«Η πυρκαγιά το 1917 και η ανοικοδόμηση της Θεσσαλονίκης στα μεσοπολεμικά χρόνια υπήρξαν δύο εξαιρετικά σημαντικά γεγονότα για την ιστορία της πόλης που είχαν ξεχαστεί μέσα στην δίνη των δύσκολων χρόνων του πολέμου και των τραγικών απωλειών του, του εμφυλίου, της μετανάστευσης. Σταδιακά μετά την μεταπολίτευση, άρχισε να συνειδητοποιείται το μέγεθος και η σπουδαιότητα της επέμβασης που υπερέβαινε κάθε άλλο πολεοδομικό εγχείρημα στην Ελλάδα. Τα ερωτήματα ήταν πολλά: Πώς και γιατί οι τότε ιθύνοντες πήραν μια τόσο δύσκολη απόφαση στη συγκεκριμένη ιστορική συγκυρία; Μέσα σε ποιό πλαίσιο γνώσεων και απόψεων; Με την υποστήριξη ποιάς νομοθεσίας και ποιού επιτελείου μηχανικών, αρχιτεκτόνων και πολεοδόμων; Και πώς εκφράστηκε η αγωνία των κατοίκων που έχασαν τα πάντα; Και γιατί άραγε ξεχάστηκε η εντυπωσιακή πράγματι εμπειρία –όχι απλώς της ανοικοδόμησης της πόλης, αλλά του πλήρους ανασχεδιασμού της;». Τα παραπάνω αποτελούν μέρος της ομιλίας της ομότιμης καθηγήτριας της Πολυτεχνικής Σχολής Α.Π.Θ. Αλέκας Καραδήμου-Γερόλυμπου με τίτλο «Πραγματικότητα και οραματισμοί. Ο ανασχεδιασμός της Θεσσαλονίκης το 1917» που θα δώσει την Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου 2018 στις 19.30 στο αμφιθέατρο «Στέφανος Δραγούμης» του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού στην εκδήλωση «Η πυρκαγιά που γέννησε μια πόλη», η οποία θα γίνει στο πλαίσιο της περιοδικής έκθεσης «Στη δίνη του Μεγάλου Πολέμου: Η Θεσσαλονίκη της Στρατιάς της Ανατολής (1915-1918)».
Η κυρία Αλέκα Καραδήμου-Γερόλυμπου θα αναφερθεί «όχι το πώς προέκυψε η συνθετική ιδέα, αλλά ποιες δυνάμεις της πραγματικότητας συνέβαλαν στο τελικό αποτέλεσμα δηλαδή στην κατασκευασμένη μορφή της πόλης. Ο ανασχεδιασμός της πόλης που σημαδεύει την εξέλιξή της από την τειχοπερίκλειστη μορφή στην ανοιχτή σύγχρονη πόλη αναδεικνύεται σε σημαντικό / μείζον γεγονός της ιστορίας της, όπως και της ιστορίας της ελληνικής πολεοδομίας καθώς και της ιστορίας του αστικού εκσυγχρονισμού της Ελλάδας του μεσοπολέμου».
Από την πλευρά του ο καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας – Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. Αριστοτέλης Μέντζος στην ομιλία του με τίτλο « Η πυρκαγιά του 2017 και τα βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης» θα αναφέρει ότι «Η Θεσσαλονίκη, μια πόλη, που είχε διατηρήσει εν πολλοίς το μεσαιωνικό - βυζαντινό της χαρακτήρα έως τα τέλη του 19ου αιώνα, μπαίνει στη σύγχρονη εποχή μέσα από κοσμογονικές αλλαγές: Την επανάσταση των Νεοτούρκων το 1908, την ένταξή της στο Βασίλειο της Ελλάδος το 1912 και την εμπλοκή της στον 1ο Παγκόσμιο πόλεμο, 1916-1918. Τις συνέπειες των πολιτικών αλλαγών τόνισαν δυο πυρκαγιές, του 1890 και η πολύ καταστροφικότερη, του 1917.
Η ομιλία θίγει σε γενικές γραμμές την τύχη των βυζαντινών μνημείων της πόλης μετά την πυρκαγιά του 1917 και την ανοικοδόμηση, που ακολούθησε».
Την εκδήλωση θα παρουσιάσει και θα συντονίσει η Δρ Αγαθονίκη Τσιλιπάκου, Διευθύντρια του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού.
Και στο δεύτερο μέρος θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ του σκηνοθέτη Γρηγόρη Βαρδαρινού με τίτλο «Θεσσαλονίκη 1917 - Η φωτιά που γέννησε μια πόλη». Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει φωτογραφικό υλικό και φιλμ της εποχής, το οποίο έρχεται στη δημοσιότητα για πρώτη φορά σε εξαιρετική ποιότητα (High Definition) προσφέροντας μια φρέσκια ματιά πάνω στα δραματικά εκείνα γεγονότα που άλλαξαν τη φυσιογνωμία της πόλης και μετέτρεψαν τη μεσαιωνική οθωμανική Θεσσαλονίκη του 1912 σε μια σύγχρονη Ευρωπαϊκή πόλη του 20ου αιώνα.
Η ταινία προβλήθηκε σε avant-premiere στην 82η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης όπου έλαβε τις καλύτερες κριτικές και βραβεύτηκε με ειδική τιμητική διάκριση στο 11ο Φεστιβάλ Ελληνικού Ντοκιμαντέρ DocFest στην Χαλκίδα, όπου πραγματοποιήθηκε η φεστιβαλική του πρεμιέρα.
Το ντοκιμαντέρ είναι μια συμπαραγωγή της le plus petit chef και της COSMOTE TV, με την ευγενική υποστήριξη της Δ.Ε.Θ.-HELEXPO και του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης. Είσοδος ελεύθερη.
