Της Λεμονιάς Βασβάνη
Εικαστικά έργα και αρχειακό υλικό που αναπαριστούν, αφηγούνται και φωτίζουν στιγμές της ένδοξης Επανάστασης του 1821 περιλαμβάνονται στην έκθεση με τίτλο «Εικαστική και Λόγια Αποτύπωση του '21» στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα.
Πρόκειται για μια παρουσίαση που γίνεται στο πλαίσιο των εορτασμών της 200ής επετείου της Ελληνικής Επανάστασης.
Για τις ανάγκες της έκθεσης το Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και της Νεότερης Ιστορίας της Μακεδονίας συνεργάστηκε με τους συλλέκτες Γιώργο Γαϊτανάρη και Ιώ Ντόλκα, καθώς και τη Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων.
«Στόχος της έκθεσης είναι η ανάδειξη του ιδεολογικού ρόλου της Λαϊκής ζωγραφικής. Τα έργα αυτά είχαν διττό στόχο: Πρώτον, στόχευαν στην ενεργοποίηση της κοινής γνώμης στο εσωτερικό των κρατών και στους υπόλοιπους πραγματικούς ή φαντασιακούς αλύτρωτους πληθυσμούς. Αυτός ο στόχος ήταν μείζονος σημασίας για τη δόμηση και την ενίσχυση της εθνικής συνείδησης. Ο δεύτερος στόχος σχετιζόταν με την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης των διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών. Μετέφεραν στην κοινή γνώμη των ευρωπαϊκών χωρών μία εξιδανικευμένη εικόνα των Ελλήνων, αναδεικνύοντας τον χαρακτήρα τους, την ιστορία τους και τέλος τους απελευθερωτικούς αγώνες τους», ανέφερε στο TyposThes η Σταυρούλα Μαυρογένη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονία και Διευθύντρια Κέντρου Έρευνας Μακεδονικής Ιστορίας και Τεκμηρίωσης ΙΜΜΑ. Η ίδια έχει την επιμέλεια της έκθεσης μαζί με την Φανή Τσατσάια, Ιστορικό τέχνης και Διευθύντρια του Ιδρύματος Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και της Νεότερης Ιστορίας της Μακεδονίας.
Ανάμεσα στα εκθέματα είναι και έγγραφα από τα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας της Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων, που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό της Θεσσαλονίκης.
«Τα έγγραφα αυτά αναφέρονται σε άγνωστες όψεις και μικροϊστορίες από τα γεγονότα της καθημερινότητας της Επανάστασης, με πρωταγωνιστές άσημους αγωνιστές, αιχμαλώτους, τις τοπικές κοινωνίες και τις αγωνίες τους από τις περιόδους 1822-1825. Ιδιαίτερη σημασία έχει το έγγραφο από το Ναύπλιο στις 18 Οκτωβρίου 1829 με σφραγίδα του Κυβερνήτη Καποδίστρια που αναφέρεται σε οικονομικά ζητήματα», ανέφερε η κυρία Μαυρογένη.
Πόσο άραγε διαφέρει η εικαστική και η λόγια αποτύπωση της Ελληνικής Επανάστασης; Πώς παρουσιάζουν τον Αγώνα; «Η επιπεδότητα, η αντιφυσιοκρατική και επομένως μη ψευδαισθησιακή απεικόνιση, δημιούργησαν ένα νέο εικαστικό πεδίο με όρους ασύγκριτα πιο απλούς από την ακαδημαϊκή ζωγραφική, δίνοντας στο θεατή την αίσθηση ότι μπορεί να κινηθεί στο χώρο της και να πάρει μέρος στα δρώμενα της. Η λαϊκή ζωγραφική ήταν η απεικόνιση των λαϊκών αγώνων ήταν η ζωγραφική του «εμείς», προβάλλοντας τα συλλογικά επιτεύγματα.
Η λόγια παραγωγή έμεινε στους τύπους, προέβαλλε καθημερινά ζητήματα στη μετεπαναστατική περίοδο. Στόχος της ήταν να λύσει τα μεγάλα προβλήματα αυτής της περιόδου με τον ορθολογισμό των δυτικών κρατών», σημείωσε η κυρία Μαυρογένη. Τέλος σχετικά με τις δράσεις που έχει κάνει το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από το 1821 ανέφερε στο TyposThes: «Προσπαθήσαμε να σταθούμε σε αυτές τις δύσκολες μέρες της πανδημίας κοντά στο κοινό της Θεσσαλονίκης αλλά και κοντά στην εκπαιδευτική μας κοινότητα. Η αγάπη που λάβαμε και η συμπόρευση σε έναν αγώνα ψυχικής ισορροπίας στάθηκε για μας μεγάλη απαντοχή. Όλες οι δράσεις μας, είτε γινόταν δια ζώσης, είτε μέσω του διαδικτύου είχαν πολύ μεγάλη επιτυχία. Αυτό για μας ήταν σημαντικό και πιστεύουμε ότι βάλαμε ένα μικρό λιθαράκι στην διάχυση της μνήμης και στην πολιτιστική ζωή αυτού του τόπου».
Χρήσιμα
Διάρκεια έκθεσης: 10 Δεκεμβρίου 2021 - 30 Μαρτίου 2022
Το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα βρίσκεται στην οδό Προξένου Κορομηλά 23, στη Θεσσαλονίκη. Τηλ2310 229778. Email [email protected]. Λειτουργεί: Δευτέρα-Παρασκευή 09:00-14:00, Τετάρτη 09:00-20:00 & Σάββατο 10:00-14:00. Το μουσείο προσφέρει οργανωμένες ξεναγήσεις σε ομάδες επισκεπτών. Ομάδες επισκεπτών γίνονται δεκτές με ραντεβού στο τηλ. 2310 229778. Περισσότερα στο: www.imma.edu.gr.
