Συνέντευξη στην Λεμονιά Βασβάνη
Από την έντυπη έκδοση "Τύπος Θεσσαλονίκης"
Η Άδα Σταματάτου έχει ένα πολύπλευρο έργο προσφοράς και ευαισθητοποίησης για τον αυτισμό. Όταν ο γιός της έγινε 18 ετών, αντιλήφθηκε πως «η ελληνική κοινωνία είχε άγνοια για την εικόνα ενός αυτιστικού ενήλικα στο δρόμο.
Δεν αναγνώριζε κανείς τη συμπεριφορά ενός τέτοιου ατόμου στην καθημερινή ζωή, στο εστιατόριο, στο σούπερ μάρκετ, στην παραλία, στο αεροπλάνο…». Κάπως έτσι αποφάσισε να φτιάξει την σελίδα στο Facebook «Η ζωή μου με τον Γιάννη». Το πιο πρόσφατο έργο της στη κομμάτι της ευαισθητοποίησης για τον αυτισμό είναι το βιβλίο της με τίτλο «Τι έχει ο Γιάννης;» (εκδόσεις Μεταίχμιο) που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο της 19ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης. Η ίδια μιλώντας στο TyposThes τόνισε πως μέσα από τις σελίδες του παιδικού της βιβλίου θέλησε να εξηγήσει στα παιδιά με απλά λόγια τον αυτισμό. Μίλησε για τα βιβλία που «μάς ανοίγουν τα μάτια στον κόσμο», ενώ παρέθεσε ορισμένα μόνο από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γονείς αυτιστικών παιδιών. «Σε όλο το φάσμα χρειάζεται συνεχής έλεγχος και συμπαράσταση. Η Πολιτεία δεν θέλει να ενισχύσει οικονομικά τον αυτισμό. Μπορεί να έχει καλές προθέσεις, αλλά χρονικά είναι πολύ πίσω», ανέφερε μεταξύ άλλων.
- Μια προσωπική ιστορία έφυγε από τους τοίχους ενός σπιτιού και αγγίζει πολλές οικογένειες. Ποιος ο στόχος του βιβλίου, αλλά και της σελίδας σας στο facebook; Ποια η μεγαλύτερη νίκη στον αγώνα σας;
-Ο μοναδικός μου στόχος, που είναι και το έργο στο οποίο έχω αφιερώσει τη ζωή μου από το 2016, είναι η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας για τον αυτισμό.
Όταν ο Γιάννης ήταν περίπου 18 ετών, διαπίστωσα ότι η ελληνική κοινωνία είχε άγνοια για την εικόνα ενός αυτιστικού ενήλικα στο δρόμο. Δεν αναγνώριζε κανείς τη συμπεριφορά ενός τέτοιου ατόμου στην καθημερινή ζωή, στο εστιατόριο, στο σούπερ μάρκετ, στην παραλία, στο αεροπλάνο…
Αποφάσισα τότε λοιπόν να δημιουργήσω τη σελίδα στο Facebook «Η ζωή μου με τον Γιάννη» όπου με φωτογραφίες και βίντεο του γιου μου εξηγούσα την περίεργη συμπεριφορά του αυτιστικού ανθρώπου με καθημερινές αληθινές ιστορίες ώστε να εκπαιδεύσω την κοινωνία να μην τον παρεξηγεί. Γιατί η συμπεριφορά ενός αυτιστικού είναι εύκολα παρεξηγήσιμη εάν το μάτι μας δεν είναι εκπαιδευμένο στον αυτισμό. Όλοι έλεγαν «είναι άτακτος», «είναι κακομαθημένος», «έχει πρόβλημα». Μετά τη σελίδα ο κόσμος μού στέλνει μηνύματα που γράφει «είδα έναν Γιάννη σήμερα στον δρόμο». Αναγνώρισαν δηλαδή έναν αυτιστικό άνθρωπο.
Με το παιδικό μου βιβλίο θέλησα να εξηγήσω στα παιδιά με απλά λόγια τον αυτισμό. Χρησιμοποίησα πάλι σαν εργαλείο αληθινές ιστορίες του γιου μου και αληθινές ερωτήσεις παιδιών που μου έχουν κάνει για τον Γιάννη. Τα παιδιά διψούν για την αλήθεια. Ζητούν εξηγήσεις για αυτό που δεν κατανοούν. Δεν κρίνουν. Απαντήσεις θέλουν.
Η επιτυχία του βιβλίου βρίσκεται στα μηνύματα που λαμβάνω από γονείς τα παιδιά των οποίων έχουν αυτιστικούς συμμαθητές που δεν τους αποδέχονταν, γιατί απλά ουδέποτε κάποιος ασχολήθηκε να τους δώσει πληροφορίες για εκείνους. Τα μηνύματα γράφουν «η κόρη μου μετά την ανάγνωση του βιβλίου μού είπε: τώρα κατάλαβα γιατί κάνει έτσι ο Παύλος… είναι αυτιστικός, δεν είναι κακό παιδί». Τα παιδιά θα αλλάξουν την κοινωνία και θα σπάσουν τα ταμπού για την αναπηρία και το διαφορετικό.
- Πώς βοηθάει στην ενσυναίσθηση το βιβλίο; Πώς μπορούμε να είμαστε πιο ευαισθητοποιημένοι στο θέμα του αυτισμού;
-Το βιβλίο αυτό βοηθάει στην καλλιέργεια της ενσυναίσθησης τόσο από τα παιδιά όσο και από τους μεγάλους, γιατί σε βάζει στη διαδικασία να ασχοληθείς με τον απέναντί σου. Σε βάζει να σκεφτείς το εσύ. Πώς είναι ο κόσμος φτιαγμένος. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι και αυτό είναι υπέροχο. Γιατί αυτό κάνει τον κόσμο μας να έχει ενδιαφέρον. Το βιβλίο μιλά για την ευαισθητοποίηση απέναντι στον αυτισμό, αλλά το βασικό μήνυμά του είναι η αποδοχή του διαφορετικού.
- Πώς γίνεται να μην περιθωριοποιούνται τα αυτιστικά παιδιά; Πόσο καθοριστική είναι η στάση του εκπαιδευτικού και πόσο της οικογένειας;
-Πιστεύω ακράδαντα ότι οι κανόνες μπαίνουν από ψηλά προς τα κάτω. Αν η Πολιτεία δεν συμπεριλαμβάνει παντού το διαφορετικό, όχι μόνο τον αυτιστικό άνθρωπο, γιατί να το αποδεχτεί ένα σχολείο ή ένας εκπαιδευτικός; Η Πολιτεία θέτει τα πράγματα σωστά και οι υπόλοιποι τα ασπαζόμαστε. Έτσι είναι το σωστό.
Βρισκόμαστε δεκαετίες πίσω από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, γιατί πολύ απλά οι κυβερνήσεις μας είναι δεκαετίες πίσω στη συμπερίληψη της νευροποικιλομορφίας στην καθημερινότητα.
Μπορεί μια οικογένεια να περνά τα σωστά μηνύματα στα παιδιά της, όταν όμως αυτά τα παιδιά βγουν στην κοινωνία και διαπιστώσουν ότι ο υπόλοιπος κόσμος δεν τα εφαρμόζει τι να πρωτοκάνουν; Ποιος φταίει; Η Πολιτεία. Υπάρχει τεράστιο κενό και χρονικά και πρακτικά. Είμαστε πολύ πίσω.
- Συμμετέχετε στη 19η ΔΕΒΘ με παρουσίαση του βιβλίου σας. Πώς κρίνετε την παρουσία της Έκθεσης και πώς την προσφορά της στον χώρο του βιβλίου;
-Είναι η πρώτη μου φορά που θα βρεθώ στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης! Είμαι ιδιαίτερα συγκινημένη που το βιβλίο μου θα βρίσκεται και αυτό στην έκθεση. Έχω χάσει τόσα πολλά πράγματα στη ζωή μου λόγω της φροντίδας του γιου μου και είναι μόλις η δεύτερη φορά που θα βρεθώ στη Θεσσαλονίκη.
Τα βιβλία μάς ανοίγουν τα μάτια στον κόσμο. Εμένα ιδιαίτερα που είμαι κλεισμένη σε ένα διαμέρισμα με βοηθάνε να προχωρήσω και να φανταστώ πράγματα που δεν έχω τη δυνατότητα να κατανοήσω αλλιώς. 19η Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης. 19η!!! Πολλά μπράβο!
- Ποια βήματα πρέπει να γίνουν από την πολιτεία και αρμόδιους φορείς, αλλά και από την οικογένεια, για μια πιο ομαλή καθημερινότητα των αυτιστικών παιδιών;
-Ειλικρινά δεν ξέρω τι να πρωτογράψω. Πολλά, πάρα πολλά! Είμαστε πολύ πίσω. Ο αυτισμός είναι ένα τεράστιο φάσμα ανθρώπων. Κάποιοι απόλυτα εξαρτώμενοι εφόρου ζωής από τρίτους και κάποιοι ικανοί ακόμα και για εργασία. Σε όλο το φάσμα όμως χρειάζεται συνεχής έλεγχος και συμπαράσταση. Η Πολιτεία δεν θέλει να ενισχύσει οικονομικά τον αυτισμό. Μπορεί να έχει καλές προθέσεις, αλλά χρονικά είναι πολύ πίσω. Όλοι μιλάνε για αυτιστικά παιδιά. Οι ενήλικοι αυτιστικοί που τελειώνουν κάποιο ΕΕΕΕΚ πού πάνε; Σπίτι τους και βλέπουν τηλεόραση! Δεν υπάρχει εργασία για αυτούς. Οι βαριά αυτιστικοί μεσήλικες που ζουν με τους ηλικιωμένους γονείς τους τι γίνονται όταν πεθαίνουν οι γονείς; Καταλήγουν σε ψυχιατρική μονάδα δεμένοι. Αυτή είναι η πικρή αλήθεια. Όσο και να μη θέλουν να την ακούσουν, αυτή είναι η αλήθεια.
Οι γονείς που παίρνουν διάγνωση σήμερα θέλουν καθοδήγηση, πρακτική και ψυχολογική. Οι γονείς με παιδιά υψηλών δυνατοτήτων θέλουν εργασιακή αποκατάσταση μετά τα 21. Οι γονείς με παιδιά με νοητική υστέρηση και αυτισμό θέλουν δημιουργία Στεγών, Οικοτροφείων με συνεχή οικονομική βοήθεια, αλλά και έλεγχο από την Πρόνοια. Ώστε να μη ζήσουμε άλλα σκάνδαλα και κακομεταχειρίσεις παιδιών με αναπηρία.
Εκδηλώσεις στην ΔΕΒΘ στην Παιδική Γωνιά (εγκαταστάσεις HELEXPO, Περίπτερο 12, Αίθουσα 3)
-Σάββατο 06/05, 3 μ.μ.
Συζήτηση για γονείς και εκπαιδευτικούς με αφορμή το νέο βιβλίο της Άδας Σταματάτου «Τι έχει ο Γιάννης;». Μια συζήτηση με γονείς και εκπαιδευτικούς γύρω από τη διαχείριση της αναπηρίας, της διαφορετικότητας και την ανατροπή των στερεότυπων με αφορμή το βιβλίο.
-Κυριακή 07/05 1 μ.μ.
Εκδήλωση για παιδιά από 5 ετών με αφορμή το βιβλίο.
Μέσω αισθητηριακών παιχνιδιών θα μάθουν πώς οι άνθρωπο με διαφορετικό τρόπο σκέψης και αντίληψης νιώθουν το περιβάλλον μας.
