Του Γιώργου Παπαδημητρίου
Όπως όλοι γνωρίζετε, ούτε το σινεμά γλύτωσε από την επέλαση του κορωνοϊού, καθώς τα πρόσφατα έκτακτα μέτρα υπαγόρευσαν το κλείσιμο όλων των κινηματογραφικών αιθουσών για (τουλάχιστον) δύο εβδομάδων. Ως εκ τούτου, όλες οι νέες ταινίες που επρόκειτο να κυκλοφορήσουν μέσα στον Μάρτιο και στις αρχές του Απρίλη ανέστειλαν την έξοδό τους στα ελληνικά σινεμά. Ουδείς μπορεί να προβλέψει τη συνέχεια κι όπως δείχνουν τα πράγματα, το σινεμά θα μετατραπεί για λίγο καιρό σε αμιγώς οικιακή απόλαυση.
Προσαρμοζόμενοι στις εξελίξεις ο Τύπος Θεσσαλονίκης, αντί για την καθιερωμένη μας παρουσίαση των νέων ταινιών της εβδομάδας και την αναλυτική κριτική μίας εξ αυτών, σας παρουσιάζουμε μια λίστα με προτάσεις για σινεφίλ βραδιές στη θαλπωρή του σπιτιού.
Μια λίστα, σε άμεση συνάρτηση, με τις δραματικές εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο, αποτελούμενη από ταινίες που έχουν στο επίκεντρό τους επιδημίες, πανδημίες, ιούς και καραντίνες.
1. Contagion (2011)
Η ταινία που βρίσκεται στα χείλη πολλών τις τελευταίες μέρες, χαρακτηριζόμενη ως «προφητική». Η ταινία του πάντα ενδιαφέροντος και σταθερά άνισου Στίβεν Σόντερμπεργκ διαθέτει τον γνώριμο μελαγχολικό τόνο του σκηνοθέτη (με τις μεταλλικές επιφάνειες-αποχρώσεις και την θολή γυαλάδα να δίνουν τον εικαστικό τόνο), ένα πλούσιο καστ και καλοκουρδισμένους διαλόγους. Δυστυχώς, όμως, προδίδεται από μια ξεχειλωμένη πλοκή και μικρές δόσεις αχρείαστου διδακτισμού.
2. 12 Πίθηκοι (1995)
Βρισκόμαστε, που λέτε, στο έτος 2035 και ολόκληρη η ανθρωπότητα έχει μετακομίσει κάτω από την επιφάνεια της Γης. Ο Μπρους Γουίλις, ένας κρατούμενος με παραβατική συμπεριφορά, ταξιδεύει στον χρόνο προκειμένου να ξεθάψει πληροφορίες που θα οδηγήσουν στην αντιμετώπιση του ιού στο ζοφερό μελλοντικό παρόν. Ένας κόσμος δυστοπίας που τοποθετείται στα 90s, υπέροχο παιχνίδι με τον χρόνο, παραμορφωμένες γωνίες λήψης και ευρυγώνιοι φακοί υπερτονίζουν το κλίμα παράνοιας και αποπροσανατολισμού και ένα συνταρακτικό επιμύθιο χαρίζει στην ταινία τη χροιά του αριστουργήματος.
3. The Last Man on Earth (1964) / The Omega Man (1971) / I Am Legend
Τρεις ταινίες στη συσκευασία του ενός ή για να είμαστε ακριβείς τρεις κινηματογραφικές μεταφορές του ίδιου μυθιστορήματος, με την πιο πρόσφατη εξ αυτών, με πρωταγωνιστή τον Γουίλ Σμιθ, να φέρει και τον τίτλο του μυθιστορήματος του Ρίτσαρντ Μάθισον, που εκδόθηκε το 1954. Κοινό στοιχείο και στις τρεις ταινίες (προσωπική μας αγαπημένη η μεσαία χρονικά, με τον Τσάρλτον Χέστον στον πρωταγωνιστικό ρόλο) το εύρημα των επιζώντων που έχουν μετατραπεί σε αιμοδιψή βαμπίρ.
4. 28 Days Later (2003)
H καλύτερη ίσως στιγμή του Ντάνι Μπόιλ (ναι, καλύτερη και από το Trainspotting). Εκπληκτική δυστοπική ατμόσφαιρα, βγαλμένη θαρρείς από τις σελίδες του Άλντους Χάξλεϊ ή του Τζορτζ Όργουελ, μια αλληγορική περιπέτεια επιβίωσης που αναρωτιέται φωναχτά ποια είναι τα καταστατικά στοιχεία της ανθρώπινης ύπαρξης. Μήπως, σε τελική ανάλυση, δεν είμαστε τίποτα άλλο από εν δυνάμει τέρατα σε καθεστώς ύπνωσης;
5. Blindness (2008)
Όταν η πρώτη ύλη μιας ταινίας είναι το μυθιστόρημα του Ζοζέ Σαραμάγκου, τότε οι προσδοκίες είναι εύλογα σε υψηλότατο επίπεδο. Εκπληκτικό καστ, με προεξάρχουσα την Τζούλιαν Μουρ, συνεπικουρούμενη από τους πάντα στιβαρούς Μαρκ Ραφάλο και Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ, αυτή η καλοζυγισμένη παραβολή θεμελιώνει την πλοκή της στο καταπληκτικό σεναριακό εύρημα της τυφλότητας, που εξαπλώνεται σαν μάστιγα σε ολόκληρη την ανθρωπότητα.
6. Outbreak (1995)
Πιο χολιγουντιανής αισθητικής, με λίγο πιο απλουστευμένη ιστορία και προφανή μηνύματα, η συγκεκριμένη ταινία με το πλουσιότατο καστ (υπήρχε κάποτε μια εποχή, που λέτε, που η Ρενέ Ρούσο ήταν σούπερ σταρ) έχει αφετηρία τη διασπορά ενός ιού που φέρνει στο νου τον Έμπολα. Τη στιγμή που η επιστημονική κοινότητα προσπαθεί να δαμάσει τον φονικό ιό, πολεμοχαρείς πατριδοκάπηλοι εξυφαίνουν πολύ πιο σκοτεινά σχέδια.
7. Children of Men (2006)
Ίσως λίγο χαριστική η παρουσία της ταινίας στη λίστα μας, δεδομένου ότι δεν πρόκειται ακριβώς για ταινία με ιούς, αλλά α) το θέμα της όντως συγγενεύει με το αφιέρωμά μας και β) πρόκειται για μια εξαιρετική ταινία. Σε ένα κοντινό μέλλον, η ανθρωπότητα αργοπεθαίνει βασανιστικά καθότι η περιβαλλοντική μόλυνση έχει στειρώσει το ανθρώπινο είδος. Κι ένας κόσμος χωρίς παιδικά χαμόγελο είναι ένας κόσμος οιονεί νεκρός που βαδίζει προς την αυτοκαταστροφή. Αξέχαστος ο Κλάιβ Όουεν στον πρωταγωνιστικό ρόλο, εκπληκτική η σύλληψη του αργόσυρτου τέλους της ανθρωπότητας, χωρίς την πλοκή του ξαφνικού θανατερού ξεσπάσματος.
8. The Andromeda Strain (1971)
Επίσης βασισμένη σε ένα καταπληκτικό βιβλίο από τον Μάικλ Κράιτον, αυτή η old-school ταινία πανδημίας και καταστροφής παρακολουθεί την αγωνιώδη προσπάθεια αναχαίτισης ενός μολυσματικού εξωγήινου οργανισμού που προσγειώθηκε στον πλανήτη μας από το διαστημικό υπερπέραν. Εντυπωσιακές ανατροπές και ευφάνταστη σεναριακή πλοκή, συνδυασμένη με μια avant-garde αισθητική προσέγγιση.
9. The Seventh Seal (1957)
Επίκαιρη υπό μία έννοια και ενόψει του πρόσφατου θανάτου του κολοσσιαίου Μαξ Φον Σίντοφ, ο οποίος μας έγνεψε αντίο στις 8 του Μάρτη, σε ηλικία 90 ετών. Σε αντίθεση με όλες τις παραπάνω ταινίες, το αριστούργημα του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν εκτυλίσσεται στο πλαίσιο μιας ιστορικά καταγεγραμμένης πανδημίας, της διαβόητης βουβωνικής πανώλης που θέρισε τον πληθυσμό της Ευρώπης. Τα λόγια είναι περιττά για ένα αδιανόητο κομψοτέχνημα της 7ης τέχνης, το οποίο μας χάρισε και τη σκηνή ανθολογίας με τη σκακιστική μονομαχία ανάμεσα στον ιππότη Αντόνιους Μπλοκ και τον Χάρο.
10. Invasion of the Body Snatchers (1956)
Μια αδιανόητη κριτική της ψυχροπολεμικής υστερίας, που ισορροπεί ανάμεσα στην ταινία τρόμου και την πολιτική σάτιρα. Κι εδώ, η πανδημία που απειλεί το ανθρώπινο γένος είναι εξωγήινης προέλευσης, με απώτερο σκοπό την «αντικατάσταση» όλων των ανθρώπων από εξωγήινα διπλότυπα, τα οποία μοιάζουν σαν μια στάλα νερό με τους αρχικούς κομιστές του ιού, αλλά είναι απογυμνωμένα από κάθε θετικό συναίσθημα. Ένα νουάρ πολιτικό θρίλερ σε συσκευασία επιστημονικής φαντασίας. Αναζητήστε το όπως και δήποτε.
