Της Λεμονιάς Βασβάνη
Η περίοδος των γιορτών είναι πάντα μια καλή ευκαιρία για να διαβάσουμε βιβλία. Το TyposThes σας προτείνει μερικά αναγνώσματα για να σας κρατήσουν συντροφιά. Μυθιστορήματα, βιβλία με επίκεντρο τις τέχνες, αυτοβοήθειας, δοκίμια, βιβλία που στηρίζονται σε έρευνα.
Περί της εαυτού ψυχής
Το Βυζάντιο πρωταγωνιστεί στο νέο βιβλίο του αγαπημένου συγγραφέα Ισίδωρου Ζουργού. Στο «Περί της εαυτού ψυχής» (εκδόσεις Πατάκη) ο αναγνώστης θα διαβάσει την αφήγηση του Σταυράκιου Κλαδά. Από τα πρώτα χρόνια που έχασε τους γονείς του και έμεινε ορφανός, το μοναστήρι στο οποίο τον φιλοξένησαν και έγινε νοτάριος και αντιγραφέας επί χρόνια, μέχρι την εποχή της νιότης του, τους διωγμούς, αλλά και την μετέπειτα πορεία του. Μέσα από την ζωή του αποτυπώνονται πτυχές της εποχής. Των μαχών, της θρησκείας, των πεποιθήσεων που επικρατούσαν τότε, των συνομωσιών… Ένα βιβλίο πολυσέλιδο, που διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη.
Vor Πέρα από τον Νόμο
Η Σοφία Νικολαϊδου στο « Vor Πέρα από τον Νόμο» (εκδ. Μεταίχμιο) γράφει ένα μυθιστόρημα για την περιβόητη εγκληματική οργάνωση, με διεθνή εμβέλεια, Vory V Zakone. Πώς λειτουργεί, τι πρεσβεύουν τα μέλη της, ποιοι είναι επικεφαλής, ποιος ο κώδικάς τους… Πώς ξεκίνησε στο παρελθόν και πώς άλλαξε στην πορεία. Αλλά και πώς η Θεσσαλονίκη επιλέγεται για να γίνει το επίκεντρο της δράσης τους. Δολοφονίες, δολοπλοκίες, ανατροπές, πολιτική, μπίζνες, δίκες. Σώματα που έχουν πάνω τους την ιστορία της δράσης τους. Την ίδια ώρα η Ασφάλεια κυνηγάει για να βρει τα μέλη της οργάνωσης και να τα συλλάβει. Οι ενδοϋπηρεσιακές διαφωνίες και ο αγώνας για διάκριση βάζουν μικρο-εμπόδια. Η συγγραφέας έκανε αρκετή έρευνα τόσο με συνομιλίες με ανθρώπους που «επιθυμούν να κρατήσουν την ανωνυμία τους, ενώ μελέτησε και πολιτικές αναλύσεις για τους Βόρυ. Σίγουρα είναι ένα βιβλίο που ξεχωρίζει.
Η τελευταία μαύρη γάτα
Σε ένα νησί λίγοι προληπτικοί κάτοικοι τα βάζουν με τις μαύρες γάτες. Πιστεύουν πως αυτές ευθύνονται για όλα τα δεινά που αντιμετωπίζουν. Για την ανεργία, την πείνα, την ακρίβεια, τον κακό καιρό, ό,τι μπορεί να βάλει ανθρώπου νους. Στρέφουν λοιπόν τους συμπολίτες τους εναντίων των σκουρόχρωμων αιλουροειδών. Ένας μαύρος γάτος όμως θα παλέψει με όλες του τις δυνάμεις για να μην γίνει αυτό το σχέδιο πραγματικότητα, ενώ οι άλλες άσπρες και καφετιές γάτες τον εγκαταλείπουν και οι μαύρες γάτες εξοντώνονται η μία μετά την άλλη με πνιγμό στο λουτρό…
Με χιούμορ και έξυπνο κείμενο ο γνωστός παραμυθάς Ευγένιος Τριβιζάς έγραψε το 2001 το βιβλίο του «Η τελευταία μαύρη γάτα». Φέτος με αφορμή την συμπλήρωση 20 χρόνων από την πρώτη έκδοση οι εκδόσεις Μεταίχμιο επανακυκλοφορούν το παραμύθι. Στην επετειακή αυτή έκδοση πέρα από το κείμενο θα βρείτε σχόλια, αναλύσεις και μελέτες για την "Τελευταία μαύρη γάτα".
Forensic Architecture
Πώς η αρχιτεκτονική μπορεί να δώσει στοιχεία πχ για μια βομβιστική επίθεση; Για μια δολοφονία; Για ένα βίαιο επεισόδιο; Ο Εγιάλ Βάιτσμν στο «Forensic Architecture – Η βία στο μεταίχμιο της ανιχνευσιμότητας» (εκδόσεις νήσος, μτφρ Δανάη Καπράνου) εξηγεί τον τρόπο μέσα από παραδείγματα, εικόνες και σχεδιαγράμματα. Ο διευθυντής το ερευνητικού ινστιτούτου Forensic Architecture και καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Goldsmith με εύληπτο τρόπο βάζει τον αναγνώστη να προβληματιστεί και να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Παράλληλα αναδεικνύει περιστατικά παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το ερευνητικό ινστιτούτο της Forensic Architecture λειτουργεί ως φορέας έκφρασης δεδομένων και άσκησης πίεσης σε δίκες ή σε κυβερνήσεις. Σημειώστε πως στην χώρα μας η Forensic Architecture είναι γνωστή από τις έρευνές της για τις δολοφονίες του Παύλου Φύσσα και του Ζακ Κωστόπουλου.
Κράτα την ουσία
Πόσο χρήσιμα είναι όλα τα αντικείμενα που έχουμε στο σπίτι μας, στην ντουλάπα μας, στην ζωή μας; Αν επιλέξουμε να μειώσουμε την εξάρτησή μας από τα υλικά αντικείμενα και να περιορίσουμε τον άκρατο καταναλωτισμό μας θα δούμε την καθημερινότητά μας να αλλάζει, ισχυρίζονται οι Ryan Nicodemus και Joshua Fields Millburn. Το «Κράτα την ουσία! – Κάνε τον μινιμαλισμό τρόπο ζωής» (εκδ. Διόπτρα) είναι το βιβλίο στο οποίο βασίστηκε η σειρά του Νέτφλιξ «Μινιμαλισμός Less is Now» και μέσα από 12 κεφάλαια εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο οι ίδιοι κατάλαβαν πώς να εφαρμόσουν αυτή την θεωρία. Το νέο έτος έρχεται, οπότε ίσως αυτό το βιβλίο είναι μια καλή ευκαιρία για να μας κάνει να σκεφτούμε πώς να απαλλαγούμε από τα υπερβολικά υλικά αντικείμενα, και παράλληλα να κάνουμε και οικονομία, αποφεύγοντας να αγοράζουμε αγαθά που ουσιαστικά δεν έχουμε ανάγκη.
Βαβέλ
Τα ταξίδια δυσκολεύουν με τον κορωνοϊό. Ο φόβος της πανδημίας καραδοκεί με την παραλλαγή Όμικρον να βάζει τα όνειρά μας για αποδράσεις στην….κατάψυξη. Μια καλή ιδέα για να ταξιδέψουμε, έστω και νοερά, σε άλλους πολιτισμούς είναι το βιβλίο «Βαβέλ» του Gaston Dorren (εκδ. Μεταίχμιο).Ο γλωσσολόγος που μιλάει ολλανδικά, αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, λιμβουργιανά, ισπανικά και μπορεί να διαβάζει άλλες 9 γλώσσες, έγραψε ένα βιβλίο για 20 ιδιαίτερες γλώσσες του κόσμου. Ανάμεσά τους είναι φυσικά και τα Ελληνικά! Πυκνό σε πληροφορία, σαν εγκυκλοπαίδεια, το ανάγνωσμα αυτό απαιτεί ίσως λίγη μεγαλύτερη προσοχή. Ειδικά σε γλώσσες με τις οποίες δεν έχουμε ιδιαίτερες γνώσεις. Πάντως αποτελεί μια ωραία πρόταση!
Ψυχο-γαστρονομία
Με την πανδημία και τον εγκλεισμό μας αρκετοί είδαμε την ζυγαριά να ανεβαίνει. Και τις προσπάθειες για την απώλεια των κιλών που μπήκαν να μην είναι πάντα επιτυχημένες. Πώς επιδρά στο βάρος μας η σχέση που έχουμε με το φαγητό; Πώς μπορεί το φαγητό μέσα από απλές πρακτικές συμβουλές και συνταγές δημιουργικής μαγειρικής να γίνει μια πράξη θρέψης και απόλαυσης; Τις απαντήσεις δίνει η Καλλιόπη Εμμανουηλίδου στο βιβλίο της «Ψυχο-γαστρονομία» (εκδόσεις Μεταίχμιο). Η συγγραφέας αναφέρεται σε θέματα όπως πχ η υπερβολική κατανάλωση τροφίμων, η εμμονή μας με την τροφή, ενώ σχολιάζει και τον σύγχρονο τρόπο ζωής που πολλές φορές βάζει εμπόδια στο να ακολουθήσουμε μια υγιεινή διατροφή. Παράλληλα εστιάζει και στην χαρά που προσφέρει η μαγειρική, ενώ υπογραμμίζει πως πρέπει κανείς να αποδεσμευθεί από την τελειομανία που επικρατεί και στην γαστρονομία όπως και σε άλλους τομείς της ζωής μας.
The real and the Record
Στην εποχή της μετα- αλήθειας, των fake news και της συνεχούς ροής ενημέρωσης πώς άραγε διακρίνει κανείς τι είναι και τι δεν είναι πραγματικό; Και πόσο διαφορετική είναι μια ιστορία στην πραγματικότητα από αυτήν που τελικά καταγράφεται; Η κεντρική έκθεση της Thessaloniki Photobiennale με τίτλο «The real and the record» που παρουσιάζεται μέχρι και τον Φεβρουάριο 2022 στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης στο MOMus Μουσείο Φωτογραφίας και στο MOMus Πειραματικό Κέντρο Τεχνών, θέτει προβληματισμούς για τα παραπάνω ζητήματα. Ο κατάλογος της έκθεσης κυκλοφορεί από τις εκδόσεις του Πανεπιστημίου Μακεδονίας σε συνέκδοση με το MOMus Μουσείο Φωτογραφίας και αποτελεί μια καλή αφορμή για να εντρυφήσει κανείς στη δουλειά αξιόλογων φωτογράφων. Προσφυγικό, ρατσισμός κλιματική αλλαγή είναι μερικά μόνο από τα θέματα που αποτελούν το επίκεντρο του σχολιασμού των καλλιτεχνών.
Ο ήχος των πουλιών
Οι περισσότεροι όταν σκέφτονται τον Α΄’ Παγκόσμιο Πόλεμο τους έρχεται στο νου το μυθιστόρημα «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο» του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ. Φέτος όμως κυκλοφόρησε στα Ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος ένα αξιόλογο έργο που ο Sebastian Faulks έγραψε το 1993: «Ο ήχος των πουλιών». Πρόκειται για ένα αντιπολεμικό μυθιστόρημα, που περιγράφει γλαφυρά τις μάχες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου στα χαρακώματα, τον ξεπεσμό του ανθρώπου εν ώρα μάχης, τον θάνατο, την απώλεια. Ο κεντρικός ήρωας Στίβεν Ρέισφορντ στα 1910 αναζητάει ένα καλύτερο μέλλον σε μια πόλη της βόρειας Γαλλίας. Θα ερωτευθεί την γυναίκα ενός εργοστασιάρχη από τον οποίο πρέπει να μάθει τα μυστικά της υφασματοβιομηχανίας. Η παράνομη σχέση τους θα έχει άδοξο τέλος με τον Στίβεν να αποφασίζει να καταταγεί εθελοντής στο Δυτικό Μέτωπο. Η φρίκη του πολέμου δεν θα το αφήσει ανεπηρέαστο….
Αξίζει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο μυθιστόρημα έχει γυριστεί σε σειρά 2 επεισοδίων από το BBC και έχει μεταφραστεί σε πάνω από 50 γλώσσες.
Ο ουρανός της παλάμης
Ο εμφύλιος και οι επιπτώσεις του στις ζωές των ανθρώπων αποτελούσαν ανέκαθεν ένα θέμα με το οποίο έχουν ασχοληθεί αρκετοί συγγραφείς και έχει απασχολήσει την ελληνική λογοτεχνία. Η Στρατούλα Θεοδωράτου στο πρωτόλειο βιβλίο της με τίτλο «Ο ουρανός της παλάμης» (εκδόσεις Αλεξάνδρεια) έχει ως καμβά την σημερινή Αθήνα. Με πρόσωπα που είτε είναι πρωταγωνιστές είτε αφηγούνται εμπειρίες τρίτων, παραθέτει με τρόπο που έχει θεατρικότητα, οκτώ ιστορίες οι οποίες στην πορεία τέμνονται. Ο εθνικισμός, η ανεργία, οι οικονομικές δυσκολίες, τα ναρκωτικά, οι διαψεύσεις της πολιτικής απασχολούν τους ήρωες της Θεοδωράτου.
