Η έκθεση Ζωγραφικής - εγκατάσταση του Σταύρου Παναγιωτάκη με τίτλο “ Σιωπηλές Αφηγήσεις ", εγκαινιάζεται στις 7 Σεπτεμβρίου 2017, στις 20.00, στο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης.
Με αφορμή το μεταναστευτικό ζήτημα η εικαστική εγκατάσταση, εστιάζει στις ακούσιες και εξαναγκαστικές μεταγγίσεις των πληθυσμών. Πρόκειται για μιά σειρά έργων που δημιουργήθηκαν το 2016 και 2017 από ποικίλα υλικά (χαρτί, μουσαμάς, ακρυλικά, μέταλλο, ζελατίνες, πλαστικά χρψστικές ύλες κλωτές, σύρμα κλπ.).
Η εγκατάσταση δημιουργήθηκε με τη λογική της σύνθεσης ενός συνολικού έργου στο χώρο και το χρόνο, αντιστρέφοντας τη σχέση μεταξύ αντικείμενου-υποκείμενου, διαμέσου των μηχανισμών της διάδρασης, προκαλώντας μία βιωματική εμπειρία στο θεατή.
Η περιπλάνηση, η ταυτότητα, η ένταξη σε μια μεταβατική κοινωνία, η αναζήτηση της επιβίωσης/ευτυχίας, είναι στοιχεία της θεωρητικής δομής του έργου.
Η συλλογική μετάβαση από τόπο σε τόπο, η περιπλάνηση και η διάσπαση του ορίου του ιδιωτικού με το δημόσιο χώρο, δημιουργούν την ολική μεταμόρφωση της κοινωνικής συνοχής. Οι άνθρωποι φτιάχνουν την ιστορία τους κάτω από τις περιστάσεις της ζωής στις οποίες βρίσκονται, περιστάσεις όμως που δεν τις επιλέγουν οι ίδιοι.
Από τη στιγμή που ένας πολίτης (citizen), ως πρόσφυγας έχει χάσει οποιοδήποτε ανθρώπινο δικαίωμα θεωρείται αναφαίρετο, στη χώρα που έχει πολιτογραφηθεί, εντάσσεται σε μια μάζα μη πολιτών (Denizens / μέτοικοι) που είτε δεν μπορούν, είτε δεν θέλουν να επαναπατριστούν ή να πολιτογραφηθούν.
Στο κείμενο που συνοδεύει την έκθεση ο κ. Μανώλης Μαυρομάτης, ομότιμος Καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αναφέρει χαρακτηριστικά: “Αυτή η αποκόλληση στις εργασίες του Σταύρου Παναγιωτάκη, από την αυτονομία και τον αυτοπροσδιορισμό των καλλιτεχνικών σχέσεων ως μιας αυτάρκους δομής των εσωτερικών της συσχετισμών της μοντερνιστικής λογικής της καλλιτεχνικής αναζήτησης των χρόνων 1960, έχει οδηγήσει την έρευνά του στην προσέγγιση της έκφρασης μέσα από τα πλαίσια της κοινωνικής ανθρωπολογίας και της εθνολογίας, αναζητώντας δηλαδή στους θεσμούς την αξιολόγηση των σχέσεων ανάμεσα στα πράγματα, στις συμπεριφορές και στην ηθική της αναγκαιότητάς τους…
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Παναγιωτάκης πλησιάζει με τις εργασίες του την αιχμή της σύγχρονης κοινωνιολογικής έρευνας σχετικά με την αποικιοκρατία των τελών του δέκατου αιώνα, που εννοούσε την απώλεια της εθνικής ιδιοκτησίας του τόπου και τη μετακίνηση του τόπου στην υπαγωγή του και στην υποτέλεια της κυριαρχικής εξουσίας ενός άλλου τόπου…. Και η αντιπαραβολή σ’ αυτή την έκθεση ανάμεσα στον περιπλανώμενο πολίτη, στον μη-πολίτη και στην περιπλανώμενη τέχνη ως παγκοσμιοτική χωρίς προέλευση, είναι ενδεικτική των θεμάτων των εικόνων του που δεν έχουν συνοχή (αισθητική ή άλλη, σύμφωνα με ένα σύστημα), αλλά συμπεριφέρονται ως ακριβώς τα μέρη ενός ρευστού κοινωνικού συνόλου που παγκοσμιοποιείται : η απουσία της συνοχής ανάμεσα στον τόπο και στην μετοίκηση, ανάμεσα στην καταγωγή (το γενεαλογικό δέντρο) και στην ανωνυμία των Denizens και το μοντέλο της Ειδομένης, είναι το έμβλημα ενός τέλους εκείνων των ιδεών που από τον Διαφωτισμό μέχρι τις μέρες μας, στερέωναν τον σεβασμό του ανθρώπου”.
Ο Σταύρος Παναγιωτάκης
Ο Σταύρος Παναγιωτάκης γεννήθηκε στα Χανιά το 1963. Σπούδασε Zωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών του Βερολίνου (U.D.K.) από το 1984 έως το 1989 με παράλληλη φοίτηση στα εργαστήρια Χαρακτικής (λιθογραφίας – τσιγκογραφίας) και στο εργαστήριο Γλυπτικής της Σχολής. Το 1989 σπούδασε ως υπότροφος της Deutscher Akademischer Austausch Dienst (German Academic Exchange Service). Το 1991 απέκτησε Μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών (Meisterschüler) στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Βερολίνου (U.D.K.). Διετέλεσε καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης του μαθήματος των Εικαστικών από το 1994 έως και σήμερα. Το 2000 βραβεύεται για το έργο του «Φιάλη Ι» με το 1ο Βραβείο στην κατηγορία Μικτής Τεχνικής στην 6η Διεθνή Μπιενάλε Μικρογραφίας στο Μιλάνοβατς της Σερβίας. Υπήρξε πρόεδρος του Συλλόγου Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Βόρειας Ελλάδας (ΣΚΕΤΒΕ) από το 2000 έως το 2003. Επί 8 χρόνια (2000-2008) δίδαξε τα μαθήματα «Εικαστικά Ι και ΙΙ» του Τμήματος Αρχιτεκτόνων της Πολυτεχνικής Σχολής Α.Π.Θ., ενώ από το 2003 έως το 2007 διετέλεσε ως Υπεύθυνος του γραφείου Πολιτιστικών Θεμάτων της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης. Από το 2010 έχει την επιμέλεια λειτουργίας της γκαλερί χΩρου 18 (έως το 2015), ενώ διδάσκει και διοργανώνει εικαστικά εργαστήρια για μετανάστες και άνεργους στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (2012-2014). Το 2015 αποκτά τον τίτλο του Διδάκτορα (με Άριστα) στον Τομέα Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού και Εικαστικών Τεχνών του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Α.Π.Θ. Από το 2015 διδάσκει μαθήματα ειδικότητας, στο Γ’ εργαστήριο Ζωγραφικής του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Α.Π.Θ. Το 2017 συμμετείχε στο Eco Art, στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, Πάφος 2017.
Οργάνωσε 36 ατομικές εκθέσεις και συμμετείχε σε 73 ομαδικές, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Παράλληλο Πρόγραμμα της 6ης Μπιενάλε
Η έκθεση εντάσσεται στο Παράλληλο Πρόγραμμα της 6ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης « Φαντασιακές Εστίες-Imagined Homes » (30.09.2017-14.01.2018 / www.thessalonikibiennale.gr) . Η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης οργανώνεται από το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης).
Ωρες λειτουργίας: Δε-Πα 18:00-21:00, Σα 10:00-13:00
