Της Λεμονιάς Βασβάνη
Μια διαφορετική ματιά στο έργο «Βάκχες» του Ευριπίδη θα δοθεί την Τετάρτη 22 Μαΐου 6μμ στο 5ο Διαπολιτισμικό Σχολείο Δενδροποτάμου (Μ.Αλεξάνδρου και Αγίου Νεκταρίου 1 δίπλα στο αστυνομικό τμήμα Δενδροποτάμου Θεσσαλονίκης).
Τι θα γίνει; Μια Performative ανάγνωση των «Βακχών» με δωρεάν είσοδο από το Άτυπο Στούντιο νεοΠοιητικής σε συνεργασία με το Σύλλογο Γυναικών Ρομά του Δενδροποτάμου Θεσσαλονίκης, και την Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και πολιτιστικής κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού.
Η παράσταση εντάσσεται σε ένα γενικότερο project, που αφορά τη δημόσια παρουσία αποκλεισμένων κοινωνικών ομάδων (φυλακισμένοι, ψυχιατρικά ανένταχτοι, πρόσφυγες, Ρομά, LGBTQ +, κ.ά.).
Σε σημείωμα για την παράσταση τονίζεται ότι: «Οι Βάκχες, θα μπορούσε να πει κανείς, ότι αποτελούν την αρχή μιας γενεαλογίας, στο πλαίσιο της λογοτεχνικής παράδοσης της ελληνικής αρχαιότητας, ως αντίσταση στον λογοκεντρισμό και το είδος εξουσίας που συνεπάγεται η μονοσήμαντη εξουσία του. Η κοινότητα των Ρομά, με την στάση της απέναντι στη ζωή, αν και περιθωριοποιημένη, διεκδικεί την δική της διαφορετική ύπαρξη».
Απαντώντας σε ερώτησή μας για τη σημασία του πρότζεκτ στη δημόσια παρουσία αποκλεισμένων κοινωνικών ομάδων ο Ομότιμος καθηγητής Αρχιτεκτονικής του Π.Θ. Φίλιππος Ωραιόπουλος που είναι υπεύθυνος για το Concept, τα κείμενα και τις διαδικασίες επιτέλεσης δήλωσε στον «Τύπο Θεσσαλονίκης»: «Τα επιτελεστικά αστικά συμβάντα που πραγματοποιήθηκαν και που ετοιμάζονται είναι:
performative (επιτελεστική) ανάγνωση:
1. του Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου και με τη συμμετοχή του Θεσμού της φυλακής της Άμφισσας
2.του Αίαντα του Σοφοκλή στο Λύκειο του Αριστοτέλη και με τη συμμετοχή ατόμων ψυχιατρικά σε διαδικασία επανένταξης του Κέντρου ημέρας ΙΑΣΙΣ.
3. της Μήδειας (Ευριπίδη)-Φόνισσας (Παπαδιαμάντη) στην Ρωμαϊκή Αγορά των Αθηνών και με την συμμετοχή ατόμων LGBTQ +
4. των Περσών του Ευριπίδη, στον Αρχαιολογικό χώρο της Δήλου, και με τη συμμετοχή προσφύγων και μεταναστών.
5. των Βακχών του Ευριπίδη, στο Ωδείο της Ρωμαϊκής Αγοράς Θεσσαλονίκης, και στον Δενδροπόταμο με τη συμμετοχή του Συλλόγου Γυναικών Ρομά του Δενδροποτάμου Θεσσαλονίκης.
Τα συγκεκριμένα επιτελεστικά συμβάντα εντάσσονται στο πλαίσιο ενός γενικότερου project, που αφορά τη δημόσια παρουσία αποκλεισμένων κοινωνικών ομάδων (φυλακισμένοι, ψυχιατρικά ανένταχτοι, πρόσφυγες, Ρομά, LGBTQ +, κ.ά.), παραδειγματικά για κάθε τύπου και αποχρώσεων αποκλεισμό της καθημερινής ζωής.
Ο στόχος μιας τέτοιας δημόσιας παρουσίας αποβλέπει στην αμοιβαία κατανόηση του εν γένει Άλλου. Για αυτόν το σκοπό, προτείνουμε ένα είδος Ποιητικής διαδικασίας, ένα εν γένει πεδίο παραγωγής έργου Τέχνης, όπου ετερογενείς θεσμοί («αποκλεισμού», «κανονικότητας»), να μπορούν να βρεθούν σε ένα κοινό πεδίο μη αφομοιωτικό, αλλά που αποδέχεται τις διαφορές, όπως και μη ιεραρχημένο, αλλά ισότιμο με βάση μόνο τη λειτουργική διάταξη των ρόλων του ποιητικού κειμένου.
Εκτιμούμε, λοιπόν, ότι τέτοιου είδους ανοιχτές εκδοχές πολιτισμικών συμβάντων, όπου έργα υψηλής αισθητικής και Ηθικής αξίας (με την ένοοια της Φιλοσοφίας) παρουσιάζονται στον δημόσιο χώρο και μάλιστα σε τόπους με υψηλό συμβολισμό, μπορούν να συμβάλλουν στην συγκρότηση ενός είδους διανοητικής αντίστασης στον ολοένα αυξανόμενο αυταρχισμό. Και επιπλέον, γιατί ενισχύουν το δικαίωμα της ίσης συμμετοχής ή καλύτερα την δημοκρατική συμπερίληψη αποκλεισμένων κοινοτήτων σε τέτοιου είδους δράσεις στον δημόσιο χώρο».
Ποιες οι αντιδράσεις του κοινού από τις παρουσιάσεις που ήδη έχουν γίνει;
Ο κ. Ωραιόπουλος δήλωσε: «Από τα παραπάνω επιτελεστικά συμβάντα πραγματοποιήθηκαν τρεις:
1. η performative ανάγνωση: του Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου και με τη συμμετοχή του Θεσμού της φυλακής της Άμφισσας στη Ρωμαϊκή Αγορά των Δελφών και εντός της Φυλακής
2. της Μήδειας (Ευριπίδη)-Φόνισσας (Παπαδιαμάντη) στην Ρωμαϊκή Αγορά των Αθηνών και με την συμμετοχή ατόμων LGBTQ +
3. των Βακχών του Ευριπίδη, στο Ωδείο της Ρωμαϊκής Αγοράς Θεσσαλονίκης, (επίκειται στον Δενδροπόταμο) και με τη συμμετοχή του Συλλόγου Γυναικών Ρομά του Δενδροποτάμου Θεσσαλονίκης.
Η αίσθηση είναι ότι και στα τρία συμβάντα και στους τρεις τόπους, ήταν απρόσμενη η αμοιβαία κατανόηση και αποδοχή της διαφοράς, ο ενθουσιασμός και κυρίως η εμπειρία και η μνήμη ότι, έστω και προσωρινά, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις είναι δυνατό να υπάρξει η αμοιβαία αποδοχή του άλλου, και μάλιστα σε ισότιμη βάση».
Σκηνοθεσία: Κορίνα Βασιλειάδου, Συμμετέχουν: Αννούλα Μάγγα, Φένια Ηλιού, Μαριάννα Μπατιά, Πέτρος Παπαζήσης, Φίλιππος Ωραιόπουλος, Φιλική Συμμετοχή: Ειρήνη Κυριακού. Παραγωγή: TooFarEast Productions.
