Συνέντευξη στη Λεμονιά Βασβάνη
Με ιστορίες της ελληνικής μυθολογίας που δεν είναι τόσο γνωστές στο ευρύ κοινό, διασκευάζει σε έμμετρη μορφή η Γεωργία Χαϊδεμενοπούλου στη σειρά «Παιδική Ελληνική Μυθολογία» τα πρώτα πέντε τεύχη της οποίας κυκλοφόρησαν μέσα στο 2019 από τις εκδόσεις Όστρια. Η γεννημένη στη Θεσσαλονίκη Υποψήφια Διδάκτορας Ιταλικής Φιλολογίας ΑΠΘ, Καθηγήτρια ιταλικής και ισπανικής γλώσσας και Μεταφράστρια, μίλησε μαζί μας για την μυθολογία και το πόσο θέλει μέσα από τα βιβλία της να δώσει κίνητρο ώστε τα παιδιά να ασχοληθούν περισσότερο με την ελληνική κληρονομιά που μας άφησαν οι Αρχαίοι Έλληνες. Περισσότερα στη συνέντευξη που ακολουθεί.
-Ποια η σημασία της γνώσης της ελληνικής μυθολογίας
-Οι ελληνικοί μύθοι είναι ένα πολύπλοκο πολιτισμικό φαινόμενο που συνδέεται με τη θρησκεία, την κοινωνία, την πολιτική, τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία και την τέχνη. Μέσα από τους μύθους, οι Αρχαίοι Έλληνες προσπαθούσαν να απαντήσουν στα αιώνια υπαρξιακά ερωτήματα του ανθρώπου, να ερμηνεύσουν τα φυσικά φαινόμενα, να διδάξουν τις ηθικές αξίες, να κρίνουν τις πολιτικές καταστάσεις, να φιλοσοφήσουν. Οι ελληνικοί μύθοι φέρουν μέσα τους το σπέρμα της γνώσης, που η φιλοσοφία θα μετουσιώσει σε επιστημονικό γνωστικό αντικείμενο.
Στόχος μου είναι να ασχοληθώ με ιστορίες της ελληνικής μυθολογίας που δεν είναι τόσο γνωστές στο ευρύ κοινό, ώστε οι μαθητές του δημοτικού, αλλά και των πρώτων τάξεων του γυμνασίου, να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους αναφορικά με μύθους που δεν έχουν διδαχθεί στο σχολείο, όπως η μονομαχία του Αχιλλέα με την Αμαζόνα Πενθεσίλεια στον Τρωϊκό πόλεμο, η ιστορία του Ωρίωνα και πώς έγινε αστερισμός στον ουρανό και πολλές άλλες. Είναι πλούσια η ελληνική μυθολογία, πολλοί είναι οι μύθοι που περιγράφουν ιστορίες Θεών, ηρώων, ημίθεων, θεοτήτων κλπ. Θεωρώ σημαντικό να βρίσκουμε τρόπους να δίνουμε ένα κίνητρο παραπάνω στα παιδιά για την ενασχόληση τους με την ελληνική κληρονομιά που μας άφησαν οι Αρχαίοι Έλληνες και για την εμβάθυνση σε θέματα του ελληνικού πολιτισμού, σε μία εποχή κατά την οποία είναι ζωτικής σημασίας η διατήρηση και η μεταβίβαση στις επόμενες γενεές των παραδόσεων μας.
-Πώς αποφασίσατε να κάνετε τις διασκευές
-Από παιδί έγραφα ποιήματα για τον κόσμο, το δάσος, τη θάλασσα, τη φύση γενικότερα. Μου άρεσε να εκφράζω συναισθήματα γράφοντας στιχάκια πάντα με ομοιοκαταληξία και να περιγράφω με λυρικό τρόπο τα φαινόμενα γύρω μου και τις εικόνες που με εντυπωσίαζαν, με ξάφνιαζαν, με συγκινούσαν. Τα τελευταία χρόνια, όταν ανέτρεξα σε κάποια ποιήματα που είχα γράψει μαθήτρια, μου ήρθε η ιδέα, κάποια από αυτά να τα επεκτείνω και να φτιάξω μικρές ιστορίες βγαλμένες από τη φαντασία μου. Πάντα βέβαια, πλέκοντας τις φράσεις μου με ομοιοκαταληξία, θεωρώντας ότι είναι πιο ευχάριστο να ακούγονται με αυτόν τον τρόπο και ύφος. Κάπως έτσι γεννήθηκαν και τα πρώτα παραμύθια μου για παιδιά. Στη συνέχεια, προχώρησα με θέματα κοινωνικά ή περιβαλλοντικά. Πριν τρία χρόνια, σκέφτηκα να ασχοληθώ και με την ελληνική μυθολογία, γιατί την αγαπούσα από μικρή και επιπλέον, μελετώντας κατά τη διάρκεια της συγγραφής του διδακτορικού μου, τις ρίζες του παραμυθιού γενικά στον κόσμο (στην εργασία μου αναλύω κάποια διηγήματα του Ιταλού συγγραφέα Ίταλο Καλβίνο), ανακάλυψα και συνειδητοποίησα ότι παραμυθιακά στοιχεία αλλά και παραμυθιακά θέματα εντοπίζουμε σε πολλούς αρχαίους ελληνικούς μύθους. Για παράδειγμα το θέμα της λησμονιάς που συναντούμε συχνά στα λαϊκά παραμύθια, το συναντάμε και όταν οι σύντροφοι του Οδυσσέα τρώνε τον λωτό και λησμονούνε την πατρίδα τους ή το θέμα της απαγόρευσης, το συναντάμε όταν ο Αίολος δίνει το κλειστό σακούλι με τους ανέμους στον Οδυσσέα, με το οποίο θα καταφέρει να επιστρέψει στην πατρίδα του και το οποίο απαγορεύεται να ανοίξει.
Σκέφτηκα επομένως ότι θα ήταν όμορφο να εμφυσήσουμε στα παιδιά, την διάθεση να γνωρίσουν ακόμη περισσότερους ελληνικούς μύθους, που αποτελούν και τη βάση και περιέχουν πολλά στοιχεία και παρουσιάζουν χαρακτηριστικά της δομής λαϊκών και σύγχρονων παραμυθιών. Ακόμη ένα παράδειγμα, στην ιστορία του Έρωτα και της Ψυχής, αυτή η πολύ όμορφη ιστορία αγάπης της ελληνικής μυθολογίας, που αποτελεί και ένα από τα πέντε πρώτα τεύχη της σειράς μου, βλέπουμε ότι η Ψυχή πρέπει να περάσει κάποιες δοκιμασίες που τις επιβάλλει η Θεά Αφροδίτη. Οι δοκιμασίες αποτελούν ένα από τα βασικά στοιχεία των παραμυθιών, που πρέπει να αντιμετωπίσει ο ήρωας για να καταλήξει στην νίκη του και γενικά για να υπάρχει μία θετική έκβαση της ιστορίας.
-Πώς αποδώσατε τους μύθους για παιδιά
-Διαλέγω ιστορίες από την ελληνική μυθολογία που δεν είναι πολύ γνωστές, κυρίως βασισμένη στην Εγκυκλοπαίδεια του Κακριδή. Διαβάζω τις ιστορίες και φτιάχνω στιχάκια με ρίμα. Δεν κάνω καμία παρέμβαση και αλλαγή. Αποδίδω την ιστορία σαν παιδικό ποίημα. Στο τέλος κάθε ιστορίας, υπάρχουν διαθεματικές ασκήσεις που βασίζονται στο μύθο, αλλά προχωρούν και πέρα από αυτόν, κάτι που μπορεί να φανεί χρήσιμο στους εκπαιδευτικούς.
Δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας "Τύπος Θεσσαλονίκης"
