Συνέντευξη στη ΛΕΜΟΝΙΑ ΒΑΣΒΑΝΗ
Το καλοκαίρι είδαμε στη Μονή Λαζαριστών τη συναυλιακή εκδοχή του «Ερωτόκριτου», του μιούζικαλ του Δημήτρη Μαραμή που είναι βασισμένο στο πρωτότυπο έργο του Βιτσέντζου Κορνάρου.
Τώρα ήρθε η στιγμή να δούμε την πλήρη μορφή της παράστασης που εγκαινίασε την Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και παρουσιάστηκε στην Αθήνα κερδίζοντας κοινό και κριτικούς.
Από τις 9 έως τις 11 Μάρτη 2018 ο Δημήτρης Μαραμής και οι υπόλοιποι συντελεστές αυτού του μιούζικαλ θα βρίσκονται στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης για να μας παρουσιάσουν την πολυσυζητημένη δουλειά τους.
Σημειώστε πως ο διακεκριμένος συνθέτης έγραψε το λιμπρέτο με βάση το αριστούργημα του Βιτσέντζου Κορνάρου κρατώντας την κρητική διάλεκτο και τον χαρακτηριστικό ομοιοκατάληκτο δεκαπεντασύλλαβο στίχο, ενώ για τη μουσική συνδύασε το ελληνικό παραδοσιακό και έντεχνο τραγούδι με την τζαζ και την μπλουζ.
Λίγο πριν τις παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη ο κ. Μαραμής μάς μίλησε για την απόφασή του να κάνει ένα ελληνικό μιούζικαλ, για τη θέση της αγάπης στην εποχή που γράφτηκε το κείμενο και στο πώς είναι σήμερα οι ερωτικές σχέσεις, αλλά και για το ελεύθερο πνεύμα της Κρήτης που κυριαρχεί στο έργο αυτό του Κορνάρου. Τέλος μιλώντας για τη σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Ρήγου, ο οποίος έκανε και την χορογραφία και το σκηνικό, είπε πως «έδωσε μία άλλη διάσταση» στο έργο, «φώτισε κι ανέδειξε πολλές πτυχές ενώ έδωσε τη ζωντάνια που έχει ανάγκη ένα κανονικό μιούζικαλ».
-Ο Ερωτόκριτος είναι ένα κείμενο που μιλά για την αγάπη. Ποια η θέση της αγάπης στους ανθρώπους σήμερα; Τι έχει αλλάξει σε σχέση με την εποχή που γράφτηκε το κείμενο και τι παραμένει ίδιο;
-Αυτό που έχει αλλάξει σε σχέση με το τότε είναι πως η "ευκολία" που έχουμε σήμερα στις ερωτικές μας σχέσεις λόγω της κοινωνικής δικτύωσης, της ταχύτητας, την υπερπληροφόρησης και της αγχωτικής πίεσης να τα προλάβουμε όλα, κάνει τον έρωτα επιφανειακό, προσωρινό και στο τέλος μη ουσιαστικό, δηλαδή μή έρωτα. Στο "κρητικό" αυτό αριστούργημα, αποκαλύπτεται πως τα εμπόδια, οι απαγορεύσεις, η αναμονή, το μαρτύριο μέχρι να ολοκληρωθεί ο ερωτικός πόθος των δύο νέων, μετατρέπει τον έρωτα στην απόλυτη δύναμη, κάνει την πίστη των δύο νέων ακλόνητη! Η αγάπη και η πίστη στο όνειρό σου, στα θέλω σου, στον πόθο σου, είναι αυτό που σε κάνει να νικήσεις στο τέλος, με βάση τον Ερωτόκριτο. Αυτό είναι όμως και η δική μου φιλοσοφία.
-Γενικότερα τι μας διδάσκει η ιστορία των δύο νέων; Και τι είναι αυτό που κάνει το συγκεκριμένο κείμενο του Βιτσέντζου Κορνάρου να αντέχει στον χρόνο;
-Μας διδάσκει πως το πεπρωμένο μας το κινούμε εμείς και όχι οι συνθήκες. Τη ζωή μας την ορίζουμε εμείς με τις επιλογές μας και όχι το κοινωνικό κατεστημένο. Ας μη ξεχνάμε πως αυτό το κείμενο είναι προϊόν της κρητικής αναγέννησης, ας γνωρίζουμε όσοι δεν το ξέρουν πως οι Οθωμανοί πολιορκούσαν το κάστρο του Χάνδακα (Ηράκλειο) από τους Ενετούς για είκοσι ένα χρόνια (η μεγαλύτερη πολιορκία σε διάρκεια στην παγκόσμια ιστορία), πως οι Τούρκοι επέτρεψαν να φύγουν δύο γαλέρες για τη Βενετία με άχρηστο χαρτί για αυτούς, που όμως εκεί μέσα κρύβονταν αριστουργήματα της κρητικής γραμματείας της εποχής. Θα μου πείτε γιατί τα λέω αυτά σε σχέση με τους δύο νέους του Ερωτόκριτου, μα επειδή αυτή είναι η εποχή που εμπνέει τους κρητικούς δημιουργούς. Η αντίσταση στους Οθωμανούς, το ελεύθερο πνεύμα της Κρήτης, καθοδηγεί την έμπνευση για την αντίσταση των ερωτευμένων εφήβων στον αυταρχισμό της εξουσίας. Έτσι το βλέπω εγώ τουλάχιστον...
-Πώς γεννήθηκε η ιδέα για τον δικό σας Ερωτόκριτο;
-Αναζητούσα ένα μεγάλο θέμα για το πρώτο μου μιούζικαλ ή σύγχρονη όπερα, αν θέλετε. Ένα θέμα με μεγάλη ποικιλία στη μυθοπλασία, με ακραίες καταστάσεις και έντονο πάθος ώστε να μου δώσει υλικό για μεγάλες μουσικές σκηνές. Όταν ένα έργο είναι κλασσικό σημαίνει πως είναι άφθαρτο από το χρόνο, οπότε μιλάει στο σήμερα. Επίσης είμαι ένας συνθέτης ερωτικός με βάση όλη μου την εργογραφία οπότε δε θα έβγαινα από τη θεματολογία μου στο πρώτο μου μουσικοθεατρικό. Τέλος ο Ερωτόκριτος είναι σημαντικότατο έργο στην παγκόσμια λογοτεχνία κι έχει εμπνεύσει όλους τους μετέπειτα Έλληνες ποιητές.
-Πώς δουλέψατε δεδομένου ότι πρόκειται για ένα μεγάλο κείμενο και γραμμένο σε δεκαπεντασύλλαβο και κρητική διάλεκτο;
-Αυτό ήταν το δώρο. Το πλαίσιο του ιαμβικού δεκαπεντασύλλαβου και η κρητική διάλεκτος επειδή μέσα στο κείμενο άκουσα μουσικές καινούριες, ήχους, ανάσες και λαχανιάσματα, σπαραγμούς και κραυγές. Επειδή μου δόθηκαν εσωτερικοί ρυθμοί μέσα από το ποιητικό κείμενο αυτός οποίους προσπάθησα να σπάσω ή να ακολουθήσω. Και φυσικά η ανατροπή να ξεκλειδώσει αυτός ο ζωντανός λόγος με ήχους, αρμονίες και κλίμακες τζαζ και μπλουζ.
-Το καλοκαίρι είδαμε μια εκδοχή του έργου χωρίς σκηνική δράση. Τι θα δούμε τώρα στην πλήρη παράσταση;
-Θα δούμε ακριβώς την πιο πλήρη μορφή του έργου στη σκηνική διάσταση που του έδωσε ο Κ. Ρήγος και το απογείωσε.
Σκηνικά, κοστούμια, φώτα, δράση, και φυσικά Θοδωρής Βουτσικάκης με Μαρίνα Σάττι, Ιωάννα Φόρτη με Γκωτιέ Βελισσάρη και Κωστή Μαυρογένη. Θα ακούσουμε τα χορωδιακά του μέρη και θα βιώσουμε τη δράση ενός κανονικού ελληνικού μιούζικαλ. Ο χορός (οι οκτώ χορωδοί) είναι ο έκτος μου πρωταγωνιστής και ίσως και... η αδυναμία μου!
-Πώς συνεργαστήκατε με τον Κωνσταντίνο Ρήγο; Πώς μετέφερε το έργο στη σκηνή; Πόσο κοντά στο σήμερα είναι η παράσταση;
-Συνεργαστήκαμε άψογα. Παρέλαβε ένα μουσικό έργο του οποίου ακολούθησε τη μουσική δραματουργία αλλά το είδε αποστασιοποιημένα σε σχέση με μένα και του έδωσε μία άλλη διάσταση επί σκηνής. Δημιούργησε σκηνικά που άλλαζαν συνέχεια τους χώρους χωρίς όμως να προδίδουν κάποια συγκεκριμένη χρονική περίοδο ή κάποια αναφορά σε συγκεκριμένο τόπο. Φώτισε κι ανέδειξε πολλές πτυχές ενώ έδωσε τη ζωντάνια που έχει ανάγκη ένα κανονικό μιούζικαλ. Το κυριότερο όμως για μένα είναι η αισθητική του Ρήγου, που είναι σύγχρονη, υψηλού επιπέδου, μη αναμενόμενη, πάντα εφευρετική και μαγεύει τους θεατές.
-Υπάρχουν σήμερα Ερωτόκριτοι και Αρετούσες;
-Ελπίζω ότι υπάρχουν και ιδιαίτερα στις ηλικίες που ήταν και οι πρωτότυποι ήρωες δηλαδή στα 14 και στα 18. Ίσως σε μικρότερη κλίμακα έντασης και βασάνων. Εξάλλου μιλάμε για αρχετυπικούς ήρωες που σημαίνει πως εάν εκλείψουν τα συστατικά τους από την ανθρωπότητα, παύει να υπάρχει οι έννοια του ανθρώπου-ήρωα.
-Τι θα ακολουθήσει για τον «Ερωτόκριτο» και τι για εσάς;
-Ελπίζω να ακολουθήσει το εξωτερικό για τον «Ερωτόκριτο». Όσον αφορά εμένα, σάς ετοιμάζω άλλη μία έκπληξη που θα λάβει χώρα στη Θεσσαλονίκη μέσα στο Μάρτιο αλλά θα ανακοινωθεί αμέσως μετά την τελευταία παράσταση του «Ερωτόκριτου» κι επίσης γράφω την επόμενη σύγχρονη όπερα που θα ανέβει το 2019 στην Αθήνα.
Χρήσιμα
Είσοδος: 30€, 26€, 22€, 16€ (μειωμένο 14€), 14€. Ειδικές τιμές για ομαδικά εισιτήρια. Πληροφορίες – Προπώληση: Τ. 2310 895.938/9, www.tch.gr, www.ticketservices.gr. Συμπαραγωγή: Ο.Μ.Μ.Θ. και Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Με την υποστήριξη: Κέντρο Πολιτισμού Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
