Συνέντευξη στη ΛΕΜΟΝΙΑ ΒΑΣΒΑΝΗ
Σε ένα βρόμικο και σκονισμένο δωμάτιο ο Πέτρος ετοιμάζει τα πράγματά του για μια μετακόμιση. Στον χώρο βρίσκεται και ο φίλος του Λάζαρος που κλήθηκε να τον βοηθήσει, ωστόσο περνά τον περισσότερο χρόνο καθισμένος σε μια κουνιστή πολυθρόνα. Ετοιμάζοντας τα πράγματα ο Πέτρος κάνει έναν απολογισμό της ζωής του…
Κάπως έτσι ξετυλίγεται το νήμα της υπόθεσης του βραβευμένου από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών θεατρικού έργου με τίτλο «Πέρασμα» της Δελίνας Βασιλειάδη που κυκλοφόρησε πρόσφατα από την ΚΑΠΑ Εκδοτική.
«Το Πέρασμα είναι η προσπάθεια του ανθρώπου να μεταβεί από την πληγή στην ίαση, από την παιδική ηλικία στην ενηλικίωση, κάτι που μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο αν κάποιος το επιθυμεί και είναι διατεθειμένος να πληρώσει το τίμημα», ανέφερε η ίδια απαντώντας στις ερωτήσεις μας. Αποκάλυψε πως ήδη είναι σε συζητήσεις για το ανέβασμα του έργου τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων, ενώ μας μίλησε και για το νέο της παιδικό παραμύθι με θέμα την φιλία που θα κυκλοφορήσει σύντομα.
-Πώς προέκυψε η ιδέα για το «Πέρασμα»;
-Η αρχική ιδέα για το Πέρασμα προέκυψε από ένα ερώτημα που ανέκαθεν με απασχολούσε. Μπορούν να γιάνουν τα παιδικά τραύματα; Κάποια στιγμή, εντελώς τυχαία, ενώ περπατούσα στον δρόμο, συνάντησα το φορτηγό μιας μεταφορικής εταιρίας. Κάποιος μετακόμιζε. Το πεζοδρόμιο ήταν γεμάτο κουτιά, βαλίτσες και τυλιγμένα με νάιλον έπιπλα, ενώ πολλοί άνθρωποι ανεβοκατέβαιναν τις σκάλες μιας πολυκατοικίας κουβαλώντας πακέτα και πράγματα. Αρκετές φορές είχα δει μετακόμιση –κι εγώ η ίδια έχω μετακομίσει αρκετές φορές άλλωστε- ωστόσο, αυτή η εικόνα έμεινε μέσα στο μυαλό μου. Και σε συνδυασμό με το αρχικό ερώτημα ξεκίνησα να γράφω σκέψεις και φράσεις στο χαρτί. Και δημιουργήθηκε τελικά το Πέρασμα, ένα υπαρξιακό δράμα, ή πιο σωστά μια υπαρξιακή φάρσα, όπου ο βασικός ήρωας, ο Πέτρος, μέσα σε ένα διαμέρισμα βρόμικο, σκονισμένο και ακατάστατο, πακετάρει και τακτοποιεί πυρετωδώς πράγματα προκειμένου να μετακομίσει και να πάει κάπου, κατά τα δικά του λεγόμενα, πολύ καλύτερα. Σε όλη αυτή την προσπάθεια έχει κληθεί να τον βοηθήσει ο φίλος του, Λάζαρος, ο οποίος, τις, τον περισσότερο χρόνο τον περνά σε μια κουνιστή πολυθρόνα, δίχως να δείχνει καμία διάθεση να τον συνδράμει με οποιονδήποτε τρόπο. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια πορεία προς την αυτογνωσία, τη μετάβαση ή τη μετακίνηση του ανθρώπου από μια κατάσταση σε μια άλλη. Καθώς ο χρόνος είναι για όλους μοιραία πεπερασμένος, περνά αμείλικτος και ολοένα λιγοστεύει, το Πέρασμα είναι η προσπάθεια του ανθρώπου να μεταβεί από την πληγή στην ίαση, από την παιδική ηλικία στην ενηλικίωση, κάτι που μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο αν κάποιος το επιθυμεί και είναι διατεθειμένος να πληρώσει το τίμημα.
-Φιλία, συντροφικότητα, αγάπη, φιλοδοξίες, προδοσίες περνούν μέσα από τις σελίδες του θεατρικού αυτού έργου. Πόσο συνειδητοποιεί τη θέση του ο κεντρικός ήρωας και πώς κρίνει τις επιλογές του;
-Αυτό ακριβώς το ερώτημα που τόσο εύστοχα θέτετε, είναι η κεντρική ιδέα του έργου. Το πόσο στη διάρκεια της ζωής του ο άνθρωπος συνειδητοποιεί τη θνητότητά του και τη θέση του στον κόσμο. Όπως προείπα, το Πέρασμα είναι μια πορεία προς την αυτογνωσία. Ο δρόμος δεν είναι καθόλου εύκολος. Απαιτεί θυσίες και να αντιμετωπίσει ο ήρωας τις επιλογές του, τις πράξεις, τα λόγια και τα λάθη του με απόλυτη ειλικρίνεια. Κι αυτό το κοίταγμα στον καθρέφτη της ψυχής χρειάζεται θάρρος και τόλμη για να πραγματοποιηθεί. Ο Πέτρος βαδίζει σε όλη τη διάρκεια του έργου σε αυτό το μονοπάτι. Ίσως ασυναίσθητα στην αρχή, πιο συνειδητοποιημένα μετά. Το καίριο ερώτημα είναι αν, μέσα στο χρόνο που διαθέτει, θα καταφέρει να περάσει από τη μια κατάσταση στην άλλη, ώστε να φτάσει στον προορισμό του.
-Διαβάζοντας το έργο είχα την αίσθηση πως βρισκόμουν κι εγώ σε αυτό το γεμάτο έπιπλα και βιβλία σπίτι. Πώς ήμουν σε μια κατάσταση που είχε φτάσει στο τέρμα της και έπρεπε να περάσω σε μια άλλη με σαφώς λιγότερο “βάρος”. Πώς λειτουργεί το περιβάλλον στον ήρωά σας; Και γενικότερα πόσο τα αντικείμενα καλύπτουν συναισθηματικά κενά;
-Ο περιβάλλων χώρος σαφώς και παίζει σπουδαίο ρόλο στο έργο. Άλλωστε όλη η δράση συμβαίνει σε ένα δωμάτιο ασφυκτικά γεμάτο από αντικείμενα, ογκώδη έπιπλα, πράγματα και βαλίτσες, όλα μέσα στη μέση εμποδίζοντας την άνεση των κινήσεων. Αξιοσημείωτο είναι πως σε όλη τη διάρκεια του έργου ο κεντρικός ήρωας, ο Πέτρος, ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά με τα πράγματά του, τα αντικείμενα, τα ρούχα, τα βιβλία του και το μόνο του ενδιαφέρον είναι να τα μαζέψει όλα όσο το δυνατόν γρηγορότερα για να φύγει πια απ’ αυτό το διαμέρισμα, το οποίο, βρόμικο, παραμελημένο και σκονισμένο, πλέον δεν τον ικανοποιεί. Ουσιαστικά, πασχίζει να απαλλαγεί, εσείς το αναφέρατε στην ερώτησή σας, από τα «βάρη» και ανάλαφρος, ελεύθερος πια να πάει σε ένα άλλο μέρος, κατά τα δικά του λεγόμενα, πολύ καλύτερο. Η μετακόμιση έχει οργανωθεί, ξεκίνησε και πρέπει να ολοκληρωθεί μέσα σε ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. Η μεταφορική κάποια στιγμή έρχεται και πλέον πρέπει ο ήρωας να τελειώνει με τις δουλειές του, ώστε να φύγει. Ωστόσο, ο Πέτρος έχει μια ιδιαίτερη σχέση τόσο με τα βιβλία και τα πράγματά του, όσο και με το ίδιο το διαμέρισμα που εγκαταλείπει. Άλλωστε, έχει περάσει εκεί μια ολόκληρη ζωή. Το κάθε αντικείμενο κρύβει μια ιστορία. Μια ανάμνηση. Καλή ή κακή. Τώρα πια, που ο Πέτρος είναι εντελώς αβοήθητος σε αυτή την προσπάθεια, σε αυτή τη μετακόμιση –ακόμα και ο Λάζαρος που έχει έρθει να τον βοηθήσει, δεν έχει κάνει το παραμικρό-, τα αντικείμενα είναι, ουσιαστικά, τα μόνα που του έχουν απομείνει. Είναι μόνος. Εξαιτίας των επιλογών του. Αντιμέτωπος με τον εαυτό του, τις αναμνήσεις και το παρελθόν του.
-Ο Πέτρος διατείνεται πως είμαστε μόνοι στη ζωή, πώς στα δύσκολα κανείς δεν σου συμπαραστέκεται. Εσείς τι πιστεύετε;
-Ο Πέτρος, όπως πολύ σωστά σχολιάσατε, όντως υποστηρίζει πως είμαστε μόνοι στη ζωή, ορμώμενος από τις προσωπικές του εμπειρίες. Ορφάνεψε μικρός, δεν είχε κανέναν να τον βοηθήσει, κανέναν να τον συμβουλεύει. Αλλά από ένα σημείο και πέρα, οι δικές του επιλογές, ως ενήλικας πλέον, είναι που καθόρισαν τη ζωή του. Το αν τελικά έμεινε μόνος να μαζέψει τα πράγματά του, τα κομμάτια του ουσιαστικά, για να μετακομίσει, είναι αποκλειστικά, ή σχεδόν αποκλειστικά δική του ευθύνη και απόρροια της δικής του συμπεριφοράς.
-Είναι ένα βραβευμένο έργο από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών. Θα θέλατε να το δείτε στη σκηνή; Πώς ονειρεύεστε την πορεία του τώρα που κυκλοφόρησε σε βιβλίο;
-Εννοείται πως θέλω πάρα πολύ να δω το «Πέρασμα» σε θεατρική σκηνή. Αυτή τη στιγμή είμαστε σε συζητήσεις με δύο θεατρικές ομάδες, μια εντός και μια εκτός συνόρων, ώστε να ανεβάσουν το έργο μου. Ελπίζω για το καλύτερο. Θα δούμε.
-Τι σας εμπνέει;
-Ό,τι ζω, ό,τι βλέπω, ό,τι ακούω, ό,τι σκέφτομαι είναι τα ερεθίσματά μου. Μια λέξη, μια φράση που κάποιος άγνωστος σε εμένα θα πει σε κάποιον άλλον στον δρόμο, ένας ήχος πίσω από μια κλειστή πόρτα, μια νότα, ένα χρώμα, μια εικόνα… Όλα αυτά ζυμώνονται μέσα μου και κάποια στιγμή ξαφνικά με ωθούν στο να γράψω ένα θεατρικό έργο, ένα παραμύθι, ένα διήγημα ή να ξεκινήσω έναν πίνακα.
-Ένα μεγάλο κομμάτι της καριέρας σας είναι και τα παιδικά βιβλία. Υπάρχει κάτι νέο σε αυτό το κομμάτι;
-Μέσα σας επόμενους μήνες θα κυκλοφορήσει ένα ακόμα παιδικό παραμύθι μου από την εκδοτική Εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη, με τίτλο Ρόμι και Μιράντα. Πρόκειται για μια τρυφερή ιστορία για τη φιλία, αλλά και τη διαφορετικότητα, ανάμεσα σε ένα ελεφαντάκι κι ένα σκιουράκι. Σε δεύτερο επίπεδο το μήνυμα του παραμυθιού είναι πως πρέπει να είμαστε σκεπτόμενα πλάσματα, δίχως να δεχόμαστε τίποτα ως θέσφατο, και να έχουμε κριτική σκέψη.
-Ποια αναγνώσματά σας ξεχωρίσατε αυτό το καλοκαίρι ;
-Το φετινό καλοκαίρι ξαναδιάβασα για πολλοστή φορά –έχω χάσει πια το μέτρημα- την Άγνοια του Μίλαν Κούντερα. Αυτός ο συγγραφέας έχει τη μοναδική ικανότητα να σε παρασύρει με τη δύναμη της γραφής του, να μην μπορείς να αφήσεις κάτω το βιβλίο. Επίσης, μου άρεσαν ιδιαίτερα και δύο θεατρικά έργα. Το πρώτο είναι Η απολογία της Μαρί Κιουρί της Ευσταθίας και το δεύτερο Ο Ναυτικός του Φερνάντο Πεσσόα σε μετάφραση Γιάννη Σουλιώτη.
Λίγα λόγια την Δελίνα Βασιλειάδη
Η Δελίνα Βασιλειάδη γεννήθηκε, ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Είναι ζωγράφος και συγγραφέας. Έχει σκηνοθετήσει παραστάσεις κλασικού και σύγχρονου ρεπερτορίου, έχει πρωταγωνιστήσει σε video art projects και σε ντοκιμαντέρ για την προβολή της Ελλάδας στο εξωτερικό, σε θεατρικές παραστάσεις, καθώς και σε ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους Ελλήνων και ξένων σκηνοθετών.
