ενισχύουν μεν το διαθέσιμο εισόδημα, ταυτόχρονα όμως αντισταθμίζονται από αντίστοιχου ύψους αυξήσεις στις τιμές ενοικίων (25%) και ακινήτων (23%)».
Επισημαίνοντας ακόμη πως «αυτό που οδηγεί τις τιμές των ακινήτων με μεγαλύτερη ταχύτητα προς τα πάνω είναι το περιορισμένο απόθεμα σύγχρονων κατοικιών σε σχέση με τη ζήτηση που υπάρχει», κι ως εκ τούτου «μια αποκλειστικά επιδοματικού χαρακτήρα πολιτική δεν θα λύσει το πρόβλημα των συνεχώς αυξανόμενων τιμών», ο κ. Σκέρτσος υπογραμμίζει την ανάγκη «οι πολιτικές μας για φθηνότερη στέγη να είναι πιο έξυπνες και να στοχεύσουν στην αύξηση της προσφοράς περισσότερων σύγχρονων κατοικιών είτε για μακροχρόνια μίσθωση είτε για αγορά από νεότερους ανθρώπους».
Και καταλήγει στο άρθρο του: «Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται το κυβερνητικό σχέδιο με στόχο να προσφέρει ένα μενού εργαλείων, ενισχύσεων και κινήτρων ειδικά στους νέους για την κατοίκηση υφιστάμενων αναξιοποίητων έως σήμερα ιδιωτικών και δημόσιων ακινήτων.
Το κυβερνητικό σχέδιο: Ενισχύσεις και χαμηλότοκα δάνεια
Ειδικότερα όπως έχει ήδη γράψει το Σin, το σχέδιο περιλαμβάνει ενισχύσεις που θα χορηγούνται είτε ως κρατική επιχορήγηση είτε ως άτοκα δάνεια ύψους 25.000 ευρώ, με προσαύξηση 5.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο μέλος, και θα έχουν διάρκεια αποπληρωμής τα 15 έτη.
Δικαιούχοι του στεγαστικού επιδόματος θα είναι οι νέοι έως 29 ετών και νέα ζευγάρια, ενώ θα τεθούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια.
Έτσι, οι αιτούντες και τα προστατευόμενα μέλη της οικογένειάς τους θα πρέπει να στερούνται ιδιόκτητης κατοικίας ή άλλων περιουσιακών στοιχείων, ικανών να εξασφαλίσουν τη στέγασή τους, ενώ λαμβάνονται υπόψιν το ετήσιο εισόδημα και ο αριθμός των μελών της οικογένειας.
Η χρηματοδότηση
Οι πόροι ύψους 1,5 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση των μέτρων που αφορούν στη στέγαση προέρχονται από τις εισφορές της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (πρώην ΟΑΕΔ), ενώ προβλέπεται και η αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου και συμπράξεις με ιδιώτες (ΣΔΙΤ).
Υπενθυμίζεται ότι παρά την κατάργηση του ΟΕΚ με το δεύτερο μνημόνιο το 2013, οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα εξακολούθησαν έως το 2020 να καταβάλλουν εισφορές υπέρ των φορέων. Έτσι, στον ειδικό λογαριασμό του ΟΑΕΔ στην Τράπεζα της Ελλάδος έχει συσσωρευτεί ένα διόλου ευκαταφρόνητο αποθεματικό ύψους περίπου 1,5 δισ. ευρώ.
Μάλιστα, το συγκεκριμένο αποθεματικό μπορεί να διατεθεί για την υλοποίηση του νέου προγράμματος καθώς οι πρόσφατες διατάξεις για την αναδιοργάνωση του ΟΑΕΔ (νυν ΔΥΠΑ) δίνουν τη δυνατότητα αξιοποίησης της περιουσίας του πρώην ΟΕΚ.
Ο σχεδιασμός προβλέπει και την αξιοποίηση των ακινήτων της ΔΥΠΑ. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι πρώτα στη λίστα βρίσκονται 200 οικόπεδα, 100 κτίρια και 100 κενά καταστήματα του πρώην ΟΑΕΔ. Ωστόσο, τα περισσότερα από τα ακίνητα που έχει η ΔΥΠΑ στη διάθεσή της χρειάζονται ανακαίνιση για την αξιοποίησή τους κι αυτό θα σημάνει καθυστερήσεις στην υλοποίηση του σχεδίου.
Συνοψίζοντας τα σενάρια επιλογών για τις προσεχείς εξαγγελίες είναι:
- Επιδότηση επιτοκίου για δάνειο αγοράς πρώτης κατοικίας.
- Επιδότηση επιτοκίου για επισκευή πρώτης κατοικίας.
- Επιδότηση ενοικίου με εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια. Εξετάζεται να αφορά και σπίτια φοιτητών.
- Μακροχρόνια μίσθωση και αγορά σπιτιού στη συνέχεια με έκπτωση τιμής ίσης με τα καταβαλλόμενα ενοίκια (rent to own).
Επισκευαστικά δάνεια
Οι ιδιοκτήτες ή οι ενοικιαστές θα λάβουν δάνειο για ανακαινίσεις παλαιών ακινήτων που δεν μπορούν να κατοικηθούν, επειδή βρίσκονται σε άσχημη κατάσταση, ή συμπληρωματικά θα λάβουν και επιδότηση ενοικίου.
Τα δάνεια θα δοθούν με βάση εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια. Δηλαδή, αν το νέο ζευγάρι έχει οικογενειακό εισόδημα έως 25.000 ευρώ, θα πάρει υψηλότερο επισκευαστικό δάνειο ή υψηλότερη επιδότηση ενοικίου από το ζευγάρι που έχει ετήσιο οικογενειακό εισόδημα 35.000 ευρώ.
Επίσης, μεγαλύτερη επιδότηση θα χορηγηθεί στα ζευγάρια που εργάζονται και οι δύο με στόχο την ενθάρρυνση της απασχόλησης.
Επιδότηση ενοικίου
Η επιδότηση ενοικίου που καταβάλλεται σήμερα από τον ΟΠΕΚΑ και φτάνει στα 210 ευρώ καλύπτει όσους έχουν εισόδημα ως 7.000 ευρώ, το οποίο προσαυξάνεται κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος και μέχρι τις 21.000 ευρώ.
Με το στεγαστικό πρόγραμμα που σχεδιάζεται θα ενισχύονται και ζευγάρια με παρόμοια ή και μεγαλύτερα εισοδήματα.
Rent to own
Με τη συμφωνία ενοικίασης ο δικαιούχος δεσμεύεται να νοικιάσει ένα ακίνητο για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, με την επιλογή να το αγοράσει πριν τελειώσει η μίσθωση.
Τα συμφωνητικά ενοικίασης θα προσδιορίζουν πότε και πώς θα καθορίζεται η τιμή αγοράς του σπιτιού.
Τέλος, ένα μέρος του ενοικίου που πληρώνει ο δικαιούχος κατά τη διάρκεια της μίσθωσης θα μπορεί να πιστώνεται για την αγορά της κατοικίας.
Πηγή: sofokleousin
