Επιμέλεια: ΛΕΜΟΝΙΑ ΒΑΣΒΑΝΗ
Πλησιάζουν τα 40α γενέθλια του Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας. Και θα το γιορτάσει 18-23/9 με τον πλέον ουσιαστικό αλλά και νεανικό τρόπο, επιφυλάσσοντας στο κοινό του εκπλήξεις και βέβαια, τις καλύτερες ταινίες της φετινής παραγωγής.
Μάλιστα σύμφωνα με πληροφορίες φέτος έχει ρεκόρ αιτήσεων συμμετοχής. Το Φεστιβάλ θα διεξαχθεί στα «Ολύμπια» και το Δημοτικό Ωδείο, δίνοντας το καθιερωμένο του ραντεβού με τους νέους Έλληνες μικρομηκάδες. Αλλά και αυτούς που επιμένουν στην μικρή φόρμα αντιμετωπίζοντας την μικρού μήκους ταινία όπως της αξίζει: ως ένα αυτόνομο έργο τέχνης.
Συνολικά φέτος θα 161 ταινίες από 54 χώρες (σε όλα τα προγράμματα του φεστιβάλ).
Πώς ξεκίνησα όλα
Ήταν το 1978 που η Κινηματογραφική Λέσχη Δράμας ξεκινούσε δειλά αλλά με πολλή όρεξη και μεράκι, χωρίς την βοήθεια κανενός, το Φεστιβάλ. Τότε κανείς από τους πρωτεργάτες δεν μπορούσε να φανταστεί την πορεία και εξέλιξη που θα είχε η διοργάνωση αυτή.
Το 1989 μια ομάδα νέων κινηματογραφιστών ζήτησαν από το Υπουργείο Πολιτισμού τη θεσμοθέτηση Εθνικού Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους στην πόλη της Δράμας. Και τα κατάφεραν!
Σύντομα ήταν ορατό πως η Δράμα ήθελε και μπορούσε να κρατήσει το Φεστιβάλ. Σήμερα, το Επίσημο Εθνικό Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα του είδους του στην Ευρώπη.
Η πορεία μέσα στα χρόνια, έδειξε πως το Φεστιβάλ Δράμας έχει καταξιωθεί όχι μόνο στον κινηματογραφικό χώρο αλλά και στη συνείδηση του κοινού ως χώρος ανάδειξης και παραγωγής πολιτισμού. Αυτό αποδεικνύεται όχι μόνο από τις ολοένα αυξανόμενες αιτήσεις συμμετοχής αλλά και από το συνεχώς αυξανόμενο αριθμό του κοινού που παρακολουθεί τις προβολές. Ενδεικτικά σημειωθεί πως, τις προβολές παρακολουθούν κάθε χρόνο περισσότεροι από δέκα χιλιάδες θεατές.
Μάλιστα έχει αναγνωριστεί από την European Film Academy (EFA) ως ένα από τα σημαντικότερα Ευρωπαϊκά Φεστιβάλ, με αποτέλεσμα να έχει συμπεριληφθεί στο δίκτυο συνεργαζομένων Φεστιβάλ με την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου και να απονεμηθεί στον καλλιτεχνικό διευθυντή του Αντώνη Παπαδόπουλο ο τιμητικός τίτλος μέλους με δικαίωμα ψήφου.
Και φέτος, η Fipresci (Διεθνής Ομοσπονδία Κριτικών Κινηματογράφου) και η Βουλή των Ελλήνων θα απονείμουν το δικό τους βραβείο στο Διεθνές Τμήμα του Φεστιβάλ, αναγνωρίζοντας και τιμώντας την προσφορά του φεστιβάλ. Φέτος δε, το Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας τελεί υπό την αιγίδα της Βουλής των Ελλήνων. Ο μεγαλύτερος βέβαια σύμμαχος του φεστιβάλ Δράμας είναι η ίδια η πόλη, και ο Δήμος, που το αγκαλιάζει τέσσερις δεκαετίες τώρα.
Ο Αντώνης Παπαδόπουλος καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Δράμας αναφέρει μεταξύ άλλων σε σημείωμά του για την ιστορία του θεσμού: «To Φεστιβάλ, διερχόμενο μέσα από αλλεπάλληλες οργανωτικές ανακατατάξεις και ευρισκόμενο στη δίνη της μεγαλύτερης οικονομικής κρίσεως των τελευταίων δεκαετιών, κατάφερε να παραμείνει ακμαίο και με την ωριμότητά του να βοηθάει την, για αρκετά χρόνια, χειμαζόμενη ελληνική παραγωγή. Και αυτά τα χρόνια η προσφορά του Δήμου της πόλης είναι καθοριστική. Το προσωπικό ενδιαφέρον του Δημάρχου κ. Χρ. Μαμσάκου και η δημιουργική, ακούραστη συνεργασία του Προέδρου κ. Ανέστη Τερζή έχουν εξασφαλίσει την απρόσκοπτη λειτουργία του και τη μετάβαση στη νέα τεχνολογική εποχή.
Ακρογωνιαίο λίθο όμως της ύπαρξης του Φεστιβάλ αποτελεί η παραγωγή των Ελληνικών ταινιών. Μια παραγωγή που κινείται σε απίστευτα υψηλό αριθμητικό και κυρίως ποιοτικό επίπεδο. Οι Έλληνες κινηματογραφιστές ήταν και παραμένουν στο κέντρο του ενδιαφέροντος αυτού του φεστιβάλ».
66 Ελληνικές ταινίες
Από τις 223 αιτήσεις που κατατέθηκαν φέτος (τις περισσότερες στην ιστορία του), επιλέχθηκαν 66 ταινίες που θα διεκδικήσουν τα βραβεία του φεστιβάλ. Ανάμεσά τους 4 ντοκιμαντέρ και 2 animation. Συμμετέχουν αρκετοί παλιοί γνώριμοι του φεστιβάλ που έχουν διακριθεί στο παρελθόν αλλά και πολλοί πρωτοεμφανιζόμενοι. Αξίζει να αναφέρουμε πως στην φετινή διοργάνωση το ένα τρίτο των σκηνοθετών είναι γένους θηλυκού ενώ μια γυναίκα, η Κατερίνα Μαραγκουδάκη προεδρεύει στην κριτική επιτροπή, που απαρτίζεται κατά πλειοψηφία από γυναίκες. Φέτος, επιστρέφουν μετά από χρόνια στον κινηματογράφο δημιουργοί που στο παρελθόν έχουν γυρίσει μεγάλου μήκους ταινία, ενώ το σκηνοθετικό τους ντεμπούτο κάνουν και κάποιοι νεαροί ηθοποιοί.
Οι φετινές «μικρές» που διαγωνίζονται, είναι ανεξάρτητες στην πλειονότητά τους παραγωγές. Στα ονόματα των παραγωγών που συμμετέχουν φέτος συναντάμε πολλούς που έχουν συνδέσει το όνομα τους με την διεθνή πλέον απήχηση του ελληνικού σινεμά.
H οικονομική κρίση και το προσφυγικό συνεχίζουν να απασχολούν μια μερίδα των νεαρών δημιουργών: ανεργία, φτώχια, τοκογλυφία, επαγγελματική κατάρρευση, άστεγοι, τράπεζες, γιάπηδες σε κρίση. Όμως φέτος φαίνεται πως νέες θεματικές ενότητες έχουν έρθει στο προσκήνιο: τα γηρατειά, το αλτσχάϊμερ, η κακοποίηση των ζώων και τα κοινωνικά προβλήματα που σχετίζονται με την έμφυλη ταυτότητα μοιάζουν να κυριαρχούν -χωρίς να λείπουν φέτος οι κωμωδίες, οι ταινίες φαντασίας, ακόμα και οι μετααποκαλυπτικές ιστορίες που αξιοποιούν με ευφάνταστο τρόπο την λαϊκή παράδοση. Το μετρό της Αθήνας είναι ένας προνομιακός χώρος για κάποιες από τις ταινίες. Σε αυτόν τον υποβλητικό, υπογειο χώρο του σιδηροδρόμου αναδεικνύονται πτυχές της καθημερινής δραματικότητας.
Οι ανθρώπινες σχέσεις, η διαχείριση της απώλειας και ο έρωτας (ακόμα και στην Τρίτη ηλικία) συνεχίζουν να εμπνέουν τους δημιουργούς, όπως και η γενικευμένη δυσανεξία απέναντι στη διαφορετικότητα. Η εικονική πραγματικότητα των μίντια και τα αδιέξοδα των νέων στην επαρχία βρίσκονται στον πυρήνα κάποιων άλλων ιστοριών.
Το λεγόμενο «weird cinema» επίσης δεν λείπει, αλλά οι νέοι κινηματογραφιστές το «υπηρετούν» με έναν φρέσκο, δημιουργικό και αστείο πολλές φορές τρόπο.
Περισσότεροι από κάθε άλλη χρονιά, είναι οι δημοφιλείς ηθοποιοί που πρωταγωνιστούν στις ταινίες του διαγωνιστικού. Είναι προφανές πως δεν επιθυμούν απλώς να βοηθήσουν τους νέους σκηνοθέτες στα πρώτα τους βήματα, όπως συνέβαινε παλιότερα, αλλά αντιμετωπίζουν πλέον την μικρού μήκους ταινία ως ένα όχημα ανάδειξης της υποκριτικής τους δεινότητας. Ενδεικτικά αναφέρουμε τους:
Γ.Στάνκογλου, Μ.Παπαδημητρίου, Μ.Μαυροματάκη, Α.Καραζήση, Κ.Καρβούνη, Μ.Σκουλά, Β.Ανδρεαδάκη, Ε.Λίτση, Ξ.Καλογεροπούλου, Μ.Καλλιμάνη, Πρ.Αλειφερόπουλο, Υ.Μαλτέζου, Σ.Κόκκαλη, Γ.Σκαφιδά, Μ.Ζορμπά, Μ.Γιαννάτου, Μ.Κεχαγιόγλου, Γ.Κέντρο, Ν.Γεωργάκη, Α.Σακελλαροπούλου, Φ.Βαξεβάνη και Μ.Αλιφέρη..
Σε ρόλους έκπληξη εμφανίζονται: ο γνωστός σκηνοθέτης Γιώργος Τσεμπερόπουλος, ο Αντώνης Ρέλλας, σκηνοθέτης με αναπηρία, ακτιβιστής κι ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Κίνησης Καλλιτεχνών με Αναπηρία, αλλά και η ηθοποιός και trans performer Εύα Κουμαριανού.
54 ταινίες στο Διεθνές τμήμα
Το Φεστιβάλ, που φέτος συμπληρώνει 23 χρόνια από την διεθνοποίησή του, θα προβάλλει 54 ταινίες από 48 χώρες του κόσμου που περιλαμβάνουν μέχρι και το Περού. Αξίζει να αναφερθεί πως περισσότερες από τις μισές ταινίες που διαγωνίζονται είναι παραγωγής 2017.
Στο Διεθνές Διαγωνιστικό επελέγησαν να συμμετάσχουν οι εξής ταινίες από Ελλάδα:
«Play»του Β.Λυμπερόπουλου
«Φράγμα» του Γ.Τελτζίδη
«Ράγες» της Ε.Φέσσα
Και από την Κύπρο:
«Η ασήμαντη ζωή της Έλλης Παυλή» του Μ.Χαπέσιη
Ενδεικτικά αναφέρουμε:
*η γερμανική ταινια «Chuckwall» καθώς και το αυστραλέζικο «Goat boy» καταπιάνονται με ελληνικά θέματα.
*Η ταινία «The Guilt, probably», πέρυσι βραβεύτηκε στις Κάννες στο τμήμα Cinefondation
* Το αντιναζιστικό τσέχικο animation «Shadow over Prague», βασίζεται σε μια αληθινή ιστορία και ο υπερήρωας πρωταγωνιστής σε έναν πραγματικό Τσέχο ήρωα του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου
*Στην ισπανική ταινία «Miss Wamba» πρωταγωνιστεί η Ρουθ Ντίαζ, γνωστή μας από την περσυνή ταινία μεγάλου μήκους «Η οργή ενός υπομονετικού ανθρώπου».
*Ο Στέφανο Παραντίζο, σκηνοθέτης της ιταλικής ταινίας «Papillon», έχει εργαστεί ως κάμεραμαν στο Χόλιγουντ, σε ταινίες όπως ο περσυνός «Μπεν Χούρ» αλλά και ο «Αμερικάνος» με τον Τζορτζ Κλούνι.
Ακόμη στο πλαίσιο του Φεστιβάλ:
-Και φέτος το πλαίσιο της εκπαιδευτικής του πλατφόρμας DRAMA MINI TALENT LAB, πραγματοποιεί εργαστήριο παρουσίασης οπτικοακουστικών σχεδίων μικρού μήκους σε παραγωγούς και χρηματοδότες ενώ δίνει την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να παρουσιάσουν το project τους σε σημαντικούς υποψήφιους χρηματοδότες και παραγωγούς από την Ελλάδα και το εξωτερικό (Pitching Forum).
To Drama Pitching lab υποστηρίζει οικονομικά την παραγωγή των καλύτερων σχεδίων μέσα από θεσμοθετημένα χρηματικά έπαθλα από τη Finos Film και το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου.
-SHORT MATTERS! 2016 Ειδικό πρόγραμμα με τις υποψήφιες ταινίες για τα βραβεία της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου 2016 (EFA awards).
-Αίθρια Λογοτεχνικά Μεσημέρια 19-22/9),
-Προβολές για παιδιά
-Εκθέσεις εικαστικών σε συνεργασία με ανεξάρτητους καλλιτέχνες και τοπικούς φορείς.
-3ο Βαλκανικό Πανόραμα
-Εργαστήριο ραδιόφωνου για παιδιά «Παίζουμε ραδιόφωνο!» με την ραδιοφωνική παραγωγό Άννα Πασχαλίδου.
Επίσης το Φεστιβάλ Δράμας θα κάνει προβολές ταινιών του και στην Αθήνα, στο Τριανόν τον Οκτώβριο (5/10-11/10).
