Η πορεία της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση «περνάει μέσα από τους όρους και τις προϋποθέσεις που θέτει το ευρωπαϊκό κεκτημένο και, βεβαίως, η σχέση με την Ελλάδα και την Κύπρο» τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης σε δηλώσεις του σε Έλληνες δημοσιογράφους μετά την ολοκλήρωση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες.
Παράλληλα, ο κ. Γεραπετρίτης, σημείωσε σε σχέση με την άφιξη του Προέδρου της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν «στο παράνομο αεροδρόμιο Τύμπου». «Αντιλαμβανόμαστε ότι τέτοιες ενέργειες δεν βοηθούν προς την κατεύθυνση της προσέγγισης και της αποκλιμάκωσης της έντασης. Εμείς δεν πρόκειται να δεχθούμε τετελεσμένα επί του πεδίου». Ο υπουργός Εξωτερικών έθεσε επίσης και το ζήτημα της κράτησης του Φρέντι Μπελέρη. «Σε όλους τους συναδέλφους και στον Ευρωπαίο Επίτροπο και στον Πρόεδρο Μακάλιστερ «McAllister», έθεσα το πολύ σημαντικό για εμάς ζήτημα του Δημάρχου Χειμάρρας, Φρέντυ Μπελέρη, ο οποίος κρατείται χωρίς δίκη. Ένα ζήτημα, το οποίο ανάγεται στο κράτος δικαίου, στις θεμελιώδεις αξίες του δυτικού νομικού πολιτισμού, και για το οποίο η Ελλάδα θα πράξει ό,τι είναι αναγκαίο, έτσι ώστε να αποδοθεί η δικαιοσύνη» ανέφερε συγκεκριμένα.
Ακολουθεί η δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη:
Ολοκληρώσαμε σήμερα έναν πολύ σημαντικό κύκλο πρώτων επαφών, ο οποίος έγινε εδώ στις Βρυξέλλες. Την πρώτη ημέρα είχαμε τη Σύνοδο ΕΕ-Λατινικής Αμερικής & Καραϊβικής, όπου είχαμε την πολύ σημαντική ευκαιρία να αναπτύξουμε τις διμερείς μας σχέσεις με σημαντικές χώρες όπως η Βραζιλία, η Αργεντινή, το Περού, κρίσιμες και στο παγκόσμιο οικονομικό στερέωμα. Τέθηκαν όλα τα ζητήματα που αφορούν τις χώρες μας αλλά και την ευρύτερη περιοχή.
Την Τρίτη είχαμε την ευκαιρία να έχουμε συναντήσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε υψηλότατο επίπεδο. Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή είδαμε τον Επίτροπο Διεύρυνσης, κ. Βερχέλι (Várhelyi), και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τον Πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, κ. Μακάλιστερ (McAllister). Εκεί είχαμε συζητήσεις, οι οποίες αφορούσαν πρωτίστως τη διεύρυνση, και ιδίως των Δυτικών Βαλκανίων. Επιβεβαιώσαμε τη θέση της Ελλάδας, η οποία είναι εξαιρετικά ενθαρρυντική για τη Διεύρυνση, 20 χρόνια μετά από τη Διάσκεψη της Θεσσαλονίκης, η οποία έθεσε το πλαίσιο της πορείας των Δυτικών Βαλκανίων προς την ευρωπαϊκή οικογένεια. Αναδείχθηκε και ο ρόλος της Ελλάδας, ως επισπεύδουσα χώρα και πραγματικά κρίσιμος παράγων, ως παράγων σταθερότητας στα Δυτικά Βαλκάνια.
Είχαμε, επίσης, την ευκαιρία να συζητήσουμε και με τον ομόλογό μου, τον Υπουργό Εξωτερικών της Κροατίας για θέματα, τα οποία ακριβώς αφορούν τη διεύρυνση των Δυτικών Βαλκανίων.
Και, επιπλέον, σε όλους τους συναδέλφους και στον Ευρωπαίο Επίτροπο και στον Πρόεδρο Μακάλιστερ (McAllister), έθεσα το πολύ σημαντικό για εμάς ζήτημα του Δημάρχου Χειμάρρας, Φρέντυ Μπελέρη, ο οποίος κρατείται χωρίς δίκη. Ένα ζήτημα, το οποίο ανάγεται στο κράτος δικαίου, στις θεμελιώδεις αξίες του δυτικού νομικού πολιτισμού, και για το οποίο η Ελλάδα θα πράξει ό,τι είναι αναγκαίο, έτσι ώστε να αποδοθεί η δικαιοσύνη.
Επιπλέον, σήμερα το πρωί είχα την τύχη να έχω μια εκτενή συζήτηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ (Jens Stoltenberg), όπου κάναμε μια αποτίμηση για τη Διάσκεψη του Βίλνιους και τα όσα τέθηκαν εκεί. Είχαμε την ευκαιρία να δούμε τρόπους με τους οποίους θα υπάρξει περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων της Ατλαντικής Συμμαχίας με την ΕΕ, αλλά και να αναδείξουμε τη θέση της Ελλάδας στους διεθνείς αυτούς οργανισμούς. Επανέλαβα τη βασική θέση της Ελλάδας ότι όπλα τα οποία αποδίδονται σε χώρες του Ατλαντικού Συμφώνου δεν είναι δυνατό να χρησιμοποιούνται σε βάρος άλλης συμμάχου χώρας. Είναι κάτι το οποίο είναι αυτονόητο και το οποίο προφανώς ανάγεται στην ίδια τη συμμαχική σχέση, η οποία αναπτύσσεται.
Και σήμερα είχαμε την ευκαιρία, στην πρώτη δική μου συμμετοχή σε Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, να συζητήσουμε μια μεγάλη ατζέντα, η οποία περιελάμβανε κατ' αρχήν τη συνεχιζόμενη επιχείρηση διεμβολισμού της Ουκρανίας από τη Ρωσία. Ακούσαμε και τον Ουκρανό Υπουργό Εξωτερικών.
Είχαμε συζήτηση γύρω από τα θέματα των σχέσεων ΕΕ και Τουρκίας. Ενημέρωσα τους συναδέλφους μου στο Συμβούλιο για τις συζητήσεις που είχαμε στο Βίλνιους οι δύο αντιπροσωπείες, η ελληνική και η τουρκική, τα βήματα τα οποία προσπαθούμε να κάνουμε, έτσι ώστε να αποκλιμακώσουμε την ένταση των προηγούμενων ετών και να ανοίξουμε ένα θετικό δίαυλο επικοινωνίας. Εμείς, όπως έχουμε πει, θα χτίσουμε πάνω σε αυτή την προσπάθεια για φιλία και καλή γειτονία. Είναι αυτονόητο, βεβαίως, ότι οι σχέσεις Ευρώπης και Τουρκίας περνούν μέσα από την καταλλαγή στην ευρύτερη περιοχή μας και τη στάση της Τουρκίας απέναντι σε θεμελιώδη κεφάλαια, όπως είναι το Κυπριακό.
Να επισημάνω, παρεμπιπτόντως, ότι σήμερα είναι μια εξαιρετικά αποφράς ημέρα για τον Ελληνισμό. Είναι η επέτειος της τουρκικής εισβολής [στην Κύπρο] του 1974. Εμείς, επαναλαμβάνω για ακόμη μια φορά, δεν πρόκειται να ανεχθούμε καμία παραχώρηση προς την κατεύθυνση που κινείται σήμερα η Τουρκία της δημιουργίας νέων κρατών. Εμείς επιμένουμε στη λύση την οποία έχουν υιοθετήσει όλες οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία. Το επαναλάβαμε και σήμερα. Σήμερα, επίσης, είχαμε την άφιξη του Προέδρου Ερντογάν στο παράνομο αεροδρόμιο Τύμπου. Αντιλαμβανόμαστε ότι τέτοιες ενέργειες δεν βοηθούν προς την κατεύθυνση της προσέγγισης και της αποκλιμάκωσης της έντασης. Εμείς δεν πρόκειται να δεχθούμε τετελεσμένα επί του πεδίου.
Σε κάθε περίπτωση εκείνο το οποίο θα πρέπει να δεχθούμε είναι ότι η πορεία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση περνάει μέσα από τους όρους και τις προϋποθέσεις που θέτει το ευρωπαϊκό κεκτημένο και, βεβαίως, η σχέση με την Ελλάδα και την Κύπρο.
Τέλος, να επισημάνω ότι συμμετείχα στο Συμβούλιο Σύνδεσης της ΕΕ με τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, κρίσιμο κράτος των Δυτικών Βαλκανίων και για τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή. Συμμετείχα ακριβώς για να αναδείξω τη μεγάλη σημασία που αποδίδει η Ελλάδα στις γειτονικές χώρες και στην ευρύτερη σταθερότητα στην περιοχή μας.
Γ.Γεραπετρίτης: Η Ελλάδα διατεθειμένη να οικοδομήσει στο θετικό κλίμα με την Τουρκία, αλλά χρειάζεται ανάλογη ανταπόκριση
Ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης στην παρέμβασή του κατά τη συζήτηση με τον 'Αντονι Μπλίνκεν, ο οποίος συμμετείχε στο ΣΕΥ μέσω τηλεδιάσκεψης, χαιρέτισε την ευκαιρία για ανταλλαγή απόψεων με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, σε συνέχεια της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
Ο κ. Γεραπετρίτης, όπως σημειώνουν διπλωματικές πηγές, τόνισε ότι για την Ελλάδα, η διατλαντική ενότητα αποτελεί αναγκαιότητα, ειδικά αυτή την περίοδο και ότι η υπεράσπιση της Ουκρανίας είναι θέμα αρχής. Σημείωσε ότι «δεν μπορεί να υπάρχουν αστερίσκοι στην τήρηση θεμελιωδών αρχών, όπως η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών αλλά και αυτές που κατοχυρώνει ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών». Ανέφερε δε ότι η Ελλάδα συμβάλλει στην προσπάθεια, παρέχοντας στην Ουκρανία σημαντική αρωγή.
Αναφερόμενος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο υπουργός Εξωτερικών επεσήμανε ότι την επαύριο της Συνόδου Κορυφής του Βίλνιους, η Ελλάδα και Τουρκία θα προετοιμάσουν τα επόμενα βήματα συνεργασίας. Η Ελλάδα είναι διατεθειμένη, τόνισε, να οικοδομήσει πάνω στο θετικό κλίμα, αλλά χρειάζεται να υπάρχει και ανάλογη ανταπόκριση.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην ανακοίνωση του Πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη την περασμένη εβδομάδα ότι η Ελλάδα θα συνεισφέρει 2,5 εκατομμύρια ευρώ στο Συνολικό Πακέτο Βοήθειας για την Ουκρανία και τόνισε πως κυρίως μέσω του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, η Ελλάδα διασφαλίζει την ταχεία ανάπτυξη των δυνάμεων των Συμμάχων στην ανατολική πλευρά του ΝΑΤΟ, καθώς και τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για τις χώρες της άμεσης γειτονιάς, ιδιαίτερα μέσω της κατασκευής τερματικών σταθμών LNG, καθώς και ηλεκτρικών διασυνδέσεων.
Ο υπουργός Εξωτερικών σημείωσε με έμφαση ότι η χώρα μας προωθεί τη σταθερότητα και την ευημερία στα Δυτικά Βαλκάνια, υποστηρίζοντάς τα στην ευρωατλαντική τους πορεία και ότι προσφέρει απτή υποστήριξη, όπως αεροπορική αστυνόμευση, καθώς και τεχνική βοήθεια.
Ο κ. Γεραπετρίτης ανέφερε ότι «θεωρούμε τη χώρα μας γεφυροποιό δύναμη στη Νότια Γειτονιά της Ευρώπης. «Για παράδειγμα», συνέχισε, «οι σχέσεις μας με το Ισραήλ έχουν φτάσει σε εξαιρετικό επίπεδο, ενώ έχουμε αναπτύξει στενούς δεσμούς και συνεργασία με την Αίγυπτο, την Ιορδανία, τη Σαουδική Αραβία και τόσες άλλες. Ελπίζουμε ότι όλες οι χώρες της περιοχής μας, χωρίς εξαιρέσεις, θα ασπαστούν το ίδιο πνεύμα και θα πράξουν ανάλογα».
Καταληκτικά, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στην ελληνική υποψηφιότητα για μια θέση Μη Μονίμου Μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και ανέφερε ότι Ελλάδα έχει ήδη προσεγγίσει σημαντικό αριθμό χωρών στην Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική.
Θεμελιώδης προϋπόθεση για οποιαδήποτε ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας είναι η ειρήνη και η σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο
«Θεμελιώδης προϋπόθεση για οποιαδήποτε ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας, είναι η ειρήνη και η σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο» τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης στο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών που έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, κατά τη συζήτηση για την Τουρκία στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, ο υπουργός Εξωτερικών ενημέρωσε τους ομολόγους του για τη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Πρόεδρο Ερντογάν, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Βίλνιους την περασμένη εβδομάδα.
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης ανέφερε ότι η συνάντηση διεξήχθη σε θετικό κλίμα και ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν πως η Ελλάδα και η Τουρκία θα συνεχίσουν τον διάλογο σε τρεις πυλώνες: α) Πολιτικό Διάλογο, β) Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και γ) Θετική Ατζέντα.
Ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε, όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές, ότι «κοινός στόχος είναι να διεξαχθεί το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη, πριν από το τέλος του έτους. Ως προς αυτό, έχω ήδη εκφράσει την ετοιμότητά μου να συναντήσω ξανά τον Τούρκο ομόλογό μου Χακάν Φιντάν, στο εγγύς μέλλον, προκειμένου να προετοιμάσω τα επόμενα βήματα».
Αναφορικά με τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, ο υπουργός Εξωτερικών ανέφερε ότι «θεμελιώδης προϋπόθεση για οποιαδήποτε ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας είναι η ειρήνη και η σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεν μπορούμε να μιλάμε για ενίσχυση των σχέσεων υπό καθεστώς απειλών, παραβιάσεων της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και των θεμελιωδών αρχών του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ και του Διεθνούς Δικαίου ευρύτερα».
«Τούτου λεχθέντος» σημείωσε, «η Ελλάδα έχει διαχρονικά υποστηρίξει τη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ - μια διαδικασία που, πάντως, εξαρτάται από την τήρηση των γνωστών κριτηρίων και προϋποθέσεων».
Ο κ. Γεραπετρίτης τόνισε ότι «υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας», αλλά προκειμένου να προχωρήσει η συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας, η Τουρκία πρέπει να εκπληρώσει καθορισμένα κριτήρια στα πεδία που συνιστούν τη λεγόμενη «Θετική Ατζέντα», όπως συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το 2021.
Καταληκτικά, ο υπουργός Εξωτερικών στην παρέμβασή του, αναφέρθηκε στη σημερινή θλιβερή 49η επέτειο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο και τόνισε ότι «αυτό που βλέπουμε σήμερα στην Ουκρανία συνέβη στην Κύπρο πριν από μισό αιώνα. Η λύση πρέπει να βασίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και να ευθυγραμμίζεται με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Η ΕΕ, σύμφωνα και με τα πρόσφατα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, θα πρέπει να διαδραματίζει πιο ενεργό ρόλο. Βεβαίως, οποιαδήποτε συζήτηση για λύση δύο κρατών αποκλείεται και εξυπακούεται ότι είναι καταδικαστέα κάθε προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων επί του εδάφους, όπως η χρήση του παράνομου αεροδρομίου στα Κατεχόμενα».
