Συνέντευξη στην Λεμονιά Βασβάνη
Η «αόρατη» εργασία των Γεωργιανών οικιακών εργατριών στην Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο της ταινίας «Εσωτερική» που προβάλλεται στο πλαίσιο του 24ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
«Πρόθεσή μας ήταν να ορατοποιήσουμε μια δουλειά που μένει κρυμμένη στον ιδιωτικό χώρο, αόρατη και υποτιμημένη, αν και δομικής σημασίας για την ελληνική κοινωνία. Αυτό το εγχείρημα απέκτησε τελικά τη δική του ζωή και πορεία, με τη μορφή της μικρού μήκους ταινία», ανέφεραν στο «ΤyposThes» η Λώρα Μαραγκουδάκη και η Τατιάνα Μαυρομάτη που υπογράφουν την σκηνοθεσία.
Η μονότονη και απαιτητική φύση της δουλειάς της φροντίδας υπογραμμίζει την απομόνωση γυναικών που ζουν μια ζωή στην υπηρεσία άλλων. Είκοσι τέσσερις ώρες την ημέρα, έξι μέρες την εβδομάδα, με μία μονάχα Κυριακή ρεπό. «Η ελληνική κοινωνία εκμεταλλεύεται την εργασία των μεταναστριών γιατί στο πρόσωπο τους έχει βρει μια φθηνή λύση για τη δύσκολη δουλειά της φροντίδας των πιο ευάλωτων μελών της», ανέφεραν οι δύο σκηνοθέτριες υπογραμμίζοντας πως δυστυχώς «ο ρατσισμός, επικυρώνει αυτήν την εκμετάλλευση».
Σε σχόλιό τους για τα όσα συμβαίνουν τελευταία στην Ουκρανία σημείωσαν πως: «όσο βαράνε τα τύμπανα του πολέμου γύρω μας, να αντισταθούμε στους διαχωρισμούς που δημιουργούνται κάθε μέρα και να ενισχύουμε τις σχέσεις αλληλεγγύης εντός των κοινοτήτων μας».
-Πώς γεννήθηκε η ιδέα για το ντοκιμαντέρ;
-Το ντοκιμαντέρ «ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ» γεννήθηκε μέσα από την εικαστική/ φωτογραφική έκθεση με τίτλο SUNDAY WOMEN, που παρουσιάσαμε τον περασμένο Οκτώβρη στην Αθήνα. Η έκθεση είχε θέμα την «αόρατη» εργασία των Γεωργιανών οικιακών εργατριών στην Ελλάδα.
Με αφορμή την έκθεση, δημιουργήσαμε ένα πορτραίτο της ίδιας της εργασίας της φροντίδας. Πρόθεσή μας ήταν να ορατοποιήσουμε μια δουλειά που μένει κρυμμένη στον ιδιωτικό χώρο, αόρατη και υποτιμημένη, αν και δομικής σημασίας για την ελληνική κοινωνία. Αυτό το εγχείρημα απέκτησε τελικά τη δική του ζωή και πορεία, με τη μορφή της μικρού μήκους ταινία «ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ».
Η ταινία κοιτάζει τη ίδια τη φύση της εσώκλειστης οικιακής εργασίας. Εκθέτει τη μονοτονία και την απαιτητικότητα της δουλειάς της φροντίδας και υπογραμμίζει την απομόνωση γυναικών που ζουν μια ζωή στην υπηρεσία άλλων. Είκοσι τέσσερις ώρες την ημέρα, έξι μέρες την εβδομάδα, με μία μονάχα Κυριακή ρεπό.
Η Τατιάνα Μαυρομάτη
- Οι γυναίκες που δουλεύουν εσωτερικές παρότι προσφέρουν σημαντικό έργο, παραμένουν αόρατες, δίχως πολλά δικαιώματα και αντιμετωπίζουν συχνά ρατσισμό. Η αφηγήτριά σας θίγει εν μέρει κάποια από τα προβλήματα. Γιατί ο ρατσισμός παραμένει παρότι έχουν περάσει χρόνια από την άφιξή τους στην χώρα;
-Ο ρατσισμός διαιρεί τους ανθρώπους με τέτοιο τρόπο ώστε να «δικαιολογείται» και να διαιωνίζεται η εκμετάλλευση συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων. Πιστεύουμε ότι η ελληνική κοινωνία εκμεταλλεύεται την εργασία των μεταναστριών γιατί στο πρόσωπο τους έχει βρει μια φθηνή λύση για τη δύσκολη δουλειά της φροντίδας των πιο ευάλωτων μελών της, των παιδιών, των αρρώστων και των ηλικιωμένων, καθώς και στήριξη για την εύρυθμη λειτουργία του νοικοκυριού. Ο ρατσισμός, κατά τη γνώμη μας, επικυρώνει αυτήν την εκμετάλλευση. Όσο κοινωνικά κατώτερη είναι η θέση των γεωργιανών γυναικών στην Ελλάδα, τόσο λιγότερες δυνατότητες έχουν οι ίδιες να διεκδικήσουν καλύτερες συνθήκες ζωής.
- Τι πληγώνει περισσότερο τις εσωτερικές οικιακές βοηθούς;
-Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια γυναίκα μετανάστρια χωρίς χαρτιά είναι ούτως ή άλλως τεράστια. Όσες δουλεύουν ως εσωτερικές οικιακοί βοηθοί βιώνουν ακραία κοινωνική απομόνωση. Η ταινία μας αναδεικνύει το κομμάτι του προσωπικού κόστους που έχει στη ζωή των γεωργιανών γυναικών η συνθήκη της εσώκλειστης οικιακής εργασίας, ενός θεσμού που κατά τη γνώμη μας είναι διαβρωτικός και απάνθρωπος.
Η Λώρα Μαραγκουδάκη
- Η ταινία προβάλλεται σε μια δύσκολη περίοδο ενώ ο πόλεμος στην Ουκρανία μαίνεται και προσφυγικά κύματα ήδη έχουν αρχίσει να μετακινούνται. Πώς βλέπετε τα όσα συμβαίνουν αυτό το διάστημα;
-Οι γυναίκες με τις οποίες συνεργαστήκαμε βρέθηκαν στη θέση που είναι ως αποτέλεσμα διακρατικών συγκρούσεων και πολέμων, που δυστυχώς βλέπουμε να επαναλαμβάνονται και σήμερα. Κοιτάζουμε με μεγάλη ανησυχία τις διεθνείς εξελίξεις. Είναι σημαντικό όμως όσο βαράνε τα τύμπανα του πολέμου γύρω μας, εμείς να προσπαθούμε να αντισταθούμε στους διαχωρισμούς που δημιουργούνται κάθε μέρα και να ενισχύουμε τις σχέσεις αλληλεγγύης εντός των κοινοτήτων μας.
- Η "Εσωτερική" προβάλλεται στο 24ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης που επέστρεψε στις δια ζώσης προβολές. Πώς νιώθετε για την συμμετοχή σας στο φετινό πρόγραμμα;
-Είμαστε πραγματικά πολύ χαρούμενες που κάναμε την πρεμιέρα μας στο ελληνικό τμήμα του 24ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και βρεθήκαμε επιτέλους από κοντά με ανθρώπους από τον χώρο του ντοκιμαντέρ. Είδαμε την ταινία μας σε πραγματική κινηματογραφική αίθουσα μαζί με άλλους, δεχθήκαμε ερωτήσεις και ήρθαμε σε άμεση επαφή με ένα ενεργό και ποικιλόμορφο ακροατήριο. Ήταν ένα πολύ όμορφο ξεκίνημα για το ταξίδι της ταινίας μας!
- Είδατε κάποια άλλη ταινία που σας άρεσε στο πλαίσιο του φεστιβάλ;
-Μας άρεσαν πολύ τα αφιερώματα του φεστιβάλ στη Λάιλα Πακάλνινα και στη Βίρπι Σουούταρι. Επίσης, είδαμε κάποια ιστορικά διαμάντια της εγχώριας παραγωγής ντοκιμαντέρ μέσα από το πρόγραμμα «Χώρα, σε βλέπω», όπως το «Αθήναι» της Εύας Στεφανή και «Το Οικόπεδο» του Θεόδωρου Μαραγκού, και ξεχωρίσαμε κάποια ιδιαίτερα ντοκιμαντέρ όπως το «Η Υπεριώδης και η συμμορία που φτύνει αίμα» για τον πειραματισμό με τη φόρμα και την αφήγησή τους.
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ:
Οικονόμου στο TyposThes: Η απάντηση για κορωνοϊό και… υπουργικό συμβούλιο
Θεσσαλονίκη: «Έξυπνη πόλη» με 9,9 εκατομμύρια ευρώ από Ταμείο Ανάκαμψης
ΠΡΙΝ ΛΙΓΟ: Τροχαίο με λεωφορείο ΟΑΣΘ και 2 τραυματίες στη Θεσσαλονίκη
