Συνέντευξη στη Λεμονιά Βασβάνη
Στην περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου ξετυλίγεται η πλοκή του νέου μυθιστορήματος της Κλαίρης Θεοδώρου με τίτλο «Άλικες σιωπές» (εκδ. Ψυχογιός). Η ίδια με αφορμή την αποψινή παρουσίαση του νέου της βιβλίου στη Θεσσαλονίκη, μάς εξήγησε πώς γεννήθηκε η ιδέα για αυτό το συγγραφικό της πόνημα, ενώ σχολίασε και το γεγονός πως δεν διδασκόμαστε το ζωτικό αυτό κομμάτι της νεότερης ιστορίας μας, και ίσως έτσι "χάνουμε την ευκαιρία να κατανοήσουμε πλήρως το ποιοι είμαστε σήμερα και πώς φτάσαμε ως εδώ". Συμπλήρωσε πως "είναι σημαντικό να γνωρίζουμε το παρελθόν μας όσο επώδυνο κι αν είναι πολλές φορές αυτό". Τόνισε πως μέσα από τις γραμμές αυτού του βιβλίου θέλησε να δείξει πού μπορεί να τυφλώσει ο φανατισμός και παράλληλα να υπογραμμίσει το φως που μπορεί να δώσει η αγάπη. Τ
-Πώς γεννήθηκε η ιδέα για το τελευταίο σας μυθιστόρημα;
-Η ιδέα μιας ιστορίας που ο κύριος κορμός της εξελίσσεται στην περίοδο του Εμφυλίου γεννήθηκε κατά τη διάρκεια ενός φωτογραφικού οδοιπορικού πριν από λίγα χρόνια στα εγκαταλελειμμένα χωριά της Πίνδου. Πρόκειται για τα λεγόμενα «πλίνθινα χωριά», τα Κορέστεια στον επαρχιακό παραμεθόριο δρόμο που ενώνει την Καστοριά με τις λίμνες των Πρεσπών, που αιχμαλώτισαν τον φωτογραφικό μου φακό με το σκουροκόκκινο χρώμα τους, τη ρέουσα μελαγχολία της εγκατάλειψης στην ατμόσφαιρα, και το βάρος της ιστορίας που κουβαλούσαν. Μιλώντας με τους λιγοστούς υπέργηρους κατοίκους σε κάποια από αυτά, έμαθα πολλά πράγματα που δεν γνώριζα σε σχέση με τα τραγικά συμβάντα του Εμφυλίου. Και κάπως έτσι, πέρα από τις εικόνες που έβλεπε και κατέγραφε το μάτι, άρχισε να γεννάει εικόνες και ιστορίες και το μυαλό.
-Γιατί επιλέξατε να τοποθετήσετε την πλοκή σε αυτό το χρονικό πλαίσιο;
-Ένιωθα πάντα και παλαιότερα ως μαθήτρια και αργότερα ως καθηγήτρια πως σκόπιμα και απόλυτα συνειδητά δεν διδασκόμαστε ένα ζωτικό κομμάτι της νεότερης ιστορίας μας, αυτό του Εμφυλίου, χάνοντας έτσι την ευκαιρία να κατανοήσουμε πλήρως το ποιοι είμαστε σήμερα και πώς φτάσαμε ως εδώ, αφού το παρελθόν μας καθορίζει σε μεγάλο βαθμό. Ξεκίνησα λοιπόν τη συγγραφή του βιβλίου αυτού πιο πολύ ως ένα προσωπικό στοίχημα. Ήθελα να μάθω εγώ η ίδια πρώτα και να μεταδώσω στη συνέχεια το κλίμα της εποχής εκείνης μέσω μιας ιστορίας που δείχνει τον διχασμό και την πόλωση, ακόμα και στα πλαίσια της ίδιας της οικογένειας. Και παρόλο που το συγκεκριμένο εγχείρημα αποδείχτηκε στην πράξη πολύ πιο δύσκολο και οδυνηρό απ’ ότι είχα φανταστεί, τελικά το αποτέλεσμα με αποζημίωσε.
-Ποια επίδραση έχουν τα Ιστορικά γεγονότα στις ζωές των ηρώων σας;
-Η Ιστορία καθώς και οι ιστορικές προσωπικότητες της εποχής επηρεάζουν ιδιαίτερα την εξέλιξη και την πορεία της ζωής των ηρώων μου που έρχονται σε άμεση επαφή τόσο με πρόσωπα –παίζουν ενεργό και καθοριστικό ρόλο μορφές όπως ο Μεταξάς, ο Νίκος Ζαχαριάδης και ο Άρης Βελουχιώτης στη συγκεκριμένη μυθοπλασία- όσο και με ιστορικά γεγονότα.
-Πώς συλλέξατε το υλικό για το βιβλίο σας;
-Το υλικό που χρησιμοποιήθηκε ήταν αποτέλεσμα μακρόχρονης και κοπιαστικής έρευνας τόσο λόγω του πλήθους των σχετικών πηγών όσο και εξαιτίας της αντιφατικότητας και της υποκειμενικότητας που χαρακτήριζε τις περισσότερες, ανάλογα πάντα με την πολιτική τους απόχρωση.
-Τι θέλετε να μεταφέρετε στον αναγνώστη μέσα από αυτό το μυθιστόρημα;
-Πιστεύω ακράδαντα πως η Ιστορία επαναλαμβάνεται, είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε το παρελθόν μας όσο επώδυνο κι αν είναι πολλές φορές αυτό. Μέσα από το συγκεκριμένο βιβλίο ήθελα να περάσω στην ουσία δύο μηνύματα. Ήθελα να δείξω καταρχάς σε τι βαθμό μπορεί να τυφλώσει ο φανατισμός και πώς μπορεί ο διχασμός να καταστρέψει οποιαδήποτε σχέση και κοινωνική δομή, ενώ παράλληλα επεδίωξα να «φωτίσω» τη δύναμη που μπορεί να έχει ο έρωτας και η ανθρώπινη ψυχή που αγαπά με πάθος γενικότερα.
-Ποια στοιχεία ενός βιβλίου σας τραβούν την προσοχή; Και τι σας απωθεί;
-Με έλκουν πάντα η καλά δομημένη και έξυπνη πλοκή ενός βιβλίου σε συνδυασμό με μία ιδιαίτερη, διαφορετική και όχι και τόσο συνηθισμένη θεματολογία, ενώ πολύ σημαντική για μένα είναι και η άρτια χρήση της γλώσσας. Θέλω το κείμενο να με «υπνωτίζει», να με κάνει να βυθίζομαι στον κόσμο του και να ξεχνώ τα πάντα γύρω μου. Απεχθάνομαι τα επιτηδευμένα και εξυπνακίστικα αφηγήματα, οτιδήποτε ανούσιο και «δήθεν» δηλαδή.
-Τι διαβάζετε τώρα;
-Διαβάζω το βιβλίο «Ο χαμένος παράδεισος» του Έκτορ Αμπάδ Φασιολίνσε.
*Η Κλαίρη Θεοδώρου θα παρουσιάσει απόψε, 4/12/2018 ώρα 19.00 το βιβλίο της Βιβλιοπωλείο PUBLIC (Τσιμισκή 24, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310 227288) και αύριο στο Βιβλιοπωλείο PUBLIC Σερρών (Τσαλοπούλου 9, τηλ.: 2321058533).
