Ημέρα γιορτής για το υπουργείο Πολιτισμού χαρακτήρισε τη χθεσινή ημέρα των εγκαινίων του Αρχαιολογικού Μουσείου Αλεξανδρούπολης, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη. «Σήμερα είμαστε εδώ μία μέρα πραγματικά γιορτής για το υπουργείο Πολιτισμού και την αρχαιολογική υπηρεσία, προκειμένου να αποδώσουμε το Αρχαιολογικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης πλήρως λειτουργικό», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ακολούθησε μία σύντομη ιστορική αναδρομή, περίπου μισού αιώνα, από την έναρξη του σχεδιασμού του μουσείου «ο οποίος τελικά πήρε σάρκα και οστά μέσα στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2000, ωρίμασε μελετητικά την περίοδο 2004-2009, εντάχθηκε στο πρόγραμμα του υπουργείου Ανάπτυξης στο προηγούμενο ΕΣΠΑ 2007-2013 και... ολοκληρώθηκε το κτίριο το οποίο έγινε με τη φροντίδα του υπουργείου Πολιτισμού και της αρμόδιας διεύθυνσής του το 2016, οπότε και εγκαινιάστηκε το κτίριο αλλά όχι το μουσείο. Το μουσείο εγκαινιάζεται σήμερα και εγκαινιάζεται σήμερα γιατί όπως προείπα ένα μουσείο πρέπει να είναι με τη μόνιμη έκθεσή του έτοιμο για να εγκαινιαστεί».
Παρουσιάζοντας την πολιτική του υπουργείου Πολιτισμού για τα μουσεία, η κ. Μενδώνη ανέφερε ότι ήδη στις αρχές του 2000 ο σχεδιασμός προέβλεπε η πρωτεύουσα κάθε Νομού, σήμερα κάθε Περιφερειακής Ενότητας να έχει το δικό της αρχαιολογικό μουσείο. Έναν χώρο πολιτισμού, παιδείας, ψυχαγωγίας με την αρχαία σημασία του όρου άμεσα συνδεδεμένου με την τοπική κοινωνία η οποία επί χιλιετίες ζει, ακμάζει σε αυτή τη συγκεκριμένη περιοχή. Έκανε λόγο για άριστη συνεργασία με την ΠΑΜΘ, αποτέλεσμα της οποίας είναι η επένδυση δεκάδων εκατομμυρίων για έργα πολιτισμού. «Γιατί οφείλουμε να προστατεύουμε και να αναδεικνύουμε τα μνημεία μας, το πολιτιστικό μας απόθεμα καθώς αποτελούν μέρος της ταυτότητάς μας. Συγχρόνως όμως δημιουργούμε πόλους έλξης, πυρήνες ανάπτυξης που από τη στιγμή που παραδίδονται στην τοπική κοινωνία είναι στα χέρια τα δικά σας να τα αναπτύξετε έτσι ώστε να είναι εξαιρετικά ανταποδοτικά στην τοπική οικονομία, την περιφερειακή οικονομία και εν τέλει στην εθνική οικονομία».
Ειδική μνεία έκανε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού και στη μουσειακή πολιτική και την πολιτική επί των μνημείων στον Έβρο «με έμφαση στα πολύ σημαντικά μνημεία τα οποία διαθέτει η περιοχή όλων των ιστορικών περιόδων και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό για τη Θράκη, έναν ευλογημένο τόπο, έναν τόπο πολυπολιτισμικό που υπάρχει μία ειρήνη και μία ισότιμη αντιμετώπιση των πολιτών από το ελληνικό κράτος. Η Αλεξανδρούπολη εξαιτίας αυτής της κυβέρνησης και αυτού του πρωθυπουργού μετατρέπεται σ' έναν ενεργειακό κόμβο. Ήταν ένας λόγος παραπάνω για να θέλουμε να έχουμε μαζί με τις άλλες μουσειακές υποδομές ένα αρχαιολογικό μουσείο το οποίο να μπορεί ν' ανταποκρίνεται, να προβάλει την ιστορία και τον πολιτισμό της πρωτεύουσας της Π.Ε. , της ίδιας της περιοχής του Έβρου».
Ακολούθησε η παρουσίαση των χρηματοδοτικών εργαλείων και των έργων που αυτά αφορούν μεταξύ των οποίων και η αποκατάσταση της ζημίας που υπέστη από πυρκαγιά το 2017 το Τέμενος Βαγιαζήτ στο Διδυμότειχο. «Μας ενδιαφέρει να αναδείξουμε τα μνημεία όλων των περιόδων γι' αυτό κι έχουμε ιδιαίτερη μέριμνα για το Τέμενος Βαγιαζήτ καθώς θέλουμε να το δούμε αποκατεστημένο και να λειτουργεί ως ένα μνημείο του εαυτού του κι ένας σημαντικός πολιτιστικός χώρος», είπε η κ Μενδώνη για να καταλήξει ότι «Ένα μνημείο κι ένα μουσείο επιτελεί το σκοπό του όταν το αγαπά η τοπική κοινωνία. Χρειάζεται ο κόσμος να το επισκεφθεί να μάθει την ιστορία του διότι μαθαίνοντας την ιστορία και το παρελθόν οπλίζεσαι στο παρόν και δημιουργείς ένα ευοίωνο και σωστά σχεδιασμένο μέλλον».
Περιφερειάρχης ΑΜΘ Χρ. Μέτιος: Μία σημαντική μέρα για τον πολιτισμό της ΠΑΜΘ
«Η προστασία αρχικά αλλά και η ανάδειξη αυτής της σπουδαίας κληρονομιάς που έχουμε στον τόπο μας αποτελεί βασικό άξονα για την ανάπτυξη της περιοχής μας και για το λόγο αυτό σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού χρηματοδοτούμε μια σειρά από έργα σε όλη την έκταση της Περιφέρειας, έργα τα οποία προστατεύουμε, συντηρούμε, αναδεικνύουμε, κάνουμε ευκολότερη την πρόσβαση με πόρους από το ΕΣΠΑ που αυτή τη στιγμή ξεπερνούν τα 35 εκατ. ευρώ και σίγουρα θ' αυξηθούν γιατί έχουμε ήδη συμφωνήσει με την κ. υπουργό και στα έργα που θα ενταχθούν στη συνέχεια», είπε ο κ. Μέτιος ο οποίος αναφέρθηκε στα έργα που αποτελούν σημαντικό τμήμα της συνολικής πολιτιστικής διαδρομής που δημιουργείται στην Περιφέρεια (Αρχαιολογικό Μουσείο Σαμοθράκης, Αρχαία Ζώνη, Παναγία Κοσμοσώτειρα, Πλωτινούπολη, Τέμενος Βαγιαζήτ). «... η Αλεξανδρούπολη που αλλάζει με τόσο γοργό ρυθμό, που εκτός από πόλο μεταφορών κι ενέργειας πιστεύω ότι μπορεί να παίξει έναν ρόλο στον πολιτισμό και τον τουρισμό της ευρύτερης περιοχής και το μουσείο θα συμβάλλει τα μέγιστα στην κατεύθυνση αυτή», κατέληξε ο περιφερειάρχης Α.Μ.Θ.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης
Στην ομιλία της η Έφορος Αρχαιοτήτων Έβρου Δόμνα Τερζοπούλου τόνισε την πολύχρονη διαδικασία ίδρυσης του μουσείου αναγνωρίζοντας ως τη μεγαλύτερη δυσκολία τη χωροθέτησή του. «...βρισκόμαστε σήμερα 23 χρόνια μετά την απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και 45 χρόνια μετά την πρώτη χρηματοδότηση της ελληνικής Πολιτείας για την ίδρυση ενός αρχαιολογικού μουσείου στην Αλεξανδρούπολη. Τα στάδια για την ίδρυση ενός μουσείου είναι πολλά, οι διαδικασίες χρονοβόρες και πολύπλοκες», σημείωσε.
Περιγραφή του Μουσείου
«Το μουσείο είναι ένα νεόδμητο κτίριο συνολικής δόμησης 2.000 τ.μ. σε οικόπεδο έκτασης οκτώ στρεμμάτων. Το κόστος για την ανοικοδόμησή του, τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου και την υλοποίηση της επανέκθεσης ανήλθε περίπου στα 6 εκ. ευρώ. Το κτίριο σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Ιωάννη Κομνηνό και η οικοδόμησή του ολοκληρώθηκε το 2016. Στη συνέχεια μεταφέρθηκαν τα εκθέματα τα περισσότερα από τα οποία φυλάσσονταν στο αρχαιολογικό μουσείο Κομοτηνής. Παράλληλα καταρτίστηκε η μουσειακή μελέτη, σχεδιάστηκε ο τρόπος δηλαδή της εκθεσειακής αφήγησης .Το μουσείο διαθέτει χώρο για αναψυκτήριο και πωλητήριο καθώς και αίθουσα περιοδικών εκθέσεων. Είναι ένα αμιγώς δημόσιο μουσείο, δημιούργημα του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού έρχεται να ενταχθεί σε μια αρκετά μεγάλη πλέον οικογένεια με αδερφά μουσεία αυτά της Κομοτηνής, των Αβδήρων, της Σαμοθράκης και του Διδυμοτείχου».
Η έκθεση
«Η έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Αλεξανδρούπολης ακολουθεί τη λογική της χρονολογικής και τοπογραφικής αφήγησης με απώτερο στόχο την εξοικείωση του επισκέπτη με τους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής και τη γνωριμία με τον υλικό πολιτισμό της αρχαιότητας. Το γεωγραφικό πλαίσιο είναι η Π.Ε. Έβρου, χωρίς τη Σαμοθράκη η οποία διαθέτει το δικό της μουσείο. Χρονολογικό πλαίσιο εκτείνεται από την έκτη π.χ. χιλιετία έως τον 4ο αιώνα μ.χ. Δεν παρουσιάζονται δηλαδή καθόλου αντικείμενα των βυζαντινών και μεταβυζαντινών χρόνων τα οποία είναι εκτεθειμένα στο Βυζαντινό Μουσείο Διδυμοτείχου. Το Μουσείο Αλεξανδρούπολης φιλοξενεί εκθέματα που ήρθαν στο φως μέσω επιφανειακών ερευνών και ανασκαφών κι αυτό είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα γιατί είναι εξασφαλισμένη η πλήρης επιστημονική μαρτυρία καθώς τα αντικείμενα συλλέχθηκαν σε ελεγχόμενες συνθήκες από εξειδικευμένους επιστήμονες. Να τονίσουμε ότι το μουσείο δεν έχει σχεδιαστεί ως μία γκαλερί με έργα τέχνης. Η Έκθεση δεν επικεντρώνεται σε αριστουργήματα μία παλαιά και πεπαλαιωμένη κατά την εκτίμησή μας εκθεσιακή τάση που φαίνεται πως έχει επιστρέψει μετά από μεγάλο διάστημα απουσίας καθώς μάλλον εξακολουθεί να ικανοποιεί συγκεκριμένες αισθητικές προτεραιότητες. Στην έκθεση αντιμετωπίσαμε ως ανασκαφείς με τον ίδιο σεβασμό μία οστέινη βελόνα της έκτης προχριστιανικής χιλιετίας με ένα περικαλλές μαρμάρινο άγαλμα. Θα δείτε έργα σημαντικών καλλιτεχνών αλλά και αδέξιες προσπάθειες, λαμπρά έργα που κατασκευάστηκαν για να τιμήσουν Θεούς, ή για να κολακέψουν τη ματαιοδοξία των ισχυρών και ταπεινά αντικείμενα καθημερινής χρήσης στα οποία αποτυπώνεται ο μόχθος του ανθρώπου για την προσαρμογή στο περιβάλλον και την επιβίωση...».
