Συγκεκριμένα, οι ηγεσίες δεσμεύτηκαν για χορήγηση 1 δισ. ευρώ σε οργανισμούς του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, συνεργασία και υποστήριξη Λιβάνου και Ιορδανίας, συνεννόηση με την Τουρκία, ενίσχυση του ελέγχου στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και άμεση -μέχρι το Νοέμβριο- δημιουργία «hot spot» σε Ελλάδα και Ιταλία. Επίσης, επιβεβαίωσαν την τήρηση τόσο της Σένγκεν όσο και του Δουβλίνου.
Η συνεδρίαση ολοκληρώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της Πέμπτης. «Τα μέτρα που αποφασίσαμε δεν θα τερματίσουν την κρίση, αλλά είναι τα απαραίτητα βήματα στη σωστή κατεύθυνση» ανέφερε μετά τη Σύνοδο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλόντ Γιούνκερ ανέφερε ότι η σύνοδος κορυφής διεξήχθη σε «εξαιρετικό» κλίμα και πως ήταν λιγότερο τεταμένη από ό,τι προβλεπόταν.
Τα μέτρα
Συγκεκριμένα, στην πρώτη γραμμή των αποφάσεων των «28» βρίσκεται η ενίσχυση των ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα με επιπλέον πόρους για την Frontex, EASO (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασύλου) και Europol με προσωπικό και μέσα από τα κράτη-μέλη.
Οι ηγέτες της ΕΕ κάλεσαν επίσης σε άμεση σύσταση δημιουργίας κέντρων ταυτοποίησης, καταγραφής, και λήψης δαχτυλικών αποτυπωμάτων προσφύγων και μεταναστών -τα λεγόμενα hot spot- με παράλληλη διασφάλιση «μετεγκατάστασης και επαναπροώθησης» το αργότερο μέχρι το Νοέμβριο. Τα hot spot αφορούν την Ελλάδα και την Ιταλία, όμως (όπως ανέφερε μεταξύ άλλων και η γερμανίδα καγκελάριος μετά τη Σύνοδο) δεν αποκλείεται να υπάρξουν και στη Βουλγαρία -η οποία είναι εκτός Σένγκεν, όμως έχει χερσαία σύνορα με την Τουρκία, όπως «επεσήμανε» κατά τη διάρκεια της Συνόδου η βουλγαρική πλευρά.
Οι «28» αποφάσισαν επίσης την ενίσχυση με 1 δισ. ευρώ υπηρεσιών του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες (Αρμοστεία, Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης κα) και ενίσχυση της υποστήριξης στον Λίβανο, την Ιορδανία την Τουρκία και τις υπόλοιπες χώρες που δέχονται πρόσφυγες από τη Συρία.
Η ΕΕ προσβλέπει ιδιαίτερα σε ενίσχυση του διαλόγου με την Τουρκία με στόχο «την ενίσχυση της συνεργασίας στην διαχείριση των προσφυγικών ροών», όπως αναφέρει το σχετικό ανακοινωθέν.
Αρκετές υπηρεσίες είχαν επισημάνει πως η Τουρκία πρέπει να θεωρηθεί το «κλειδί» ειδικά όσον αφορά το Αιγαίο και την (μη) τήρηση των συμφωνιών επαναπροώθησης. Σε αυτό το πλαίσιο, προαναγγέλθηκε συνάντηση της ηγεσίας της ΕΕ με τον Ρ.Τ.Ερντογάν στις 5 Οκτωβρίου.
Οι «28» αποφάσισαν επίσης υποστήριξη των χωρών των δυτικών Βαλκανίων για τη διαχείριση των προσφυγικών ροών. Όσον αφορά το προσφυγικό ρεύμα από την Αφρική, αποφασίστηκε η αύξηση της χρηματοδότησης του σχετικού Ταμείου με αυξημένη συνεισφορά των κρατών-μελών. Το θέμα θα εξεταστεί στενότερα στη Σύνοδο της Βαλέτας το Νοέμβριο.
Για την αντιμετώπιση των αιτίων της προσφυγικής κρίσης η Σύνοδος υπογράμμισε την ανάγκη νέας προσπάθειας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για επίλυση της συριακής κρίσης αλλά και τον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας στη Λιβυή.
