Συνέντευξη στην Λεμονιά Βασβάνη
Το έργο του Βιζυηνού με τίτλο «Αἱ συνέπειαι τῆς παλαιᾶς ἱστορίας» ανεβαίνει από σήμερα έως και την Κυριακή 23 Απριλίου στο θέατρο Σοφούλη. Πρόκειται για μια νουβέλα η αξία της οποίας άργησε να αναγνωριστεί.
Αυτό όπως εξήγησε στο TyposThes η σκηνοθέτης της παράστασης κυρία Δέσποινα Μπισχινιώτη έγινε επειδή στο κείμενο «επικρατούν τα στοιχεία της καθαρεύουσας έναντι αυτών της δημοτικής». Νεότεροι μελετητές εκτίμησαν την αξία του «επισημαίνοντας την ψυχογραφική διείσδυση στους χαρακτήρες, την ευαισθησία του αφηγητή-συγγραφέα απέναντι στις ψυχικές διαταραχές, την έξυπνη αξιοποίηση των διακειμενικών αναφορών, ακόμη και την αινιγματική οργάνωση και την “αστυνομική” σκηνοθεσία του κειμένου». Η ίδια αναφέρθηκε στο γιατί επέλεξε αυτό το έργο, για τον έρωτα που θίγεται σε αυτό και που μας αφορά όλους, ενώ μιλώντας για τον Βιζυηνό είπε πως «αποτυπώνει μια ταλάντευση μεταξύ καθαρεύουσας και δημοτικής, λόγιου και λαϊκού, μνήμης και μυθοπλασίας, βιώματος και ψευδαίσθησης, ρεαλισμού και ρομαντισμού, πραγματικού και φανταστικού, λογικής και παράνοιας».
-Πώς αποφασίσατε να ανεβάσετε αυτό το έργο;
-Η ιδέα να ανεβάσω κάποια στιγμή τη νουβέλα «Αἱ συνέπειαι τῆς παλαιᾶς ἱστορίας» στη σκηνή μού γεννήθηκε από τα χρόνια των σπουδών μου στο Τμήμα Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όταν πρωτοήρθα σε επαφή με το υπέροχο αυτό κείμενο, που με συγκίνησε βαθιά. Και, επειδή οι παλιές ιστορίες έχουν πάντοτε τις συνέπειες —ή καλύτερα τα αποτελέσματά τους— στο μέλλον, αυτές τις μέρες ανεβάζουμε με μια ωραία ομάδα για πρώτη φορά στο θέατρο ολόκληρο το συγκεκριμένο κείμενο του Βιζυηνού.
-Πρόκειται για μια νουβέλα που έλαβε αντικρουόμενες κριτικές. Γιατί;
-Η νουβέλα αυτή του Βιζυηνού έμεινε για μεγάλο διάστημα παραγνωρισμένη, επειδή ορισμένοι παλαιότεροι μελετητές στάθηκαν κυρίως στο γεγονός ότι στο εν λόγω κείμενο επικρατούν τα στοιχεία της καθαρεύουσας έναντι αυτών της δημοτικής, στην κυριαρχία της λογιότητας και της αιτιοκρατίας, καθώς και στις επιδράσεις της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, οι οποίες θεωρήθηκαν αναφομοίωτες. Ωστόσο, οι νεότεροι μελετητές επανεκτίμησαν τη νουβέλα και αναγνώρισαν τη μεγάλη αξία της, επισημαίνοντας την ψυχογραφική διείσδυση στους χαρακτήρες, την ευαισθησία του αφηγητή-συγγραφέα απέναντι στις ψυχικές διαταραχές, την έξυπνη αξιοποίηση των διακειμενικών αναφορών, ακόμη και την αινιγματική οργάνωση και την «αστυνομική» σκηνοθεσία του κειμένου, λόγω της οποίας το έργο αυτό μπορεί να διαβαστεί και ως ιστορία μυστηρίου. Τέλος, αξίζει να αναφερθούμε και στο πικρό χιούμορ και στον αυτοσαρκασμό του αφηγητή-συγγραφέα, δύο στοιχεία της νουβέλας τα οποία παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
-Πώς προσεγγίζει ο συγγραφέας το θέμα των ψυχικών διαταραχών;
-Ο Βιζυηνός αναδεικνύει τα ρευστά και συγκεχυμένα όρια μεταξύ λογικής και παράνοιας, υγείας και ασθένειας, και προσεγγίζει το ζήτημα των ψυχικών διαταραχών τόσο «εκ των έσω», ώστε καταλήγει να αγγίζει και να ευαισθητοποιεί τον/την αναγνώστη/τρια (και τον/τη θεατή/τρια) απέναντι στο ζήτημα αυτό περισσότερο απ’ ό,τι συμβαίνει σε περιπτώσεις άλλων συγγραφέων.
-Ο έρωτας είναι ένα θέμα που αγγίζει την ψυχή πολλών. Πόσο αυτό κάνει ένα κείμενο να αντέχει στο χρόνο;
-Ο έρωτας είναι πανανθρώπινος, είναι πάντα παρών, ακόμα και διά της απουσίας του, και μας αφορά όλους. Το γεγονός αυτό κάνει ένα κείμενο που θεματοποιεί τον έρωτα, και μάλιστα στην πιο επώδυνη μορφή του, αυτή του αισθήματος που δεν ευοδώνεται και που μας οδηγεί σε ακραίες καταστάσεις, να αντέχει στον χρόνο, να γίνεται διαχρονικό.
-Τι ξεχωρίζετε στο έργο του Βιζυηνού;
-Αυτό που ξεχωρίζω στο έργο του Βιζυηνού εν γένει, όπως και στο συγκεκριμένο κείμενο, είναι ότι αποτυπώνει μια ταλάντευση μεταξύ καθαρεύουσας και δημοτικής, λόγιου και λαϊκού, μνήμης και μυθοπλασίας, βιώματος και ψευδαίσθησης, ρεαλισμού και ρομαντισμού, πραγματικού και φανταστικού, λογικής και παράνοιας. Πρόκειται για έναν γοητευτικό συγκερασμό αντιθέσεων ο οποίος φαίνεται ότι χαρακτήριζε και την ίδια τη φυσιογνωμία του Βιζυηνού. Επιπλέον, στη συγκεκριμένη νουβέλα ο συγγραφέας, βάζοντας στίχους από ένα δικό του ποίημα στο τραγούδι μιας έγκλειστης στο φρενοκομείο, ταυτίζεται με τον χαρακτήρα αυτόν. Έτσι, δεδομένης της πραγματικής ιστορίας του (μεταγενέστερου της νουβέλας) εγκλεισμού του Βιζυηνού στο ψυχιατρείο, επιτυγχάνεται εδώ η συγκινητική σύντηξη ζωής και λογοτεχνίας.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Θεατρική διασκευή: Δέσποινα Μπισχινιώτη,Σκηνοθεσία: Διογένης Γκίκας, Δέσποινα Μπισχινιώτη, Κινησιολογική επιμέλεια: Μέλπω Βασιλικού, Πρωτότυπη μουσική σύνθεση – Μελοποίηση στίχων: Αίσωνας, Σκηνογραφική επιμέλεια: Θάλεια-Πελαγινή Κάλφα, Ενδυματολογική επιμέλεια: Φαίη Αποστολίδου, Σχεδιασμός φωτισμού: Ανέστης Ατακτίδης, Επικοινωνία: Μαρία Τότσκα, Ερμηνεύουν: Μιχαήλ Πάρτης, Διογένης Γκίκας, Δέσποινα Μπισχινιώτη. Το θέατρο ευχαριστεί τον Πασχάλη Αραμπατζή για την πολύτιμη δημιουργική συμβολή του στην υλοποίηση της παράστασης.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Ημέρες και ώρες παραστάσεων:
Παρασκευή 21 Απριλίου στις 9:00 μ.μ.
Σάββατο 22 Απριλίου στις 9:00 μ.μ.
Κυριακή 23 Απριλίου στις 8:00 μ.μ.
Τοποθεσία: Θέατρο Σοφούλη, Τραπεζούντος 5 & Σοφούλη, Καλαμαριά, Διάρκεια παράστασης: 80 λεπτά (χωρίς διάλειμμα), Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό: 14€ (προπώληση κανονικού: 12€), Μειωμένο (Μαθητών / Φοιτητών / Ανέργων / Πολυτέκνων / ΑμεΑ / Άνω των 65 / Ατέλειες): 10€, Προπώληση εισιτηρίων: https://www.viva.gr/tickets/theater/ai-synepeiai-tis-palaias-istorias/ & τηλεφωνικά: 2310 423925.
